قلعۀ تاریخی «چهار اسپان» در دایکندی در معرض تخریب قرار دارد

نیلی (پژواک، ۱۷ ثور ١٤٠١): مالک قلعۀ «چهار اسپان» دايکندى می‌گويد که اين بزرگترین بنای تاریخی در معرض تخریب قرار دارد.

مالک قلعۀ تاریخی – فرهنگی چهار اسپان که در ولسوالی شهرستان ولایت دایکندی موقعیت دارد، از تخریب بعضی از ساحات این قلعه، ابراز نگرانی می‎کند.

این قلعۀ بزرگ در سال ۱۳۱۰ هجری شمسی در حدود ۹۱ سال قبل توسط فردی به نام حاجی یوسف‌بیگ که یکی از بزرگان ولایت دایکندی بود، بنا گردید که در آن زمان از این قلعه به عنوان محلی برای نیروهای نظامی و پذیرایی از مهمانان خارجی استفاده می‎‎‎‎گردید.

حالا نعمت‎الله رادفر مالک این قلعه که نسل چهارم حاجی یوسف بیگ می‎باشد، با اعضای فامیلش در داخل این قلعۀ تاریخی زنده‌گی می‎کنند، اما از عدم توانایی خود در حفظ و مراقبت این بنای بزرگ خبر می‎دهند.

رادفر در این مورد به آژانس خبری پژواک گفت، این قلعه در چهار برج که ارتفاع هر برج آن ۲۲ متر و فاصله میان برج‎های آن حدود ۷۰ متر می‌باشد، ساخته شده‌است.

او مساحت مجموعی این بنا را ۴۰۰ متر مربع بیان مى‌کند که دارای ۶ اتاق نشیمن، ۶ حمام، ۳ آشپزخانه، ۳ دهلیز و ۱۲ بالاخانه می‎باشد.

وی ضخامت دیوارهای این قلعه را ۲ متر بیان نموده مى‌گويد، اتاق‎های نشیمن این قلعه با نقش و نگارهای متفاوتی در گذشته کندنکاری گردیده که در عصر امروز کسی نمی‎تواند، چنین خلاقیتی را انجام دهد.

به گفتۀ نعمت‎الله رادفر، یک برج و قسمتی از دیوار عمومی قلعه و همچنان بعضی از نقاشی‎های داخل اتاق‎ها که به گونۀ خاص طراحی شده بود، تخریب گردیده و آنان توانایی بازسازی و مرمت کاری آن را ندارند.

او افزود، بارها باستانشناسان و فرهنگیان از ولایت‎های کابل و بامیان تلاش کردند، تا قسمت‎های تخریب شدۀ قلعه را مرمت و بازسازی کنند، اما اقدام به این کار نکردند؛ چون کسی با آن مهارت تاکنون وجود ندارد که دیزاین‎های داخل قلعه را به حالت اولی برگرداند.

وی علاوه کرد، در زمان جنگ‎های داخلی مدتی این قلعه متروکه بود و به همین دلیل از آن مراقبت نگردید که باعث تخریب یک برج و قسمتی از دیوار احاطۀ آن گردید.

او می‎گوید، حالا بنا بر وسیع بودن و فرسوده‌گی دیوارها، آنان توانایی بازسازی، مراقبت از برف و باران و نگه‌داری کامل این بنای تاریخی را که در سطح ولایت دایکندی نمونه است، ندارند.

وی از مسؤولان حکومتی، یونسکو و دیگر نهادهای مربوط باستانشناسی خواست که در بازسازی ساحات تخریب شده و مرمت بخش‎هایی از این قلعه، تلاش نمایند.

این موضوع را با ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت دایکندی در میان گذاشتیم.

خدابخش سیرت آمر فرهنگ ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت دایکندی گفت، این قلعه به عنوان یک مکان فرهنگی در وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان ثبت و راجستر گردیده‌‌است.

او در قسمت مرمت و بازسازی قسمت‌های تخریب شدۀ قلعۀ تاریخی چهاراسپان گفت: «در سال گذشته حکومت تصمیم داشت، تا مطابق یک تفاهمنامه با مالک قلعه آن را بازسازی کند، طبق این تفاهم قرار بود که این قلعه به مدت ۱۵ سال در اختیار حکومت قرار بگیرد، اما مالک قلعه تفاهمنامه را امضاء نکرد و گفت که این قلعه ملکیت خصوصی او است و آن را در اختیار دولت قرار نمی‌دهد.»