هشدار مقام‌ها: مصرف غیرمنطقی دوا، سلامت مردم و اقتصادافغانستان را تهدید می‌کند

کابل (پژواک، ۲۶ قوس ۱۴۰۴): مقام‌ها در یک سمینار ملی درکابل هشدار دادند که مصرف غیرمنطقی دوا، نسخه‌نویسینادرست و داروهای بی‌کیفیت، سلامت مردم را تهدید و خساراتاقتصادی وارد می‌کند و نیازمند برخورد قانونی و همکارینهادهای علمی، صحی و خصوصی است.

این سیمینار دو روزه با عنوان «استفادۀ معقول داروها و چشم‌انداز آیندۀ آن در افغانستان» توسط پوهنتون ملی افغانستان برگزار شد. در مراسم افتتاحیه، مسوولان حکومتی،استادان پوهنتون، محققان و کارشناسان اقتصادی و علمی شرکت کرده و از میان ۸۸ مقالۀ پژوهشی، ۴۴ مقاله انتخاب و ارایه شد.

شرکت‌کننده‌گان بر ضرورت رعایت نسخه‌نویسی دقیق، جلوگیری از مصرف غیرضروری دوا، حمایت از تولیدکننده‌گان داخلی و تقویت همکاری میان نهادهای علمی و سکتور خصوصی تأکید کردند.

مولوی عبدالولی حقانی، معین عرضۀ خدمات صحی وزارت صحت عامه، استفادۀ غیرمنطقی دواها را در افغانستان و جهان یک معضل بزرگ خواند و گفت: «استفادۀ نادرست از دوا باعث مقاوم شدن میکروب‌ها می‌شود. متاسفانه برخی مردم از دواخانه‌ها بدون نسخه دوا می‌گیرند و برخی داکتران دوای اضافی تجویز می‌کنند.»

او به مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۹ میلادی اشاره کرد که نشان می‌دهد نزدیک به پنج میلیون نفر در جهان جان خود را به دلیل استفاده غیرمنطقی از دوا از دست داده‌اند.

به گفتۀ وی، طبق آمار بانک جهانی، تا سال ۲۰۳۰ استفادۀغیرمنطقی دوا می‌تواند ۳٫۴ تریلیون دالر به اقتصاد جهان خسارت وارد کند. وی از داکتران خواست که آنتی‌بیوتیک‌ها را بیش از حد تجویز نکنند و از تاجران خواست داروهای باکیفیت داخلی تولید و داروهای خارجی باکیفیت وارد کنند.

مولوی حقانی همچنین تأکید کرد که امارت اسلامی به تمام ادارات ذیربط دستور داده‌است تا در زمینۀ داروهای بی‌کیفیت اقدامات قانونی انجام شود و سایر ارگان‌ها نیز با وزارت صحت همکاری کنند.

موصوف می‌گوید که سایر ارگان‌ها باید با وزارت صحت عامه همکاری داشته باشند تا جلو واردات دوای بی‌کیفیت گرفته شود.

شیخ نورالحق انور، رئیس عمومی ادارۀ امور امارت اسلامی، برگزاری این سمینار را ستود و گفت که امارت اسلامی در بخش‌های امنیت، اقتصاد، تعلیم و تربیه و صحت دستاوردهای قابل توجهی داشته است.

وی افزود که اقدامات بخش صحی در دو بخش پیشگیری و معالجه انجام می‌شود و بی‌توجهی به آن، سلامت انسان را تهدید می‌کند.

خالداحمد حبیب، رئیس عمومی پوهنتون ملی، نیز استفاده معقول از دوا و چشم‌انداز آینده آن را در افغانستان حیاتی خواند و بر تلاش‌های پژوهشی برای خودکفایی دارو و ارائه نتایج به تولیدکننده‌گان داخلی تأکید کرد.

مولوی دین‌محمد حنیف، وزیر اقتصاد در این سیمینار گفت: «پیشرفت یک کشور از پوهنتون‌ها و مراکز تعلیمی آغاز می‌شود، جایی که سرمایه انسانی تربیت و فکر علمی تولید می‌شود. پوهنتون‌ها باید در سه محور دانش، آموزش و تحقیق نقش تحول‌آفرین داشته باشند.»

وی افزود که آموزش مهارت‌محور، تحقیق علمی و ارتباط اقتصاد با بخش صحت برای رشد پایدار کشور حیاتی است و مصرف منطقی دوا، مسأله‌ای همزمان اجتماعی، اقتصادی و صحی است.

وی افزود که سرمایه‌گذاری در بخش صحت نه تنها یک ضرورت اجتماعی، بلکه عاملی کلیدی برای رشد اقتصادی پایدار کشور است و هرگونه تصمیم‌گیری بدون توجه به وضعیت سلامت جامعه ناقص خواهد بود. بر اساس بررسی‌ها از سال ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۳، همچنان فاصله میان عرضه نیروی متخصص و نیاز واقعی بازار وجود دارد و هماهنگی جدی میان نهادهای علمی و اقتصادی ضروری است.

وی می‌گوید که جهت کاهش نیروی انسانی ضرور است که برنامه ریزی دقیق آموزشی مهارت محور هماهنگی میان وزارت صحت عامه، پوهنتون‌ها و نهادهای اقتصادی صورت گیرد تا استفاده منطقی از سیستم صحی سلامت نیروی کار و توسعۀ اقتصادی کشور تضمین شود.

وی گفت که مصرف منطقی داروها نه تنها یک بحث صحی بلکه یک مسله اقتصادی و اجتماعی است و انتظار می‌رود که نتایج این کنفرانس منجر به تحول علمی و عملی در کشور گردد