اکثر کشتزارهاى خربوزه در کندز از بین رفته است

شهرکندز (پژواک،٧ سرطان٩١): مسوولان ریاست زراعت کندز میگویند که بيشتر مزارع خربوزه، قبل از حاصل، به اثر شیوع مرض نباتی از بین رفته و به دهاقين، ضربۀ شديد اقتصادى وارد شده است.

عزیزالله ایماق ریيس زراعت و مالدارى کندز ميگويد که قرار سروی مامورین زراعت، از جملۀ حدود ١٠ هزار هکتار زمین خربوزۀ تحت کشت دراين ولايت، هشتاد درصد آن از بین رفته است.

وی به آژانس خبری پژواک گفت: “تحقیقاتى که ما داشتیم، کشتزارهاى خربوزه به اثر مرض نباتی موسوم به “فنکس” خراب شده، اين مرض بُتۀ خربوزه را در چند روز زرد میسازد و سپس خشک میشود.”

به گفتۀ ایماق، دهاقين از یک هکتار زمین خربوزه، حداوسط بیش از ٢٠٠ هزار افغانی عاید ميکنند که بر اين اساس، زیان مالى از بین رفتن مزارع خربوزه، به بیش از يک عشاريه شش ميليارد افغانی تخمین میشود.

ریيس زراعت کندز افزود: “خربوزه، بخش مهمى از عواید دهاقین را تشکیل ميدهد وهمه ساله، دهاقین ميلیون ها افغانی عاید مى نمايند؛ اما امسال دهاقین زیان ضربۀ بزرگ اقتصادى را متحمل شدند.”

وى علاوه کرد: با آنکه  ریاست زراعت، چند نوع ادویۀ ضد امراض نباتی را به شکل نمونه بخاطر جلوگیری از این مرض استفاده کردند؛ اما نتیجه اى در پی نداشته است.

منبع افزود که قرار است نمونۀ این مرض به کابل انتقال گردد که بعد از تشخیص، داروى ضد آن بر بُته های باقيماندۀ خربوزه استفاده شود.

اما دهاقین، با انتقاد از ریاست زراعت میگویند که این ریاست، زمانى مشکل را حل میکند که آنها داروندار خود را از دست بدهند.

گل نبی ۴۴ ساله باشنده قریۀ منگتپه ولسوالی چهاردره، به پژواک گفت که مرض خربوزه، امسال بی سابقه بوده و بُته هاى خربوزه در شش جریب زمین او خشک شده است.

به گفتۀ وى، يک بته حد اوسط پنج الى شش خربوزه حاصل ميدهد؛ اما حالا که بته ها خشک شده، ديگر خربوزه اى وجود ندارد که از آن حاصل بگيرند.

اين دهقان افزود: “پول قرض کدم، خربوزه کاشتم که حاصل بته، مگم یک مرض پیدا شد؛ همه بُته های خربوزه ره خشک کد. نمی دانم چه کنم! از ریاست زراعت هم کسی نیامده که از ما پرسان کده باشه؛ چند بار که ما رفتیم که دوا بته، گفتن ولا نداریم، از بازار پیدا کنين.”

وى گفت: این وظیفۀ ریاست زراعت است که جلومرض را به موقع ميگرفت؛ اما ریاست زراعت زمانی به دهاقین دوا میدهد که همه مزارع خود را از دست بدهند.

گل نبى علاوه کرد: “حالی که به ما ریاست زراعت دوا بته، چه درد ماره دوا میکنه! ما همه چيز خوده از دست داديم.”

محمد خان یک دهقان ديگر، از منطقۀ عسقلان شهر کندز گفت که وى تمامی مزارع خربوزه اش را از دست داده  است.

وى افزود: “مه سه جریب زمینه، خربوزه کشت کده بودم؛ همه ساله حاصل خوب میگرفتم، ولى امسال یکبار یک آفت آمد و در دو هفته، تمامی بُته های خربوزه زرد شد و خراب شد.”

اين دهقان گفت که وی همه ساله، از یک جریب زمین خربوزه، ۴۰ الی ۵۰ هزار افغانی عاید ميکرد؛ اما امسال دستش خالى است.

اما ریيس زراعت کندز میگوید که این مرض، از قبل چاره سازی نمیشد، بخاطریکه  یک مرض جديد بود و سابقه نداشت و آنها پیشبینی آنرا کرده نمی توانستند.

وی افزود: “ما همه ساله ادویۀ کافی در گدام داریم و قبل از کشت، به دهاقین میدهیم که مزارع خود را دواپاشی کنند؛ اما این مرض، امسال یک مرض کاملاً نو بوده و ما هیچ آمادگی نداشتیم و حتى تا به حال مرض تشخیص نشده، به همین اساس ادعای دهاقین هم برحق است؛ اما در تلاش استیم که بازهم چارۀ کار را بکنیم.”

ریيس زراعت، علت اصلی شيوع این مرض را  تغيیر آب وهوا خوانده، گفت که امسال در کندز باران های بی موقع باريد و باعث سردی و گرمی هوا گرديد، که ممکن است اين وضعيت باعث پديد آمدن مرض شده باشد.

کندز، یکی از ولایات شمالشرق است که حاصلات خربوزه از شهرت زیادی برخوردار است. ولسوالی هاى  چهاردره، امام صاحب و منطقۀ عسقلان شهر کندز، از جمله مناطقى اند که خربوزه بیشتر کشت میشود.

مردم ازخربوزه به شکل تازه و خشک استفاده مينمايند، خربوزه به نام هاى عسقلانی، زرمتی، جین تور، قندک، اندلک و غازی خانی یاد میشوند؛ اما عسقلانی، زرمتی وغازی خانی از شهرت و لذت خاص برخوردار است.

تخم خربوزه، همه ساله در ماه حمل کشت میشود و در ماه سرطان حاصل میدهد.

ریيس زراعت کندز گفت که سال گذشته، بیش از پنجاه هزار هکتار زمین، دراين ولایت خربوزه کشت شد که دهاقین، ده ها ميلیون افغانی عاید نمودند.

خربوزۀ کندز؛ علاوه بر سایر ولایات به پاکستان، هند و ایران نیز صادر میشود.

مسوولان زراعت ميگويند که بيش از ٩٠ درصد مردم کندز؛ به زراعت، مالدارى و باغداری اشتغال دارند.

بازدیدها: 25