از دل کوه‌های دایکندی تا دنیای دیجیتل؛ دخترانی که با استفاده از اپلیکیشن‌ها مهارت‌های نو آموخته‌اند

نیلی (پژواک، ۲۲ اسد ۱۴۰۴): در دل کوه‌های سر به فلک کشیدۀ دایکندی، جایی که خدمات انترنتی و امکانات آموزشی محدود است، شماری از دختران و زنان با استفاده از اپلیکیشن‌های مختلف آموزشی، مهارت‌های تازه‌ای آموخته و راهی نو برای پیشرفت علمی و مسلکی خود گشوده‌اند.

دایکندی یکی از ولایات کوهستانی با جغرافیایی دشوار است که باشنده‌گان آن از برخی سهولت‌ها و امکانات اولیه محروم‌اند؛ اما پیشرفت تکنالوژی بخشی از این موانع را از میان برده و صفحه‌ای تازه از امید را گشوده است.

در شهر نیلی و برخی ولسوالی‌های این ولایت، تعدادی از دختران با استفاده از تکنالوژی، مهارت‌های مختلفی آموخته و بر کارآمدی خود افزوده‌اند.

یادگیری از اپلیکیشن‌ها؛ داستان‌های موفقیت

رحیمه هاشمی، یکی از دختران در دایکندی، به خبرنگار آژانس خبری پژواک می‌گوید که برای یادگیری مهارت‌هایش از اپلیکیشن‌های مختلف استفاده می‌کند و این کار باعث شده موضوعات زیادی بیاموزد.

او می‌افزاید که در حال حاضر از اپلیکیشن «دولینگو» برای یادگیری زبان آلمانی و انگلیسی بهره می‌گیرد و همچنان از اپلیکیشن کورسرا برای گذراندن کورس‌های کوتاه‌مدت استفاده می‌کند و فعلاً دو کورس مدیریت پروژه و مدیریت شبکه‌های اجتماعی را می‌خواند.

رحیمه تصریح می‌کند که با استفاده از این برنامه‌ها توانسته برخی مهارت‌ها را به‌طور کامل و برخی دیگر را تا حد زیادی فرا بگیرد.

او که با یادگیری این مهارت‌ها توانسته چندین ماه به‌عنوان ترینر، از طریق یک نهاد، به شماری از دختران به‌صورت آنلاین آموزش استفاده از تکنالوژی بدهد، می‌گوید که به دلیل نداشتن دسترسی به آموزش حضوری، فعلاً تنها راه رشد و پیشرفت برایش استفاده از این برنامه‌هاست تا بتواند مهارت‌هایش را بلند ببرد.

وی می‌افزاید که روزانه بیش از چهار ساعت وقت خود را صرف یادگیری از طریق این برنامه‌ها می‌کند.

رحیمه هاشمی تصریح می‌کند که در حال حاضر، مرکزهای آموزشی آنلاین برای یادگیری زبان و سایر مهارت‌های ابتدایی و عالی وجود دارد و دختران می‌توانند رایگان یا با پرداخت مبلغ اندک از آن‌ استفاده کنند.

نامبرده که می‌گفت دختران می‌توانند در حوزه‌های طب، تجارت، «دیجیتل مارکتینگ»، «دیجیتل مدیا» و زبان، همه مهارت‌ها را از طریق این برنامه‌ها بیاموزند، افزود: «خواستم از دختران دیگر این است که از این فرصت اندک، بیشترین استفاده را ببرند.»

اپلیکیشن‌ها؛ فرصت جدید به‌خصوص برای خبرنگاران زن

فرزانه فرهمند، یکی از خبرنگارانی که در یکی از رسانه‌های خصوصی دایکندی مصروف تولید برنامه‌های رادیویی است می‌گوید که بیشتر مهارت‌های خود در حوزۀ رسانه را از طریق اپلیکیشن‌های مختلف آموخته است.

او افزود: «بیشترین مهارت‌هایم را از کانال‌های مختلف آموختم و از یوتیوب، هوش مصنوعی و سایر برنامه‌ها بیشتر استفاده می‌کنم؛ چون کار خبرنگاری انجام می‌دهم، با این اپلیکیشن‌ها ادیت صدا، عکس و ویدیو را یاد گرفتم و حالا می‌توانم بسیار راحت کارهایم را انجام دهم؛ در حالی‌ که در ابتدا هیچ‌یک از این مهارت‌ها را بلد نبودم.»

وی می‌گوید که برای رشد فکری و ارتقای ظرفیتش روزانه حداقل سه ساعت وقت خود را صرف یادگیری از طریق این برنامه‌ها می‌کند.

فرزانه تصریح کرد:«این برنامه‌ها بسیار خوب و عالی هستند، چون اطلاعات تازه، مفید و مورد نیاز را در اختیار ما قرار می‌دهند و هر اطلاعاتی که در کار ما لازم باشد، در آن‌ پیدا می‌شود.»

موصوف اضافه می‌کند که اگر از هر برنامه به‌صورت درست استفاده شود، فواید زیادی دارد، اما استفاده از برنامه‌های یوتیوب و هوش مصنوعی به این دلیل که بدون صرف وقت زیاد، اطلاعات لازم و اساسی را در اختیار ما قرار می‌دهد، گزینۀ بسیار خوبی برای یادگیری است.

فرزانه باور دارد که این برنامه‌ها گرچه جایگزین آموزش حضوری نیستند، اما بدیلی مناسب برای یادگیری و آموزش محسوب می‌شوند.

وی گفت: «خواستم از سایر دخترا این است که در شرایط فعلی از امکاناتی که در دست است، استفاده کنند؛ مثلا یوتیوب و هوش مصنوعی که منبع خیلی خوب اطلاعات است، از آن استفاده کنیم، مهارت یاد بگیریم و دنبال صنف‌های آنلاین باشیم.»

استفاده از اپلیکیشن‌ها در حوزۀ سلامت

با این حال، شماری از زنان و دختران در دایکندی می‌گویند که با استفاده از برخی اپلیکیشن‌ها توانسته‌اند نیازهای اطلاعاتی خود از جمله راه‌های درمان و پیشگیری برخی بیماری‌ها را بیاموزند.

فاطمه، یکی از دختر خانم‌ها در دایکندی در مورد گفت که اخیراً از اپلیکیشن هوش مصنوعی (ChatGPT) استفاده می‌کند و توانسته بخشی از خلاهای معلوماتی خود را به‌خصوص در حوزۀ طبابت پر کند.

او افزود: «اطفال‌‌ام وقتی مریض می‌شدند، پیش داکتر می‌بردم، یا زنگ می‌زدم، مشوره می‌گرفتم، اما دقیق نمی‌فهمیدم، مدتی میشه که از برنامه هوشی مصنوعی استفاده می‌کنم، علایم مریضی را می‌نویسم فوری بسیار مفصل معلومات می‌دهد، راه‌های تداوی‌اش را می‌گوید و طبق آن عمل می‌کنم، بیخی برای خود داکتر شدیم.»

وی اضافه کرد که از طریق راهنمایی این برنامه توانسته مریضی‌های کوچک خود و خانواده‌اش را پیشگیری یا درمان کند.

نامبرده تصریح کرد: «هر کسی اگر بتواند از تکنالوژی حداقل همین قدر استفاده کند تا مسایل مربوط به صحت و زنده‌گی را درست بفهمد، خیلی استفاده کرده‌است و از تمام خانواده‌ها و مادران باسواد می‌خواهم که اگر از این روش استفاده کنند، برای بیماری‌های کوچک نیاز زیاد به داکتر نیست؛ خودشان داکتر خودشان باشند.»

مشکلات انترنت و پیامدهای استفادۀ نادرست از اپلیکیشن‌ها

انسیه نجفی، یکی از فعالان اجتماعی دایکندی می‌گوید که به دلیل محدودیت دختران در دسترسی به منابع اطلاعاتی، استفاده از اپلیکیشن‌ها بسیار مفید است و می‌تواند مهارت‌های آنان را بلند ببرد.

او افزود، هرچند این اپلیکیشن‌ها جایگزین آموزش حضوری نیستند، اما بدیلی بسیار خوب برای مهارت‌آموزی دختران ‌و زنان محسوب می‌شود و دختران باید در شرایط فعلی در کورس‌های آنلاین مهارت‌های مختلف، کورس‌ها و سایر برنامه‌های کاربردی شرکت کنند، اما یگانه مشکلی در زمینه این است که خدمات انترنتی در دایکندی بسیار ضعیف است.

او گفت: «در ولایت دایکندی به جز شهر نیلی و برخی مناطق ولسوالی‌های میرامور و شهرستان، مردم سایر مناطق به انترنت دسترسی ندارند و حتی نمی‌توانند از آنتن‌های ساده استفاده کنند. اگر انترنت خوب باشد، دختران می‌توانند از اپلیکیشن‌ها خیلی خوب استفاده کنند.»

با این حال، برخی آگاهان عرصۀ تکنالوژی در دایکندی می‌گویند که استفاده از پلتفرم‌های مختلف علاوه بر فواید، ضررهایی نیز دارد.

قدرت‌الله موسوی، یکی از آگاهان این بخش در دایکندی گفت که اپلیکیشن‌های انترنتی برای دختران مزیت‌های خوبی دارد و کاربران علاوه بر سرگرمی توانسته‌اند برنامه‌های مفید را یاد بگیرند، اما استفادۀ بیش از حد از این اپلیکیشن‌ها ضررهایی هم دارد که اکثر کاربران متوجۀ آن نمی‌شوند.

او افزود: «هر چیزی که در دنیا وجود دارد، فایده و ضرر دارد، متاسفانه فرهنگ درست استفاده از اپلیکیشن‌ها میان مردم وجود ندارد، اکثرا روزها وقت شان را با بازی‌ها و رد و بدل پیام‌های بیهوده تلف می‌کنند، از طرف دیگر قیمت نت نیز بسیار بالاست و با توجه به وضعیت اقتصادی مردم هزینۀ بسیار سنگین دارد.»

وی افزود، استفادۀ زیاد از این برنامه‌ها می‌تواند فرد را معتاد کند؛ به‌طوری که نمی‌تواند لحظه‌ای بدون آن بگذراند و طبق بررسی‌ها، استفادۀ زیاد باعث افسرده‌گی، آسیب به چشم و ستون فقرات می‌شود.

این آگاه همچنین گفت که فرهنگ استفادۀ درست از پلتفرم‌های اجتماعی وجود ندارد و باعث مزاحمت‌های بی‌مورد برای دختران می‌شود که قربانی اصلی این موضوع نیز دختران هستند.

با این همه، موسوی می‌گوید که خدمات انترنتی در دایکندی بسیار محدود است و بیشتر مردم به انترنت دسترسی ندارند تا بتوانند از این اپلیکیشن‌ها استفاده کنند.

او افزود: «در برخی ولسوالی‌ها، کلمه انترنت برای مردم بیگانه است. در برخی جاها هم انترنت است اما بسیار ضعیف، فقط برای ارسال پیام‌های ساده کاربرد دارد و استفاده از برنامه‌های دیگر ممکن نیست. مشکل برق نیز جدی است و اکثر مردم به برق برای شارژ کردن تیلفون و کمپیوتر دسترسی ندارند که این مانعی جدی در برابر استفاده از برنامه‌های انترنتی است.»

برنامه‌های حکومت برای رسیده‌گی به مشکلات مخابراتی و انترنتی در دایکندی چیست؟

مسؤولین در دایکندی نیز می‌پذیرند که خدمات انترنتی در این ولایت محدود است و باشنده‌گان برخی از مناطق به این خدمات دسترسی درست ندارند.

سید عبدالغنی علوی، نمایندۀ اترا در دایکندی به آژانس خبری پژواک گفت که در این ولایت پنج شبکۀ مخابراتی فعال است، اما تنها دو شبکۀ مخابراتی خصوصی در شهرنیلی، مرکز دایکندی خدمات ۴جی ارایه می‌کنند.

به گفتۀ او، به‌شمول مرکز این ولایت، تنها در ولسوالی‌های میرامور، شهرستان، اشترلی و پاتو خدمات انترنتی فعال است، اما در سایر ولسوالی‌ها از جمله خدیر، سنگتخت و بندر و کجران مشکلات جدی در این زمینه وجود دارد.

علوی افزود: «در قریه‌ها به‌طور عمده خدمات ۲جی فعال است و برخی مناطق هیچ پوشش انترنتی ندارند. تلاش‌ها جریان دارد تا خدمات به سیستم مایکروویف تبدیل و سپس به ۳جی ارتقا داده شود.»

او تصریح کرد که برای بهبود خدمات انترنتی در سراسر دایکندی، پیوسته به شرکت‌های مخابراتی یادآوری شده تا کیفیت خدمات خود را افزایش دهند.

وی همچنان گفت که هم‌اکنون کار روی چندین سایت مخابراتی در این ولایت جریان دارد که قرار است خدمات آن‌ به ۳جی ارتقا پیدا کند.

در همین حال، عنایت‌الله الکوزی، سخنگوی وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی، در مورد مشکلات خدمات مخابراتی و انترنتی در دایکندی می‌گوید که ادارۀ «اترا» این وزارت، به منظور گسترش خدمات مخابراتی در سراسر کشور، ساخت شماری از سایت‌های جدید مخابراتی را در برخی ولایات روی دست گرفته که کار برخی آن تکمیل شده و از برخی دیگر در حال اجرا است.

او همچنان گفت که ایجاد ۱۲ سایت مخابراتی جدید در ولایت دایکندی در پلان است که با ایجاد آن مشکلات مخابراتی و انترنتی در دایکندی تا حدی زیاد حل خواهد شد.