زنی با یک ماشین خیاطی و یک رویا؛ چگونه شکریه برای دختران در کابل کارگاه امید ساخت

کابل (پژواک، ۱۳ اسد ۱۴۰۴): شکریه شمس، خانمی در شهر کابل که با ایجاد یک کارگاه خیاطی نه‌تنها در اقتصاد خانواده‌اش نقش گرفته، بلکه برای ده‌ها زن و دختر دیگر نیز زمینهٔ کار فراهم کرده‌است، از امارت اسلامی می‌خواهد که برای حمایت از تولیدات داخلی، واردات لباس‌های خارجی را کاهش دهد.

در کوچه‌ای قدیمی و پرهیاهو در سنگ‌تراشی شوربازار کابل، صدای یکنواخت چرخ ماشین‌های خیاطی با رؤیاهای دخترانی گره خورده‌است که هر روز با نخ و سوزن، امید و آینده می‌دوزند. در دل این فضای شلوغ و صمیمی، شکریه شمس، زن ۳۸ ساله و مادر چند فرزند، با دستانی خستگی‌ناپذیر و قلبی لبریز از انگیزه، «مرکز کسب‌وکار زنان افغان» را پایه‌گذاری کرده‌است؛ جایی که در آن دوختن لباس، تنها یک کار نیست، بلکه راهی برای استقلال، خودباوری و ساختن زندگی‌ست.

از ایران تا کابل؛ آغاز کار با دستان خالی

شکریه از سال‌های کودکی به خیاطی علاقه‌مند شد. او که در ایران مهاجر بود، خیاطی را از مادرش آموخت و بعدها تحصیلاتش را در رشتۀ طراحی لباس تا سطح لیسانس ادامه داد. وقتی پس از سال‌ها به افغانستان برگشت، کمتر کسی به موفقیت او باور داشت، اما خودش می‌گوید: «زمانی که از ایران آمدم، بیشتر دوستانم می‌گفتند اینجا کاری نیست، اما من با سرمایه‌ای ناچیز، از یک پایه ماشین خیاطی و هنری که داشتم، از صفر شروع کردم و هیچ هراسی نداشتم.»

او که در ابتدا از خانه‌اش کار می‌کرد و لباس‌هایی برای همسایه‌ها و دوستان می‌دوخت، اما با گذشت زمان، کار او دهان‌به‌دهان گشت و مشتریانش از مناطق مختلف کابل سرازیر شدند.

تبدیل علاقه به تجارت؛ ایجاد یک کارگاه بزرگ

اما رؤیای شکریه بزرگ‌تر از یک مغازه بود. علاقۀ او به این‌کار سبب شد که دکان خیاطی را به کارگاه مبدل کند که نه‌تنها خودش بلکه زنان بیشتر مصروف کار شوند.

او دو سال قبل با سرمایۀ ۳۰ هزار دالر، ۲۵ پایه ماشین خیاطی و تجهیزات لازم خریداری کرد و در شوربازار کابل کارگاه بزرگی را راه‌اندازی کرد که اکنون برای بیش از ۳۰ دختر و زن فرصت شغلی فراهم کرده‌است.

این خانم‌ها و دختران همه روزه از ساعت ۸ صبح تا ۵ عصر به کارشان در این کارگاه حاضر می‌شوند و در بخش دوخت، قیچی،‌ اتوکاری و غیره مصروف کار اند.

شکریه از رشد کاروبارش خرسند است و می‌گوید که در ماه ۵۰ هزار الی یک لک افغانی مفاد بدست می‌آورد.

وی می‌گوید که در این مسیر کاری‌اش مشکلات زیادی را متقبل شده، اما هیچ‌گاه تسلیم نشده و می‌خواهد به اهداف‌اش برسد و روزی فرا رسد که کاروبارش وسعت یافته و برای هزاران زن زمینۀ کار رامساعد کند.

تولید لباس‌های محفلی زنانه توسط خود زنان

در فضای گرم و پرجنب‌وجوش کارگاه، صدای ماشین‌ها، قیچی‌ها، نخ‌های رنگی و پارچه‌های برش‌خورده، زندگی تازه‌ای به خیاطی داده‌است.

شکریه که در میان همکارانش با شور فراوان مشغول دوختن لباس بود، گفت:«پیراهنی که اکنون می‌دوزم، مربوط شب خینۀ یکی از مشتریانم است. با در نظر گرفتن تمام مصارف خرید تکه، مواد و مفاد، آن را به قیمت ۲۵ هزار افغانی می‌دوزم؛ در حالی‌که همین نوع پیراهن در بازار تا ۴۵ هزار افغانی به فروش می‌رسد.»

او نه‌تنها هنرش را به شاگردانش منتقل می‌کند، بلکه تمام سعی‌اش را می‌کند تا دختران به‌خوبی آموزش ببینند و مستقل شوند.

پیامی به دختران و حکومت

شکریه از سایر دختران و زنان می‌خواهد که از هنر و توانایی‌های خود غافل نشوند. او افزود:«جوانان ما باید از کارهای کوچک شروع کنند و دست به اقدام بزنند. فکر خود را جامه عمل بپوشانند و هیچ‌گاه مأیوس نشوند، مهم فکر و انگیزه شان برای اهداف‌شان می‌باشد و اقدام کند.»

او از خانواده‌ها نیز می‌خواهد مانع یادگیری مهارت‌های فنی دختران‌شان نشوند و از حکومت نیز تقاضا دارد تا از تولیدات داخلی حمایت کرده و واردات لباس خارجی را محدود سازد تا زمینه‌ٔ اشتغال برای زنان افغان بیشتر فراهم شود.

دخترانی که در این مکان از طریق خیاطی امرار معیشت می‌کنند

حسنا، باشندۀ شوربازار شهر کابل که از نزدیک به دوسال به این‌سو برای دوخت لباس‌‌ها به این مرکز می‌آید، می‌گوید که لباس‌های پنجابی، گند افغانی، شش ترک را برش و می‌دوزد.

این دختر می‌‌گوید که می‌خواهد از طریق هنر خیاطی با مشکلات اقتصادی مبارزه کند تا به خودکفایی برسد و آرزو دارد  چنین مرکز برای دختران ایجاد کند تا از این طریق پیشرفت نموده وخودکفا شود.

وی که از مسؤول این کارگاه راضی به نظر می‌رسید گفت که مسؤول این کارگاه تلاش می‌کند تا دختران خیاطی را درست یاد بگیرند و بالای همه شاگردان زحمت می‌کشد.

زینب، یک تن دیگر از دخترانی است که از یک سال به این‌سو در این گارگاه مصروف دوختن لباس است. او گفت که همه روزه از ساعت ۸ صبح تا ۵ دیگر در این مکان انواع لباس‌های زنانه را می‌دوزد.

موصوف از دختران خواست که بیایند  خیاطی کنند ونیازهای مالی شان را از این طریق مرفوع ساخته وخودکفا شوند.

کارشناسان: باید خانم‌های تجارت‌پیشه و متشبث رشد داده شوند

لمیا شیرزی، فعال حقوق زنان به پژواک‌ گفت که نقش زنان تجارت‌پیشه در رشد اقتصاد کشور و خانواده‌ها بسیار ارزنده است و باید برای آنان زمینۀ اشتغال‌زایی و امرار معیشت فراهم می‌شود.

موصوف اضافه کرد: «حکومت برای رشد فعالیت تجاری زنان زمینۀ قرضه‌های سهل و درازمدت را فراهم بسازد تا زنان بیشتر بتوانند از این طریق مصدر خدمت به وطن شود و هم با خانواده‌های شان هم‌کار باشند.»

عبدالله کاکر نثاری، استاد علوم حقوق و علوم سیاسی در یکی از مؤسسات تحصیلی در شهر کابل، کار زنان در عرصه‌های اقتصادی را بسیار مهم ارزیایی کرده گفت: «نقش اجتماعی خانم‌ها برجسته می‌شود، ‌آنان احساس خودکفایی و استقلال اقتصادی را احساس می‌کنند.»

او تأکید کرد که این زنان باید از سوی خانواده‌ها و حکومت حمایت شوند و افزود: «ایجاد فرصت‌های کاری برای زنان، نه‌تنها به خودکفایی خانواده‌ها کمک می‌کند، بلکه در پیشرفت اقتصادی کشور نیز نقش مهمی دارد.»

وزارت صنعت و تجارت: پس از روی‌کارآمدن امارت اسلامی، ۱۲۰۰ جواز به زنان سرمایه‌گذار توزیع گردیده‌است

آخندزاده عبدالسلام جواد، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت به پژواک گفت که در سال‌های گذشته یعنی قبل از روی‌کارآمدن امارت اسلامی، مجموعاً بیش از ۹هزار جواز تجارتی برای زنان توزیع شده‌است، اما پس از حاکمیت دوبارۀ امارت اسلامی تاکنون، تقریباً ۱۲۰۰ جواز به زنان سرمایه‌گذار توزیع شده‌است.

جواد همچنان اظهار داشت که زنان تجارت‌پیشه در حال حاضر در هفت سکتور مختلف از جمله صحت، زراعت و مالداری، ساختمانی، امدادرسانی، دادخواهی تجارتی، خدماتی و صنعتی فعالیت دارند.

موصوف اما نگفت، در شرکت‌هایی که از سوی زنان ایجاد شده، برای چی تعداد زنان زمینۀ کار مساعد گردیده‌است، ولی خاطرنشان کرد که در حال حاضر حدود ۵۰هزار خانم مصروف کارهایی چون مرغ‌داری، گاوداری خیاطی وغیره به‌طور غیر رسمی استند.

در همین حال، سلما یوسفزی رئیس اتاق تجارت و صنایع زنان افغانستان گفت که در حال حاضر ۱۰ هزار و ۶۶۱ زن در عرصه‌های مختلف تجاری در کشور مصروف فعالیت اند.

وی نیز نقش زنان متشبث و تجارت پیشه را در رشد اقتصاد کشور و خانواده‌ها مهم خوانده گفت که زمینه کار برای زنان بیشتر را فراهم می‌کند،‌ وضعیت مالی خانواده‌ها خوبتر شده و فقر کاهش می‌یابد.