مشکل کم‌آبی در سمنگان؛ مردم: کمبود آب آشامیدنی صحی و زراعتی ما را نگران کرده‌است

ایبک (پژواک، ۴ ثور ۱۴۰۴): شماری از باشنده‌گان سمنگان از کمبود آب آشامیدنی صحی و آب مورد نیاز برای زراعت در این ولایت ابراز نگرانی می‌کنند و خواستار اقدام جدی حکومت در زمینه اند، مسؤولین اما از رسیده‌گی به این مشکل سخن می‌زنند.

سمنگان یکی از ولایات زراعتی بوده و بیشتر باشنده‌گان آن از طریق زراعت امرار معیشت می‌نمایند و به دلیل اینکه در بخش زراعت با کم‌آبی رو برو نشود، طی سال‌های اخیر به حفر چاه های عمیق سولری به‌گونه خودسر رو آورده‌اند.

این در حالی است که مسؤولان در وزارت انرژی و آب کشور سال گذشته گفته بودند که کسی بدون مجوز قانونی حق حفر چاه‌های عمیق را ندارد.

شماری از باشنده‌گان این ولایت با ابراز نگرانی می‌گویند در کنار اینکه به مشکلاتی در زمینۀ دسترسی به آب آشامیدنی صحی در مناطق متضرر رسیدگی شود، جلو حفر چاه‌های عمیق به‌گونۀ خودسرانه نیز گرفته شود تا باشد این ولایت در آینده بیشتر از این به بحران کم‌آبی مواجه نشود.

قاری عبدالبصیر حکیمی، از متنفذین سمنگان در صحبت با خبرنگار آژانس خبر پژواک گفت که سال‌ها است باشنده‌گان این ولایت از کم‌آبی رنج می‌برند.

وی علاوه کرد:«برخی ساحات کلیدی ایبک مثل شهرک جدید، مرکلال، دلخکی، تپه ملا قربان و دیگر ساحات که ده‌ها هزار‌ تن در آن زیست می‌کنند، هنوزهم آب آشامیدنی شان را به شکل ابتدایی با غلتک، مرکب ویا تانکر تهیه می‌کنند و در برخی مناطق آب‌های شرکتی ب قیمت بسیار بلند به فروش می‌رسد که مردم ما توان خريد آن را ندارند.»

موصوف افزود، چندین بار از ادارۀ محلی این ولایت در خواست نموده‌اند و بار دیگر تقاضا می‌شود که یک ذخیرۀ بزرگ از آب ولسوالی خرم سارباغ در شهرک جدید ایجاد نمایند؛ چون از اینجا می‌توان به چندین نقطه کلیدی مرکز ایبک آب توزیع شود.

تاش‌مراد، از دهقانان ولسوالی حضرت‌سلطان می‌گوید که چاه آب شخصی‌ که برای زراعت و آشامیدن استفاده می‌کرد، خشک شده و حالا ناچار شده کشت نکند و  آب آشامیدنی را هم از فاصلۀ دور با مرکب می‌آورد.

موصوف گفت: «تنها امید من و خانوادۀ‌ من به همین زمین‌ها بود و‌ دریا هم خشک است، جوی‌ها هم خشک شده و هیچ آبی برای تامین زراعت ما در این ولسوالی وجود ندارد و اگر مشکلات ما در زمینۀ دسترسی به آب زراعتی حل نشود، ناگذیر می‌شویم زمین‌های خود را لیلام نموده، کوچ نماییم.»

همچنان محمدموسی حیدری، باشندۀ ولسوالی حضرت سلطان می‌گوید که باشنده‌گان ده‌ها قریه به‌شمول آسیاباد، سرقه افغانیه در این ولسوالی در زمینۀ آب آشامیدنی صحی و زراعتی به مشکل مواجه هستند.

وی گفت که تنها در زمستان برخی باشنده‌گان ولسوالی یادشده از آب دریا که صحی نیست، استفاده می‌نمایند و تابستان به بحران کم‌آبی مواجه اند.

او اشاره کرد که چاه‌های عمیق هم در بخش‌هایی از این ولسوالی چندان نتیجه نمی‌دهد و اگر هم نتیجه بدهد، باید با عمق صدها متر حفر شود تا آب برآید.

همچنان، آگاهان امور به این باور اند که اگر بحران کم‌آبی در این ولایت مدیریت نشود، در سال‌های آینده در کنار اینکه مردم به قحطی آب مواجه خواهند شد، شماری از خانواده‌ها نیز مجبور به ترک مناطق شان خواهند شد.

محراب‌الدین منیب، آگاه مسائل محیط زیست در سمنگان گفت، نبود یک سیستم منظم آبرسانی، نبود بندهای کافی آبگردان، تغییرات اقلیمی و خشکسالی‌های پی‌هم، افزایش جمعیت، حفر چاه‌های عمیق به‌گونۀ خودسرانه از جمله عوامل عمده‌ای است که باشنده‌‌گان این ولایت را در دسترسی به آب‌ آشامیدنی و زراعتی با مشکل مواجه کرده‌است.

به گفتۀ منیب، اگر چالش‌های موجود در زمینۀ آب حل نشود، در آینده شاهد بحران‌های خطرناک از جمله کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، نبود آب کافی برای زراعت، نشست زمین به‌ویژه تخریب محیط زیست، خطر کم‌آبی برای نسل‌های فعلی و آینده، گسترش مهاجرت به دلیل نبود آب کافی خواهیم بود.

او علاوه نمود:«برای حل این مشکلات نخست ادارۀ محلی ایجاد شبکه‌های آبرسانی از منابع موجود آب را افزایش دهد و هم در سطح شهر و هم در سطح ولسوالی‌ها باید چاه‌های عمیق تحت نظر یک تیم تخنیکی حفر شود، نه به گونۀ خودسر.»

این کارشناس همچنان گفت که با ساخت بندهای آبگردان خُرد و بزرگ، توجه ویژه به مدیریت آب‌های جاری که در فصل موسمی به اثر بارش برف به وجود می‌آید، افزایش آگاهی‌دهی برای شهروندان در قسمت ارزش منابع آبی، خودداری شهروندان از استفادۀ بی‌رویۀ آب‌های زیرزمینی و همچنان جلوگيری از حفر چاه‌های خودسر می‌تواند از دلایلی باشد که در آینده جلو بحران کم‌آبی گرفته شود.

این در حالی ‌است که مسوولان محلی در سمنگان می‌گویند که چهار حلقه چاه عمیق سولری در مربوطات ولسوالی حضرت سلطان این ولایت به هدف آبیاری زمین‌های دهاقین و رفع مشکلات باشنده‌گان این ولسوالی حفر خواهد شد.

نجیب‌الله خرم، نمایندۀ ریاست زراعت، آبیاری و مالداری سمنگان در مراسم آغاز کار حفر یکی از این چاه‌های عمیق گفت که هزینۀ مجموعی این چهار حلقه چاه عمیق ۲۷ هزار دالر امریکایی می‌باشد که با بهره‌برداری سپرده شدن آن حدود ۲۰۰ هکتار زمین آبیاری و مشکلات صدها تن از باشنده‌گان این ولسوالی در زمینۀ دسترسی به آب حل خواهد شد.

به گفته وی، کار این چهار پروژه حفر چاه‌های عمیق سولری با حمایت مالی موسسه افغان اید آغاز شده‌است.

از سویی‌هم، مفتی فضل‌الرحمن عثمانی سمنگانی، سخنگوی مقام ولایت سمنگان به آژانس خبری پژواک گفت که ادارۀ محلی این ولایت برای ایجاد تسهیلات در زمینۀ دسترسی مردم به آب تلاش می‌کند و در تطبیق پروژه‌های آبی ازهیچ نوع تلاشی دریغ نخواهد کرد.

وی افزود که سال گذشته یک بند آبگردان به سرمایه‌گذاری شخصی ۲۷ میلیون افغانی در این ولایت اعمار گردید.

به گفتۀ او، با ساخت این بند مشکلات خطر سیلاب‌های موسمی که چندین قریه را تهدید می‌نمود برطرف شد و همچنان صدها جریب زمین زراعتی نیز آبیاری می‌شود‌.

وی همچنان افزود، پنج پروژه دیگر (چکدیم) به ارزش بیش از پنج میلیون افغانی نیز در این ولایت تطبیق شده و همچنان ۱۵ پروژۀ دیگر آبی نیز به ارزش ۲۲۰ میلیون افغانی سروی شده‌است و تلاش‌ها برای آغاز کار آن همچنان جریان دارد

همچنان شماری از باشنده‌گان سمنگان سال قبل نیز در دیداری با سرپرست وزیر انرژی و آب کشور گفته بودند که باید بند آب کلی در این ولایت ساخته شود تا مشکلات هزاران تن از ناحیۀ دسترسی به آب آشامیدنی صحی و زراعتی حل شود.

ملا عبدالطیف منصور، سرپرست وزارت انرژی و آب کشور در آن‌وقت طی سفر خود به ولسوالی خُرم سارباغ در دیداری از بند آب کِلی گفته بود که تلاش‌ها برای آغاز کار ساخت این بند جریان دارد.