میزان کاروبار معماران و کارگران در کابل ۵۷ و مزد شان ۳۰ درصد کاهش یافته‌است

کابل (پژواک، ۱۴ میزان ۱۴۰۱): یافته‌های پژواک نشان می‌دهد که میزان مزد معماران و کارگران در کابل نسبت به اوایل سال روان هجری شمسی، طور اوسط ۳۰ درصد و میزان کاریابی‌ شان حدود ۵۷ درصد کاهش یافته‌است.

آگاهان امور، شرایط فصلی و وضعیت اقتصادی کشور را از عوامل این امر دانسته می‌گویند، حکومت باید کارهای ساخت و ساز را آغاز و بودجۀ انکشافی را افزایش دهد، از سکتور خصوصی حمایت کند تا میزان کاریابی در کشور افزایش یابد.

حکومت سرپرست افغانستان گفته‌است، برای کاریابی و کاهش میزان بیکاری روی طرح‌های کوتاه مدت و میان مدت کار می‌کند و پالیسی ملی کاریابی را تدوین می‌نماید.

۷ اکتوبر، برابر است با روز جهانی کار شایسته.

در این روز، اتحادیه‌های کارگران یک سلسله برنامه‌هایی را برای حمایت از کار شایسته برگزار می‌کنند و از حکومت‌ها می‌خواهند که برای مردم زمینۀ کار شایسته را مساعد سازد و کارگران و نیروی بشری را در اولویت خود قرار دهد.

آژانس خبری پژواک به همین مناسبت، در روزهای دهم و یازدهم ماه جاری میزان با صد کارگر و ۴۰ معمار در چهار منطقۀ مختلف شهر کابل (کوتۀ سنگی، سرای شمالی، شهرنو و تایمنی) مصاحبه کرده‌است.

از آن‌ها پرسیدیم که اکنون چند روز در هفته می‌توانند کار پیدا کنند؟ در آغاز سال جدید چند روز در هفته می‌توانستند برای خود کار پیدا کنند؟ و همچنان اکنون روزانه چه مقدار مزد برای شان داده می‌شود و در آغاز سال روان هجری شمسی چه قدر مزد دریافت می‌کردند؟

کارگران در چهار منقطه و سایر مناطق شهر کابل گردهم می‌آیند و مردم در بدل روزمزد آن‌ها را برای کار با خود می‌برند. ۱۴۰ فرد یادشده – که پژواک با آن‌ها مصاحبه کرده‌است – نیز از جملۀ این افراد اند.

دستمزد معماران

از میان معماران یادشده که با پژواک مصاحبه کرده‌اند، پنج تن آنان در اوایل سال دستمزد روزانه را ۱۰۰۰ افغانی، پنج تن دیگر شان ۸۰۰ افغانی، ۱۳ تن ۷۰۰ افغانی، ۱۵ تن ۶۰۰ افغانی و بقیه دو تن دیگر دستمزد روزانه را ۵۰۰ افغانی گفته‌اند.

از میان این افراد، یکی آنان میزان دستمزد کنونی را ۸۰۰ افغانی، سه تن دیگر شان ۶۰۰ افغانی، ۲۵ تن ۵۰۰ افغانی، سه تن ۴۵۰ افغانی و ۸ تن دیگر ۴۰۰ افغانی گفته‌اند.

با توجه به این ارقام، در آغاز سال جاری دستمزد روزانۀ معماران به طور اوسط ۷۰۰ افغانی، اما اکنون ۵۰۰ افغانی می‌باشد.

کاروبار معماران

از میان معماران یادشده، ۱۳ تن آنان می‌گویند که در آغاز سال جاری چهار روز در هفته کار می‌کردند، اما ۱۷ تن دیگر شان گفته‌اند که سه روز در هفته، ۹ تن دیگر گفته‌اند که دو روز درهفته و یک تن آنان گفته‌است که یک روز در هفته برایش کار پیدا می‌شد.

یکی از این افراد گفته‌است که اکنون سه روز در هفته برایش کار پیدا می‌شود، اما ۱۶ تن دیگر دو رزو و ۱۸ تن گفته‌اند که یک روز در هفته کار می‌کنند. اما پنج تن دیگر گفته‌اند، گاهی اوقات حتا یک روز در هفته هم نمی‌توانند کار پیدا کنند.

با توجه به این ارقام، میزان کاروبار معماران در کابل نسبت به گذشته، به بیش از نصف کاهش یافته‌است.

محمدعمران، یکی از کارگران در منطقۀ سرای شمالی از مربوطات ناحیۀ ۱۷ شهر کابل که پس از نماز صبح برای پیدا کردن کار به این منطقه آمده و تا ساعت 9:30 صبح در انتظار کار بود می‌گوید، در اوایل سال می‌توانست چهار روز در هفته برای خود کار پیدا کند، اما اکنون می‌تواند حدود دو روز کار کند و بقیه روزها با دست خالی به خانۀ خود برمی‌گردد.

عمران می‌گوید، در اوایل سال جاری تا ۷۰۰ افغانی دستمزد را دریافت می‌کرد، اما اکنون – که میزان کاروبارها کاهش یافته – تا ۵۰۰ افغانی نیز با صاحب کار جورآمد می‌کند، تا کار را از دست ندهد.

او می‌گوید: «مصارف ۱۱ عضو خانواده‌ام به دوش من است؛ اکنون کار زیادی نیست، اما کار مزدورکاران نسبت به معماران زیاد می‌باشد؛ من هم از کار روی نمی‌گردانم، وقتی بیکار می‌شوم، به عنوان مزدورکار نیز با مردم می‌روم، تا لقمه نانی برای اولادهایم فراهم کنم.»

عمران می‌گوید، هوا روز به روز سردتر می‌شود، در زمستان مصارف خانه‌ها نیز بالا می‌رود، اما برعکس میزان کار پایین می‌آید و این برای اکثر افغان‌ها سخت است که در چنین شرایط بتوانند برای اولادهای خود نفقه پیدا کنند.

او می‌گوید، امنیت نسبت به گذشته خوبتر تأمین شده، مردم نیز راضی اند، اما حکومت باید بیشتر تلاش کند تا کمک‌ها را به افراد مستحق و بی‌بضاعت برساند و برای مردم بیکار زمینۀ کار را فراهم کند.

دستمزد کارگران

از میان صد کارگری که پژواک با آن‌ها صحبت کرده، ۲۶ تن آنان دستمزد خود را در اوایل سال جاری ۴۰۰ افغانی، ۴۴ تن ۳۵۰ افغانی، ۲۷ تن ۳۰۰ افغانی و سه تن دیگر شان ۲۵۰ افغانی گفته‌اند.

اما یکی از این افراد گفته‌است که اکنون روزانه ۳۵۰ دریافت می‌کند، ۲۱ تن دیگر شان دستمزد روزانه کنونی خود را ۳۰۰ افغانی، ۴۴ تن ۲۵۰ افغانی، ۳۰ تن ۲۰۰ افغانی و چهار تن دیگر ۱۵۰ افغانی گفته‌اند.

کار کارگران

از میان صد تن کارگر در مورد اینکه از آغاز سال هفته چند روز کار پیدا نموده؛ یک نفر پنج روز، 32 نفر چهار روز، 46 نفر سه روز و 19 نفر دو روز گفته اند، اما یک نفر گفته است که گاهگاهی هفته یک روز کار پیدا کرده نمی‌تواند.

در مورد اینکه این افراد در حال حاضر چند روز در هفته کار می کنند، یک تن گفت سه روز، 41 تن دو روز، 50 تن یک روز گفته‌اند وهفت تن دیگر گفته‌اند که گاهی حتا یک روز در هفته کار پیدا کرده نمی‌توانند.

عصمت‌الله یکی از کارگران روزمزد در منطقۀ شهرنو از مربوطات ناحیۀ دهم شهر کابل می‌گوید، اکنون به سختی می‌تواند، هفته‌یی یک روز برای خود کار پیدا کند، اما در اوایل سال تا چهار روز می‌توانست کار پیدا کند.

وی می‌گوید: «صبح وقت به اینجا می‌آیم؛ زمانی‌که یک تن به اینجا می‌آید، به یک یا دو کارگر نیاز می‌داشته باشد، اما همه دنبالش می‌دوند، حتا گاهی کارگران حاضر می‌شوند، به پول اندک با صاحب کار بروند.»

وی می‌گوید، در گذشته یک مزدورکار می‌توانست 350 افغانی را تا عصر پیدا کند، در حال حاضر بحث سازش می‌باشد، اما اگر کار پیدا هم شود، کسی بیشتر از 250 افغانی نمی‌دهد.

«شرایط اقلیمی و بحران اقتصادی تاثیرات منفی بر کار گذاشته است»

قیس محمدی کارشناس مسایل اقتصادی می‌گوید، کار معمولا در افغانستان فصلی و ساختمانی می‌باشد؛ در بهار زیاد می‌باشد، اما با سرد شدن هوا کار کم می‌گردد.

وی می‌گوید، زمانی‌که در افغانستان هوا سرد می‌گردد – بخصوص در فصل زمستان – میزان کاریابی کاهش پیدا می‌کند، اما تعداد بیکاران افزایش می‌یابد و با این امر، نوعی رقابت بین کارگران رونما می‌گردد و باعث کاهش سطح مزد روزانه می شود.

اما وی می‌افزاید، با توجه به تحولات سیاسی اخیر در افغانستان، نه تنها بیکاری فصلی افزایش یافته و بلکه «بیکاری بحران ساختاری و اقتصادی» نیز در کشور به وجود آمده‌است.

وی می‌گوید، از اثر بحران سیاسی در کشور تا حد زیادی کارهای ساختمانی متوقف گردیده و سطح بیکاری نیز در افغانستان از 80 و 90 درصد افزایش یافته و یک کارگر مجبور می‌گردد، با مزد اندک کار نماید.

به گفتۀ وی، زمانی‌که در گذشته یک کارگر کار خود را از دست می‌داد، به یک کار دیگر رو می‌آورد، اما در حال حاضر پیدا کردن مصروفیت دیگر نیز دشوار گردیده است.

وی می‌گوید، حکومت باید کارهای ساختمانی را آغاز و بودجۀ انکشافی را افزایش دهد و از سکتور خصوصی نیز حمایت کند تا با آن، سطح کاریابی در کشور افزایش پیدا کند.

«کارگران در افغانستان با وضعیت بد و دشوار مواجه اند»

داکتر لیاقت عادل رئیس اتحادیۀ کارگران افغانستان می‌گوید، علاوه بر اینکه افغانستان عضویت سازمان بین المللی کار را دارد، اما با آن هم کارگران افغانستان در شرایط بد و دشوار به سر می‌برند.

وی می‌گوید، هر تحول سیاسی که در کشور به میان می‌آید، تا حد زیاد کارگران را متضرر می‌سازد.

به گفتۀ وی، اگر طی دو دهۀ کمک‌های جامعۀ جهانی به طور درست در افغانستان مصرف می‌گردید و کارهای بنیادی صورت می‌گرفت، اکنون کارگران افغانستان در چنین شرایط بد و دشوار قرار نمی‌داشتند.

وی می‌گوید، اکنون نیز نیاز وجود دارد، تا حکومت سرپرست افغانستان و جامعۀجهانی به کارگران  توجه خاص نماید و برای حل مشکلات آن‌ها کارهای بنیادی انجام دهند تا فرصت‌های کاری در کشور ایجاد گردد.

این موضوع را با وزارت کار و امور اجتماعی نیز در میان گذاشتیم، اما تاکنون جواب ارایه نکرده‌اند.

حکومت سرپرست افغانستان گفته است، برای کاهش بیکاری و ایجاد اشتغال‌زایی روی طرح‌های کوتاه مدت و میان مدت کار می‌کند و پالیسی کاریابی را در هماهنگی با کارشناسان وزارت‌های سکتوری و ادارات مربوط تدوین می‌نماید.