“افغانستان در ۴۸ سکتور به خودکفایی کامل رسیده است”

کابل (پژواک، ۲۵ حمل ۱۴۰۱): اتاق صنایع و معادن بر اساس جدولی که در اختیار آژانس خبری پژواک قرار داده، اذعان داشته که افغانستان در ۴۸ سکتور به خودکفایی کامل و ۱۹ سکتور دیگر به نیمه خودکفایی رسیده است؛ این اتاق اما هشدار می‌دهد، در صورتی که به مشکلات این سکتورها توجه نشود، به سقوط مواجه خواهند شد.

افغانستان کشور متکی به کمک‌های خارجی، کشوری که بیشتر وارداتی است و به اساس آمار وزارت صنعت و تجارت، افغانستان در سال گذشته شمسی ۸۶ فیصد واردات و ۱۴ فیصد صادرات داشته است.

با این حال اما مسئوولین در اتاق صنایع و معادن می‌گوید که افغانستان در ۴۸ سکتور به خودکفایی رسیده است و حتی ظرفیت تولید بیشتر از تقاضای افغانستان را دارد.

از جمله ۴۸ سکتوری که به خودکفایی رسیده است، به طور نمونه از سکتور چاپ، تولید نوشابه‌جات، تولید پایپ، تولید کلکین و دروازه پی‌وی‌سی، کارتن‌سازی، تولید زعفران، تولید وسایل المونیمی، میوه خشک، تولید ذخایر نفت گاز و آب، تولید مواد شوینده، تولید پخته گازی… می‌توان یاد کرد.

آژانس خبری پژواک از جمله این سکتور‌ها به فابریکه‌های تولیدی، سکتور چاپ، المونیم، بسته‌بندی، کارتن‌سازی و خریطه‌های پلاستیکی به طور تصادفی سر زده و از وضعیت کاروبار، مقدار تولیدات و سطح کیفیت‌شان پرسیده است.

گروپ فابریکات بهیر، از ۳۲ سال به این‌سو در بخش صنعت در افغانستان فعالیت دارد؛ چاپ، بسته‌بندی، کارتن سازی و تولید کاغذ از سکتورهایی است که آن‌ها تولیدات دارند و افغانستان در آن به خودکفایی رسیده است.

نوید حکیمی مدیر عامل این گروپ می‌گوید که در بخش چاپ روزانه قابلیت تولید و بسته‌بندی ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار جلد کتاب را دارند.

به گفته او، افغانستان در این سکتور به خودکفایی رسیده و حتی بیشتر از ظرفیت افغانستان امکانات تولید دارد.

حکیمی هم‌چنان می‌افزاید، فابریکه کارتن‌سازی آن‌ها قابلیت تولید ۳۰۰ الی ۳۵۰ هزار کارتن را در روز دارد. حالا انکه به گفته او، «ظرفیت مصرفی افغانستان در روز شاید ۲۰۰ هزار کارتن نباشد.»

او هم‌چنان افزود: «در قسمت تولید کاغذ (A4) و (A3) نیز افغانستان به خودکفایی رسیده است و حتی بیشتر از ظرفیت مصرفی افغانستان که به گفته او، سالانه ۱۷۰۰۰ هزار تن است، تنها فابریکه آن‌ها می‌تواند دو الی دونیم برابر آن، یعنی ۵۵ هزار تن در سال نیز تولیدات داشته باشد.»

در همین حال، او صادر شدن کاغذ افغانستان را به قزاقستان برای اولین بار، یک گام بزرگ می‌داند و می‌گوید، این خود نمو‌نه‌یی از خودکفایی افغانستان در بخش تولید کاغذ است.

به گفته او، کیفیت تولیدات محصولات آن‌ها نیز مطابق به استندرد‌های بین‌المللی است و می‌تواند با تولیدات بین‌المللی رقابت کند.

حکیمی اما نبود برق دوامدار و مشکل انتقال پول برای خرید مواد خام را از مشکلات جدی دامن‌گیر صنعت‌کاران افغانستان می‌داند و از مسئوولین حکومت سرپرست می‌خواهد تا برای حل آن توجه جدی کند؛ چون به گفته او، مواد خام را نمی‌توانند به صورت کامل از منابع داخلی دریافت کنند و نیاز است از کشورهای خارجی وارد کنند.

یکی از سکتور‌های دیگری که به خودکفایی خود رسیده است، ذوب و تولید المونیم‌باب است.

عبدالرازق مسئوول یکی از فابریکه‌های ذوب و تولید وسایل المونیمی می‌گوید که فابریکه آن‌ها، قابلیت این را دارد تا هر نوع وسیله را به فرمایش مشتریان‌شان از المونیم بسازند.

به گفته او، تولیدات آن‌ها با آمدن تحول سیاسی در ۲۴ اسد سال پار کم‌تر شده است و در حال حاضر روزانه حدود یک‌ونیم تُن المونیم را ذوب می کند و وسایل مختلف از آن می‌سازند.

او کم‌بود برق و مواد خام را از چالش‌های فراراه کار‌شان می‌گوید و از حکومت می‌خواهد تا به این دو مشکل‌شان رسیدگی کند.

سکتور دیگری که به خودکفایی خود رسیده است، تولید خریطه‌های پلاستیکی است.

یکی از فابریکه‌های که تولید انواع مختلف خریطه‌های پلاستیک را دارد، برای ۳۰۰ تن زمینه‌ی کار را فراهم کرده و روزانه قابلیت تولید ۲۰ الی ۲۵ تُن پلاستیک را دارد.

باور منلی مسئوول بخش تولید این فابریکه می‌گوید، در صورتی که تقاضا در بازار بیشتر باشد، قابلیت توانایی تولید تا حدود ۵۰ تُن در روز را نیز دارند.

به گفته او، با آمدن تحول، کارهای‌شان تغییرات منفی داشت اما از یک ماه به این‌سو، کار و بار شان دوباره رونق گرفته است.

او اما تصریح کرد که در قسمت واردات مواد خام مشکلات بانکی وجود دارد و در همین حال پرچوی‌های برق از چالش‌های دیگری است که از حکومت سرپرست می‌خواهد به آن رسیدگی فوری کند.

منلی هم‌چنان از مسئوولین حکومت می‌خواهد تا جلو واردات قاچاق محصولات از کشورهای ایران، پاکستان و چین را بگیرد تا استفاده از تولیدات آن‌ها در کشور افزایش یابد.

گفتنی است که این فابریکه قابلیت تبدیل کردن پلاستیک‌های استفاده‌شده را برای تولید محصولات جدید (Recycle) نیر دارد.

با این حال رحیم‌الله سمندر رییس اجرایی اتاق صنایع و معادن با اشاره به جدول سکتورهای خودکفا می‌گوید: «سکتورهای یادشده از لحاظ کمیت، کیفیت و تقاضای بازار، معیارهای خودکفایی‌ را دارا می‌باشند.»

اما به گفته او، کم‌بود برق و مواد خام، مشکلات در قسمت انتقال پول و تی‌تی، از مشکلاتی عمده‌ای است که صنعت‌کاران با آن مواجه هستند و بار‌ها همراه با مسولین حکومت درباره حل آن نشست‌هایی داشته‌اند؛ اما به گفته او، تا حال این نشست‌ها با وجود وعده‌ها، به صورت کامل عملی نبوده است.

او ادعا دارد که اگر مشکلات موجود در قسمت صنعت افغانستان حل نشود، این سکتور‌های خودکفا به سقوط مواجه خواهند شد.

به گفته سمندر: «صنعت‌کاران توانستند که این سکتورها را به خودکفایی برسانند، حالا برای حفظ آن، حمایت جدی حکومت نیاز است.»

او تصریح می‌کند: «حکومت تلاش می‌کند و در سطح بالا وعده‌ها داده می‌شود؛ اما در سطح متوسط انقدر درک نیست و حتی باور وجود ندارد که صنعتی وجود دارد و تولیداتی هم می‌شود.»

از دید او، حکومت با فراهم‌سازی برق مداوم، حل مشکلات بانکی، ارزان کردن کرایه زمین‌های صنعتی، توزیع زمین برای زرع مواد خام برای تولید و جلوگیری از واردات محصولاتی که در افغانستان تولید می‌شود، می‌تواند صنعت افغانستان را حمایت و هم‌کاری کند.

در همین حال، او تاکید دارد آگهی عامه نسبت به تولیدات داخلی از طریق رسانه‌ها بالا برده شود و برای بازاریابی این تولیدات نمایشگاه‌ها برگزار شود.

در همین حال، وزارت زراعت از دید او یکی از وزارت‌ها مهم سکتوری است؛ اما در طول بیست سال گذشته فعالیت درست نداشته و حتی نتواسته بودجه‌ی خود را به طور کامل مصرف کند.

سمندر تاکید دارد که برای حمایت بهتر از بخش صنعت افغانستان، در قدم نخست سکتورها اولویت‌بندی شده و مطابق آن برای بهبود کار آن، بسته‌های تشویقی از طرف حکومت در نظر گرفته شود تا صنعت‌کاران علاقه‌مند سرمایه‌گزاری شوند.

از جانبی، عبدالرحمن رحمانی رییس تجارتی شرکت برشنا می‌گوید که این شرکت همواره در تلاش است تا سهولت‌های بیشتر را برای بخش صنعت افغانستان ایجاد کند؛ اما افزود که برق افغانستان بیشتر وارداتی است و شرکت برشنا بیشتر در این قسمت دست باز ندارد.

با تماس‌ها مکرر خواستیم دیدگاه بانک مرکزی افغانستان را در مورد چالش‌های صنعت‌کاران داشته باشیم، اما موفق به این کار نشدیم.