الیاس ١٢ ساله: به‌خاطر پیدا کردن مصارف و نفقۀ خانواده به مکتب رفته نمی‌توانم

هرات (پژواک، ۱٩ قوس ۱۴۰۱): الیاس طفل ١٢ سالۀ هراتی در حالی‌که در کنار دیوار لیسۀ استقلال و در پیاده‌رو چوک سینمای این ولایت، مصروف جمع‌آوری زباله است می‌گوید، پدرش بیمار و خودش مجبور است، مصارف خانوادۀ خود را تامین کند.

او در حالی‌ که مسؤولیت خانواده‌گی در چهره‌اش از دور هویداست، به پژواک گفت: «من دوازده ساله هستم و فعلا هشت نفر را در خانه نان می‌دهم.»

الیاس می‌افزاید، دوست داشت مکتب برود؛ اما به دلیل کار و مصارف خانواده که از اولویت‌های کاری شان است مکتب نمی‌رود و روزانه با جمع‌آوری و فروش بوتل‌های آب معدنی و قطی نوشیدنی‌ها، زنده‌گی شان را سپری می‌کند.

موصوف در حالی‌که در کنار دیوار مکتب مصروف جمع آوری زباله بود و شاگردان مکتب از مقابلش رد می‌شدند، در رابطه به آرزوهایش سخن زده و گفت: «دوست داشتم در آینده معلم شوم؛ اما من که درس نخواندم نمی‌شود که معلم شوم.»

وی ‌از حکومت می‌خواهد تا برای کودکان همانند خودش، زمینۀ درس را فراهم کند تا هیچ کودکی در جامعه بیسواد نماند.

نذیر یک تن دیگر از کودکان کار است، او می‌گوید، نُه نفر در خانواده اند و مجبور است با فروختن ساجق، خرچ خانواده و مصرف پدر مریض‌ و فلج‌اش را تامین کند؛ چون برادر بزرگ ندارد و بعد از خود و پدرش متباقی اعضای خانه زنان اند.

وی در حالی‌که قوت و احساس مردانه‌گی در صورتش نمایان است و همرای دو خواهر خُردسالش در بازار مصروف فروش ساجق بود، در صحبت با پژواک می‌گوید که روزمره با فروش دو سه بسته ساجق می‌تواند، مبلغ ۹۰ افغانی فایده به دست آورد و آن را خرج خانواده‌اش کند.

نذیر‌ همچنان افزود، او مکتب نمی‌رود و به فکر به دست آوردن لقمه نانی برای خانواده‌اش می‌باشد.

به گفتۀ وی، پولی که روزانه به دست می‌آورد، تنها یک بخشی از مشکلات زنده‌گی‌اش را حل می‌کند.

خواست وی از مسؤولان حکومت این است که زمینۀ کمک و همکاری را برای او و امثال او فراهم کند، تا اینکه درس بخوانند و دیگر نگرانی کار و زمستان را نداشته باشند.

از سوی دیگر، ریاست کار و امور اجتماعی ولایت هرات می‌گوید، به طور احتمالی بیش از هشت هزار کودک خیابانی در هرات موجود بوده که مصر‌وف کار شاقه و خارج از توان اند.

مولوی حافظ میرزامحمد ابومنصور رئیس کار و‌ امور اجتماعی این ولایت گفت، این ریاست قرار است، به همکاری موسسات، کودکان کار و خیابانی را جمع نموده و در عوض، وارثین این کودکان را نیز شامل پروسه‌های حرفه کند، تا این‌که دیگر مشکلات کار شاقه را این کودکان تجربه نکنند.

به گفتۀ موصوف، به کمک یکی از موسسات قرار است، تا یک ماه آینده به تعداد 1200 کودک خیابانی از سطح شهر جمع‌آوری شود و علاوه بر زمینۀ تعلیم، برای والدین شان زمینۀ اشتغال‌زایی نيز فراهم گردد.

حافظ منصور علاوه کرد، ادارۀ شان در آینده برنامه‌های جامع در رابطه به جمع‌‌آوری‌ تکدی‌گران از سطح شهر نیز به دست گرفته‌اند.

در همین حال، فعالان تعلیم و تربیه در این ولایت به این باور اند که افزایش کودکان خیابانی و یا کودکان کار باعث شده است تا فرصت‌های تعلیمی از یک نسل سلب شود.

غلام حضرت نبی‌زاده یک تن از فعالان تعلیم و تربیه در این ولایت در صحبت با پژواک می‌گوید، بیشتر از همه بیسواد ماندن کودکان خیابانی به جامعه آسیب وارد کرده و آیندۀ شان را خراب می‌کند.

وی تصریح کرد: «قشر بزرگی از جامعه که حدود 10 هزار کودک در هرات است، بیسواد مانده و در آینده ممکن آدم‌های درستی تربیه نشوند.»

گزارش‌ها نشان می‌دهد که در افغانستان آمار دقیقی از تعداد کودکان کار وجود ندارد، ولی مسؤولان شمار آن‌ها را در سراسر افغانستان حدود ۱.۶ میلیون تن گفته‌اند.

این در حالی ا‌ست که در چند سال گذشته، نهادهای متعددی در زمینۀ حمایت از حقوق کودکان فعالیت داشته‌اند؛ ولی آمار رو به افزایش کودکان خیابانی نشان می‌دهد که ظاهرا پیشرفت قابل ملاحظه‌یی در این زمینه، حاصل نشده است.

گفتنی است که سرمای زمستان و افزایش فقر در جامعه باعث شده تا در این شب‌‌ها و روزها، حضور کودکان خیابانی در جاده‌های هرات افزایش پیدا کند و نگرانی‌های جدی را به ‌بار آورد.