مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه‌ای را در حمایت دوامدار از افغانستان تصویب کرد

کابل (پژواک، ۱۷ سرطان ۱۴۰۴): مجمع عمومی سازمان ملل متحد با تصویب قطعنامه‌ای در مورد افغانستان، بر احترام به حقوق بشر، مبارزه با تروریزم و پایبندی به قوانین بین‌المللی تأکید کرده‌است؛ در حالی‌ که برخی کشورها متن این قطعنامه را جانبدارانه خوانده و خواستار رویکردی عمل‌گرایانه‌تر در تعامل با امارت اسلامی شده‌اند.

در اعلامیه سازمان ملل متحد آمده‌است که مجمع عمومی این سازمان روز گذشته قطعنامه‌ای را در حمایت دوامدار از افغانستان تصویب کرده و در آن از کابل خواسته شده تا به حقوق بشر احترام بگذارد، به قوانین بین‌المللی پایبند باشد و اقدامات قاطعانه‌ای علیه تروریزم انجام دهد.

بربنیاد اعلامیه، این در حالی است که «بحران انسانی» در این کشور وخیم‌تر شده، شمار عودت‌کننده‌گان افزایش یافته و تأثیرات ناشی از دهه‌ها جنگ ادامه دارد.

در اعلامیه آمده‌است، متن این قطعنامه با عنوان «وضعیت افغانستان» با ۱۱۶ رأی موافق، ۲ رأی مخالف (اسرائیل و ایالات متحده) و ۱۲ رأی ممتنع به تصویب رسید و  این اقدام نشان‌دهنده ادامۀ توجۀ جامعۀ جهانی به وضعیت افغانستان است.

در این قطعنامه، مجمع عمومی حمایت دوامدار خود را از تلاش‌های مردم افغانستان برای بازسازی یک دولت با ثبات، امن، خودکفا از نظر اقتصادی و عاری از تروریزم، مواد مخدر غیرقانونی، جرایم سازمان‌یافته و فساد، اعلام کرده و همچنان از تلاش‌ها برای ایجاد یک «حکومت قانونی و همه‌شمول» نیز پشتیبانی به عمل آمدهاست.

در قطعنامه نگرانی در مورد حقوق زنان افغان ابراز شده و بر پایبندی افغانستان به قوانین بین‌المللی به‌ویژه در زمینه حقوق بشر، پناهنده‌گان و حقوق بشردوستانه تأکید شده‌است.

نمایندۀ روسیه که خواستار رأی‌گیری شد، این متن قطعنامه را «جانبدارانه و نادیده‌گیرنده پیشنهادهای کشورهای منطقه» توصیف کرده و گفته‌است: «مسایلی مانند آزادسازی دارایی‌های افغانستان و رفع تحریم‌های یک‌جانبه نادیده گرفته شده‌است.»

نمایندۀ هند گفته‌است که از اگست ۲۰۲۱ تاکنون هیچ سیاست جدید مؤثر برای مقابله با بحران انسانی معرفی نشده و به همین دلیل، هند رأی ممتنع داد.

نمایندۀ ایران گفته‌است که نگرانی‌های تهران در متن گنجانده نشده‌است و افزود که آیندۀ افغانستان باید توسط خود افغان‌ها و از طریق روندی بومی و تحت مالکیت افغان‌ها تعیین گردد. او تعامل سازنده با امارت اسلامی را یگانه راه مؤثر برای حل بحران خوانده‌ است.

نمایندۀ چین خواستار رفع تحریم‌های یک‌جانبه، بازگرداندن دارایی‌های منجمد و احیای سیستم مالی افغانستان شده و  هشدار داده که کمک‌های بشردوستانه نباید سیاسی شوند.

نمایندۀ ایالات متحده که به قطعنامه رأی منفی داده گفته‌است: «چهار سال پس از تسلط طالبان، ما هنوز همان گفتگوها را با همان افراد انجام می‌دهیم، بدون اینکه نتیجه‌ای گرفته باشیم. طالبان برای ناکامی خود بیشتر تعامل و منابع دریافت کرده‌اند.»

نمایندۀ آلمان که این پیش‌نویس را معرفی کرده ضمن تاکید بر تامین حقوق زنان در افغانستان گفته‌است: «هیچ بدیلی برای تعامل با طالبان وجود ندارد.» او با اشاره به مشارکت فعال کشورش در روند دوحه یادآور شده که  برلین آمادۀ همکاری‌های عمل‌گرایانه با مقامات کنونی افغانستان از جمله در زمینه بازگشت امن پناهندگان افغان است.

نمایندۀ اتحادیه اروپا این قطعنامه را گامی برای آینده‌ای قابل دوام برای افغانستان دانسته و گفته که روند دوحه تحت رهبری سازمان ملل، یگانه چارچوب چندجانبه برای دستیابی به یک راه‌حل سیاسی همه‌شمول است.

نمایندۀ جاپان گفته است که هدف، رسیدن به افغانستانی است که با خود و همسایگانش در صلح باشد و در جامعۀ جهانی ادغام گردد. او مدعی شده‌است: «سیاست‌های طالبان نه‌تنها ناقض حقوق بشر است، بلکه مانع پیشرفت اقتصادی نیز می‌شود.»

نمایندۀ اوزبیکستان گفته‌است که به منزوی شدن بیشتر افغانستان نباید اجازه داده شود. او خواستار گفتگوهای عمل‌گرایانه و باز با کابل شده‌است.

قطر بر نقش خود در میزبانی روند صلح دوحه تأکید کرده و آن را بستری بی‌طرف برای تعامل بین‌المللی با افغانستان خوانده است.

نمایندۀ الجزایر هشدار داده که در نبود فرصت‌های کاری و معیشتی پایدار، افراد ممکن است برای زنده ماندن به «گروه‌های تروریستی» بپیوندند.

پاکستان از اشاره قطعنامه به نقش این کشور در میزبانی از پناهنده‌گان افغان استقبال کرده، اما افزوده‌است که این متن به واقعیت‌های میدانی «به‌ ویژه به رسمیت شناختن طالبان به عنوان مقامات حاکم نپرداخته است.»

نمایندۀ فدراسیون بین‌المللی صلیب سرخ هشدار داده که اختلاف‌نظر میان کشورها، روند کمک‌رسانی به افغانستان را پراکنده و ناهم‌آهنگ ساخته است.

امارت اسلامی تا حال در این مورد چیزی نگفته‌است.