دو ساله‌گی ا.ا؛ نظریات و خواسته‌های مردم

کابل (پژواک، ۲۴ اسد ۱۴۰۲): شماری از مردم برقراری امنیت و برخی پیشرفت‌هایی را که پس از حاکمیت دوبارۀ ا.ا در کشور صورت گرفته، می‌ستایند اما از حکومت می‌خواهند که دروازه‌های مراکز آموزشی را به‌روی دختران بازگشایی کند، فرصت‌های کاری را ایجاد کرده و کار را به اهل آن بسپارد.

آنان می‌گویند، امارت اسلامی باید در چارچوب اصول اسلامی با جامعۀ جهانی تعامل داشته باشد، به کادرهای کشور احترام بگذارد و در ادارات دولتی بدون تبعیض با همه یکسان برخورد کند.

آژآنس خبری پژواک از طریق فیسبوک و تویتر از مردم پرسیده‌است که دو سال از حاکمیت دوبارۀ ا.ا افغانستان می‌گذرد، شما کارکردهای دو سال گذشتۀ این حکومت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

تاکنون حدود ۴۰۰ تن از طریق وتس‌اپ به این سوال به صورت نوشتاری، صوتی و تصویری پاسخ داده‌اند. نزدیک به ۵۰۰۰ تن این سوال را در صفجۀ فیسبوک پسندیده‌اند و در تویتر نیز بیش ۲۹ هزار تن این پرسش را دیده‌اند.

در این گزارش نظریات مردم را در این مورد به صورت کتبی جمع‌آوری کرده‌ایم، اما نظریات تکراری و یا غیر مرتبط با موضوع را نگرفته‌ایم.

مرم چه می‌گویند؟

فهیم تیمور نگاشته‌است: «هرچند هر نظام در دوران خود دارای کاستی‌های زیادی می‌باشد که این موضوع به امارت اسلامی نیز متوجه است؛ اگر نظام جمهوری گذشته با امارت مقایسه شود، امارت در مدت کوتاهی دستاوردهای بیش از حدی دارد؛ زیرا با نظام قبلی روابط بین‌المللی برقرار بود و در بخش مالی افغانستان را به‌گونۀ کامل حمایت می‌کرد، اما با آمدن امارت این همه چیز تغییر کرد و تحریم‌هایی را بر آن وضع کرد.»

به بیان وی، تشکیل یک نظام ملی و مستقل، تامین امنیت سرتاسری، آغاز کار بازسازی شاهراه‌ها، تامین بودجه از عواید داخلی، آغاز کار روی معادن کشور، از بین بردن فساد، جلوگیری از گروه‌ها و زورمندان و پس گرفتن زمین‌های عصب شدۀ دولتی و غیردولتی، از دستاوردهای امارت اسلامی در کشور می‌باشد.

به گفتۀ وی، حکومت سرپرست باب روابط حسنه را با همه کشورها باز کرده و در عرصۀ تجاری با شماری از کشورها پیشرفت بی‌پیشینه‌یی داشته‌است.

به گفتۀ تیمور، مواردی که امارت اسلامی تا هنوز در آن کاستی‌هایی دارد، این است که آموزش دختران به تأخیر افتاده‌ و محدودیت‌هایی بر کار زنان وضع شده‌است. او می‌گوید که این مشکلات باید حل شود و برای کادرهای کشور زمینۀ کار فراهم گردد.

اما یک تن دیگر که نامش را ذکر نکرده گفته‌است: «دو سال از حاکمیت طالبان بر افغانستان می‌گذرد اما آنان تاکنون نه مردم را از خود کرده، نه مکاتب دختران را باز کردند… تاکنون نه کدام قانون اساسی را ایجاد کردند و نه هم کدام پلان دیگری را دارند.»

فرد دیگری نوشته‌است: «در دو سال گذشته امنیت تأمین شده و میزان تلفات ناشی از جنگ‌ها به صفر رسیده‌است، پس از چهل سال افغانستان صاحب یک نظام مرکزی واحد شد، زورگویی از بین رفت، کارهای بازسازی به سرعت جریان دارد و کار تشکیل اردو با دقت و سرعت در حال انجام شدن است.

وی می‌افزاید: «اما با وجود این دستاوردها، برخی مشکلات نیز وجود دارد که باید در دو سال گذشته یک راه‌حلی برای بازگشایی مکاتب و پوهنتون‌های دخترانه پیدا می‌شد، کارهای یک مجاهد و یک فرد عادی در ادارات دولتی باید یکسان انجام شود، به کادرهای کشور باید احترام گذاشته شود.»

فرد دیگری که نامش ذکر نکرده، نوشته‌است: «امارت اسلامی دو سال خواهران معصوم ما را از نعمت علم محروم و آنان را تاریکی نگهداشت، تعداد زیادی از افغان‌ها این انتظار را ندارند که امارت اسلامی دروازه‌های تعلیم را به‌روی خواهران ما بازگشایی کند، در پهلوی اینکه خواهران ما با حجاب و از قرن‌ها مسلمان بوده‌اند.»

وی نگاشته که در دو سال گذشته مشکلات اقتصادی نیز افزایش یافته‌است، مشکلات بیکاری بیشتر شده، شمار از افرادی که در گذشته در حکومت کار می‌کردند، وظایف شان را از دست داده‌اند و برخی‌ها به دلیل مشکلات اقتصادی کشور را ترک نموده و از طریق مسیرهای مرگ‌بار به کشورهای دیگر آواره شدند و این روند همچنان ادامه دارد.

عبدالودود هوتک می‌نگارد،  امارت اسلامی در دو سال گذشته دستاوردهای زیادی را داشته‌است؛ به ویژه در زمینه‌های تأمین امنیت، انفلاسیون و پرداخت معاشات مامورین، اما دو مشکل در قبال نظام امارت اسلامی وجود دارد که اکثریت مردم خواهان حل هرچه زودتر آن می‌باشند.

به نظر او، به تعلیق درآوردن فعالیت مکاتب دخترانۀ بالاتر از صنف ششم و بیکاری دو چالشی است که باید حکومت کنونی آن را برطرف کند.

وی می‌گوید: «اگر به این مشکلات توجه شود، نظام فعلی هیچ بدیلی را ندارد و نه هم جایگزین آن پیدا خواهد شد.»

اما یک شخص دیگری نوشته‌است: «ما از حاکمان کنونی افغانستان ۹۰ درصد ناراضی هستیم؛ چون چیزی که مردم می‌خواهند، آن را انجام نمی‌دهند، جوانان مهاجر شدند، مکاتب دخترانۀ [ بالاتر از صنف ششم] بسته است، بیرق ملی وجود ندارد، باید به مردم افغانستان احترام بگذارند و خواسته‌های آنان را بپذیرند.»

نثاراحمد عزیزی نگاشته‌است که امارت اسلامی ارزش‌های ملی و اسلامی را حفظ کرده‌است.

وی نوشته‌است: «کشور ما خانۀ امن ماست، الحمدالله در این دو سال امارت اسلامی در عرصۀ اقتصادی دستاوردهای زیادی داشته‌است؛ مانند کانال قوشتیپه، بازسازی شاهراه‌ها و در بخش استخراج تیل تلاش‌های زیادی انجام شده‌است، زیبایی شهرها و بازسازی چهارراهی‌ها از دیگر مواردی است که به شهر زیبایی بخشیده‌است. در این دو سال معتادین زیادی جمع‌آوری و تحت تداوی قرار گرفته‌اند و پل‌ سوخته که محل اصلی تجمع معتادین بود، آن را به‌گونۀ بهتری بازسازی نمود.»

وی می‌افزاید که در دو سال گذشته ارزش افغانی حفظ شده، تکدیگران جمع‌آوری شدند، برای اتحاد و اتفاق اقدامات صورت گرفته و همچنین امارت اسلامی توانست تا یک اردوی منظم را تشکیل دهد.

اما یعقوب وحیدی مدعی شده که از حاکمیت امارت اسلامی دو سال می‌گذرد، امنیت را تأمین کرده، اما هنوز هم افراد مربوط  به امارت اسلامی در ادارات دولتی استخدام می‌شوند و برای سایر افراد و استعدادهای کشور ارزشی داده نمی‌شود.

وی می‌افزاید: «نخست در بست‌های کلیدی افراد خود را استخدام کرده‌اند، سپس طرح امتیازات بسیار بلندی را به‌نام سابقۀ جهادی یا معاشات حمایتی را برای خود تایید کردند، در معاش مامورین قبلی که در سال ۱۳۸۷ تعیین شده بوده، هیچ تغییری نیامده‌است، آنان شعارهای عدالت عمری را سر می‌دهند، البته که این نمونه‌یی از بی‌عدالتی شان است.»

یک تن دیگر به‌نام مهران می‌نویسد، در دو سال گذشته کار کانال قوشتیپه، بازسازی شاهراه کابل – قندهار و آغاز کار بازسازی شاهراه سالنگ‌ها، استخراج برخی معادن، حفظ ارزش افغانی و رشد تجارت کارهایی است که افغان‌ها آن را می‌ستایند.

او نوشته‌است که امارت اسلامی باید کار را به اهل آن بسپارد و مکاتب به‌روی دختران بازگشایی کند؛ اگر این کار صورت گیرد، حمایت بیشتری مردم را بدست خواهد آورد.

اما فرد دیگری که نامش را ذکر نکرده مدعی شده‌است که امارت اسلامی جز تأمین امنیت، هیچ دستاورد دیگری را ندارد.

شخص دیگری به‌نام بخت نوری می‌نویسد: «در دو سال گذشته امارت اسلامی افغانستان دستاوردهای زیادی را داشته‌است، اما یگانه مشکل موضوع تعلیم دختران است که خداوند (ج) آن را حل کند و مشکل دوم بیکاری در وطن است، ما نیز دعا می‌کنیم که خداوند (ج) به امارت اسلامی توفیق دهد تا این چالش را نیز حل کند.»

یک تن دیگر نوشته‌است که امارت اسلامی در دو سال گذشته دستاوردهای زیادی داشته‌است، اما باید به نکات منفی خود نیز توجه کرد و آن را اصلاح کند. او ادعا می‌کند که در محاکم حکومت فعلی نیز فساد وجود دارد.

حشمت‌الله زاهد نگاشته‌است: «در دو سال اخیر در عرصۀ امنیت مطمئن شده‌ایم، اما البته در زمینۀ آموزش زنان ناراضی هستیم، دیگر اینکه کار نیست و دیگر باید برای افراد مسلکی در حکومت فرصت دهد؛ این سه مشکل دارد، دیگر کدام مشکلی ندارد انشاءالله که امنیت بهتری را تامین کرده‌است.»

آرمان نوشته‌است: «خواست من از امارت اسلامی این است تا مکاتب دخترانه را مطابق اصول اسلامی بازگشایی کند و در چارچوب اسلام و عقیده با جامعۀ جهانی تعامل داشته باشد، تا سفارت‌های جهان در کابل بازگشایی شود و در حریم شخصی کسی کار نداشته باشد.»

صفی‌الله سالک نگاشته‌‌است: «دو سال گذشته سیاه‌ترین سال‌های تاریخ افغانستان بود، ناامیدی شدید وجود داشت، بیکاری به اوج خود رسیده بود، مکاتب و پوهنتون‌های دخترانه مسدود بود که بدترین فاجعۀ دوران ماست.»

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی در مورد این اظهارات مردم چیزی نگفته، اما پیش از این در برنامۀ «صدای مردم» پژواک در مورد خواسته‌های مردم گفته بود: این خو مطالبات مردم است، نظام آن را خواهد شنید، بررسی خواهد کرد، هر درخواستی که عملی می‌شد آن را عملی خواهند نمود، ما با درخواست‌های مردم مشکلی نداریم، مردم تقاضاهایی را خواهند داشت، امارت نیز تلاش می‌کند نا به خواست‌های مردم رسیده‌گی کند.»