“اگر دولت و طالبان، ارادۀ ختم جنگ را داشته باشند، گليم جنگ به زودى برچيده ميشود”

نيلى (پژواک،٢۵ دلو ٩٩): يک زن کهن سال در دايکندى که شوهر و يگانه برادرش را در جنگ از دست داده؛ اما با قامت استوار به عنوان يک ميانجيگر، ده ها قضيه ای که شيرازۀ خانواده هارا در ولايتش برهم ميزد حل کرده، مى گويد اگر دولت و طالبان، اراده اى به ختم جنگ داشته باشند، اين گليم جنگ چهل ساله در افغانستان به زودى برچيده مى شود.

اين خانم، روشن اختیاری ۶۳ ساله باشندۀ اصلی شهرنیلی ولايت دایکندی مى باشد که با وجود درد جانکاه از دست دست دادن شوهر و برادرش، هنوزهم ارادۀ قوى دارد که تمام تلاش هايش را براى رفع کدورت ها و تامين فضاى صلح و آرامش درخانواده ها به خرج بدهد.

خبرنگارپژواک، پاى صحبت اين خانم کهن سال نشسته و ديدگاه وکارکردهاى او را به رشته تحرير درآورده است.

خانم اختيارى درآغاز صحبت هايش گفت که از شانزده سال به این طرف، در راستای تامین صلح، حل و فصل قضایای فامیلی، حل قضایای خشونت و تشویق زنان درفعاليت هاى اجتماعى دردايکندى نقش فعال داشته است.

خانم اختیاری، از زمره خانم هايی است که سایه سیاه جنگ بر زندگی اش سایه افگنده و طعم تلخ جنگ را چشیده است.

او گفت: «۲۴سال پیش شوهر وبرادرم را درجنگ های داخلی از دست دادم و بعد از آن، سرپرستی ده اولاد خود را برعهده داشته ام، که با تحمل سختی های فراوان، همۀ آنها را جوان کردم و به کمال رسانيده ام.»

هرچند خانم اختيارى ازنعمت خواندن ونوشتن محروم است؛ اما توانايى هاى زيادى در او ديده مى شود؛ زيرا پس از  کشته شدن شوهر و برادرش درجنگ بادشمنان کشور، با زحمات زياد سرپرستى اولادهايش را برعهده گرفت و در قسمت فراگيرى درس و ادامۀ تحصيل فرزندانش زياد کوشش کرد، تا اينکه همه فرزندانش به مقطع ليسانس تحصيل کنند.

اين خانم درد ديده که با يادآورى خاطرات تلخ زندگيش، قطرات اشک از چشمانش سرازيرميشد وبا دستمال، اشک هايش را پاک ميکرد، گفت: «اين تنها مه نيستم که طعم تلخ جنگ را چشيدم، بيوه شدم و سرپرستى فرزندان يتيم خود را کردم، متاسفانه هزاران زن افغان چادرسياه بيوه گى برسرکرده اند، شمارى ازپدران ومادران فرزندان خود را از دست داده اند و ميليون ها کودک اين کشور از مهر ومحبت پدرى و مادرى محروم شده و با هزاران بدبختى زندگى خود را پيش ميبرند.»

اين مادر داغديده گفت از هرجناحى که کسى کشته مى شود، افغان است، فرزند اين کشور است و از همين خاک مى باشد، جنگ در افغانستان معنى ندارد.

خانم اختيارى که تجارب فراوانى از حل قضايا درسطح خانواده ها دارد، افزود که يک عامل عمدۀ ادامۀ جنگ جاری در کشور، عدم تحمل و همدیگر پذیری است که در سطح کوچک خانواده ها، اجتماع و بالاخره  کشور موجود  بوده و متاسفانه باعث ادامۀ جنگ در سطح کشور شده است.

وی بعنوان يک زن افغان که طعم تلخ جنگ راچشيده و خواهرى که يگانه برادرش قربانى جنگ شده، به مخالفین مسلح حکومت خطاب کرده گفت: «در کشور ما بيش از چهل سال است که برادر با برادرش می جنگد، یکدیگر را می کشند، اين گليم بدبختى بايد چيده شود، هرکسى که  کشته مى شود، برادر و فرزند ما  کشته مى شود وخون يک افغان ميريزد.»

خانم اختیاری، نقش مادران وزنان افغان را درحل اين مشکلات اساسى وتاثيرگذارمى داند.

به باور او، زنان افغان در این طرف و آن طرف[طالبان و حکومت]، بايد دست به دست هم دهند و مانع فرزندان، شوهران و برادران شان شوند تا دیگر سلاح به دست نگیرند و درمقابل هم نجنگند.

او افزود: «دردِ جنگ، بدبختی و ویرانی را هرمادر، خواهر وهمسراين کشور احساس کرده اند، هیچگاهى طرفدار جنگ و خشونت نیستيم، فکر می کنيم که همين حالا وقت آن است که ما زنان در هردو طرف چه دولت است، چه طالب است و چه کسى ديگر، متحد شویم و مردان خود را خود مان کنترول کنیم.»

وى که از شانزده سال به اين طرف در ولايت دايکندى مصروف حل قضاياى خانوادگى مى باشد، گفت که بعنوان يک ميانجگير، ده ها قضيه اى که امکان آن ميرفت شيرازه هاى خانواده ها ازهم پاشيده شود را در مرکز و ولسوالى هاى دايکندى حل وفصل کرده است.

او که تجارب و اندوخته هاى فراوانى از حل قضاياى خانوادگى دارد، به اين باور است که زنان افغان که بيشتر ازهمه قربانى ادامه جنگ درکشوراند، هم ازجانب دولت و هم از طرف مخالفين، اگراراده داشته باشند، به خوبى مى توانند در آوردن صلح تلاش کنند و ميانجيگرخوبى شوند.

وی در مورد اینکه چگونه علاقه مند میانجیگری شده است، گفت: «پدرم بزرگ قوم بود و یک میانجیى خوب نیز بود، من دختر نوجوان بودم، در برخی قضایا میانجیگری همراهش میرفتم و وقتی که قضیه حل مى شد، همه می آمدند و از پدرم به عنوان یک قهرمان تشکر می کردند و دستانش را به رسم احترام می بوسیدند، مه احساس غرور می کردم که پدرم قهرمان است که اینقدر مشکلات مردم را حل می کند و وقتی که بزرگ شدم با خود فکر کردم که راه پدر را تعقيب کنم. »

وی که يگانه برادرش را درجنگ از دست داده و ازاينکه کسى ديگر درخانواده اش نبود تا راه پدرشانرا تعقيب کند، باخود عهد کرد که بايد درحل قضاياى خانواده ها کارکند.

او گفت که در این مدت توانسته است حدود يکصد قضیۀ خشونت خانوادگی و قضایای اجتماعی را حل کند، افزون برآن ده ها زن را تشویق به فعالیت های اجتماعی و اقتصادی نمايد و شماری از افراد مسلح غیرمسئول به ويژه نوجوانان را تشویق کند که سلاح شان را به حکومت تسليم کنند.

او بگونه مثال از تلاش هايش درپيوستن شمارى ازافراد مسلح درولسوالى خدير واشترلى اين ولايت ياد کرد وگفت: «مقام ولایت زمينۀ سفرم را به ولسوالی های خدیر و اشترلی مساعد کرد، شمارى ازافراد مسلح غيرمسئول در آن ولسوالى ها را قناعت دادم که سلاح هاى شانرا به زمين بگذارند وازمخالفت با حکومت دست بردارند.»

اين خانم تشنه صلح، امضاى تفاهمنامه ميان ايالات متحدۀ امريکا و طالبان مسلح و آغاز گفتگوهاى بين الافغانى را از قدم هاى خوبى براى تامين صلح و ثبات درکشور دانسته گفت که از پيشرفت در اين گفتگوها اميدواری اش به تامين صلح و ثبات درکشور بيشتر شده است.

اما وى از توقف روند گفتگوهاى صلح و ادامه خشونت ها اظهار نگرانى کرده افزود: «هنوز هم طرفين مذاکرات، درد مردم شان را به خوبى درک نکرده اند؛ ورنه آتش بس مى کردند، به خشونت­ها خاتمه مى دادند و امروز در مذاکرات صلح و پيشرفت خوب مى داشتيم.»

به باور وى، ادامۀ جنگ راه حل نيست و هيچ يک از طرفين در آن برنده نيستند، بايد به خواست مردم افغانستان تمکين نموده هرچه زودتر به آتش بس موافقه کنند.

اين زن رنجديده گفت: «مه به حيث يک مادر به هردو طرف اين را مى گويم که ادامۀ جنگ، تباهى را بار مى آورد و بالاخره روزى مى رسد که اکثريت نفوس کشور ما زنان باشند؛ يا مردان کهن سال و يا هم طفل ها، ادامۀ جنگ پيامد بسيار بدى دارد که اين را بايد همه خوب متوجه باشيم.»

وى درحاليکه دانه هاى اشک يکى پى ديگر روى گونه هايش نمايان ميشد و حتى نمى توانست سخن بگويد، به سخنانش چنين ادامه داد: «به حيث مادر پيچه سفيد، به حکومت و طالبان عذر می کنم که صلح کنند و به جنگ، نَه بگویند.»

روشن اختیاری، در میان شهروندان دايکندى از شهرت خوبی برخوردار مى باشد.

باشندگان شهر نيلى دايکندى، کارهاى روشن اختيارى را مى ستايند و مى گويند اگر هر زن، مانند اختيارى براى کاهش خشونت کار کند، جامعۀ عارى از خشونت به وجود خواهد آمد.

فرزانه ۳۶ ساله باشندۀ شهر نیلی گفت به دليل اينکه پسرنداشت، خانوادۀ شوهرش بالاى او ظلم مى کردند، حتى شوهرش ميخواست او را طلاق بدهد؛ اما در اثر ميانجيگرى خانم اختيارى، شوهرش از تصميم خود منصرف شد و اکنون زندگى آرامى دارد.

وى کارکردهاى خانم اختيارى را قابل قدر خواند.

همچنان حميدالله باشندۀ ولسوالى کيتى ولايت دايکندى که سه سال با يک قوماندان مسلح غير مسئول در اين ولسوالى عليه حکومت فعاليت ميکرد، درنتيجه تلاش هاى خانم اختيارى، سلاحش را بر زمين گذاشته است.

اين جوان کارهاى اين خانم را ستود و وى را مادر صلح خطاب کرد.

موصوف افزود: «وقتى سلاح به دست داشتم، فخر مى کردم که سلاح دارم، با قوماندان يکجا استم، قدرتمند استم، ولى فکر نمى کردم که کارهايم خلاف قانون و خطرناک است.»

وى که از خويشاوندان خانم اختيارى مى باشد گفت: «بى بى اختيارى برايم گفت که بچيم کار شما عاقبت خوبى ندارد. تو به پاى خود، خود را به سياه چاه مى اندازى، کارهاى غير قانونى نکن و بيا سلاح را به زمين بمان، درس بخوان، کار کن و زندگى شرافتمند داشته باش. من قبول نمى کردم و فکر مى کردم که سلاح داشته باشى، همه چيز در اختياردارى، قدرت، عزت، پول و زندگى خوب؛ اما آنچنان نبود، يک روز با خود فکر کردم که چرا خانم اختيارى مرا تشويق به گذاشتن سلاح مى کند، حتما کار خوبى نمى کنم؛ ورنه وقتى سلاح خود را بمانم به اختيارى چه نفع مى رسد، همان بود که سلاح به زمين مانده و آمدم درس را شروع کردم و در کنارآن در شهر بولانى پزى مى کردم، حالى يک انسان شرافتمند و يک زندگى باعزت دارم.»

بازدیدها: 237