کابل (پژواک، ۲۱ اسد ۱۴۰۳): همزمان با سهسالگی حاکمیت دوبارۀ امارت اسلامی بر افغانستان محمدامین کریم از چهرههای سیاسی، تامین امنیت در کشور را یک دستاورد بزرگ خوانده، اما میگوید، عدم به رسمیت شناختن حکومت، مشکلات اقتصادی و نبود قانون اساسی از جمله چالشهای جدی در سه سال گذشته بودهاست.
سه سال از حاکمیت دوبارۀ امارت اسلامی بر افغانستان میگذرد. در این سه سال حکومت سرپرست در میدان سیاست چگونه عمل کرده و در سیاست خارجی خود چقدر موفق بودهاست؟ چه فرصتها و چالشهایی در مقابل حکومت فعلی وجود دارد؟ همچنان موضوع به رسمیت شناسی و دورنمای افغانستان از مواردی است که در این گفتگو ویژه عبدالله عزیزی خبرنگار آژانس خبری پژواک از انجنیر محمدامین کریم، یک تن از چهرههای سیاسی کشور پرسیدهاست.
محمد امیدن کریم در این مصاحبه گفت، تامین امنیت در کشور در طول سه سال گرشته یک دستآورد بزرگ به شمارمیرود، چون بعد از ۴۵ سال برای اولین بار هر فرد میتواند به هر نقطه کشور که بخواهد با امنیت تمام برود.
کریم افزود: «خاتمه اشغال، خاتمه جنگ، خاتمه چور و چپاول، خاتمه جزایر قدرت همه دستآوردهایی است که نظام فعلی از بازگیران اصلی آن بودهاند، اما عدم مشروعیت جهانی و داخلی همچنان بحران اقتصادی در کشور از جمله چالشهای جدی در سه سال گذشته بودهاست.»
او مدعی است که اگر کمکهای جامعه جهانی به خصوص امریکا جریان نداشته باشد، وضعیت بسیار وحشتناک خواهد بود.
انجنیر کریم میگوید که دلایل داخلی و خارجی در به رسیمت شناخته نشدن امارت اسلامی نهفته است.
او افزود که در معاهده دوحه چهار بند وجود داشت، یکی از بندها معطوف به ایجاد یک نظام اسلامی جدید برخاسته از طریق مذاکرات بینالافغانی بود، این بند قرارداد تا به حال معلق مانده که یکی از شرایط ایجاد حکومتی بعد از جمهوریت بود. دلیل دیگر هم برخاسته از اوضاع داخلی کشور است.
این چهره سیاسی گفت، اغماض در حقوق زنان و محدودیتهایی که بر زنان ایجاد شده، عدم دادن حقوق دختران برای تحصیل و کار، و سیاستهای سختگریانه در رابطه به آزادی بیان هرچند به تناسب کشورهای همسایه کماکان ازادی نسبی در بیان عقاید وجود دارد، اما برداشت جامعه جهانی این است که این آزادیها هر روز تنگتر و محدودتر میشود.
او افزود: «تا جایی که اطلاع دارم، اکثریت بزرگان تحریک امارت اسلامی طالبان که در کابل حضور دارند، با تحصیل و کار زنان و احیای حقوق زنان بر اساس شریعت اسلامی نه تنها موافق هستند، بلکه شدیداً طرفدار آن هستند. اما یک حلقه قدرتمند ولی قلیلی، یا بر اساس برداشتهای فقهیشان از اسلام و یا هم بخاطر چانهزنی با جامعه جهانی منحیث یک ابزار سیاسی استفاده میکنند.»
انجینیر کریم با ابراز آرزومندی در خصوص باز شدن دروازه مکاتب و پوهنتونها بر روی دختران گفت: «این یک ظلمی است که بر نصف جامعه اعمال میشود.»
موصوف در ادامۀ این مصاحبه در مورد حکومت همهشمول گفت که تعریف حکومت همهشمول در ابهام قرار دارد، اگر تعریف حکومت همهشمول این باشد که چهرههای نظام قبلی دوباره بیایند این را نه ملت میپذیرد و نه در تاریخ معاصر مثالش وجود دارد، اما اگر منظور از حکومت همهشمول این باشد که ملت خود را در نظام شامل بدانند، این یک تقاضای معقول نه تنها از جهان بلکه از همه ملت افغانستان است.
این چهره سیاسی گفت یکی از مهمترین و اساسیترین کارهایی که در طول سه سال گذشته باید میشد این بود که افغانستان صاحب یک قانون اساسی تحریرشده توسط ملت و نمایندههای برخاسته از انتخاب ملت افغانستان میشد.
او تاکید کرد: «این قابلدرک نیست نظامی که سه سال دوام دارد بنام سرپرست باشد. نظامهای سرپرست به یک هفته دو هفته نهایتاً سه ماه در جهان معمول است، ولی نظام سرپرست که سالها سرپرست باشد دلیل منطقی برای آن متصور نیست. یکی از دلایلی که ما با مشکلات داخلی و خارجی مواجه استیم همین است.»
در همین حال موصوف گفت، یکی از موانع که کشورهای بیرونی به خصوص سکتور خصوصی تا بحالی در کشور سرمایهگذاری لازم را نکردهاند، این است که نظام فعلی را فاقد صلاحیت حقوقی میدانند چون نظام سرپرست است. این مشکل بزرگی است که امارت اسلامی میتواند برای آن راهحلی پیدا کند.
کریم در ادامه این مصاحبه در مورد اهمیت احزاب سیاسی در کشور گفت: «خداوند انسان را آزاد خلق کرده، آزادی بیان جز اعتقادات دینی ما است. در دین اکراه و جبر وجود ندارد. انسان ازاد است تا صاحب عقیده باشد وآن را بیان کند، در صدر اسلام هم احزاب فکری و عقیدتی وجود داشت، اما هیچ وقتی با افکار و اجتماعات سیاسی مخالفت صورت نگرفت.»
او تاکید کرد که آزادی احزاب، تفاوت افکار و دیدگاهها، غنای اسلام و شرط رشد فرهنگی و رشد اقتصادی جوامع است.
این چهره سیاسی همچنان علاوه کرد که نظام فعلی با کثیری از گروههای که تروریست گفته میشوند، مبارزه جدی به راه انداختهاست: «یگانه مشکل عمده که وجود دارد یکی متاسفانه، دشمنی با ملت ماست که عبارت از داعش خراسان میباشد که نظام فعلی با تمام قوت مبارزه میکند تا حدی که امریکا از این مبارزه ابراز رضایت کرده و معضله دوم تیتیپی است که یک زحم ناسور است که نظام فعلی بسیار کوشیده تا راه حلی پیدا کند.»
کریم در مورد اینکه چی فرصتهای در مقابل امارت اسلامی وجود دارد، که میتواند از آن برای بهبود وضعیت کشور استفاده کند، گفت که در معادله سه جانبه میان ملت افغانستان، جامعه جهانی و تحریک طالبان، تضاد منافع و خواستها وجود ندارد. جامعه جهانی سه تقاضای مشخص و اصلی دارد؛ مبارزه علیه آنچه آنها تروریزم میگویند، ایجاد نظام همهشمول و اعاده حقوق زنان. طالبان هم سه یا چهار خواست اصلی دارند؛ به رسمیت شناختهشدن، برداشتهشدن از لیستهای سیاه، آزاد ساختن منابع مالی افغانستان و افزایش در کمکهای اقتصادی.
انجنیر کریم اماافزود: «ملت افغانستان یک خواست دارد، اینکه جایگاه من و مسوولیت من و مکلفیت من در چوکات یک قانون اساسی مشخص شود. در چوکات یک کنفرانس بینالمللی تحت نظارت سازمان ملل تحریک طالبان کشورهای جهان و نمایندههای مردم افغانستان در چوکات نشستی که بنام دوحه یاد میشود شرکت کنند و باید قانون اساسی نوشته شده توسط ملت افغانستان را در آن بسازند و در چوکات آن حقوق انسانی، حقوق زنان و خواستهای جهانی درج شود و بلمقابل جهان نظام فعلی را به رسیمت بشناسد، پولهای افغانستان ازاد شود، لیست سیاه برطرف شود. به این ترتیب هم خواست مردم افغانستان، هم نظام فعلی و هم جهان جمع شود و به یک راه حل منطقی و منصفانه میرسیم.»
او در اخر مصاحبه در مورد دورنمای افغانستان گفت که این مطلب تا حدی زیاد مربوط عملکرد و دساتیری است که از طرف امارت اسلامی ارایه خواهد شد و امیدوار است که حکومت فعلی به بحران اقتصادی مردم توجه کند و روابط خود را با جهان نیز افزایش بدهد.
بازدیدها: 45
GET IN TOUCH
NEWSLETTER
SUGGEST A STORY
PAJHWOK MOBILE APP