استفادۀ بی‌رویۀ کودکان در دایکندی از وسایل الکترونیکی؛ نگرانی‌ها از تأثیرات منفی آن افزایش یافته‌است

نیلی (پژواک،۱۸قوس ۱۴۰۳): برخی آگاهان و خانواده‌ها در دایکندی از استفادۀ بیش ‌از حد کودکان از وسایل الکترونیکی در این ولایت ابراز نگرانی نموده و تأثیرات روانی و جسمی این وسایل را جدی می‌دانند.

در سال‌های اخیر، با افزایش دسترسی به انترنت و وسایل الکترونیکی، استفاده از این ابزارها در میان کودکان و نوجوانان رشد چشم‌گیری داشته‌است. این موضوع باعث شده تا برخی والدین در ولایت دایکندی از اثرات منفی این پدیده برای فرزندان‌شان سخن بگویند.

طاهره که مادر سه فرزند است و در شهر نیلی مرکز دایکندی زنده‌گی می‌کند، در صحبت با پژواک گفت که فرزندانش بیشتر وقت خود را صرف بازی‌های موبایل می‌کنند، در اوایل ضرر استفاده از موبایل را نمی‌داست و حالا هر قدر تلاش می‌کند، نمی‌تواند مانع این کار اطفال خود شود.

او گفت: «طفل خردسال‌ام صبح که از خواب بیدار می‌شود، تلیفون می‌گیرد یا فلم می‌بیند یا گیم می‌زند وقتی تلیفون را از پیشش بگیرم گریه می‌کند، مجبورم که او آرام بگیرد، حتی تا نصف‌های شب اولادهایم مصروف تلیفون هستند و همیشه به سختی برای نان خوردن و یا خواب راضی شان می‌کنم.»

او با بیان اینکه استفادۀ مداوم از تلیفون همراه باعث عصبی شدن فرزنداتش نیز شده اضافه نمود که استفادۀ بیش از حد موبایل به فرزندانش افسرده‌گی، زود رنجی و کابوس‌های شبانه را به بار آورده‌است.

طاهره با وجودی که از اضرار استفادۀ موبایل برای کودکان آگاه است، اما حالا توانایی جلوگیری این کار را ندارد و گفت: «کودکانم روزانه با چیزی که در تلیفون بازی می‌کنند، اکثر اوقات شب در خواب می‌بینند می‌ترسند، از خواب بیدار می‌شوند گریه می‌کنند، یک لحظه که از تلیفون دور باشند سرگردان هستند با آدم هیچ خوش ندارد که صحبت کنند، هر گپی که بزنیم ناراحت می‌شوند.»

وی هم‌چنان گفت که فرزند بزرگش بیمار شده بود، وقتی نزد داکتر مراجعه کرد، دلیلش را بی‌خوابی و مصروفیت با تلیفون همراه گفته بود.

نصرالله رضایی، باشندۀ دایکندی که به شدت از گرفتاری کودکان به موبایل ناراحت است می‌گوید که‌ در ابتدا به دلیل سهل‌انگاری‌ خودش اطفال‌اش به موبایل اعتیاد پیدا کردند.

او گفت:«این عادت در کودکان ما باعث شده که حالا تا خواب نکرده نمی‌توانیم تیفون را از پیشش بگیریم، ما هر اسباب بازی که در خانه آوردیم، نتوانستیم جایگزین تلیفون کنیم، متاسفانه یک عادت بد شده که از لحاظ روحی و روانی تاثیر بسیار بد بالای خودم گذاشته که در این شب و روز تجربه می‌کنم چشم یک طفلم بیخی از بین رفته و شب‌ها در خواب می‌ترسد.»

او افزود که در این اواخر گوشی‌های هوشمند در خانواده‌ها بسیار زیاد شده و والدین شوخی و جنجال‌های فرزندانش را با گوشی‌ها و بازی‌های آن آرام می‌کنند، این سبب می‌شود که در آینده این فرزندان ضربۀ جبران ناپذیری را متحمل شوند.

رضایی هم‌چنان گفت که این کار ضررهای اقتصادی نیز دارد که به گفتۀ وی، در پهلوی مصرف انترنت تا کنون اطفال‌هایش پنج بار تلیفون همراهش را شکسته و او دوباره خریداری کرده‌است.

او از والدین می‌خواهد که برای آرام کردن و سرگرمی اطفال شان نباید موبایل را در اختیارشان قرار بدهند، بلکه از راه بدیل دیگری استفاده کنند.

خداداد، یکی دیگر از باشنده‌گان شهر نیلی می‌گوید که تلیفون پسرش را از درس، کار و زنده‌گی کنار گذاشته و حداقل روزانه تا هشت ساعت با تلیفون هوشمند مصروف است.

او افزود که چون یک پسر دارد، مطابق میل او موبایل خرید و امکانات برایش فراهم بود، حالا کار و بارش بازی موبایل شده و حتی تا صبح گیم پاپجی بازی می‌کند.

وی همچنان افزود:«علاوه بر ضرر اقتصادی‌اش که انترنت مصرف می‌کند، بچه‌ام مدت‌ها چشم درد بود چشمش خارش می‌کرد و سرخ می‌شد، پیش داکتر رفتیم گفت اشعۀ نور موبایل سبب شده، در کنار دوا گفت بعد از این باید از عینک استفاده کند که اشعه‌ از آن نگذرد حالا خیلی پیشمان هستم که چرا از دست خود بچه ام را گرفتار کردم.»

خداداد گفت، حالا سرگردان است که چطور می‌تواند پسرش را از موبایل دور نگهدارد و یک سرگرمی بدیل که ضرر روانی و جسمی نداشته باشد، انتخاب کند.

با این حال، فعالان اجتماعی در دایکندی نیز می‌گویند که در این اواخر سرگرمی بیش از حد اطفال با موبایل به یک معضل جدی اجتماعی تبدیل شده‌است.

دین محمد نادری، یکی از فعالان اجتماعی دایکندی می‌گوید که شمار زیادی از خانواده‌ها همواره در مجالس رسمی و غیررسمی از این موضوع نگرانی کرده‌اند.

به گفتۀ وی، برخی از اطفال به دلیل استفادل بیش از حد موبایل دچار انواع بیماری‌ها شده‌اند.

موصوف گفت: «در دایکندی اطفال تمامی اوقات مصروف تلیفون می‌باشند، این کار خیلی قابل نگرانی است در کنار مشکلات صحی، اطفال از نوازش، صمیمیت و مهربانی‌های والدین شان کمتر مستفید می‌گردن.»

نادری تصریح کرد که گاهی اطفال بخاطر عدم آگاهی والدین به این کار رو می‌آورند، والدین برای اینکه توانسته باشند اطفال شان را مصروف کارهای خودش کند از گزینۀ موبایل استفاده می‌کنند که این کار خیلی خطرناک می‌باشد.

و در ادامه گفت : «والدین باید به تربیت درست اولاد شان فکر کنند؛ زیرا آیندۀ خوب فرزند با تربیت درست او فراهم می‌شود. هر قدر فرزندان درست تربیه شوند و از وسایل و لوازم سرگرمی برقی دور نگهداشته شود، به همان اندازه جامعه به سوی بهبود و ترقی سوق داده می‌شود.»

در همین حال، برخی از روانشناسان در دایکندی می‌گویند که استفادۀ بیش از حد از تلیفون‌های همراه سبب ضعف بینایی، امراض مختلف جسمانی، پرخاشگری و انزوای اجتماعی می‌گردد.

داکتر رحمت‌الله رحمتی، روانشناس در دایکندی می‌گوید که با شمار زیادی از اطفال در دایکندی روبه‌رو شده‌است که به دلیل استفادۀ موبایل با ضعف بینایی، بی‌خوابی، افسرده‌گی و برخی از امراض جسمانی دچار شده‌است.

او افزود که در کنار تجویز ادویه، برای خانواده‌های شان توصیه کرده‌است که تنها راه کنترول امراض شان دوری از موبایل و عدم استفادۀ وسایل الکترونیکی می‌باشد.

رحمتی گفت، به دلیل اینکه کودک در مرحلۀ رشد اجتماعی قرار دارد باید با جامعه و مردم در تعامل حضوری باشند تا آداب اجتماعی را یاد بگیرند، اما موبایل و بازی‌های سرگرم کننده او را از تعاملات رفتاری با همسالان و مردم باز می‌دارد و روابط او را محدود و کاملٱ منزوی می‌سازد.

وی افزود که استفادۀ بی‌رویه از موبایل کودک را از کتاب، مشق و تمرین باز می‌دارد و توجۀ او را به دنیای مجازی بیشتر از دنیای حقیقی می‌سازد.

به باور او، به دلیل استفادۀ بیش از حد از موبایل اطفال از دنیای ورزش و فعالیت جسمانی محروم می‌مانند و نشستن طولانی مدت امراضی مانند چربی خون، شکر، فلج، کسالت و سایر امراض را به مرور زمان در کودک ایجاد می‌کند.

این روانشناس همچنان گفت، اینکه کودک شبانه با موبایل مصروف می‌شود و تا نیمه‌های شب بیدار است از این رو فردا در جریان روز تمرکز ذهنی ندارد و اخلاق وی هم تند و پرخاشگر می‌شود.

او افزود: «دوری از مردم و اجتماع و تبدیل به یک انسان بخور و بخواب، مصرفی و غیراجتماعی، ضعف بینایی زودرس، رفتارهای ناباب و بی باکانه در محیط خانواده  و جامعه و بی مسوولیتی در برابر اولاد، خانواده و جامعه و مردم از ضررهای اصلی استفادۀ زیاد از موبایل می‌باشد.»

وی از خانواده‌ها می‌خواهد که به فکر آیندۀ فرزندان خود باشند و از کشورهای توسعه‌یافته الگو بگیرند و اسیر استفادۀ بی‌رویۀ تکنالوژی نشوند.