خرافات و باورهای غلط هنوز هم در برخی خانواده‌ها وجود دارد

کابل(پژواک، ۲۹ سرطان ۱۴۰۱): خرافات و باورهای غلطی که در گذشته‌ها از سوی بزرگان برخی خانواده به طور جدی تعقیب می‌شد، اکنون نیز در برخی خانواده‌ها وجود دارد، اما آگاهان به مردم توصیه می‌کنند که همچو اعتقادات را از خود دور سازند.

از سالیان بسیار دور بزرگان برخی خانواده‌ها به ویژه مادر و مادرکلان‌ها به این باور بودند که قطع ناخن دست و پا در یک روز،   جاروب کردن منزل هنگام شب، به آیینه نگاه کردن در شب، پریدن چشم چپ، شستن لباس‌ها در روز چهارشنبه، پوشیدن لباس سیاه از سوی تازه عروسان، هوس کردن حلوا … عاقبت خوبی ندارد، اما به نظر دانشمندان این باورها، اساس علمی ندارد.

 اما مصاحبه‌های آژانس خبری پژواک با شماری از جوانان نشان می‌دهد که هنوز هم چنین اعتقادات و باورها در میان برخی خانواده‌ها وجود دارد و تعقیب می‌شود.

 منع کردن قطع ناخن‌های دست و پا در یک روز

فرخ ۱۸ ساله باشندۀ شهرک خراسان شهر کابل طی صحبتی نارضایتی اش را از اعتقادات نادرست بزرگان خانواده اش بیان می‌دارد و می‌گوید: «برخی قوانینی است که از سوی مادرکلانم تهداب گذاشته شده و حالی مادرم به شدت آن را تعقیب می‌کند و وقتی که ما مخالفت می‌کنیم می‌گوید که شما نادان استین و نمی فهمید.»

وی به طور مثال گفت: «یکی از مثال‌های برجسته همی است که هیچ وقت مادرم نمی‌ماند که ناخن‌های دست و پایم را یک‌جای بگیرم و یک روز این کار را رعایت نکردم، مادرم مرا شدیدا لت و کوب کرد، بدترین خاطرۀ زنده‌گیم بود.»

 اما چرا ناخن‌های دست و پا را در یک روز نگیریم؟

نیکبخت علی زاده مادر فرخ به این سوال چنین پاسخ داد: «مادر کلان خدا بیامرزم وصیت می‌کرد که نباید در یک روز ناخن‌های دست و پا‌ها گرفته شود؛ چرا که غم و شادی ما یکی می‌شود.»

وی می‌گوید، این مفکوره از سوی مادرکلان به مادرش و از سوی مادرش به وی و از طریق خودش انتقال یافته، اکنون او دختران خود را ملزم به انجام آن می‌داند.

به گفتۀ نیکبخت، برخی توصیه‌های دیگری چون عدم جاروب منزل هنگام شب و خودداری از نگاه کردن به آیینه در شب نیز از مادرکلانش به آن‌ها نیز انتقال یافته وی آن‌ها را با جدیت تعقیب می‌کند.

جاروب کردن منزل در شب چه پیامدی دارد؟

به باور برخی بزرگان خانواده‌ها، جاروب منزل در هنگام شب، فقر و تنگدستی را در قبال دارد و باید از آن خودداری شود.

فاطمه خانم دیگری که سال‌ها با چنین اعتقادهای نادرست زنده‌گی می‌نماید، گفت: «جاروب نمودن در هنگام شب روزی را کم می‌سازد و هنگام غروب آفتاب اگر خانه جاروب شود، باعث‌ کم شدن عمر مرد‌های خانواده می‌گردد؛ در هنگام رفتن مسافر نباید خانه را جاروب نماییم، سبب مشکل برای مسافر می‌شود.»

وی می‌گوید، مادرش هیچگاه برایش اجازه نمی‌داد که پس از نماز شام، خانه را جاروب کند و او اکنون همان را روش را تعقیب و دختران خود را ملزم به عملی نمودن آن می‌کند.

اما عاطفه دختر این خانم که این نظریه را نادرست می‌خواند، می‌گوید: «نباید ما در خرافات زنده‌گی کنیم، نظافت و پاکیزه‌گی جز ایمان است؛ چه از طرف شب و چه از طرف روز انجام دهیم.»

موصوف گفت، برخی اوقات اگر او و خواهرانش، خانه را هنگام شب جاروب کنند، مادر کلان و مادرش با آن‌ها برخورد نادرست کرده و عکس العمل جدی از خود نشان می‌دهند.

چرا هنگام شب به آیینه نگاه نکنیم؟

از گذشته تا حالا در برخی خانواده‌ها از سوی بزرگان خانواده‌ به ویژه مادرکلان قانون گذاشته شده که نباید هنگام شب به آیینه نگاه کرد.

به باور آنان نگاه کردن به آیینه عاقبت خوب ندارد، اما چرا؟

کشمیره ۲۰ یک تن از باشنده‌گان شهر فیروزکوه می‌گوید: « مادرم می‌گه که از طرف شب به آیینه سیل نکنیم؛ چرا که اگر در هنگام شب به طرف آیینه ببینیم، جن زده می‌شویم و همچنان برای همه ما گفته که به آیینۀ شکسته هرگز سیل نکنم از خاطر که صورت انسان کم نور می‌شود.»

وی که توصیه‌های مادرش را عملی می‌کند، گفت: «حتما چیزی دیدن و یا شنیدن که می‌گویند.»

مهتاب گل خانم مادر کشمیره به آژانس خبری پژواک گفت: «مه سه چیزی برای اولادهایم فهماندیم که نباید انجام بدهند: اول به آِینه شکسته سیل نکنند، آیینه را با دامن خود هیچ وقت پاک نکنند و از طرف شب به آیینه سیل نکنند.»

به باور او، اگر به آیینه شکسته نگاه کنند، سرگردانی را به بار می‌آورد، اگر خانم‌ها آیینه را با لباس‌های خود پاک‌کنند، سر شان امباق می‌آید و اگر از طرف شب به آیینه سیل کنند، بالای شان جن می‌نشیند.

 موصوف گفت، شستن لباس در روز چهارشنبه روزی را کم می‌کند؛ برای اولادهای خود توصیه کرده که هیچگاهی در این روز لباس‌های خود را شستشو نکنند.

این باورها در حالی از گذشته‌ها رایج بود و تا حالا ادامه دارد که دین مبارک اسلام آن‌ها را رد می‌کند.

مفتی شمس الرحمن فروتن، یک تن از عالمان دین، در این مورد گفت: «دربحث اعتقادات نادرست یا باورهای غلط هرچیزی که مربوط به عقیده می‌شود، منبع آن شریعت و دین است، اگر دین اجازه داده باشد، ما باید همان قسم عقیده بکنیم، اگر دین اجازه نداده باشد، ما باید در بعضی اعتقادات و فرهنگ‌ها اعتقاد نداشته باشیم.»

موصوف به برخی باورهای (قطع ناخن دست و پا در یک روز، جاروب کردن منزل در هنگام شب، به آیینه نگاه کردن در هنگام شب، پریدن چشم چپ، شستن لباس‌ها در روز چهارشنبه، پوشیدن لباس سیاه از سوی تازه عروسان عاقبت خوب ندارند) که از گذشته‌ها تاکنون در بین برخی مردم وجود دارند، اشاره کرد و گفت: «اساس علمی ندارد فقط باور کردیم.»

وی در ادامه افزود: «نبی اکرم (ص) علیه السلام می‌فرماید که نیک شگونی بکنید و بد شگونی نکنید؛ چون بدشگونی در اسلام نیست اما فال نیک و نیک شگونی در شریعت اساس دارد.»

عبدالجلیل امرخېل روانشناس در دفتر خدمات روانشناسی به پژواک در مورد باورهای نادرست رایج در بین مردم گفت، در برخی خانواده‌ها باورها و اعتقادات نادرست وجود دارد که اصلا منطقی نیست.

 وی می‌افزاید، این چنین اعتقادات در کنار اینکه منطقی نیستند، کسانی که به آنها‌ باورمند اند، به مشکلات روانی نیز دچار می‌شوند.

موصوف از مردم می‌خواهد که از زنده‌گی شان باورها و اعتقادات غیرمنطقی را دور کنند و به اساس واقعیت‌ها و حقایق زنده‌گی کنند.