نزدیک به ۶۰ درصد خبرنگاران افغان وظایف شان را از دست داده‌اند

کابل (پژواک، ۲۰ اسد ۱۴۰۱): بر اساس نظرسنجی گزارشگران بدون مرز، پس از سقوط حکومت قبلی در ماه اسد سال گذشته، در افغانستان نزدیک به ۴۰ درصد رسانه‌ها از فعالیت باز مانده و نزدیک به ۶۰ درصد خبرنگاران به ویژه خبرنگاران زن وظایف شان را از دست داده اند.

حکومت قبلی افغانستان در ۲۴ اسد سال ۱۴۰۰ سقوط کرد و حکومت سرپرست کنونی جانشین آن شد.

نظرسنجی گزارشگران بدون مرز (RSF) که تازه منتشر شده، نشان می‌دهد که قبل از ایجاد حکومت جدید کنونی ۵۴۷ رسانه در افغانستان فعالیت داشت، اما در نزدیک به یک سال گذشته ۲۱۹ رسانه در حالی از فعالیت بازمانده که چهار رسانۀ جدید آغاز به فعالیت کرده است.

منبع می افزاید که قبلا ۱۱۸۵۷ خبرنگار در کشور فعالیت داشتند، اما اکنون از این جمع ۴۷۵۹ خبرنگار فعالیت دارند.

منبع می افزاید، قبل از ۲۴ اسد سال گذشته در افغانستان ۲۷۵۶ خبرنگار و کارمند رسانه‌یی زن مصروف کار در این عرصه بودند که نزدیک به ۸۵ درصد آن در کابل کار می کردند و اکنون این رقم به ۶۵۶ تن کاهش یافته است.

بر بنیاد معلومات منبع، پیش از سقوط حکومت قبلی ۹۱۰۱ خبرنگار مرد در افغانستان فعالیت داشتند و از این میان ۴۹۶۲ تن وظایف شان را از دست داده اند.

در گزارش تذکر رفته است که بیش از ۷۶ درصد خبرنگاران زن و ۵۴ درصد خبرنگاران مرد در افغانستان شغل شان را از دست داده اند.

کریستف دلویر، دبیر کل خبرنگاران بدون مرز گفته است: «رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران تحت مقررات ناعادلانه‌ای قرار می‌گیرند که آزادی رسانه‌ها را محدود می‌کند و راه را برای سرکوب و آزار و اذیت باز می‌کند. مقامات باید متعهد شوند که به خشونت و آزار و اذیت کارکنان رسانه پایان دهند و به آنها اجازه دهند که بدون مزاحمت کار خود را انجام دهند.»

در گزارش تذکر رفته است که در نزدیک به یک سال گذشته دستکم ۸۰ خبرنگار به مدت‌های مختلف توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده‌اند.

در گزارش به نقل از مقام‌های حکومت سرپرست کشور آمده است که در حال حاضر سه خبرنگار در افغانستان به «دلیل به خطر انداختن امنیت کشور» زندانی هستند که از این میان خالد قادری، روزنامه‌نگار رادیو نوروز هرات در هفتم می سال روان به یک سال حبس محکوم شده‌است.

منبع نوشته است که میرزا حسنی، مالک رادیو آفتاب در ۲۲ می در ولایت دایکندی دستگیر شده و عبدالحنان محمدی، خبرنگار آژانس خبری پژواک در کاپیسا، در ۱۲ جون سال روان بازداشت شده‌است.

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی پیش از این گفته است که حکومت متعهد به آزادی رسانه‌ها است و خبرنگارانی که بازداشت می‌شود ربطی به کار رسانه‌ای شان ندارد.

همچنان مجاهد چندی پیش گفته بود، رسانه‌هایی که پس از خروج نیروهای خارجی از افغانستان از فعالیت بازمانده، عامل آن امارت اسلامی نه، بلکه از دست دادن تمویل مالی بوده است. وی گفته بود که حکومت رسانه‌ها را در راستای حل مشکلات مالی همکاری می‌کند.

در گزارش گزارشگران بدون مرز به نقل از حفیظ‌الله بارکزی، رئیس شورای ژورنالستان افغانستان نیز آمده است که مشکلات اقتصادی عامل اصلی فرا راه رسانه‌ها بوده است.

بارکزی گفته است که موارد خشونت نسبت به اوایل پس از سقوط حکومت قبلی کاهش یافته‌است.

وی تاکید کرده است که کمیسیون رسیده‌گی به تخطی‌های رسانه‌یی - که توقع می‌رود به زودی به کار آغاز کند می‌تواند - از دستگیری‌های خودسرانه و مداخلۀ حکومت در امور مطبوعاتی جلوگیری کند.

در گزارش آمده است که افغانستان در سال ۲۰۱۲ از میان ۱۷۹ کشور در فهرست آزادی مطبوعات خبرنگاران بدون مرز، در درجۀ ۱۵۰ قرار داشت، در سال ۲۰۲۱ از میان ۱۸۰ کشور به درجۀ ۱۲۲رسید و در سال ۲۰۲۲ در جایگاه ۱۵۶ قرار گرفته است.