کابل (پژواک، ۷ ثور ۱۴۰۲): شماری آگاهان سیاسی هفت و هشت ثور را روزهای تاریخی در کشور میدانند و میگویند، در هفتم ثور افغانستان مرکز منازعه میان قدرتهای بزرگ جهان تبدیل شد و انحصار قدرت در آن زمان سبب شد که کشور به سوی انزوا برود.
حزب دموکراتیک خلق به تاریخ هفتم ثور ۱۳۵۷ کودتا نمود، نظام جمهوری محمد داوود خان سقوط کرد؛ بعداً مردم افغانستان علیه نظام کمونیستی حزب خلق قیام کردند و در ششم جدی سال ١٣٥٨ قوای شوروی در حمایت از حکومت حزب خلق به افغانستان حمله کردند.
در نتیجۀ مقاومت مردم افغانستان قوای شوروی به تاریخ ۲۶ دلو سال ١٣٦٦ مجبور به ترک افغانستان شدند، اما بر اساس گزارشها، در جریان حملۀ شوروی بیش از یک میلیون افغان کشته، میلیونها تن مجبور به ترک کشور شدند و همچنان خسارات مالی سنگین متحمل شدند.
به تاریخ هشتم ماه ثور سال ۱۳۷۱ حکومت داکتر نجیبالله سقوط کرد، و برخی گروههای مجاهدین قدرت را به دست گرفتند؛ پس از آن جنگهای داخلی میان برخی گروههای مجاهدین در کابل آغاز شد و برخی از جنرالهای حکومت نجیب نیز در این جنگها شرکت داشتند.
در این جنگها قسمتهای زیادی شهر کابل ویران گردید؛ برخی گزارشهای نشان میدهد که در جنگهای داخلی هزاران افغان کشته شدند.
نجيبالله جامع، آگاه امور سیاسی به آژانس خبری پژواک گفت: «به باور من، هفتم و هشتم ثور روزهای مهم و تاریخی در تاریخ افغانستان است اما این دو روز به دلیل اشتباهات افغانها، ضعفهای سیاسی، نداشتن تجربه در حکومت و سیاست، خودخواهی، برخی خودسریها و اشتباهات سیاسی؛ آنچه را که افغانها باید به دست میآوردند، آورده نتوانستند.»
او میافزاید، احزاب چپگرای آن زمان، دولت مشروع، ملی و نظام اسلامی جمهوریت سردار محمد داود خان را به گونۀ ناجوانمردانه از بین بردند، برخلاف تمام ارزشها، زمینۀ انتقال ظالمانه و نامشروع قدرت را در افغانستان مهیا کردند، تمام خانوادۀ داود خان را به قتل رسانید و از این راه با خون، کشتار و انتقام به قدرت سیاسی رسیدند.
جامع میگوید: «کمونیستها خلاف فرهنگ و ارزشهای افغانی، گامهایی در حکومتداری افغانستان برداشتند، آنها ارزشهای اسلامی را پایمال کردند، ارزشها و حرمتهای افغانی را دست کم گرفتند، به جای توجه به سیاست خارجی و داخلی کشور، باهم به درگیریها پرداختند؛ اقدامات ظالمانه و سیاستهای ناسنجیدۀ آنان شرایط را برای مداخلۀ خارجیها در افغانستان ایجاد کرد و افغانستان را به محور و مرکز درگیری و منازعه میان قدرتهای بزرگ تبدیل کرد.»
او میگوید: «ما میخواهیم که عاملین شروع این جنگ نه تنها از مردم افغانستان معذرتخواهی کنند، بلکه در مورد عمال خود به مردم وضاحت بدهند و حاکمان امروزی از این یاد بگیرند که انحصار قدرت و بسیاری مسایل دیگر که افغانستان را به سوی انزوا میبرد، ثبات را از بین میبرد، در نظر بگیرند و از این اشتباهات خود را نگهدارند.»
همچنان عبدالحی قانت، آگاه امور سیاسی نیز هفت و هشت ثور را روزهای تاریخی یاد کرد اما میافزود، هفت ثور در تاریخ معاصر افغانستان سیاهترین روز بود که برای اولین بار آتش یک جنگ بسیار بزرگ را در افغانستان روشن کرد، بسیاری مشکلات و مسایل مختلف را به وجود آورد که تاکنون افغانها به یک نام و نام دیگر رنج میبرند.
وی میافزاید: «پس از کودتای هفت ثور که بسیار به اشتباه به میان آمد، کمونستان به این فکر بودند که آنان ایدیالوژی کمونیستی که بر جهان حاکم بود، بر افغانها نیز بقبولانند، متاسفانه در مورد تاریخ افغانستان مطالعه نداشتند، افغانها در این فکر شدند که دین، کلتور، فرهنگ و ملت آنان در خطر است – من گپ رهبران جهادی را نمیگویم – به بسیار اخلاص و قلب پاک علیه شورش شوروی مبارزۀ بزرگ کردند و قربانی دادند و گلم کمونیزم را برچیدند.»
به گفتۀ وی، در نتیجۀ قربانیهای مجاهدین هشت ثور به وجود آمد، علاوه بر این که کمونیستها از افغانستان خارج شدند، نظام کمونیستی پایان یافت، اما مجاهدین وقت یک اشتباه بسیار بزرگی را مرتکب شدند و در تاریخ افغانستان یک باب سیاه دیگر را آغاز کردند.
قانت افزود: «مجاهدین برای به دست آوردن قدرت، آزادی بدست آمده توسط خون افغانها را برای مصلحتی به کار برد که میخواستند هر کدام جداگانه حاکم کابل شوند، نتواستند که اجماعی را به وجود آورند که ترجمانی واقعی آرمانهای جهاد و ملت را بکند؛ خوشیهای افغانها را به غم تبدیل کردند.»
ملا څندی همت، قوماندان پیشین جهادی در میدان وردک میگوید، که هفت ثور برای مردم افغانستان یک روز سیاه و بدبختیها بود و بدبختانه که هشت ثور نیز نتایج خوبی نداشت.
وی افزود که حزبهای خلق و پرچم پس از به قدرت رسیدن بیحد ظلم کردند، و قبرهای گروهی که در این اواخر کشف میشود، مثالهای آشکار ظلمهای آنان است.
همت میگوید: «جهاد، مهاجرت، تکالیف و سختیهای ما – این که همه چیز فقط برای رضا الله عزوجل بود – رنگ آورد؛ اتحاد شوروی را از پا انداختیم؛ این پیروزی در نتیجۀ سختیهای زیاد و قربانی صدها هزار مجاهدین بدست آمد؛ اما متاسفانه این همه قربانی فواید شخصی شد و افتخار بزرگی را از دست دادیم.»
وی برخی رهبران جهادی را مقصر دانست و افزود که آنان نمیخواستند قدرت را به دیگران بدهند، همه چیز را فقط برای خود میخواستند و در جستجوی انحصار قدرت بودند.
همت میافزاید، افغانها باید از ۷ و ۸ ثور عبرت بگیرند، انحصار قدرت کشور را به سوی انزوا و بحران سوق میدهد، پس مهم است که برای آبادی کشور دست به دست بدهند.
GET IN TOUCH
NEWSLETTER
SUGGEST A STORY
PAJHWOK MOBILE APP