شکایت از نسخه‌های شفری و تشخیص نادرست بیماری در فاریاب؛ «برخی داکتران بالای مردم تجارت می‌کنند»

میمنه (پژواک،۲۲ دلو ‍۱۴۰۲): شماری از باشنده‌گان نقاط مختلف فاریاب از نسخه‌‌نویسی شفری، تشخیص نادرست بیماری توسط برخی از داکتران شکایت نموده می‌گویند که بسیاری از داکتران با زیر پا گذاشتن اصول و اخلاق طبابت بالای مردم تجارت می‌کنند.

همایون قادری، باشندۀ ولسوالی قیصار فاریاب به پژواک گفت، این ولسوالی به مثابۀ یک ولایت درجه سه نفوس دارد، اما در ۲۰ سال گذشته کوچک‌ترین توجه در بخش سکتور صحت نه تنها صورت نگرفته، بلکه مردم بیچاره و محروم آن در گرو تجارت پیشه‌ها و مافیا قرار گرفته‌اند.

قادری افزود: «افرادی هستند که امتیاز چندین دواخانه را دارند، از نقاط مختلف کشور بخاطر تجارت در قیصار داکتر آورده و معاینه خانه باز کردند، نسخه‌ها را قیدی می‌نویسند جز دواخانۀ آن داکتر، در جای دیگر پیدا نمی‌شود.»

موصوف علاوه کرد که اگر تکلیف مریض عادی و به دوای اندک نیاز داشته باشد، مشکل اش جدی تشریح شده به معاینات و لابراتور راجع می‌شود، دوای بی‌کیفیت تجویز نموده و در هر نسخه سه تا چهار هزار افغانی از مریض می‌گیرند و سرانجام سرنوشت مریض به هند و پاکستان کشانده می‌شود.

وی همچنان از داکترانی که در کلینیک دولتی کار می‌کنند نیز شکایت نموده گفت:«با وابسته‌گان افراد با نفود برخورد درست صورت می‌گیرد، اما مردم عادی را با یک پرزه راهی معاینه خانه‌های شخصی خود می‌سازند، وقتی هیئتی غرض بررسی از مرکز صحی ولایت در قیصار برود با کارتن‌های سیب، شفتالو، انگور، کشمش  و چهارمغز رخصت شان می‌کنند.»

احمدفرهاد قیصاری یکی از متنفذین ولسوالی قیصار می‌گوید، داکتران با جامعۀ قیصار برخورد متفاوت دارند با دوستان شان رویۀ خوب و میانه دارند، اما بالای مردم دیگر که از قریه و قصبات می‌آیند، بی‌انصافی نموده حق و نا حق انواع معاینات و خریطه‌های بزرگی از دوا را توصیه و تجویز می‌نمایند.

کمال‌الدین، مالک دواخانۀ محمدی در شهر میمنه می‌گوید، بسیاری از داکتران که دواخانه دارند نسخۀ مریضان را شفری می‌نویسند.

نامبرده افزود: «روزانه چندین نسخه به ما می‌آید که قیدی نوشته‌است، مریضداران دواخانه به دواخانه سرگردان می‌شوند، دوای نوشته شده را پیدا نمی‌کنند و سرانجام از دواخانۀ مربوطه داکتر به قیمت بلند می‌گیرند که این کار با توجه به شرایط اقتصادی مردم کار نادرست می‌باشد.»

وی از ریاست صحت عامه خواست که جلو کسانی را که نسخۀ مریض را شفری و قیدی می‌نویسند، بگیرد.

از سویی‌هم، داکتر عبدالحی پیغام متخصص چشم در شهر میمنه نیز شکایات مردم را تایید نموده می‌گوید که بسیاری از داکتران با زیر پا گذاشتن اصول و اخلاق طبابت علاوه بر نسخه‌نویسی شفری، بیشتر از نیاز معاینات انجام داده و دوا را اضافه تجویز می‌کنند که از لحاظ اقتصادی و صحی جفایی در حق مریض و مریضدار است.

داکتر پیغام افزود که هر داکتر وقتی از تحصیل فارغ شده می‌خواهد در جامعه خدمت کند، سوگند یاد می‌کند که در مسلک خود صادق، اخلاق و قواعد طبابت را رعایت کند، اما عده‌یی بخاطر منفعت خود نسخه را شفری نوشته و دوای زیاد را تجویز می‌کنند که دوای اضافی به مریض زهر است.

موصوف گفت، همانگونه که نظام امنیتی یک کشور مهم است، به همان اندازه نظام ‌صحی نیز با اهمیت است، وزارت صحت باید به سکتور صحت توجۀ جدی نموده، جلو تخلف‌کاری‌ها را بگیرد.

در هیمن حال، یک کلینیک معالجوی به‌نام خیریۀ انصاف که با ۲۰ نفر پرسونل در شهر میمنه به فعالیت آغاز نموده و به‌ غیر ادویه دیگر خدمات آن رایگان می‌باشد، با واکنش‌های منفی و مثبت مردم و مسؤولین مواجه گردیده‌است.

برخی‌ها می‌گویند که این کلینیک با خدمات رایگان کرایۀ تعمیر، معاش پرسونل و مصارف را از کجا تأمین می‌کند و برخی دیگر به این باور اند که هزینۀ تمام فعالیت‌های کلینیک بالای قیمت دوای مریضان وضع می‌گردد، اما به گفتۀ مسوول این کلینیک، این خدمات از سوی یک متخصص باشندۀ ولایت پکتیکا مقیم عربستان بخاطر حمایت و دستگیری از افراد فقیر و نیازمند فراهم گردیده‌است.

از آغاز فعالیت این کلینیک حدود چهار ماه می‌گذرد، اما  از کیفیت خدمات و تشخیص نادرست این مرکز صحی شکایاتی صورت گرفته  و چندین شعبۀ این کلینیک به دلیل عدم رعایت قوانین صحی و به کارگیری از افراد غیرمسلکی به عنوان داکتر، از سوی ریاست صحت مسدود گردیده‌است.

غلام سخی، باشندۀ شهر میمنه می‌گوید، خانمش بخاطر معاینه به کلینیک خیریۀ انصاف رفته بود که تکلیف وی ‌را شکر تشخیص کرده دوا دادند.

نامبرده افزود: «خانمم در حالی که شکر نداشت، مدت یک هفته دوای شکر استفاده کرد و در عین حال تشویش شکر پیدا کرد و صحتش خراب شد، با نسخۀ قبلی به کلینیک مراجعه نمودیم، همان داکتر دوباره معاینه نموده گفت که نسخه به اشتباه داده شده و خانم تان تکلیف شکر ندارد، به محرقۀ انسانی مبتلا می‌باشد و نسخه محرقه را نوشت.»

وی با ابراز نگرانی و شکایت از تشخیص نادرست داکتران گفت که نسخۀ داکتر کلینیک رایگان انصاف به یکی از متخصصین فاریاب نشان داده و در آنجا برای بار سوم معاینه و لابراتور نمودند، خانمش نه شکر داشته و نه محرقه بوده‌است.

داکتر سیما آهی، کارمند صحت عامۀ فاریاب می‌گوید که یکی از مریضان تحت تداوی او برای معاینات به کلینیک یادشده رفته بود و تکلیف وی را شکر تشخیص کردند، در حالی که شکر نداشت و پس از شکایت مردم تیم مؤظف صحت عامه به بررسی فعالیت‌های این کلینیک پرداخت.

خان آقا اڅک، معاون صحت عامۀ فاریاب در جریان بررسی از کلینیک خیریۀ انصاف در صحبت با خبرنگار آژانس خبری پژواک گفت که دو ماه قبل از این کلینیک بازدید نموده و توصیه‌های لازم را برای مسؤولین و پرسونل آن کردند، اما در این مدت نه تنها تغییراتی به وجود نیامده، بلکه از نبود داکتر مسلکی، کیفیت پائین تشخیص و خدمات، شکایات صورت گرفته‌است.

موصوف علاوه کرد: «در جریان بررسی دوم مشاهده کردیم که در این کلینیک بجای داکتر، مریض‌ها از سوی قابله‌ها معاینه و نسخه داده می‌شود، کسی التراسوند نخوانده معاینه التراسوند می‌کند، در ولادت خانه سیت ولادت و چپرکت وجود ندارد، تشکیلات اداری و خدماتی ناتکمیل می‌باشد.»

داکتر فیاض امین، مسؤول بررسی قوانین صحی صحت عامه فاریاب می‌گوید که مکتوب ایجاد کلینیک با صحت عامه شریک ساخته شده، اما تشکیل آن ناقص می‌باشد و این مرکزصحی پیش از آنکه مراحل قانونی را طی نماید، شروع به فعالیت کرده‌است.

وی گفت که چهار ماه از فعالیت این کلینیک سپری می‌شود، هنوز از اتاق عملیات و تجهیزات لازم در اتاق ولادت حتا یک سورنج، چپرکت بعد از ولادت، یخچال برای نگهداری امپول خاص خبری نیست.

عدالبصیر تنها که خود را مسؤول اداری کلینیک رایگان انصاف معرفی می‌کند می‌گوید که پس از بررسی و توصیه‌های قبلی صحت عامه بعضی کمبودات را تکمیل کردند، اما هنوز هم ۳۰ فیصد کمبودات و نواقص وجود دارد، بی‌وقفه تلاش می‌شود تا کمبودی‌ها رفع گردد.

نامبرده گفت، این کلینیک ۲۰ نفر از داکتران مجرب و نخبه تشکیل دارد که همه روزه از ساعت هشت صبح تا نه شب بدون خستگی حدود ۳۵۰ مریض را معاینه و خدمات لازم صحی را عرضه می‌کنند.

وی علاوه کرد که در این کلینیک به جز از دوا تمام معاینات و فعالیت‌ها از قبیل لابراتوار، التراسوند، زایمان و.. رایگان است، قیمت دوا نسبت به سایر ادویه فروشی‌های شهر ارزانتر می‌باشد.

او افزود که کلینیک خیریۀ انصاف مانند چندین کلینیک دیگر که در ولایات مختلف فعالیت دارند، توسط یک متخصص باشندۀ اصلی ولایت پکتیکا مقیم عربستان سعودی تمویل می‌گردد تا به مردم نیازمند خدمات صحی رایگان عرضه شود.

از سویی‌هم، مفتی عبدالهادی فاروقی رئیس صحت عامۀ فاریاب با تائید شکایات مردم می‌گوید که دو تیم غرض بررسی و کنترول قضایای صحی از کلینیک‌ها، معاینه خانه‌ها و ادویه فروشی‌ها توظیف گردیده‌اند.

فاروقی گفت که تیم بررسی بخش‌های کلینیک خیریه انصاف را که با معیارات صحت عامه برابر نبود مسدود ساخت و تا زمانی که فعالیت این کلینیک مطابق اصول و مقررات صحی عیار نشود، همچنان مسدود خواهد ماند.

همچنان، وی افزود که نسخه‌نویسی شفری از نظر قوانین صحی جرم است و کسانی که این جرم را آگاهانه مرتکب می‌شوند، تحت پیگرد قانونی قرار گرفته مجازات خواهند شد.

این درحالی است که چندی پیش وزارت صحت عامه گفته بود که به جدیت جلو نسخه‌های شفری و غیرقانونی داکتران را خواهد گرفت.

این وزارت از مردم نیز خواسته تا در این قسمت همکاری نموده و اگر داکتری این نوع نسخه می‌نویسد، آنان باید به آمریت قوانین صحی و بررسی این وزارت شکایت نموده تا از سوی مسؤولین بررسی گردد.