در سال جاری بیش از ۱۹ هزار واقعۀ سگ گزیده‌گی در افغانستان به ثبت رسیده‌است

کابل (پژواک، ۲۲ قوس ۱۴۰۱): از آغاز سال جاری ۱۴۰۱ هـ.ش، در ۳۲ ولایت کشور از جمله مرکز کابل؛ بیش از ۱۹ هزار واقعۀ سگ‌‌گزیده‌گی به ثبت رسیده که به دلیل آن ۱۸ تن جان باخته‌اند.

«ویروس ربیس» باعث مرض سگ دیوانه می‌شود، زمانی که یک انسان با آب دهان حیوان مبتلا به ویروس ربیس مانند سگ، گربه، روبا، گاو، گوسفند، حیوانات وحشی و شب‌پرک تماس پیدا کند، دچار بیماری ربیس یا سگ‌ دیوانه می‌شود.

معمول‎ترین راه آن تماس با لعاب دهان حیوان مصاب (مبتلا به ویروس) می‌باشد؛ حیوان مریض ممکن شما را بگزد، شما را بخراشد، شما را بلیسد و یا آب دهان حیوان با زخم بدن شما در تماس شود.

داکتر فخرالدین ستانکزی مدیر عمومی زون‌های ریاست کنترول امراض ساری وزارت صحت‌عامۀ افغانستان روز گذشته به آژآنس خبری پژواک گفت، از آغاز سال جاری تاکنون (۲۱ قوس)، ۱۹ هزار و ۳۴۶ مورد گزیده‌گی توسط سگ‎های دیوانه در سراسر کشور به ثبت رسیده‌است.

طبق معلومات ستانکزی، از میان این واقعات، ۲۳۹۳ در کابل، ۲۰۷۵ در ننگرهار، ۲۰۴۳ در غزنی، ۱۷۶۶ در هرات، ۱۷۰۲ در پکتیا، ۱۴۲۰ در لغمان، ۱۰۵۲ در هلمند، ۸۸۲ در کنر، ۶۶۵ در پکتیکا، ۶۶۴ در پروان، ۶۴۹ در بغلان، ۶۴۱ در خوست، ۵۹۲ در تخار، ۴۸۳ در میدان وردک، ۳۹۶ در بلخ، ۳۷۲ در فاریاب، ۲۶۸ در بدخشان، ۲۳۰ در کندز، ۲۴۸ در سمنگان، ۱۵۱ در لوګر، ۸۴ در بامیان، ۸۳ در نیمروز، ۸۲ در زابل، ۷۰ در بادغیس، ۶۶ در فراه، ۶۴ در سرپل، ۶۶ در کاپیسا، ۵۰ در دایکندي، ۳۹ در پنجشېر، ۹ در ارزگان و سه واقعۀ دیگر در ولایت غور به ثبت رسیده‌است.

ستانکزی افزود، واقعات یادشده در ولایت‌های نورستان و جوزجان به ثبت نرسیده‌است.

بر اساس معلومات ستانکزی، در واقعات گزیدن توسط سگ‌های دیوانه ۹۱۸۴ مرد، ۳۲۱۳ زن و ۶۹۵۹ کودک شامل می‌باشند.

موصوف همچینن گفت، از آغاز سال جاری تاکنون ۱۸ تن به دلیل گزیدن توسط سگ‌های دیوانه جان باخته که ۱۶ تن در کابل و دو تن دیگر در ولایت پروان می‌باشند.

داکتر ستانکزی می‌گوید، وزارت صحت‌عامه در حال حاضر دارای ۷۰۰۰ واکسین این بیماری در مرکز کابل و ولایت‌ها می‌باشد که با توجه به واقعات، تعداد آن کم می‎باشد.

وی نگفت که چه مقدار واکیسن دیگر نیاز است، اما افزود: «این واکسین در سطح ملی بسنده نیست؛ زیرا واقعات در تمام کشور زیاد است، از وزارت صحت‌عامه و اداره‌های مربوط می‌خواهیم تا واکسین کافی را خریداری کنند.»

ستانکزی می‌گوید، وزارت صحت‎عامه در نظر دارد که تا بودجۀ جداگانه را از وزارت مالیه بدست بیاورد، تا واکسین خریداری کرده و سطح آگاهی مردم را در این زمینه ارتقا بخشد.

وی می‌گوید، مردم باید کودکان خود را اجازۀ ندهند تا با سگ‌های ولگرد بازی کنند و زمانی که کسی توسط سگ گزیده شود، باید تا ۱۰ دقیقه زخم خود را با آب صحی و صابون بشوید، زخمش را پانسمان نکرده و هرچه زودتر به شفاخانه مراجعه کند.

به گفتۀ او، وزارت صحت‌عامه در این زمینه با وزارت زراعت و شاروالی کابل نیز توافقنامه‌هایی را به امضا رسانده و اداره‌های یادشده باید به این توافقنامه‌های پابند باشند.

وی می‌گوید، اداره‌های یادشده طبق این توافقنامه‌ها مؤظف اند تا تعداد سگ‌ها را کاهش داده و آن‌ها را واکسین کنند.

در این زمینه شاروالی نیز اقدامات را روی دست گرفته‌است

نعمت‌الله بارکزی سخنگوی شاروالی کابل می‌گوید، این اداره در شهر کابل از آغار سال جاری ۳۰ هزار قلاده سگ را عقیم کرده و به  ۹۵ هزار دیگر واکسین تطبیق کرده‎است.

بارکزی گفت، این روند در نقاط مختلف شهر کابل از طرف شاروالی ادامه دارد.

او گفت، شماری از کارکنان این اداره در ناحیه‌های نزدیک ولسوالی‌های کابل مؤظف شده‌اند تا به سگ‌ها واکسین تطبیق کرده و از ورود آن‌ها به شهر جلوگیری کنند.

بر اساس گزارش‎ها، در ولایت‌ها نیز در این مورد اقدامات صورت گرفته است؛ به طور مثال، به تاریخ هفتم ماه قوس سال جاری شاروالی پنجشیر گفت، در این ولایت طی ۱۴ روز، بیش از ۴۰۰ قلاده سگ ولگرد از بین برده‌ شده‌است.

علایم بیماری و درمان آن

آگاهان طب می‌گویند، مرض سگ دیوانه در اوایل، سرفه، تب، گلو دردی، شکم دردی، ناراحتی‌های فکری و سپس تغییرات در رفتار مریض، افسرده‌گی، ترس از آب و هوا، ترس از همه چیز، دیوانه‌گی، شخی عضلات، بی‌نظمی فشار خون، بی‌نظمی درجۀ حرارت و نبض بدن، فلج اعضا، حالت کوما و نفس‌تنگی از جملۀ علایم این بیماری می‌باشد.

داکتران می‌گویند، در صورت گزیده شدن توسط حیوان مشکوک به ویژه سگ، زخم باید عاجل توسط مواد ضد عفونی شسته شود، در صورت عدم موجودیت مواد ضدعفونی از آب و صابون استفاده شود و به زودترین فرصت به مرکز صحی انتقال داده‌ شود.

به گفتۀ آنان، اگر سگ‌های ولگرد از بین برده‌شوند، حیوانات خانه‌گی واکسین شوند و از حیوانات وحشی (روبا، گرگ، شغال و…) دور نگه‌داشته شوند، تا حد زیادی از این بیماری جلوگیری شده می‌تواند.

بازدیدها: 176