روایت پدر و مادری در پکتیا که پس از مرگ پسرشان به بیماری روانی مبتلا شده‌اند

گردیز (پژواک، ۱۲ حمل ۱۴۰۴): موسی‌خیل و همسرش از باشنده‌گان ولسوالی سیدکرم پکتیا که پس از مرگ پسرشان به بیماری روانی مبتلا شده‌اند می‌گویند، پسر خود را برای کار به ولایت خوست فرستاده بودند که در آنجا در انفجاری در یک هوتل جان خود را از دست داد.

موسی‌خیل ۵۵ ساله، باشندۀ مطنقۀ تپۀ بوکر عثمانخیل ولسوالی سیدکرم پکتیا است که به دلیل مرگ پسرش تعادل روانی خود را از دست داده‌است.

قبل از این که ماجرای مرگ پسرش را بیان کند، به اتاق‌های بدون دروازۀ خانۀ خود اشاره کرد و گفت: «تمام زمستان را در این اتاق‌ها سپری کرده‌ام، دروازه‌ ندارد، بسیار سرد بود.»

موسی‌خیل که به دلیل فقر و مرگ پسرش در سن ۵۵ ساله‌گی به پیری رسیده می‌گوید، پسرش سال گذشته در انفجاری در یک هوتل در ولایت خوست کشته شده‌است.

وی که با دیدن عکس پسرش اشک در چشمانش حلقه زد، در مورد او زیاد صحبت نکرد و به اختصار گفت: «عارض شدم، اما پول نمی‌دهد، می‌گویند که پسرت ازدواج نکرده بود.»

به وی گفته شده بود که از سوی ریاست شهداء و معلولین به خانواده‌های شهید پول داده می‌شود، اما به آنان پول داده نشده‌است.

همسر موسی‌خیل نیز مانند او به دلیل مرگ پسرش آنقدر ضعیف و ناتوان شده که حتا توان صحبت کردن را نیز نداشت، با ما هیچ صحبتی نکرد، تنها به صحبت‌های ما گوش داشت.

زمین‌الله، پسر دیگرش که در حال حاضر در یک کلچه‌پزی در شهر گردیز مصروف کار است، پول بسیار ناچیزی بدست می‌آورد.

وی می‌گوید، اگر وضعیت خوب اقتصادی می‌داشت، مادر و پدر بیمار خود را تداوی می‌کرد.

موصوف گفت: «برادر کوچکم سال گذشته پس از فراغت از صنف دوازدهم به خوست رفت، آن‌جا در یک هوتل شاگردی می‌کرد که بعدا در هوتل بمب انفجار کرد و برادرم در آن کشته شد، پدر و مادرم به دلیل کشته شدن برادرم به‌گونۀ کامل به بیماری عصبی دچار شده‌اند، اگر پنج دقیقه شان کمی خوب می‌گذرد، بقیه تمام روز جگرخونی می‌کنند، تمام روز گریان می‌کنند، تمام شب و روز در ناراحتی بالای شان سپری می‌شود، آن‌ها اکنون نیز در این فکر هستند که اگر پسرش خوست نمی‌رفت، این چنین واقعه رخ نمی‌داد.»

وی که ازدواج کرده اما فرزند ندارد می‌گوید، حیران مانده که نفقۀ خانواده را پیدا کند، پدر و مادر خود را تداوی کند یاخانمش؟

زمین‌الله گفت: «برادرم شهید شده‌است، بعداً من عارض شدم و عریضه‌ام از سوی ولسوالی نیز تایید شد که به گردیز ببرید، اما در ریاست شهداء و معلولین این بهانه را برایم پیش کردند که از برادرت یتیم نمانده، اگر یتیم ندارد خانواده خو دارد، پدر و مادرش به بیماری‌های عصبی و روانی مبتلا شده‌اند، تداوی پدر و مادر را می‌کردم.»

می‌گوید، داکتران برایش گفته‌اند که تداوی مادر و پدرش هزینۀ زیادی دارد.

اما قبل از تداوی باید با چنین بیماران چه نوع رفتار صورت گیرد؟

شاه‌محمود گران، متخصص امراض عقلی و عصبی در پکتیا گفت، این چنین افراد باید مصروفیت داشته باشند، چیزی را که از دست داده‌اند باید از برای شان یادآوری نشود و همیشه برای آنان تسلیت داده شود.

وی گفت: «اگر یک فرد یکی از اعضای خانوادۀ خود را از دست بدهد، اگر در یک ماه الی چهل روز غمش کم شود خوب است و اگر پس از این مدت نیز مریض باشد، دل‌تنگی داشته باشد، گریه می‌کند، قهر می‌شود و یا بی‌خوابی برایش پیدا می‌شود، این همه بیماری است، باید با داکتر عقلی و عصبی مشورت کند و تداوی‌ شود.»

زمین‌الله می‌گوید، در مورد تداوی پدر و مادرش با داکتران صحبت کرده‌ اما این‌که توان هزینۀ آن را ندارد، تاکنون هیچ اقدامی نکرده‌است.

وی از حکومت و نهادهای کمک‌رسان خواستار کمک است.