محصلین جیولوژی: تدریس به زبان روسی دیگر کارا نیست

کابل (پژواک، ٢٠ قوس ۹۳): برخی محصلان و استادان پوهنځى هاى جیولوژی و معدن می خواهند برای تدریس این رشته زبان انگلیسی جایگزین روسی شود و نصاب درسی که به گفتۀ آنان مربوط سه دهه پیش می شود با در نظرداشت پیشرفت های علمی سال های اخیر تجدید شود.

هرچند محصلان می گویند نصاب درسی جیولوژی و معدن در پوهنتون های افغانستان با نیازمندی های روز مطابقت ندارد، اما مسوولان وزارت تحصیلات عالی این ادعا را رد می کنند.

نبود لابراتوارهای مجهز و کتاب های جديد (اپدیت) در زبان روسی و ظرفیت پایین جذب فارغان در اداره های دولتی از مشکلات دیگری است که این محصلان با آن روبرو می باشند.

آنان می گویند به همین علت بیشتر فارغان خلاف رشته شان کار می کنند و این کار باعث می شود که ظرفیت در بخش جیولوژی و معدن در کشور بالا نرود.

روسی بودن کتاب ها

سهراب محصل سال چهارم پوهنځی جیولوژی پوهنتون بلخ می گوید کتاب های که بر اساس آن برای آنان تدریس صورت می گیرد به زبان روسی است مربوط چند دهه پیش می شود.

سهراب به آژانس خبری پژواک گفت؛ اگر یک محصل این کتاب ها را کاملا بیاموزد، باز هم نمی تواند در کار عملی از ان استفاده نماید، “چون این میتود مربوط به سالهای گذشته می شود و فعلا هیچنوع کاربرد عملی ندارد.”

سهراب می افزاید که با در نظرداشت عصر کنونی، نیاز است تا تدریس از زبان روسی به زبان انگلیسی تغییر کند، “بخاطری که منابع بیشتر علمی در این زبان وجود دارد.”

فریدون حکیمی فارغ التحصیل رشته اکتشاف معادن پوهنتون پولتخنیک کابل ضمن تایید گفته های سهراب، از نبود ارتباط مستقیم بین وزارت معادن و پوهنتون پولتخنیک کابل هم یاد آوری می نماید.

به باور حکیمی، موجودیت ارتباط و هماهنگی میان این دو نهاد، می تواند در ساختن نصاب درسی طبق پیشرفت های علمی جدید، فراهم ساختن زمینه کارهای عملی و کاهش سطح بیکاری فارغان بسیار موثر باشد.

یکی از محصلین صنف چهارم دیپارتمنت نفت و گاز پوهنځی جیولوژی پوهنتون پلتخنیک کابل می گوید، بجز مضمون پتروگرافی (شناخت ناهمواری ‌های زمین) که آنرا توسط مایکرسکوپ عملی کار می کنند، دیگر هیچ مضمونی به شکل عملی تدریس نمی شود.

این محصل که نخواست از او نام گرفته شود، ضمن اشاره به مشکلات درسی افزود که هرچند برخی کتاب ها تجدید شده اند اما در مجموع “معلومات موجود در این کتاب های با تکنالوژی امروزی مطابقت ندارند.”

او گفت: “مضامینی که حالا تدریس می شوند عبارت اند ازاستخراج نفت و گاز، جیولوژی تاریخی، پلانتولوژی و پتروگرافی که همه به لسان روسی است و در سال های ۱۳۶۰ الی ۱۳۷۰ هم تدریس می گردید.”

به گفتۀ او، برای دریافت کار در عصر کنونی دانستن زبان انگلیسی بسیار مهم است، اما در اینجا به زبان روسی تدریس می شود. او تدریس به زبان روسی را موجودیت استادانی خواند که در روسیه تحصیل کرده اند که با انگلیسی بلدیت ندارند، اما گفت که “بالاخره باید زبان تدریس تغییر داده شود.”

او با اشاره به کارهای عملی در جریان تحصیل گفت که بیش از یکبار از معادن کشور از نزدیک دیدن نکرده و یکبار نمی تواند برای فراگیری مهارت های مسلکی کافی باشد.

اما یکی از محصلین همین رشته در پوهنتون شبرغان با ابراز خرسندی می گوید بارها همراه با سایر محصلان به معدن رفته و آنچیزی را که در پوهنځى فراگرفته در لابراتوارها، تصدی تفحصات، عملی نموده است.

جاوید نورانی کارشناس و پژوهشگر در بخش معادن، به این باور است که در عصر امروز تمام منابع علمی به زبان انگلیسی است و نمی توان از زبان روسی به هدف رسید.

وی به وزارت تحصیلات عالی پیشنهاد نمود که برای بلندبردن ظرفیت تحصیلی در کشور به تجدید و بروز (اپدیت) ساختن نصاب اقدام کند. “در عصر حاضر تغییراتی که در نصاب تحصیلی بخش  معادن بوجود آمده است، اصلآ قابل مقایسه با میتود سه دهه قبل نیست.”

نورانی تبدیل کردن نصاب درسی از زبان روسی به لسان انگلیسی را از دو راه ممکن می داند، نخست اینکه استادان جوان که کاملا با انگلیسی آشنا باشند و در این رشته تحصیلات تخصصی داشته باشند استخدام شوند و دوم اینکه برای استادان فعلی کورس های آموزشی دایر شود.

وی همچنان برای حل این معضل تدویر کورس های اجباری شش ماهه برای محصلان جدید و تدارک بورس های آموزشی طویل المدت برای کادرها و استادان را پیشنهاد نمود.

برخی کارشناسان دیگر نیز روی نیاز تجدید و اصلاح سازی نصاب درسی پوهنتون پولتخنیک و پوهنځى های جیولوژی و معدن در ولایات تاکید می ورزند.

به باور محمد یونس فکور کارشناس بخش معادن، ترویج زبان انگلیسی برای ظرفیت سازی یک نیاز مبرم است. اما در عین حال می گوید که پوهنتون ها باید به محصلان زمینه کارهای عملی فراهم کند.

اسحاق علی یکتن از فارغان دیپارتمنت استخراج معادن پوهنتون پولی تخنیک، می گوید، هرچند در این پوهنځى زبان روسی تدریس می شود، اما در کنار آن کارهای عملی نیز وجود دارد.

دکتور ابراهیم جعفری، استاد پوهنځی جیولوژی در پوهنتون خصوصی ابن سینا و کار شناس معادن می گوید، استادان بخش معادن باید تلاش کنند تا کتاب های انگلیسی که حاوی معلومات جدید هستند، به زبان دری ترجمه شود.

جعفری افزود: “ترجمه این منابع مسوولیت استادان است و اگر ترجمه منابع تازه در ارتقای رتبه علمی استادان محسوب شود کاری درستی خواهد بود.”

موصوف خاطر نشان ساخت که، دیتابیس منرال های دنیا همه ساله تجدید می شود و اینجاست که نیاز تجدید معلومات بیشتر می شود تا معلومات ٣٥ سال پیش در پوهنتون ها کنار گذاشته شود.

دکتور جعفری می گوید، چون درس های پوهنځی های جیولوژی، تنها وابسته به معادن افغانستان نیست به همین دلیل محصلین به عملیه های تیوریک ضرورت دارد که `به گفتۀ وی حالا موارد زیادی تیوریکی در این پوهنتون ها به زبان انگلیسی است.

نبود لابراتوار مجهز

برعلاوه مشکل زبان، در پوهنځی های جیولوژی و معدن پوهنتون های کشور، مشکل دیگری که اکثریت محصلین از آن شکایت دارند، نبود یا کمبود لابراتوار های منظم مربوط این رشته است.

سهراب که محصل سال چهارم پوهنځی جیولوژی پوهنتون بلخ است می گوید؛ تا به حالا به لابراتوار نرفته است و حتی ادعا دارد که در پوهنتون آنها اصلاً لابراتوار وجود ندارد.

این در حالیست که دوکتور جعفری موجودیت لابراتوار در این پوهنځى را امر ضروری مى داند و مى گويد،  ايجاد یک لابراتوار ابتدایی با پول نا چیزی امکان پذیر است.

در کنار مشکل لابراتوار، عده زیادی از محصلین جیولوژی و معدن، به کمبود کتاب ها جدید در کشورنيز اشاره دارند.

بیکاری فارغان

اسحاق علی که از دیپارتمنت استخراج معادن پوهنتون پولتخنیک فارغ شده است، از بیکاری مجبور شده است خلاف رشتۀ خود کار کند. او می گوید فارغان زیادی را می شناسد که به سرنوشت همسان دچار هستند.

موصوف دولت را در این راستا مقصر می داند و می گوید اگر کار کردن خلاف رشته ادامه یابد باور نمی کند که افغانستان در بخش معادن ظرفیت علمی بلندی پیدا کند.

اما دوکتور جعفری دلیل نبود یا کمبود زمینه کاری برای فارغان این پوهنځی ها را کیفیت پایین تدریس و “ناامنی های مصنوعی” می داند که به گفتۀ جعفری اکثراً توسط خود شرکت های قراردادی برای عدم نظارت دولت ومردم از معادن ایجاد می شود.

جعفری می گوید که وزارت معادن باید برای جذب فارغان پوهنځی های مذکور یک پالیسی مشخصی ترتیب کند و برای شرکت های قراردادی استخدام این فارغان را یک شرط اجباری در نظر بگیرد.

از سوی دیگر انجنیر فکور نیز در این رابطه نگرانی اش را ابراز داشته گفت:”بازار آزاد به این معنی نیست که میخانیک و انجنیر پاکستانی و هندی را برای کار بیاوریم اما محصلی را که خود ما فارغ می دهیم جذب نکنیم و بیکار بماند.”

این مشکلات محصلان رشتۀ جیولوژی و معدن را با مسوولان وزارت تحصیلات عالی مطرح کردیم.

محمد عظیم نور بخش، سخنگوی این وزارت، همه گفته های این محصلین و استادان را رد نمود و گفت که منابع درسی پوهنتون های دولتی و خصوصی پیوسته تجدید می شود.

او همچنان گفت که وزارت تحصیلات عالی سال گذشته بشمول پوهنځى جیولوژی و معدن برای همه ٧٠٠ ديپارتمنت در ٣٠٠ پوهنځى پوهنتون خصوصی و دولتی پنجاه نصاب درسی جدید توزیع کرده است و در حال حاضر تدریس می شود.

اما نوربخش می افزاید که این به ان معنی هم نیست که دیگر همه نصاب تکمیل بوده و نیاز به کار بیشتر نیست، بلکه به باور وی این نصاب نیز باید انکشاف داده شده و مطابق به ارزشهای زمان عیار ساخته شود.

سخنگوی وزارت تحصیلات عالی ادعای محصلان را که گویا معلومات ارایه شده توسط استادان سابقه کار؛ کاربرد عملی ندارد رد نمود و گفت که همه استادان در کابل و ولایت ها که در رشتۀ معادن تدریس می کنند دارای مدرک ماستری و دوکتورا می باشند.

سخنگوی وزارت تحصیلات عالی افزود که اگر تدریس استادان و منابع به زبان روسی هم است، معتبر است و در کنار آن بیشترین استاد های دیپارتامنت تکنالوژی معلوماتی آنها از هند و آلمان به سویه دکتورا درجه تحصیلی دارند.

موصوف در اخیر گفت که وزارت تحصیلات عالی تلاش می کند، مشکل کمبود و یا نبود لابراتوارها در برخی پوهنځى را رفع کند.

بازدیدها: 17