شهرخوست (پژواک، ۱۰ میزان ۱۴۰۰): تاجران می گویند که حاصلات جلغوزۀ امسال در پکتیا، به ویژه در خوست، چندین برابر سالهای گذشته افزایش یافته؛ اما قیمت آن بی سابقه کاهش یافته است.
آنها می گویند که یکی از دلایل اصلی این امر، تغییر نظام کشور است که علاوه بر مسدود شدن دهلیز هوایی بین افغانستان و چین، با کشورهای زیاد دیگر هم راه های تجارتی بر روی تاجران افغان بسته شده است.
تاجران میگویند که اگر دهیلز هوایی بین چین و افغانستان دوباره باز نشود، مجبوراند که این میوۀ خشک گران بها را، از راه های قاچاقی به پاکستان برده و به نرخ بسیار کم به فروش برسانند.
افضلی خان تاجر جلغوزه، به آژانس خبری پژواک گفت که در دو سال اخیر، قاچاق این میوه ممنوع شده و به اثر این امر، نرخ آن هم بالا رفته بود.
وی افزود: “سال گذشته به چین می رفت، قراردادی که اشرف غنی انجام داده بود، به چین می رفت و نرخ هم سالم بود. حکومت به تاجران یک اندازه معافی کرده بود، پس نرخ آن سه لک کلدار پاکستانی بود، امسال نرخ ۱۱۰ هزار و ۱۱۵ هزار می باشد.”
وی گفت که اگر مشکلات یادشده حل نشود، تاجران مجبور هستند که این میوه را به پاکستان قاچاق و به نرخ ناچیز به فروش برسانند.
این جلغوزه در یک مارکیت جداگانه در غرب شهر خوست، تصفیه و سپس در بوری ها بسته بندی و به هدف صادر کردن به چین، به کابل برده می شد؛ اما امسال سرنوشت آن مشخص نشده است.
علاه بر خوست، تاجران و زمینداران پکتیا و پکتیکا هم حاصلات جلغوزۀ خود را برای فروش، به مارکیت یادشده منتقل می کنند.
به گفتۀ تاجران، امسال نرخ یک سیر جلغوزه که ۵۰ کیلوگرام است، حدود ۵۰ هزار افغانی یا ۱۰۰ کلدار پاکستانی می باشد، که نسبت به سال گذشته نرخ آن، نیم برابر کم شده است.
عبدالله خان تاجر دیگر جلغوزه به پژواک گفت که گرچه حاصلات به دلیل بارندگی های بیشتر امسال نبست به سال گذشته دو برابر است؛ اما به خاطری که نرخ آن بی پیشینه پایین است، همه را نگران کرده است.
وی افزود: “این غوزه ها را ما خریده ایم؛ اما اگر راه ها باز نشود، در اینجا بسیار ارزانی است که از کدام طریق این راه ها باز شود. دیگر اینکه مردم به تنگ آمده و پول زیاد در بدل آن داده اند.”
در همین حال، فریدالله عضو اتحادیۀ تاجران جلغوزه در خوست، به پژواک گفت که سال گذشته از ولایات پکتیا، پکتیکا و خوست، حدود بیست هزار تن جلغوزه به چین و کشورهای دیگر صادر شده بود.
وی افزود: “سال گذشته از طریق دهلیز هوایی صادر می کردیم، ارزش آن بخاطری بلند بود که به چین صادر می شد. اکنون راه ها مسدود است؛ به همی خاطر جلغوزه ارزان است. خواست ما از طالبان این است که دهلیزهای هوایی را برای ما باز کنند، و یا با کشورهای دیگر صحبت کنند.”
پیش از تصفیه و بسته بندی در بوری ها، تاجران و زمینداران، جلغوزه خو را در مقابل کمپلیکس اداری در یک میدان بزرگ برای آفتاب می مانند و در آنجا از سوی افراد فقیر در بدل غوزه های خالی پاک کاری می شود.
بادرک یکی از کسانی است که در این ولایت، رانندۀ یک مکتب خصوصی دخترانه بود؛ اما اکنون که بسیاری مکاتب دخترانه بسته شده، او هم بیکا شده و هر صبح با سه فرزند خود که سن آنها بین ده تاهجده سال می باشند، برای کار به ایجا می آیند.
وی به پژواک گفت: “من در لیه راننده هستم؛ اما با آمدن این حکومت، ما خوش هستیم، فساد اداری از بین رفت؛ اما اکنون کار نیست، اگر مشکل کار حل شود، کار خوب است.”
از سویی هم مقامات حکومتی خوست، تماس پژواک در این باره را جواب نداده اند.
طبق معلومات، افغانستان در مجموع هر سال به طور اوسط، ۴۰ هزار متریک تن جلغوزه تولید می کند که حدود ۳۰ هزار تُن آن از جنگلات خوست، پکتیا و پکتیکا به دست می آید.
يوسف منګل
Views: 81