وزارت صحت عامه: کار روی یک مینوی غذایی برای مریضان داخل بستر جریان دارد

کابل (پژواک، ۱۲ حمل ۱۴۰۴): پایوازان برخی افراد مصاب به بیماری زردی در دو شفاخانه‌ در شهر کابل در حالی از توزیع غذاهای نامناسب برای این بیماران شکایت دارند که وزارت صحت عامه، از کار روی یک مینوی غذایی برای مریضان داخل بستر خبر می‌دهد.

به گفتهٔ داکتران، افراد مبتلا به زردی نیاز به مراقبت‌های ویژه‌یی در رژیم غذایی خود دارند. زردی ممکن است به دلیل مشکلات کبدی یا اختلالات دیگر در سیستم صفراوی رخ دهد، بنابراین رژیم غذایی باید به گونه‌یی تنظیم شود که به بهبود عمل‌کرد کبد کمک کند و از تشدید علایم جلوگیری نماید.

آنان می‌گویند، غذاهایی که به سختی هضم می‌شود، مثل غذاهای چرب و سرخ‌کردنی‌ها و غذاهای آماده باید از رژیم غذایی بیماران مبتلا به زردی حذف یا کاهش یابد.

شکایات بیماران و پایوازان

خیال‌محمد، باشندۀ اصلی ولایت بغلان که مصاب به بیماری زردی است، چندی قبل در شفاخانهٔ انتانی شهر کابل بستری بوده‌است. او به به آژانس خبری پژواک گفت، داکتران  این شفاخانه به مریضان رسیده‌گی می‌کنند.

وی افزود: «اما برای مریضان زردی مثل دیگه مریضان غذایی که روغنش زیاد می‌باشد، به بیماران زردی خوب نیست، کچالو و لوبیا که برای مریض‌های زردی خوب نیست، می‌دهند.»

همچنان، سفرعلی احمدی باشندۀ دشت برچی شهر کابل گفت که پدرش زردی سیاه دارد و در این شفاخانۀ انتانی بستری است. او نیز از عرضۀ خدمات در شفاخانه رضایت دارد، اما از مینیوی غذایی شاکی می‌باشد.

وی افزود: «داکتران می‌گویند که مریضان زردی گوشت و لوبیا نخورند و از نمک کمتر استفاده نمایند، اما در شفاخانه همی چیزها را می‌دهند، ما بیشتر اوقات از خانه برای پدرم نان می‌آوریم.»

موصوف از مسوولان می‌خواهد که در قسمت تهیهٔ یک مینیوی غذایی جداگانه برای بیماران نظر به وضعیت صحی شان توجه کند.

قابل تذکر است که برخی پایوازان افراد مبتلا به زردی در شفاخانهٔ صحت طفل اندراگاندی کابل نیز شکایت مشابه دارند.

احمدصادق، باشندۀ اصلی ولایت بغلان پدر یک‌ کودک مبتلا به زردی گفت: «بچه‌گکم زردی دارد و چهار روز می‌شود که در شفاخانۀ صحت طفل بستری است.»

وی افزود که در داخل شفاخانه برای مریضان زردی لوبیا و یا نخود می‌دهند که برای شان خوب نیست و ناگزیر است که قرض نموده و از بیرون برای پسرش غذا بیاورد.

موصوف نیز خواستار حل این مشکل است.

با این حال، محمدآغا باشندۀ شهر کابل که پسر ده ساله‌اش به زردی مبتلا است و اکنون در شفاخانۀ صحت طفل اندراگاندی کابل بستری می‌باشد، نیز شکایت مشابه دارد و می‌گوید: «بجای غذاهای ثقیل باید برای مریضان زردی غذاهای ملایم داده شود.»

داکتران: این مشکل از گذشته‌های دور وجود دارد

داکتر فریدالله عمری، ترینر متخصص شفاخانۀ ملی و تخصصی امراض انتانی شهر کابل گفت: «کسانی‌که دچار بیماری زردی می‌شوند، برای آن‌ها رژیم غذایی بسیار اهمیت دارد، زردی انواع مختلف دارد، کسانی که مصاب به زردی حاد هستند، در این صورت تخریب نهایی حجرات کبدی به میان می‌آید. ما باید بسیار کوشش کنیم که برای آن‌ها غذاهای را توصیه کنیم که فشار را بالای کبد کم کنیم.»

وی برای چنین بیماران توصیه می‌کند که از غذاهای سرخ‌کرده پرهیز نمایند؛ زیرا فشار را بالای کبد بیشتر می‌کند، از غذاهای زودپز، آماده، مشروبات گازدار، قهوه، کیک و کلچه که در ترکیب آن مواد کیمیاوی یا صنعتی استفاده شده، خودداری شود و از یک ریژیم غذایی متنوع حاوی سبزیجات، میوه‌جات و جوس‌های طبیعی استفاده گردد.

به گفتۀ او، رژیم غذایی هر مریض باید متفاوت باشد؛ زیرا یک مریض بیشتر ضرورت به پروتین دارد، لیکن برای مریض دیگر محدود می‌شود.

وی افزود: «ما در شفاخانه یک مینیوی واحد داریم، ما نمی‌توانیم در آشپزخانه برای این‌ها سه و چهار دیگ بگذاریم، برای مریضان زردی توصیه می‌کنیم  که یک چیزی از خانه بیاورند.»

موصوف گفت، برای بیماران صبح شیر، یک‌دانه نان خشک، تخم مرغ و بوره، در چاشت برنج با لوبیا یا یک نوع ترکاری مانند کدو، بادنجان سیاه، بامیه، گوشت مرغ و میوه داده می‌شود و شب یک نوع سالن مثل لوبیا، کچالو و میوه داده می‌شود.

به گفتۀ منبع، این رژیم غذایی برای برخی از بیماران مفید است، لیکن برای بعضی مریضان مصاب به زردی مضر می‌باشد.

وی افزود: «این مشکل از قبلا وجود داشت، از سال‌های سال ادامه دارد، مشکل تازه نیست؛ اما با آنهم نسبت به سال‌های گذشته، مشکل رژیم غذایی ۸۰ درصد اصلاح گردیده‌است، در گذشته‌ها یک برنج ساده بود همراه با یک کچالو، اما فعلا خوب شده‌است.»

همچنان، داکتر عبدالرحمن کریمی، موظف در شفاخانۀ صحت طفل اندراگاندی کابل گفت: «مریضانی که مصاب به زردی هستند، باید از پروتین کم استفاده کنند تا وقتی که شفایاب می‌شوند؛ چون بیمارانی که زردی دارند و از مواد پروتینی بیشتر استفاده کند مثل لوبیا یا نخود این‌ها خطر این را دارد که به اصطلاح عام مردم می‌گویند زردی در اعصابش زده این تکلیف‌ها را به وجود آورده می‌تواند، به همین دلیل است که ما باید برای هر مریض رژیم غذایی متفاوت را ترتیب نماییم.»

او می‌گوید که در این شفاخانه نیز مینیوی غذایی برای تمام مریضان داخل بستر یکسان می‌باشد که شامل برنج، لوبیا، نخود، سبزیجاتی مانند گلپی و بادنجان سیاه می‌شود و از طرف صبح برای بیماران تخم مرغ، شیر و بوره توزیع می‌گردد.

وی افزود: «در مجموع بزرگ‌ترین مشکل شفاخانۀ ما این‌است که مراجعین زیاد است، هر جا که مراجعین زیاد باشد، توجه می‌خواهد که همان قدر امکانات زیادتر فراهم شود، امکانات نیست، امکانات زیاد شود، بستر زیاد شود و از طرف دولت و موسسات هم‌کار، همکاری صورت گیرد که برای امراض مختلفه رژیم‌های غذایی را مشخص کنیم و یا حداقل مریضانی که در معرض خطر است، برای شان رژیم غذایی مناسب و ویژه بسازیم.»

در همین حال، نورحمان برهان متخصص داخلۀ اطفال و سوءتغذیه موظف در این شفاخانه گفت که رژیم غذایی تقریبا با تداوی هم‌زمان مهم است، به‌خاطری که اگر تغذیه درست نباشد، دوا به تنهایی مشکل را حل کرده نمی‌تواند، بنابراین تغذیه بسیار ضروری است که باید در شفاخانه هم عملی شود.

وی افزود: «نظر به وضعیت، مشکلات، نوعیت و بیماری مریض، غذا فرق می‌کند، ما باید مشخص بسازیم که کدام مریض غذای پروتینی بخورد و کدام مریض غذای غیر پروتینی بخورد… مریض باید سنجش شود که چند ساله است، انرژی‌اش سنجش شود و برای مادرش فهمانده شود که هرغذا و یا نوشیدنی را به کدام مقدار برای بیمار بدهد تا در کنار تداوی تغذیه‌اش هم درست شود.»

وی تصریح کرد: «در شفاخانه باید بخش تغذیه فعال شود، از سوی کشورهای دوست کمک شود، پرسونل گرفته شود، چیزی‌هایی که لازم است آماده شود تا همرای تداوی طبی تداوی تغذی نیز همزمان آغاز شود.»

موصوف گفت، وزارت صحت عامه به همکاری کشورها و موسسات تمویل کننده برای حل این معضل اقدام کند.

وزارت صحت عامه: تلاش بر این است که برنامأ غذایی منظم برای مریضان داخل بستر ایجاد گردد

داکتر شرافت زمان، سخن‌گوی وزارت صحت عامه می‌گوید که هرچند مینیوی غذایی مریضان داخل بستر در شفاخانه‌های دولتی نسبت به گذشته‌ها بهتر شده‌است، اما برخی کمی‌ها و کاستی‌ها وجود دارد.

وی افزود: «برای مریضان داخل بستر ما پلان منظم رژیم غذایی را داریم، البته یک سری مشکلات از قبل مانده که بالای آن‌هم کار شده، در شرایط فعلی ما کوشش داریم که با استفاده از منابع موجود یک پلان منظم غذایی داشته باشیم و امکانات را برابر کنیم، تا اندازۀ که ضرورت است و در این قسمت کار جریان دارد تا بتوانیم در آینده در قسمت رژیم غذایی کار کنیم و بعضی پلان‌ها را تطبیق نماییم.»