کابل (پژواک، ۲۴ میزان ۱۴۰۱): برخی از سیاسیون از ایجاد حرکت جدیدی به نام صلح و عدالت در خارج از کشور انتقاد کرده می‌گویند، این افراد یک بار آزموده شده و شعار شماری از آنان با کارکردهای قبلی‌شان در تضاد است، اما برخی دیگر می‌گویند، هر افغان حق دارد، حرکت سیاسی را ایجاد کند.
اما حکومت سرپرست افغانستان در مورد این حرکت می‌گوید: «چهره‌های آزمایش‌شده دیگر جایی در بین مردم ندارند و آنها در دو دهۀ گذشته به مردم امتحان خود را داده‌اند.»
حرکت سیاسی موسوم به صلح و عدالت به رهبری داکتر جلیل شمس شب گذشته در نشستی آنلاین اعلام موجودیت کرد.
آنها می‌گویند که در این حرکت ۲۲۳ تن از چهره‌های سیاسی و مدنی از جمله محمد حنیف اتمر وزیر خارجه پیشین افغانستان و محمد معصوم استانکزی، رئیس هیأت مذاکره‌کننده صلح افغانستان عضویت دارند.
در اعلامیۀ این نشست ضمن تاکید بر ایجاد حکومت همه‌شمول آمده‌است که این حرکت تلاش می‌کند تا مشکلات افغانستان را از طریق مذاکره و تفاهم حل کند.
شماری از افراد از جمله برخی مقام‌های پیشین در این مورد تبصره‌های مختلفی را مطرح کرده‌اند.
محمداکرم خپلواک، مشاور رئیس جمهور سابق در امور سیاسی در فیسبوکش نگاشته‌است، در فهرست اعضای این حرکت – که در خارج از کشور جمع شده و یک حرکت سیاسی را اعلام کرده‌اند- بسیاری از آنان قابل احترام اند، اما افرادی نیز در بین‌شان حضور دارند که سیاست‌ها و مواضع‌شان در سال‌های گذشته خلاف شعارهای کنونی آنان می‌باشد.
او می‌افزاید: آیا همینان نبودند که بخش بیشتری بودجۀ شورای امنیت ملی و ریاست امنیت ملی را برای از بین بردن وحدت ملی مصرف می‌کردند؟ آیا همینان نبودند که هزاران نفر را برای تخریب افغان‌ها و پامال شدن ارزش‌های اسلامی و افغانی در شبکه‌های اجتماعی گماشته بودند؟ آیا همین افراد نبودند که نیروهای امنیتی را تضعیف کردند؟ آیا همین‌ها نبودند که سقوط ولایات قصدآ از سوی آنان پلان شده بود؟ آیا همین‌ها مسؤول شهادت هزاران نیروی امنیتی و غیرنظامی افغان نیستند؟ آیا آنها نبودند که از هرگونه توافق سیاسی با طالبان جلوگیری می‌کردند؟ آیا همینان نبودند که مذاکرات دوحه را قصداً با شکست مواجه ساخت؟ آیا آنها از همان کسانی نیستند که در نهایت باعث سقوط جمهوریت شدند؟ امروز افغان‌ها بدون هویت در سراسر جهان سرگردان هستند.
او می‌گوید، می‌داند که هنوز هم به فعالیت‌های سیاسی و مدنی در افغانستان اجازه داده نشده‌است، هنوز هم محدودیت‌هایی در برابر آموزش دختران و کار زنان وجود دارد، مردم با مشکلات زیادی اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند و حکومت از همه طرف‌ها نماینده‌گی نمی‌کند اما افغان‌ها می‌توانند از این گرداب خارج شوند.
او می‌افزاید: «ما می‌توانیم در اینجا در مورد حقوق اساسی خود، آموزش و آیندۀ بهتر کودکان خود با حکومت سرپرست بحث و گفتگو کنیم، اما آنها که ملت را به این سرنوشت دچار کرده‌اند، نه از ملت می‌توانند نماینده‌گی کنند و نه هم از جمهوریت، لطفاً افغان‌هایی را که در داخل و خارج از کشور صادقانه برای احیای کشور تلاش و مبارزه می‌کنند، بدنام نسازند. آنها از کدام میهن عزیز سخن می‌زنند که آنها اصلاً در اینجا مهمان بودند؟ و خانواده‌های شان در سال‌های گذشته زنده‌گی آرامی در خارج از کشور داشتند.
او همچنان نگاشته‌است: «همۀ ما در برابر ملت ملامت هستیم و من به عنوان یک افغان آمادۀ محاسبۀ ملت هستم؛ حتی برای هر نوع محاسبه حکومت سرپرست نیز که ۲۰ سال با ما مخالف بود، خود را آماده می‌دانم. اما محاسبه ملت برای خود افتخار می‌دانم، این جنابان که امروز گردهم آمده‌اند، اگر به این سخنانم شک دارند، می‌تواند به گونۀ زنده با آنها به بحث و مناظره بپردازد و ملت حق دارد که از واقعیت‌ها آگاه شود.»
خپلواک نگاشته‌است، مرگ و زندگی‌ام در همین خاک است و در همین‌جا در کنار مردم برای حقوق اساسی شان مبارزه خواهند کرد.
داکتر عمر زاخيلوال، وزیر مالیه و سفیر افغانستان در پاکستان در زمان حکومت گذشته، در ویدیویی که در مورد تشکیل حرکت ملی صلح و عدالت منتشر کرده، گفته‌است: «نظر من منفی است، به ویژه در مورد چهره‌هایی که یک بار در اینجا امتحان داده‌اند و عامل سقوط نظام بودند، از یک سال به اینسو در اینجا ظاهر نه‌شده‌اند، در مورد کاری که انجام دادند به مردم پاسخی ارایه نکرده‌اند، چرا فرار کردید؟ ده‌ها نفری که به دستور آنها جان‌های شان را از دست دادند، خانواده‌های‌شان در بدبختی به سر می‌برند، هنوز هم پاسخی برای آنها ارایه نکرده‌اند. اکنون هم به شکلی که پروژه‌یی برای خارجی‌ها و یا استخبارات خارجی ایجاد کرده باشند، ظاهر شدند تا آنها را مصروف نگه‌دارند و آنان فند به دست بیاورند، این افراد هنوز هم نمی‌توانند با مردم چشم در چشم شوند، به طور مرموزی در هر جای نشست و برخاست می‌کنند، در هوتل‌ها می‌نشینند، مصارف هوتل‌ها از سوی چی کسی برای تان پرداخت می‌شود؟
محمد صافی، نویسنده در مورد تشکیل این حرکت در تویترش نگاشته‌است: «کور یکبار امسای خود را گم می‌کند، اما ما از چهل و پنج سال به اینسو گم می‌کنیم؛ این حرکت‌ها دیگر دردی را دوا نمی‌کند، طی چهل و پنج سال گذشته هیچ نتیجه‌یی نداشته است.»
او نگاشته‌است، حاکمان کنونی نیز اندکی از تعامل و توافق کار گیرند تا رضایت مردم را به‌دست بیاورند.
شخصی به‌نام عبدالرحمن سلیم در فیسبوکش نگاشته‌است: «کسی که در شرایط فعلی افغانستان می‌تواند ده نفر را گردهم آورد، خدا خیرش بدهد، اما لطفاً برای رسیدن به اهدافش در جامعۀ ما از طریق رقابت سالم تلاش کند، نه اینکه با تخریب اذهان اهداف سیاسی خود را دنبال کند. دلایل سقوط نظام برای همه آشکار است و همه می‌دانند که ملاها از سوی چه کسانی و بر اساس چه تعهداتی بر ما حاکم شدند؛ اگر سخن می‌زنید، در مورد مکانیزم آن صحبت کنید که چگونه نظام از نزد تان اختطاف شد و شما تاهنوز سکوت کرده‌اید، اگر این کار را نمی‌توانید انجام دهید، پس در مورد اینکه چه کاری می‌توانید انجام دهید، فکر کنید.»
سمیع‌الله غنی نگاشته‌است: «وقتی محمدحنیف اتمر می‌گوید که نفاق و خودغرضی مقام‌های جمهوریت عامل فروپاشی حکومت شده‌است و خود را یکی از این مقام‌ها می‌داند، پس چرا تشکیلی به‌نام حرکت ملی صلح و عدالت را ایجاد کند؟ چرا به‌جای این برای ایجاد محکمۀ ملی و بین‌المللی تلاش نمی‌کند تا همه مقام‌های پیشین به‌شمول خودش را محاکمه کند؟ آیا مقام‌های پیشین، افراد و شخصیت‌هایی که باعث فروپاشی جمهوریت ناکام شده‌اند، می توانند عامل صلح و وحدت ملی شوند؟»
او می‌افزاید، همه چیز بر ضد ملت صورت می‌گیرد.
اما محمدحلیم فدایی، والی پیشین ولایت پکتیا در تویترش نگاشته‌است: «موضع اتمر در قبال حرکت صلح و عدالت واقع‌بینانه و ملی بود؛ سه عامل سقوط جمهوریت و راه حل آن معقول/عملی است، البته قبل از ینکه در مورد توافقنامۀ دوحه سخن بزنید و یا مشکلات موجوده با طالبان را حل کنید، باید در مورد اجماع میان همه سیاسیون که از بحران کنونی ناراضی هستند، کار کنید.»
محمد عمر داوودزی، مشاور رئیس جمهور پیشین در امور پاکستان در این مورد می‌گوید: «هر افغان حق فعالیت سیاسی دارد و همچنان هر افغان حق دارد که به منظور مؤثریت فعالیت سیاسی، حرکت سیاسی را ایجاد کند.»
به گفتۀ او، محمدحنیف اتمر چندین بار در این مورد با وی مشورت کرده بود، اما به دلایل مختلف در این حرکت عضویت ندارد.
بلال کریمی، معاون سخنگوی امارت اسلامی در مورد تشکیل این حرکت به آژانس خبری پژواک گفت که افراد آزموده شده دیگر جایی در بین مردم ندارند و در دو دهۀ گذشته به مردم امتحان خود را داده‌اند.
وی گفت: «این افراد در بیست سال گذشته منافع ملی کشور و حقوق مردم را پامال کرده‌بودند.»
GET IN TOUCH
NEWSLETTER
SUGGEST A STORY
PAJHWOK MOBILE APP