کابل(پژواک،۲۶عقرب۹۹): اکادمى علوم افغانستان، به هدف مديريت و جلوگيرى از ضايع شدن آبهاى کشور، بستۀ پیشنهادى را با حکومت شريک کرد.
سيمينارى زيرنام «مدیریت آبهای افغانستان و دیپلماسی منطقه یی آب»، در اکادمی علوم افغانستان، امروز راه اندازى گرديد.
اشتراک کنندگان اين سيمينار گفتند که درحال حاضر، در افغانستان ۷۶ ميلیارد متر مکعب آب وجود دارد که ۵۷ ميلیارد متر مکعب آبهای سطحی و۱۶ميلیارد مکعب آن، آبهای زیر زمینی را تشکيل مى دهند؛ از جمله ۳۰ درصد آب در افغانستان مصرف می شود و متباقى به کشورهاى همسايه سرازیر مى شود.
فرید احمدعزیزی رئیس تنظیم امورآب گفت که هدف ازبرگزاری سیمینار، این است که چطور مى توان آبهاى افغانستان را مدیریت کرد تا هدر نرود.
براساس معلومات منبع، به دليل نبود ظرفيت هاى لازم، بيشترآب هاى افغانستان به کشورهاى همسايه سرازیر مى شود.
وى افزود: «باید مطالعه شود که کشورهای دیگر، با استفاده از کدام گزینه ها آب خود را مدیریت می کنند؛ تا ماهم کارهای آنها را انجام دهیم.»
موصوف درادامه صحبت هايش گفت که به دليل ادامۀ جنگ هاى چهاردهه اخير، متاسفانه آب هاى افغانستان درست مديريت نشده است.
رییس تنظیم امورآب، يکى از دلايل عدم مدیریت آبهاى کشور را ناامنی های چهاردهه اخیرخوانده گفت: (۷۶ ميلیارد متر مکعب آب وجود دارد که ۵۷ ميلیارد مترمکعب آبهای سطحی و۱۶ميلیارد مکعب آن، آبهای زیر زمینی راتشکيل مى دهند؛ اما متاسفانه ۳۰ در صد آب ها در افغانستان مصرف می شود و متباقى به کشورهاى همسايه هدر مى رود.)
فضل الله اختر يک تن از محققين دراين سيمينار، با بيان اينکه به علت نبود مديريت سالم، سالانه اکثر آب هاى افغانستان ضايع مى شود، گفت که درحال حاضر در کنار خشکسالى ها، ازدياد نفوس، استفادۀ نادرست از آب ها، سبب شده تا آب های زيرزمينى کشور کاهش يابد.
وى افزود که بايد بودجه لازم دربخش مديريت آب ها اختصاص داده شود، کادرهاى مسلکى جذب و قوانين لازم تهيه گردد؛ تا باشد که ازهدر رفتن آب هاى کشور جلوگيرى به عمل آيد.
اشتراک کنندگان سيمینار، پس از استماع مقالات دانشمندان به اتفاق آرا قطعنامه اى را صادر کردند.
دربخشى از اين قطعنامه آمده است که دولت افغانستان، به عنوان کشور بالادست در حوزه های آبی، باید حقابه خود را با توجه به نیازهای مصرف داخلی، از حوزه آبی خود که جنبه بین المللی دارند آشکار کند.
در اين سند، خاطر نشان شده که دولت افغانستان در روشنايی قوانین و مقررات بین المللی و الزامات مصرفی خود، طرح های مدیریتی آب در دریاهای مشترک را از طریق کمیسیون های با صلاحیت، با کشورهای همسایه درمیان بگذارد.
همچنان در بخشى ازاين قطعنامه تصریح شده که دولت افغانستان؛ با کشورهای تاجکستان، ازبيکستان، ترکمنستان و پاکستان، در باب آب های مشترک وارد گفتگو شده و در زمینه تعیین حقابه، معاهدات و قراردادهای دو جانبه منعقد کند.
به همين گونه خاطرنشان شده که دولت افغانستان، در خصوص آب های مشترک خود با کشورهای آسیای مرکزی باید بازنگری معاهدات چند جانبه موجود درسطح منطقه ای را که بدون حضور و صلاح دید افغانستان میان دولت های آسیای مرکزی منعقد شده است، درخواست نماید.
در قطعنامه همچنان پیشنهاد شده که دستگاه ديپلماسی افغانستان، تعیین رژیم حقوقی و میزان حقابه کشورهای مشترک در حوزه دریایی هریرود را با کشورایران در دستور کارخود قرار دهد.
دربخش ديگر اين سند افزوده شده است که اکادمی علوم افغانستان، برای روشن شدن هرچه بیشتر جنبه های گوناگون موضوع آب های فرامرزی افغانستان، با همکاری نهادهای مرتبط داخلی و خارجی، سيمینار بین المللی آب های فرامرزی افغانستان را برگزار نماید.
منبع گفته است که با توجه به وضعیت جاری کشور، پیشنهاد می شود که افغانستان مشکلات موجود آبی با کشورهای همسایه را از راه تفاهم و مذاکرات دوجانبه و چند جانبه حل نماید.
افزون برآن، درقطعنامه تاکيد شده که به منظور جلوگیری از آلودگی و استفادۀ بی رویه از منابع زیرزمینی آب، اقدامات عملی روی دست گرفته شود و در زمینۀ تهیه و تدوین سیاست و استراتیژی آبی، عجله صورت گیرد.
Views: 1