قیمت کرایه، گروی و فروش منازل رهایشی در کابل ۵۰ درصد کاهش یافته‌است

کابل (پژواک، ۳۰ جدی ۱۴۰۰): مسؤولان رهنماهای معاملات در شهر کابل می‌گویند که به دنبال سقوط نظام پیشین و بدتر شدن وضعیت اقتصادی شهروندان کشور، قیمت کرایه، گروی و منازل مسکونی در تناسب به شش ماه گذشته، بیش از ۵۰ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

آژانس خبری پژواک، در مورد قیمت‌های گروی، کرایی و فروش منازل رهایشی در شهرکابل با مسؤولان رهنما‌های معاملات در نواحی مختلف شهر کابل، صحبت نموده‌است. آنان می‌گویند، در کنار کاهش قیمت‌ها، کاروبار آنان نیز کاهش پیدا کرده و حتا برخی رهنما‌ها با خطر سقوط مواجه شده‌اند.

حاجی‌محمد صدیقی، مالک رهنمای معاملات حاجی خیرالله ځاځی در مکروریان اول شهر کابل گفت: «متأسفانه پس از آمدن حکومت جدید طی شش ماه گذشته، هیچ خانه‌یی رابه گروی نداده یا به فروش نرسانده‌ام؛ به دلیل غیرفعال بودن محاکم، هیچ خرید و فروشی صورت نمی‌گیرد.»

به اساس معلومات موصوف، شش ماه قبل قیمت خرید و فروش اپارتمان‌ها در مکروریان‌ها ۶۰ -۷۰ هزار دالر بود و فعلاً کسی به سی هزار دالر هم خرید نمی‌کند.

او افزود: «ما سابق یک سه اتاقه را سه صد دالر کرایه می‌دادیم، ولی امروز به هفت هزار تا هشت هزار افغانی کرایه می‌دهیم.»

موصوف این مشکلات را ناشی از تغییر نظام سیاسی و بدترشدن مشکلات اقتصادی در کشور عنوان کرده و می‌افزاید: «من حتا کرایۀ دکان خود را پیدا کرده نمی‌توانم.»

جاوید شیرزی، رهنمای معاملات نصیر فقیری که حدود ۱۰ سال است، در مکروریان‌ها کار می‌کند، می‌گوید: «بعد از ۲۰۱۴ م. تفاوت زیادی در خرید و فروش آمده، ولی بعد از آمدن «امارت‌اسلامی» تفاوت‌های غیرقابل باور را شاهد استیم.»

فعلاً خرید و فروش کاملاً قطع است؛ چون محاکم فعالیت ندارد وقباله‌جات اجراء نمی‌شود.

به گفتۀ منبع، در گذشته یعنی قبل از سقوط نظام سیاسی در کشور، یک اپارتمان به ۲۰۰ الی ۲۵۰ دالر کرایه داده می‌شد، ولی اکنون بهترین اپارتمان ۳ اتاقه را کمتر از ۹۰۰۰ افغانی کرایه می‌دهند؛ به همین ترتیب، قیمت گروی از ۳۰ هزار دالر به ۱۰ تا ۱۵ هزار دالر کاهش یافته، اما کسی حاضر نیست که گروه بگیرد، یا خریداری کند.

حاجی محمد نادر دوست، مالک رهنمای معاملات عرفان شجاع در منطقۀ خیرخانۀ شهر کابل می‌گوید: «بعد از سقوط نظام پیشین، تمام کار و بار سقوط کرد، کار ما رهنما‌ها نیز با سقوط مواجه است.»

وی در ادامه می‌افزاید: «کرایۀ یک خانۀ عصری یک منزله که قبلاً ۲۰۰۰۰ افغانی بود، حالی کسی تا هشت هزار هم به کرایه نمی‌گیرد؛ کاروبار گروی خانه‌ها اصلاً صورت نمی‌گیرد؛ چون در این وضعیت، کسی پول خود را بالای خانه وقف نمی‌کند.»

موصوف همچنان اضافه کرد: «خانه‌یی که قبلاً به ۵۰۰۰۰ دالر گرو شده بود؛ فعلاً به ۱۰۰۰۰ هم کسی حاضر نیست بگیرد. یک حویلی که زمینش سه بسوه و ۴ یا ۵ اتاق داشته باشد، سابق ۱۵۰۰۰۰ دالر به فروش می‌رسید؛ ولی اکنون به ۸۰۰۰۰ دالر رسیده‌است که کسی مایل به خرید آن نیست.»

او می‌گوید، درسه ماه گذشته، صرف سه معاملۀ خرید و فروش داشت؛ در حالی که قبل از سقوط نظام پیشین، در یک ماه بیش از ده معامله می‌داشتند. او، از ادامۀ کارش دراین بخش، نگران است.

قاری عبدالله، مالک رهنمای معاملات انصاف که مدت ۱۵ سال می‌شود، در شهرنو کابل فعالیت دارد، می‌گوید که گروی فعلاً هیچ وجود ندارد؛ اگر باشد هم مردم توانایی گروی را ندارند؛ در ضمن افرادی که خانه‌های شان را به گرو داده‌اند، فعلاً نمی‌توانند، پس پول گروی را بپردازند و جایداد خویش را دوباره تسلیم شوند.

او اضافه کرد که در سابق کرایۀ یک خانۀ دو منزله دارای ۸ اتاقِ حویلی‌دار که ظرفیت پارکینگ هفت موتر را داشت، به سه هزار دالر کرایه داده می‌شد؛ اما اکنون این رقم به ۵۰۰ دالر امریکایی کاهش یافته‌است.

موصوف گفت، قیمت فروش خانه در شهرنو نیز به نصف و حتا کمتر از آن کاهش یافته‌است؛ یعنی قیمت یک خانۀ لوکس که قبلاً نزدیک به ۵۰۰ هزار دالر بود، حالا به کمتر از ۲۰۰ هزار دالر کاهش یافته‌است.

او نیز از کاهش کاروبارش نگران بوده و می‌گوید، اگر وضعیت چنین ادامه داشته باشد، ممکن دکانش را ببندد.

محمدادریس نیکبین، مالک رهنمای معاملات توریالی مرزایی در منطقۀ تایمنی شهر کابل می‌گوید، با تغییرات در شرایط اقتصادی، روند خرید و فروش نیز متأثر می‌گردد؛ چنانکه بعد از آمدن «امارت‌اسلامی» تغییرات چشمگیری در خرید و فروش زمین و خانه‌ها به‌وجود آمده‌است.

او می‌گوید: «فعلاً خرید و فروش هیچ نداریم و هیچ کس دل نمی‌کند، تا پول خود را سرمایه‌گذاری کند. بسیاری‌ها که خارج می‌روند و یا یه پول نیاز دارند، به قیمت کم خانه‌های شان را می‌فروشند.»

موصوف اضافه کرد، قبلاً قیمت یک خانۀ ۴ اتاقه که در این ساحه ۹۵ هزار دالر بود، فعلاً به ۷۰ هزار دالر رسیده‌است. کرایۀ یک اپارتمان ۴ اتاقه که قبلاً ۳۰۰ دالر بود، فعلا به ۱۵۰۰۰ افغانی کاهش یافته‌است.

نیکبین افزود: «در سابق در یک ماه ۱۰ معامله می‌داشتیم؛ ولی اکنون به ۲ معامله کاهش پیدا کرده‌است.»

همچنان مالکان رهنمای معاملات در سایر نواحی چون دشت‌برچی، مکروریان سوم، قلعۀ نجارها و سایر نقاط این شهر، از کاهش قیمت‌ها و کاروبار شان سخن می‌زنند.

اما برخی شهروندان از کاهش قیمت‌ خرید، فروش و گروی منازل خرسند اند

هاورن یک تن از باشنده‌گان شهر کابل از پایین آمدن قیمت منازل مسکونی در این شهر ابراز خوشی کرده می‌گوید، پیش از سقوط نظام قبلی، قیمت خرید و فروش، کرایه و گروی منازل رهایشی خیلی بلند بود؛ اما طی چند ماه اخیر، قیمت منازل مسکونی در نواحی مختلف شهر کابل بسیار پایین آمده‌است.

او می‌گوید: «من یک آدم بی خانه هستم؛ ۲۰ سال زنده‌گی را در خانه‌های کرایی مردم سپری کرده‌ام و یک خانۀ سه اتاقه را به بیش از ده هزار افغانی هم کرایه گرفته‌ام؛ ولی زیاد خوشحال هستم که اکنون کرایۀ آن خانه، به پنج هزار افغانی کاهش یافته‌است.»

او از حکومت جدید می‌خواهد که برای مردم فقیر و بیچاره‌یی که سال‌ها در بی‌سرپناهی و خانه‌های کرایی به سر برده‌اند، نمرات و زمین‌های رهایشی توزیع شود، تا مشکل آنها از این ناحیه، مرفوع گردد.

درهمین حال، نجیبه یکی از باشنده‌گان شهرکابل می‌گوید: «بیست سال است که در خانه‌های کرایی زنده‌گی می‌کنیم؛ بسیار با مشکلات مواجه بودیم؛ صاحب خانه با گذشت هر ماه کرایه را بلند می‌برد؛ اما از روزی که امارت‌اسلامی آمد، خود صاحب خانه ما کرایه را کم کرد.»

او اظهار امیدواری کرد، حکومت در راستای توزیع زمین برای باشنده‌گان کابل و تهیۀ یک نرخنامۀ عادلانه در زمینۀ کرایه، گروی و فروش منازل رهایشی، نیز اقدام کند، تا مردم فقیر از این ناحیه رنج نبرند.