یک جوان میوه فروش در سمنگان: مشکلات اقتصادی خوشی عید را از من گرفته‌است

ایبک (پژواک، ۲۸ جوزا ۱۴۰۳): عبدالحی جوان ۲۸ ساله که در سمنگان ترکاری و میوه می‌فروشد و بیش از سه سال می‌شود با یک دختر نامزد شده می‌گوید، توان بردن عیدی به خانۀ نامزد خود را ندارد و مشکلات اقتصادی خوشی عید را از وی گرفته‌است.

این جوان سمنگانی که پسر کلان و نان‌آور خانوادۀ ده نفری خود است، در صحبت با خبرنگار آژانس خبری پژواک می‌گوید که روزانه تا سه صد افغانی درآمد دارد، اما با این پول می‌تواند با بسیار دشواری زنده‌گی خود را به پیش ببرد.

 وی گفت: «هر سال که عید نزدیک می‌شود، ناگزیر هستم که از شرم گپ مردم و خواست فامیل نامزادم عیدانه ببرم، از نامزدی‌ام سه‌سال می‌گذرد، در این مدت ‌وقتی عيد نزدیک می‌شود، حیران می‌مانم که چگونه مصارف عیدی نامزدم را پوره کنم و از کسی پول قرض بگیرم، تا عیدانه ببرم و در این شرایط کسی پول هم قرض نمی‌دهد.»

او افزود: «اول که نامزد شدم، برای اینکه مخارج عروسی و مهریۀ نامزدم را پیدا کنم، از راه قاچاق به ایران رفتم که بدبختانه سه ماه بعد اخراج شدم و از سوی دیگر عید هم نزدیک بود و یک مقدار پول از کسی قرض گرفتم، به خانۀ نامزد خود عیدانه بردم، قرض عید قبلی خلاص نشده بود که عید قربان فراه رسید، این بود که دیگه نتوانستم به مشکلات اقتصادی خود رسیده‌گی کنم.»

موصوف گفت، حیران است  که مشکلات خود را چگونه حل کند، حال مهریه را بپردازد یا عیدانه را ببرد.

وی افزود: «در یک عيد توان عیدانه بردن را نداشتم، اما خانۀ خسرانم برایم زنگ زد و گفت اگر عیدانه نیاروی قوم خیش برای ما طعنه می‌دهند و باید برای نامزدت عیدانه بیاوری.»

این تنها عبدالحی نیست که از این ناحیه ابراز نگرانی کرده‌است.

محمود، باشندۀ دیگری شهر ایبک که بیش از یک سال می‌شود عروسی نموده به آژانس خبری پژواک می‌گوید، وقتی نامزاد بود ناگزیر که به مناسبت‌های عید و نوروز با پول خیلی گزاف میوه ، لباس و طلا خریده به خانۀ نامزد خود ببرد، به همین دلیل نتوانست که شش سال عروسی کند.

محمود افزود: «پس از اینکه عروسی کردم، خیلی زیاد از مردم قرضدار شدم؛ چون کاروبار درست نداشتم، هم خانه برای خود جور کردم، هم مبلغ گزافی به‌عنوان مهریه پرداختم و هم در شش سال که نامزد بودم هر عید به‌طور اوسط مبلغ ۲۰ الی ۲۵ هزار افغانی را عیدانه بردم، حال که یک سال از عروسی‌ام گذشته، هنوز هم نتوانستم که قرض خود را خلاص کنم.»

زبیده‌ ایمان، باشندۀ دیگر شهر ایبک در مورد به آژانس خبری ‌پژواک گفت:«وقتی برای دختران عیدانه برده نشد به باور خانوادۀ دختر این یک ننگ است، دختر خانمی از خویشاوندان ما زمانی‌که نامزد بود و داماد برای وی به دلیل چالش‌های اقتصادی که داشت نوروزی نبرده بود، حتی گپ آنها به طلاق و ‌جدایی کشید که با پادرمیانی قوم ما حل شد.»

او افزود، این رسوم و عنعنات ناپسند جامعه متاسفانه خیلی‌ها را کمرشکن نموده و بايد خانواده‌ها با زنده‌گی دخترهای شان بازی نکنند، عیدانه و نوروزی را اجباری بالای پسران تحمیل نکنند؛ زیرا ممکن مانند خانوادۀ که ذکر شد به مشکل دچار شوند‌.

شجاع‌الدین معاشر، فعال مدنی در سمنگان با ابراز نگرانی از رسوم ناپسند می‌گوید، عیدی بردن با پول هنگفت توسط ‌خانوادۀ داماد به خانۀ عروس در این ولایت به یک رسم و عنعنه تبدیل شده‌است.

معاشر افزود، مصارف بیجا و کمرشکن به خصوص عیدانه و نوروزی بردن باعث خشونت‌ها و حتا جدایی‌ها میان خانواده‌ها شده که این خیلی نگران کننده‌است.

نامبرده گفت، تعداد زیادی جوانان که از راه قاچاق به کشورهای دیگر می‌روند و مهاجر می‌شوند، یک دلیل عمدۀ آن تأمین مخارج عروسی از جمله مهریه دختر می‌باشد و خانواده‌ها بايد در این قسمت توجۀ جدی نمایند.

موصوف علاوه نمود، عدم آگاهی و بی‌سوادی برخی از خانواده‌ها نیز می‌تواند از دلایل افزایش این چالش‌ها باشد.

وی گفت: «اگر واقعا ما می‌خواهیم که این رسوم ناپسند از جامعه برداشته شود، باید در این قسمت آگاهی داده شود و در کنار آن سیمنارهای کوتاه مدت برای بزرگان نیز دایر گردد.»

در همین حال، مولوی بحرُالدین ابحُر یک تن از عالمان دینی در سمنگان می‌گوید، از نگاه دین مقدس اسلام عیدانه و نوروزی بردن با پول گزاف جواز شرعی ندارد، و در قرآن‌کریم اصراف حرام دانسته شده و نباید خانواده‌ها خلاف اصول دینی عمل نمایند.

این عالم دینی افزود، آن‌هایی که دارند مصارف می‌نمایند و آن‌هایکه ندارند ناامید می‌شوند، روی همین دلیل است که نباید بقیه مردم را در روزهای خوشی که همانا عید است، غمگین نمود.