داعش چرا اچين را انتخاب کرد؟

جلال آباد (پژواک،١٩ثور٩٥): نزديک بودن به خط فرضى ديورند، براى اکمالات و رفت و آمد آسان؛ افراد مسلح داعش، ولسوالى سرحدى اچين ولايت ننگرهار را منحيث مرکز خود انتخاب نموده و پلان داشتند که فعاليت هاى شان را به ولسوالى هاى ديگر نيز گسترش دهند.
ترکيب قومى و جغرافيوى ولسوالى اچين:
ولسوالى اچين؛ در٣٥ کيلومترى جنوب شهرجلال آباد مرکز ننگرهار واقع گرديده است. به سمت شرق اين ولسوالى مرز ديورند، خيبر و کرم ايجنسى موقعيت دارند؛ در شمالشرق آن ولسوالى نازيان؛ به طرف غرب ولسوالى کوت؛ سمت شمال آن غنى خيل؛ به طرف جنوب، ولسوالى هاى ده بالا و سپين غر موقعيت دارند.
اين ولسوالى ٣٥٠ کيلومتر مربع مساحت دارد و حدود ١٥٠ هزار نفوس دارد که همۀ آن مربوط قبيله هاى شينوار و عليشير اند، اکثر باشندگان اين منطقه مصروف کشاورزى اند؛ در زمين هاى شان گندم، جوارى، کچالو، پنبه، پياز و سبزيجات ديگر کشت مى کنند.
داعش چرا اچين را پايگاه خود انتخاب نمود، چطور و از کجا آمدند؟
يک منبع نزديک به داعش، به آژانس خبرى پژواک گفت که پنج سال پيش، نيروهاى پاکستانى در مناطق قبايلى اورکزى و خيبرايجنسى، عمليات آغاز کردند که تعدادى خانواده ها که اکثر شان طالبان پاکستانى بودند، از مرز ديورند وارد خاک افغانستان شده و در اچين جابجا شدند.
منبع افزود زمانيکه آنها دراينجا مستقر شدند، مدارسى را ايجاد کردند، روابط شان را با مردم و طالبان محلى تقويت بخشيدند.
به گفتۀ موصوف، طالبان پاکستانى که از منطقۀ تيراى خيبرايجنسى آمده بودند، سلفى ها بودند و با گذشت زمان با ظهور گروه داعش، آنها نيز به داعش مدغم شدند، که اين کار باعث بروز اختلافات ميان طالبان گرديد.
منبع متذکره نزديک به داعش گفت که با افزايش تحرکات و فعاليت هاى اين گروه؛ سلفيان کنر، نورستان و برخى مناطق ديگر به اچين رفتند، که از اين جهت اچين به مرکز عمدۀ داعش مبدل گرديد.
منبع گفت که داعش پلان داشت تا از ولسوالى اچين، از طريق سروبى و تگاب خود را به ولايات شمال برساند؛ اما به سبب عمليات نيروهاى داخلى و خارجى، اين پلان آنها نقش برآب شد.
نامبرده افزود که اگرچه برخى سران مرکزى داعش کشته شدند، برخى آنها از هم فروپاشيدند و متوارى شدند؛ اما اکنون نيز در اچين مراکز آموزشى فعال دارند.
سمونمل حضرت حسين مشرقيوال سخنگوى قوماندانى امنيۀ ننگرهار گفت: “داعش به خاطرى اچين را انتخاب کرد که مى تواند از آن سوى مرز، اکمالات را به طريق آسان اجرا نمايد.”
حاجى غالب مجاهد ولسوال اچين مى گويد که در قدم اول، اضافه تر از هزار خانواده از آنسوى خط ديورند وارد افغانستان شدند، که بعداً اکثر شان به داعش تبديل گرديدند.
نامبرده به آژانس خبرى پژواک گفت که افراد داعش مى خواستند تا مخفيگاه ها و مرکز شان را در اچين ايجاد نمايند، اين ولسوالى را تصرف کنند و از اين جا مناطق ديگر را هدف قرار دهند؛ اما نتوانستند، بلکه مخفيگاه براى آنها به قبرستان مبدل گرديد.
ولسوال افزود که در پى عمليات موفقانۀ نيروهاى ملى، گروه داعش در اين ولسوالى سرکوب شده و صدها خانوادۀ آنها دوباره به آنسوى مرز ديورند رفتند.
شاه باچا شنيوارى يکتن از متنفذين قومى اچين گفت که داعش اچين را به خاطرى براى مرکز جنگ انتخاب کرد، که اکمالات به اين ولسوالى از آنسوى مرز به آسانى صورت ميگرفت.
نامبرده افزود که با افزايش ناامنى ها در منطقه، پاکستان هدف ديگر در سر داشت، که منطقه ناآرام شده و پاکستان پيشرفت کند؛ اما موفق نگرديد.
وى افزود که در گوشته و ولسوالى همجوار آن، گرچه قوم مومند باهم متحد اند؛ اما باز هم پاکستان توانسته در آن جا بخش هايى از خاک افغانستان را تصرف نمايد؛ اما در شنيوار به اين کار موفق نشد. ازاين رو تلاش مى کرد تا امنيت در اچين را مختل سازد.
نامبرده گفت داعش اکنون درمنطقه محدود شده است؛ اما هنوز هم در برخى مناطق دوردست فعال است و حکومت، بايد عليه آن بيشتر از جديت کار بگيرد.
ظلم هاى داعش
مسوولين محلى مى گويند داعش که بار نخست در ننگرهار فعاليت ها را آغاز کرد، از اينکه در بين مردم رعب و ترس ايجاد نمايد، به شمول موسفيدان ١٢ فرد شينوار را با ماين ها منفجر کردند، همچنان آنها برخى افراد را در ولسوالى هاى کوت، نازيان و هسکه مينه به دار آويختند، حلال و گلوله باران کردند.
اچين؛ مرکز جنگ
به باور کارشناسان و مسوولين؛ ولسوالى اچين که در جوار خط ديورند قرار دارد، کوه هاى پوشيده با درختان و اراضى مناسب براى جنگ و پنهان شدن افراد مسلح دارد.
منسوبين نظامى براى تامين امنيت در اين ولسوالى، درمناطق همجوار آن، عمليات مى کنند و مناطق مومند، پيخه و شدل را مورد حملات هوايى قرار مى دهند.
اين مناطق در تسلط داعش قرار دارند؛ اما به نسبت گذشته اکنون درمناطق همجوار آن، پوسته هاى نيروهاى افغان و افراد مربوط خيزش قومى در مقابل آنها افراز شده است.
گروه داعش، بار نخست به تاريخ ٢٠ حمل سال گذشته(١٣٩٣) در اين ولسوالى تحرکات را آغاز کرد و بعد از سپرى شدن اندک زمان، با حملات خونين خود توجه جهانيان را به اين ولسوالى معطوف نمود.
انفجار چند متنفذ قومى با بم ها، سربريدن برخى افراد که داعش آنها را اعضاى امارت اسلامى عنوان مى کرد، اسارت و بازداشت صدها تن از سوى اين گروه، در سرخط گزارشها قرار گرفت.
جاويد غفور باشندۀ ننگرهار و کارشناس مسايل گفت آنعده طالبان پاکستانى و و افغان که درقدم نخست به داعش پيوستند، در مربوطات مناطق ولسوالى اچين مستقر شده بودند.
به گفته موصوف، آنها به آسانى توانستند مناطق يادشده را به مرکز خود مبدل سازند؛ زيرا براى اکمالات آنها منطقوى مناسب بود.
غفور علاوه نمود که  بى کفايتى مسوولين ننگرهار و روابط عقيدوى برخى باشندگان منطقه با اين گروه نيز باعث شد که داعش تقويت شود.
داعش بعد از فعال شدن در ولسوالى اچين، برخى ولسوالى هاى ديگر شينوار ننگرهار را نيز درسلطۀ خود در آورد؛ اما حدود ١٨ قريۀ نزديک مرکز ولسوالى اچين را نيز تصرف کرد.
شاه محمود شنيوارى باشندۀ ولسوالى شينوار ننگرهار و خبرنگار راديوآزادى به پژواک گفت: “داعش به خاطرى شينوارى را منحيث مرکز خود انتخاب کرد که در قدم اول، اين منطقه نزديک به وزيرستان است؛ يعنى به سادگى از آنسوى مرز اکمال شده مى تواند و در مرحلۀ دوم، داعش با استفاده از اختلافات ذات البينى شنيوار، در اين جا عرض اندام کرد.”
عمليات عليه داعش
جنرال داد محمد حريفى رييس امنيت ملى ننگرهار گفت: “داعش ميخواست که اچين را تصرف نموده و از آنجا حملات منظم بالاى شهر جلال آباد انجام دهد؛ اما نتوانست.”
او به آژانس پژواک گفت که هزاران افريدى و اورکزى از وزيرستان آمده و در لباس داعش،به اچين داخل شده و مناطق را تصرف نمودند؛ اما به تصرف ولسوالى موفق نشدند.
سال گذشته در دهۀ اول ماه ثور، گروه داعش ١٨ قريه را به شمول قريه هاى ده سرک، پيخى نرگُسه، شدل بازار، و ميدانک تصرف کرده و جنگ ها را آغاز نمودند.
بريدجنرال محمد نسيم سنگين قوماندان لواى چهارم قول اردوى ٢٠١ قوى اردوى سيلاب گفت که قريه هاى مذکور، در جريان سال گذشته از چنگ داعش آزاد شده اند.
به گفتۀ او، هزاران تن از قيام مردمى در مناطق مختلف اين قريه ها به هدف امنيت منطقه جابجا شد، که تاثيرات خوب بر امنيت گذاشت.
محمد انور سلطانى آگاه امور سياسى ميگويد که مشکل از مشکلات قومى سرچشمه ميگيرد؛ چند سال قبل منازعات بر سر زمين ميان دو قوم بزرگ(سه پاى و عليشيرخيل) در شينوار آغاز شد.
او به پژواک گفت که جنجال هاى مذکور، باعث ضعف هر دو قوم شد و بعضى از سران قومى به مخالفين مسلح پيوستند.
او افزود وقتيکه مشکلات ذات البينى در منطقه دوامدرا شد، داعش نيز براى جاى گرفتن در اچين، از اين فرصت استفاده کرد. دوم اينکه ولسوالى مذکور در نزديکى منطقۀ تيراه خيبرايجنسى موقعيت دارد و اکمالات از پاکستان به آسانى صورت گرفته ميتواند؛ از همينرو پناهگاه هاى مخالفين مسلح در آن ايجاد شد.
به گفتۀ سلطانى، حالا لانه هاى داعش در اين ولسوالى وجود ندارد و به عمليات جدى نياز است که اين گروه را از بين ببرد.
تلفات و جراحات
جنگ ها ميان داعش، طالبان و سربازان حکومت در ولسوالى هاى شينوار به پايان نرسيده؛ اما به باور مقامات، نسبت به قبل کم شده است.
پاسوال فضل احمد شيرزاد قوماندان امنيۀ ننگرهار، به پژواک گفت که در جنگ هاى شينوار، ده ها فرد مسلح کشته شده و بيشتر از اين مجروح گرديده اند.
حاجى غالب ولسوال اچين گفت: “در جريان عمليات زمينى و هوايى در اچين، ٥٧٠  فرد مسلح داعش کشته شده و صدها تن ديگر جراحت برداشته اند. هچنان ٦٠ فرد ملکى کشته شده و ٥٠ تن ديگر جراحت برداشته اند.”
ولسوال افزود که در جنگ هاى اچين، ده ها سرباز امنيتى نيز کشته و مجروح گرديده اند؛ اما مقامات حکومتى به شمول او، تعداد دقيق تلفات مذکور را مشخص نمى کنند.
ولى خان يکى از باشندگان ولسوالى اچين به پژواک گفت که در جنگ هاى اچين، ده ها سرباز به شمول داعشى ها کشته شده اند.
او گفت: “ده ها سرباز به شمول پوليس سرحدى و قوماندان يک کندک از سوى داعش کشته شده اند، بعضى از آنها را در زمان اسارت از پوسته ها کشته و بعضى از آنها را سربريده اند.”
خانواده هاى بيجا شده
بعد از آغاز جنگ در ولسوالى هاى شينوار، بيش از ٣٠ هزار خانواده بيجا شده و درمناطق ديگر مستقر گرديده اند.
غلام حيدر فقيرزى رييس امور مهاجرين ننگرهار گفت: “حدود ٣٤٥٩٠ خانوادۀ شينوار، به علت جنگ ها بيجا شده اند که ١٨٤٨٦ خانوادۀ آن مربوط ولسوالى اچين ميباشند.”
او افزود که تاکنون  با ٢٠ هزار خانوادۀ بيجا شده کمک شده، اين سلسله جريان دارد و شمارى ديگر دوباره برگشته اند.
وضعيت کنونى اچين
با گذشت يک سال خونين، حالا وضعيت روزانۀ اچين دوباره به طور نسبى عادى شده است.
حاجى غالب ولسوال اچين گفت که مناطق دوردست بازار مامندو و شدلى، زير نفوذ داعش است؛ اما مناطق ديگر از نفوذ شان خارج شده است.
او افزود: “ما تعداد پوسته هاى امنيتى را در منطقه بيشتر نموديم، حملات هوايى نيروهاى خارجى و افغان بسيار مفيد است، مخالفين مسلح را با مشکلات مواجه کرده؛ به ويژه حملات طياره هاى بى پيلوت مهم است.”
عطاءالله خوگيانى سخنگوى والى ننگرهار، به پژواک گفت: “ما در اچين چند جلسۀ بزرگ داشتيم، والى و مقامات ننگرهار، چند بار به منطقه رفته و با مردم از نزديک در مورد امنيت نشست ها داشته اند.”
سمونمل حضرت حسين مشرقيوال سخنگوى قوماندانى امنيۀ ننگرهار گفت که عمليات اخير اچين، موفق بود و براى امنيت در منطقه زمينه را مساعد کرد.
 قبل از اين، قوماندان امنيه و رييس امنيت ملى ننگرهار گفته بودند که در ولسوالى هاى اچين و شينوار نيز وقت ناوقت عمليات ادامه خواهد داشت.
اما اهالى منطقه، هنوز هم در مورد حضور مخالفين مسلح و اکمالات آنها از آن سوى خط ديورند، نگران اند و  از تحرک مجدد داعش ترس دارند که نشود خانواده هاى شينوار را دوباره بيجا کند.

بازدیدها: 13