کابل (پژواک، اول سرطان، ۱۴۰۲): یافته‌های آژآنس خبری پژواک نشان می‌دهد که در ۱۹ ولسوالی هفت ولایت کشور مکتب دخترانه وجود ندارد، مردم این ولسوالی‌ها خواستار ایجاد مکاتب برای دختران‌شان اند و مقام‌ها می‌گویند که تلاش‌ها برای ساخت آن جریان دارد.
منابع محلی نبود معلمین زن، مسایل فرهنگی و عدم توجۀ حکومت‌ها از عوامل نبود مکاتب دخترانه در این ولسوالی‌ها می‌باشد.
ولسوال غورماچ باغيس، بکواه فراه، گیرو، ناوه، آب‌بند، اجرستان و گیلان غزنی، دهراود، چارچینو و چنارتوی ارزگان، شورابک و ارغستان قندهار، نهرسراج، سنگین، بغنی، دیشو، باغران و بهرامچۀ هلمند و دوه‌مندۀ خوست از ولسوالی‌هایی به شمار می‌رود که مکاتب دخترانه در آن وجود ندارد.
باغیس
حاجی روزی، باشندۀ ولسوالی غورماچ بادغیس به آژآنس خبری پژواک گفت، در این ولسوالی تاکنون هیچ مکتب دخترانه ایجاد نشده‌است.
او می‌افزود: «یکی از دلایل آن مشکلات عنعنوی است و بیشتر مردم با مکتب علاقه‌مندی ندارند و دیگر اینکه در این ولسوالی هیچ معلم زن وجود ندارد؛ اما در مجموع خواست ما از امارت این است تا در این زمینه توجه داشته باشد.»
مولوی محب‌الله احسان، رئیس معارف بادغیس می‌گوید، در گذشته یک مکتب برای ولسوالی غورماچ منظور گردیده بود، اما زمانی که این ولسوالی متعلق به ولایت فاریاب شد، بست‌های مکتب نیز به این ولایت منتقل گردید.»
وی می‌افزاید، اکنون که این ولسوالی دوباره مربوط باغیس شده‌است، بست‌های مکتب یادشده هنوزهم در تشکیل ریاست معارف می‌باشد و آنان در تلاش انتقال این بست‌ها به ولایت باغیس هستند.
احسان می‌افزاید: «ما در نظر داریم که مکاتب دخترانۀ پایین‌تر از صنف ششم را در این ولسوالی ایجاد کنیم، تلاش‌های ما جریان دارد؛ این خواست مشترک ما و باشنده‌گان ولسوالی غورماچ می‌باشد.»
فراه
غلام‌سخی جمالی، یکی از بزرگان قومی در ولسوالی بکواه فراه می‌گوید، در این ولسوالی از گذشته‌ها مکتب دخترانه وجود ندارد.
به گفتۀ وی، خواست باشنده‌گان این ولسوالی این است تا مکاتب دخترانه ایجاد شود و نبود معلمان زن نیز یک چالش می‌باشد.
موصوف می‌افزاید، این چالش را با ریاست معارف فراه در میان گذاشته، اما تاکنون پاسخ مثبتی را دریافت نکرده‌اند.
مولوی اخترمحمد زعیم، رئیس معارف فراه می‌گوید: «در ولسوالی بکواه یک مکتب متوسطۀ دخترانه به‌نام شوره‌خانۀ نسوان داریم، اما مسدود بوده و معلمین ندارد.»
زعیم می‌افزاید که برخی مؤسسات مددرسان صنوف سوادآموزی برای دختران در ولسوالی بکواه راه‌اندازی کردند، اما مکاتب وجود ندارد.
غزنی
محمدگل باشندۀ ولسوالی گیروی غزنی می‌گوید، این ولسوالی مورد توجه حکومت‌ها قرار نگرفته و مکاتب دخترانه وجود ندارد.
به بیان وی، در گذشته باشنده‌گان این ولسوالی برای ساخت مکاتب دخترانه توجه نداشتند، اما اکنون که می‌خواهند مکتب داشته باشند، حکومت با آنان کمک نمی‌کند.
سعیدالله، باشندۀ ولسوالی ناوۀ غزنی نیز می‌گوید که در این ولسوالی مکاتب دخترانه وجود ندارد.
وی افزود: «به حکومت پیشنهاد نه کرده‌ایم، اگر حکومت مهربانی کند و بدون پشنهاد ما در این ولسوالی مکاتب بسازد، اقدام نیک و خوبی خواهد بود.»
حافظ تره‌کی، باشندۀ ولسوالی آب‌بند غزنی می‌گوید که در این ولسوالی نیز مکتب دخترانه ساخته نشده‌است.
وی می‌افزاید، در حال حاضر مردم در تلاش اند که منسجم شده و از حکومت بخواهند تا در آنجا مکاتب دخترانۀ ایجاد کند.
مجیدخان، باشندۀ ولسوالی اجرستان غزنی می‌گوید، در اوایل جمهوریت مکاتب دخترانه در این ولسوالی ساخته شد، اما پس از مدتی مردم به دلایل امنیتی به دختران اجازۀ رفتن به مکاتب را نمی‌دادند.»
وی افزود، اکنون چندین بار از امارت اسلامی خواسته‌اند تا در این ولسوالی مکاتب دخترانه بسازد. وی گفت که ریاست معارف این ولایت در این زمینه به آنان وعده داده، اما تاکنون آن را عملی نکرده‌است.
مومن، باشندۀ ولسوالی گیان غزنی گفت، تعداد اندکی از صنوف آموزشی محلی برای دختران در این ولسوالی از سوی مؤسسۀ سویدن ایجاد دشده بود، اما اکنون آن‌هم بسته شده و در این ولسوالی مکاتب دخترانه وجود ندارد.
قاری صبغت‌الله احمدی، مسؤول مطبوعاتی ریاست معارف غزنی می‌گوید، آنان تلاش‌هایی را برای ایجاد مکاتب دخترانه در این ولسوالی‌ها انجام داده‌اند و در این باره با وزارت نیز صحبت کرده‌اند.
وی گفت که رایزنی‌ها در مورد استخدام معلمان برای مکاتب ابتدایی دخترانه، ایجاد ساختمان و سایر مسایل مربوطه در این ولسوالی‌ها جریان دارد.
وی می‌افزاید، ریاست معارف پلان دارد که به همکاری سویدن، یونیسف، پاملرنه و سایر مؤسسات مددرسان صنوف محلی ابتدایی دخترانه ایجاد کند، تا از آموزش محروم نشوند.
ارزگان
عبدالرحمن علی، باشندۀ ولسوالی دهراوود ارزگان می‌گوید که در این ولسوالی از گذشته‌ها مکاتب دخترانه وجود ندارد.
وی می‌افزاید: «تعلیم بر مرد و زن فرض و حق انسانی می‌باشد، پس اداره‌های ذیربط باید این حقوق را برای همه تامین کنند؛ خواست ما از مسؤولین این است که حداقل تا صنف ششم برای دختران زمینۀ آموزش را فراهم نمایند.»
عبدالکریم، باشندّۀ ولسوالی چارچینوی ارزگان می‌گوید که در این ولسوالی نیز مکتب دخترانه وجود ندارد.
وی می‌افزاید: «اینکه اکنون امنیت تأمین شده‌است و در هر منطقه زمینۀ پیشرفت و تعلیم فراهم شده، پس خواست ما از مسؤولین این است که زمینۀ تعلیم و رفتن به مکاتب برای دختران فراهم سازند.»
همچنان شریف‌الله، باشندۀ ولسوالی چارچینوی ارزگان نیز گفت که در این ولسوالی مکاتب دخترانه موجود نیست.
وی می‌گوید: «سال‌ها می‌شود که مکاتب دخترانه نداریم، در این زمینه دولت قبلی هیچ توجه نکرده‌است، خواست ما از امارت اسلامی این است تا در این ولسوالی برای دختران مکاتب ایجاد کند.»
احسان‌الله حماس، سخنگوی والی ارزگان می‌گوید، مشکل نبود مکاتب دخترانه در سه ولسوالی این ولایت از حکومت گذشته به میراث مانده‌است.
وی می‌افزاید که مقام ولایت و ریاست معارف تلاش‌های مشترک را برای فعال‌سازی مراکز تعلیمی در تمام مناطق این ولایت آغاز کرده‌اند.
قندهار
حاجی سعدالله، بزرگ قومی در ولسوالی ارغستان قندهار می‌گوید، حدود ۱۲ سال قبل دختران در این ولسوالی به مکتب می‌رفتند، اما سپس به دلیل نبود کتاب، نبود معلم و سایر مشکلات مکاتب دخترانه مسدود شد.
وی گفت، مردم این ولسوالی خواستار فعال‌شدن مکاتب دخترانه هستند تا دختران نیز بتوانند درس بخوانند.
پیرمحمد، باشندۀ ولسوالی شورابک قندهار می‌گوید، در حال حاضر در این ولسوالی مکتب دخترانه وجود ندارد و از مقام‌ها می‌خواهند که مکتب را برای آنان فعال کنند.
او می‌گوید، مکاتب دخترانه در این ولسوالی در اوقات مختلف فعال شده، اما بعداً دوباره مسدود گردیده‌است.
به گفتۀ وی، هرچند برخی از باشنده‌گان در این ولسوالی دختران شان را به مکتب نمی‌فرستند، اما بسیاری از مردم می‌خواهند تا دختران آنان آموزش ببینند.
وی گفت: «در ولسوالی ما سال‌های گذشته، مکاتب گاهی باز و گاهی مسدود می‌بود، گاهی اوقات حتا مکاتب پسرانه بسته می‌شد، جنگ بود، بنابراین مکتب حتا در ذهن کسی نبود، اما اکنون بسیاری از مردم مکاتب می‌خواهند تا فرزندان شان درس بخوانند.»
مولوی حسن‌شاه آغا حقانی، معاون تدریسی ریاست معارف قندهار می‌گوید، قبلاٌ نیز در سه ولسوالی مکاتب دخترانه وجود نداشت، اما از دو سال به این‌سو فعال شده و همچنان آنان تلاش می‌کنند که مکاتب دخترانه را در ولسوالی‌های شورابک و ارغستان فعال کنند.
او گفت: «ما تصمیم داریم که مکاتب را مطابق به نیاز مردم در این ولسوالی فعال سازیم، ما در ولسوالی‌های زیادی مکاتب را فعال ساختیم که قبلاٌ تشکیل آن وجود نداشت و اگر وجود هم می‌داشت، فعالیت آن متوقف بود، اما حال کوشش می‌کنیم مشکل را حل کنیم.»
هلمند
ولی محمد، باشندۀ ولسوالی نهرسراج هلمند می‌گوید، در چهار دهۀ گذشته یک مکتب دخترانه در این ولسوالی ایجاد گردیده، اما آن‌هم به دلیل جنگ‌ها از بین رفته و فعالیت آن متوقف شده‌است.
او می‌گوید: «دختران ما از تعلیم محروم هستند، اگر مکتب یا مدرسه ساخته شود، بسیار خوب خواهد شد.»
محمدشعیب، باشندۀ ولسوالی سنگین ولایت هلمند می‌گوید، هرچند در این ولسوالی ۱۲ مکتب پسرانه موجود است، اما هیچ مکتب دخترانه وجود ندارد.
او می‌گوید که در زمان حکومت پیشین در آنجا یک مکتب ساخته شد، اما از همان زمان به این‌سو، در تعمیر این مکتب پسران درس می‌خواندند.
اخترمحمد، باشندۀ ولسوالی تازه تأسیس «بغنی» هلمند نیز می‌گوید که در این ولسوالی مکتب دخترانه وجود ندارد.
او می‌افزاید، باشنده‌گان این منطقه می‌خواهند که دختران شان به مکتب بروند، اما نه مکتبی وجود دارد و نه هم معلم اناث.
محمدجمعه، باشندۀ ولسوالی دیشوی، عبدالولی باشندۀ ولسوالی بهرامچی و اخترمحمد باشندۀ ولسوالی باغران ولایت هملند می‌گویند، در این ولسوالی‌ها مکتب دخترانه وجود ندارد.
اخترمحمد می‌گوید: «در اصل باشنده‌گان این ولسوالی (باغران) نمی‌خواهند دختران‌شان درس بخوانند.»
شاه‌ولی شیرزاد، مدیر نشرات ریاست معارف هلمند نیز می‌گوید، در ولسوالی‌های نهرسراج، سنگین، بغنی، باغران، دیشو و بهرامچی مکاتب دخترانه وجود ندارد، اما تلاش‌ها برای ایجاد مکاتب ابتدایه در این ولسوالی‌ها جریان دارد.
خوست
حاجی نیک‌بادشاه ځدران، یکی از بزرگان قومی خوست می‌گوید، در این ولسوالی مکاتب دخترانه وجود ندارد. او می‌افزاید: «در نظام گذشته بارها از سوی مسؤولین ادارات مربوطه مکان‌هایی برای ایجاد مکاتب دخترانه مشخص گردید، اما تا آخرین روز کار عملی آن آغاز نشد.»
او می‌افزاید، در این ولسوالی هیچ کسی با مکاتب دختران مخالفت ندارد.
حضرت مومن، آمر معارف این ولسوالی نیز تایید می‌کند که در این ولسوالی مکاتب دخترانه وجود ندارد و دلیل آن بی‌توجهی حکومت پیشین است.
او می‌گوید، حکومت پیشین به این خواست مردم توجه نکرده‌است.
او می‌افزید: «ما به ریاست معارف طرح ارایه کردیم که در این ولسوالی مکاتب دخترانه ایجاد کند و ریاست اطمینان داده که پلان و طرح ما را به وزارت فرستاده‌است، امید داریم که نتایج مثبتی داشته باشد.»
این در حالی است که پس از تحول سیاسی در ماه اسد سال ماقبل ، امارت اسلامی در اول ماه حمل ۱۴۰۱ فعالیت مکاتب دخترانۀ بالاتر از صنف ششم و پوهنتون‌های دخترانه را در ماه قوس همان سال در افغانستان تا امر ثانی به حالت تعلیق درآورد، اما گفته‌است که این تصمیم موقتی بوده و تلاش‌ها جریان دارد تا در چوکات شریعت اسلامی به آن راه حل پیدا شود.
GET IN TOUCH
NEWSLETTER
SUGGEST A STORY
PAJHWOK MOBILE APP