کابل(پژواک،١١سنبله٩٤): آگاهان امور سياسى و بنيادهاى انتخاباتى می‌گویند که با در نظرداشت شرايط کنونى کشور، راه اندازى انتخابات بر اساس تذکرۀ تابعيت و فهرست راى دهنده ها عملى نمى باشد.
به باورآنها، باطل کردن کارت هاى راى دهى و استفاده از تذکره تابعيت در انتخابات سبب می‌شود که شمار زيادى از مردم به خصوص زنان در کشور، از شرکت در انتخابات محروم شوند.
کميسيون اصلاحات انتخاباتی پس از يک ماه رايزنی با اقشار مختلف؛ سرانجام به تاریخ ٨ سنبله نخستين بستۀ پيشنهادی خود را برای آوردن اصلاحات در نظام انتخاباتی به حکومت سپرد.
باطل کردن کارت هاى راى دهى توزيع شده و تهيه فهرست راى دهندگان به اساس تذکره تابعيت یکی از اين پيشنهادات بود.
در ماده سوم طرح کمیسیون اصلاح نظام انتخاباتى آمده است: "فهرست رأی دهنده ها بر اساس تذکرۀ تابعیت ترتیب شود. با درک اینکه تعدادی از شهروندان کشور تا کنون، تذکرۀ تابعیت ندارند، کمیسیون مستقل انتخابات، ترتیبات خاص اصولی دیگری را جهت ثبت نام شان در فهرست رأی دهنده ها صرف برای انتخابات سال ٢٠١٦ اتخاذ نماید.
واجدین شرایط رأی دهی، شخصاً به مراکز رأی دهی حضور یافته، ثبت نام نمایند. هیچ شخص نمی تواند بیش از یک بار نام خود را در مراکز ثبت نام در فهرست رأی دهنده ها ثبت نماید. رأی دهنده مکلف است در مرکز رأی دهی ای که نام او در فهرست رأی دهندگان درج گردیده است، رأی دهند.
رأی دهنده مکلف است جهت حصول ورق رأی دهی، تذکره تابعیت و یا سندی که توسط کمیسیون به منظور تثبیت هویت او مشخص گردیده است، ارائه نماید. بدون موجودیت فهرست رأی هنده ها در سطح کشور، هر حوزۀ انتخاباتی و بخصوص در هر مرکز رأی دهی، انتخابات برگزار شده نمی تواند.
حکومت، مردم را به اخذ تذکرۀ تابعیت تشویق و سهولت های لازم را در این رابطه فراهم سازد. تذکرۀ الکترونیکی می تواند وسیلۀ خوب جلوگیری یا اقلاً کاهش تخلفات و تقلب های انتخاباتی شود. بنابراین حکومت در اسرع وقت ممکن توزیع تذکره الکترونیکی را آغاز کند. کارت های رأی دهی موجود در پرنسیپ باطل گردد."
اعضاى اين کميسيون گفته اند که در حال حاضر، در افغانستان ١٣ ميليون تن واجد شرايط راى دهى می‌باشند؛ اما ٢١ ميليون کارت راى دهى توزيع شده و بايد براى جلوگيرى از تقلب در انتخابات اين مشکل حل گردد.
ضياالحق امرخيل رييس پيشين دارالانشاى کميسيون مستقل انتخابات می‌گوید که باطل کردن کارت هاى راى دهى، در ذات خود ظلم بزرگ و جفا به مردم افغانستان می‌باشد.
به باور امرخيل، توزيع کارت هاى جديد راى دهى با طرزالعمل جديد در زمان کم ممکن نيست و به هزينه بيشتر نياز دارد؛ زيرا ٢٠ ميليون کارت توزيع شده راى دهى از سال ٢٠٠٥ ميلادى به اين طرف به هزينه ٥٠٠ ميليون دالر صورت گرفته است.
همچنان به گفته او، توزيع کارت هاى جديد به دليلى ممکن نيست که حدود شصت در صد خاک افغانستان تحت تهديد مخالفين مسلح دولت قرار دارد و عملا در بيش از ١٦٠ ولسوالى جنگ جريان دارد.
امرخيل می‌گوید تذکره تابعيت نيز معيار توزيع کارت راى دهى شده نمى تواند؛ زيرا ٦٠ درصد باشندگان قريه ها تذکره ندارند.
به باور وى، با عملى شدن اين طرح، قوم مشخص و مردمى که در خطوط جنگ قرار دارند، محروم می‌شوند.
به گفته او، تهيه ليست راى دهندگان و نصب آن در مراکز راى دهى با تمام مشخصات راى دهنده و شريک ساختن آن از طريق رسانه ها با مردم نيز به دليل مشکلات موجود امنيتى و فرهنگى به خصوص در بخش زنان عملى نمى باشد.
زکریا بارکزی رییس دیدبان ديموکراسی افغانستان، گفت که هرچند فهرست راى دهنده ها و راى دهى براساس تذکره تابعيت، يک مورد خيلى خوب براى جلوگيرى از تقلب و مصارف بلند مى باشد؛ اما درکوتاه مدت امکان پذير نيست.
به گفته وى، توزيع تذکره هاى برقى براى تمام مردم افغانستان، ممکن سال ها را در برگيرد و در حال حاضر، شمار زيادى از مردم افغانستان به خصوص زنان در مناطق دوردست تذکره هاى کاغذى نيز ندارند.
به باور وى، در صورت عملى شدن طرح يادشده کميسيون، شمار زياد مردم به خصوص زنان از حق راى محروم خواهند شد.
بارکزى نيز به اين باور است که تهيه ليست راى دهنده ها درمرکز راى دهى نيز به دليل مشکلات امنيتى در برخى مناطق عملى نمى باشد.
به گفته وى، در صورتى که وجوه مالى و زمان کافى وجود داشته باشد، بايد کارت هاى راى دهى دوباره چک و تثبيت شود.
محمد یوسف رشید رییس اجراییه بنیاد انتخابات آزاد وعادلانه افغانستان (فیفا)، نيز راى دهى به اساس تذکره تابعيت را يک مورد خوب براى جلوگيرى از تقلب خواند؛ اما گفت که در کوتاه مدت قابل تطبيق نيست.
موصوف افزود: "هنوز هم شمار زياد از مردها و اکثر زنان در قرا‌ء وقصبات کشور تذکره ندارند؛ اگر اين طرح تطبيق گردد، اين افراد از حق راى دهى شان محروم مى شوند."
همچنان به گفته او، شمارى از مردم چندين تذکره دارند که مى تواند سبب تقلب در انتخابات شود.
محمد نعیم ایوب زاده رییس بنیاد انتخابات شفاف افغانستان (تیفا)، نيز گفت: "تمام اتباع افغانستان تذکره تابعیت ندارند و بیشترین صدمه را از این بابت خانم ها می بینند؛ از کابل به طرف ولایات بروید، اکثر خانمها تذکره ندارند که خود را ثبت بکنند و در این قسمت باید محتاط باشیم و روی فرضیه هايی کار شود که مردم از انتخابات محروم نشوند."
به باوراو توزيع تذکره هاى برقى درکوتاه مدت ممکن نيست؛ زيرا ظرفيتى وجود ندارد که براى تمام مردم کشور در مدت کوتاه تذکره هاى برقى توزيع شود.
ايوب زاده گفت که اعضاى کميسيون اصلاحات انتخاباتى، بايد طرح هاى شانرا درمشوره با بنيادهاى آزاد انتخاباتى تهيه مى کردند؛ زيرا اين بنيادها طرح هاى ديگرى داشتند که درکوتاه مدت قابل تطبيق می‌باشد.
به نظر وى، توزيع کارت هاى جديد راى دهى با آن که هزينه زياد دارد، يگانه راه برگزارى انتخابات شفاف می‌باشد.
موصوف گفت که توزيع کارت هاى راى دهى، بايد با استفاده از تکنالوژى جديد صورت گيرد.
صديق الله توحيدى معاون کميسيون اصلاح نظام انتخاباتى گفت کسانى که تذکره تابعيت دارند، مى توانند بر اساس تذکره خود را در حوزه هاى راى دهى ثبت کنند؛ اما کسانى که تذکره ندارند، مى توانند به اساس سندى ديگرى که هويت آنها را تثبيت کند، ثبت ليست راى دهندگان شوند.
به گفته وى، کميسيون مستقل انتخابات مسووليت دارد تا طرزالعمل ساده را براى ثبت راى دهندگان تهيه کند.
تماس با ما
خبرنامه
ارسال گزارش
اپلیکیشن موبایل پژواک