مزارشریف (پژواک، ۱۰ عقرب ۹۹): شماری از بیجاشدگان مستقر در ولايت بلخ، چشم به راه صلح اند؛ تا دوباره به مناطق خویش برگردند و درآنجا از طریق زراعت، ضروریات زندگی خویش را به پیش ببرند.
جنگ جاری خونین در افغانستان، خانواده های بیشترى را مجبور کرده که منطقه، مسکن، و جایدادهای خویش را ترک گفته به مناطق دیگر کوچ کنند.
بیشتر خانواده های بیجا شده، به بخاطر مشکلات اقتصادی در خانه های مخروبه و یا هم در زیر آسمان آبی در خیمه زندگی میکنند.
سید غیب الله عضو چنین خانواده یی است که نزدیک به یک سال قبل، خانه و جایداد خود را بخاطر جنگ در ولسوالی شیرین تگاب فاریاب رها کرده و اکنون در شهر مزار شریف مرکز ولایت بلخ، مهاجرانه زندگی میکند.
موصوف در جریان صحبت ها با آژانس خبری پژواک گفت که در منطقه خویش، زندگی خوش و از لحاظ اقتصادی زندگی متوسط داشت؛ اما جنگ بدبختانه مسیر زندگی اش را تغيير داد.
موصوف افزود: “ولسوالی ما از دو صد هزار تن بیشتر نفوس دارد، چند سال میشود آنجا جنگ جریان داشت؛ اما سال قبل گپ به اینجا کشید که تمام قریه، تحت تسلط طالبان قرار گرفت و هر روز جنگ بود؛ ما هم بهتر دانستیم که آنجا را ترک کنیم.”
موصوف علاوه کرد که ولسوالی شیرین تگاب، ۱۳۴ قریه دارد که اکنون همه به دست طالبان است و حاکمیت دولت، فقط تا ساختمان ولسوالی محدود است.
سید غیب الله در در صحبت های خویش همچنان گفت که فقط خود و فامیل خود را از میان جنگ بیرون کرده و تمام چیز ایشان باقی ماند.
موصوف گفت: “ما فقط همین قدر وقت داشتیم که جان خود را بکشیم، اشیای خانه، حاصلات باغ و زمین و جایداد همه باقی ماند، یک سال میشود که از آن خبر نداریم که آنجا چه جریان داشته باشد و یا هم جایداد و اشیای ما سالم خواهد بود یا نه.”
به گفتۀ وی، هر روز میان طالبان و نیروهای حکومتی درگیری بود، مرمی کور از سوی هر دو طرف به خانه های مردم عام برخورد میکرد.
این شخص بیجا شده بخاطر جنگ افزود که از منطقۀ شان، حدود ۱۸۵ خانواده به شهر مزار شریف کوچ کرده اند که اکنون در یک کمپ کهنه که در جنوبشرق شهر واقع است، زندگی میکنند.
به گفته غیب الله، وی خود در یک خانه کرایی کهنه زندگی شب و روز را سپری میکند که از طریق روزمزدی، ضروریات اقتصای خانوادۀ خود را تا حدی پوره میکند.
وی گفت، از حکومت نیز امید کمک بیشتر ندارد؛ چرا که به گفتۀ وی، دولت توانایی کمک با تمام مهاجرین و بیجاشدگان را ندارد.
وی افزود: “اگر در کشور جنگ نمیبود و در صلح زندگی میکردیم، اینقدر زجر نمیدیدم؛ از ما خانه، زمین، حاصلات، باغ ها و هر چیز ما باقی مانده است.”
سید غیب الله ۴۰ ساله اکنون منتظر مذاکرات جاری میان حکومت و طالبان است.
موصوف گفت امیدوار است که گفتگوهای آغاز شده، هر چه زودتر به یک نتیجۀ مثبت برسد؛ تا بتوانند دوباره به مناطق خود برگردند.
غیب الله افزود: “عسکر امنیتی و طالبان هر دو مردم همین کشوراند، اکنون که گفتگو را آغاز کرده اند؛ ما افغان ها از ایشان میخواهیم که هر چه زودتر بر پایان جنگ توافق کنند.”
این شخص بیجا شده گفت که اگر امروز جنگ پایان یابد، فردا با خانواده خویش دوباره به خانه پدری خود برمیگردد.
این فقط غیب الله نیست که بخاطر جنگ ها خانه خود را ترک کرده و در ولایت دیگر مهاجر شده؛ در کنار وى، صد ها خانوادۀ دیگر نیز در ولایت بلخ زندگی مهاجرانه را سپری میکنند.
محمد عیسی ۶۵ ساله، باشنده ولسوالی زارع بلخ است که ۶ ماه قبل بخاطر جنگ، منطقه خود را ترک کرده و اکنون در ولسوالی دهدادی بلخ زندگی میکند.
موصوف به پژواک گفت که یک چند مدت زمان، زندگی کردن در جنگ میان حکومت و طالبان مسلح را تحمل کرد؛ اما بالاخره بالایش سخت شد و کوچ کردند.
به گفته وی، اکنون با شماری از اهالی قریۀ خود، در خیمه و در یک دشت ولسوالی دهدادی زندگی میکنند.
وی افزود که در ولسوالی زارع زندگی خوب و زمین داشت؛ اما حالا خبر میشود که بعد از آمدن ایشان بعضی زمین هایش از سوی زورمندان غصب شده است.
موصوف گفت: “تا که جنگ تمام نشود و صلح نیاید؛ امید ندارم که دوباره به قریۀ خود برگردم، در شرایط کنونی زندگی در آنجا ناممکن است؛ اما اگر صلح شد امکان برگشت ما زیاد است.”
وی زیاد باورمند نیست که گفتگوهای جاری میان حکومت و طالبان، به زودی به نتیجه برسد؛ اما امیدوار است که بالاخره یک راه حل به پایان جنگ پیدا شود.
منیژه باشنده ولایت جوزجان است که اکنون در شهر مزار شریف میباشد، وی نیز بخاطر جنگ ها منطقه خود را ترک گفته و اکنون همراه فامیل خویش در مزار شریف زندگی میکند.
اما منیژه، بیشتر براى حل مشکلات خانواده های بیجا شده فعالیت میکند.
وی به پژواک گفت که در کنار مشکلات دیگر، برخورد تبعیضی در ولایت ها، با خانواده های بیجا شده تاسف بار است.
موصوف گفت: “مشکل تنها این نیست که بیجا شده گان با کمبود موادغذایی و پوشیدنی رو به رويند، بلکه مشکل دیگر این است که با این افراد، از سوی مقامات طوری برخورد نمیشود، که با بیجا شده گان اینجا میشود.
وی افزود که بیشتر بیجا شده گان، به خدمات تعلیمی و صحی دسترسی ندارند که به گفته وی، مقامات محلی نیز در قصۀ آن نیستند.
موصوف گفت که اگر جنگ جاری مهار نشود؛ نظر به وضعیت خانواده های بیجا شده، فاجعه ها به میان خواهد آمد.
در عین حال، نهادهايی که در روند مذاکرات صلح برای شامل ساختن خواست فامیل های متضرر شده از جنگ کار میکنند، میگویند که طرف های جنگ، باید دیگر وقت را ضایع نکنند.
زهرا حسینی نماینده موسسه دیموکراسی و حقوق بشر افغانستان گفت که در روند مذاکرات، باید نظریات و خواست خانواده های بیجا شده نیز شامل شود.
وی به پژواک گفت که صلح دایمی، زمانی آمده میتواند که به نظریات و سخن های تمام طرف ها احترام گذاشته شود.
خانم حسینی گفت: “ما با خانواده های بیجاشدۀ بیشتری به تماس استیم، آنها همه این یک خواست را دارند که جنگ پایان یابد، تقاضای دیگر شان این است که در جریان مذاکرات نظریات اینها نیز شنیده شود.”
موصوف افزود که بخاطر جنگ ها، آمار خانواده های بیجاشده داخلی، روز به روز بیشتر میشود که این خود مشکل بزرگی است.
وی نیز تقاضا کرد که به مذاکرات آغاز شده، سرعت داده شود و طرف هاى دخیل وقت را تلف نکنند.
مسئولین ریاست امور مهاجرین در بلخ میگویند که هم اکنون فقط در ولایت بلخ، حدود ۲۲ هزار خانواده بیجا شده مستقراند، که اکثریت آنها از ولایت های همجوار، بخاطر جنگ و نا امنی ها بیجا شده اند.
مسئولین ریاست امور مهاجرین اعتراف میکنند که اینها توانایی کمک به تمام خانواده های نیازمند را ندارند و فقط با خانواده هايی کمک میکنند که در حالت اضطراری قرار داشته باشند.
پژواک، به همکاری مالی دنمارک و برنامه انکشافی ملل متحد (UNDP)، این گزارش را تهیه کرده است.
تماس با ما
خبرنامه
ارسال گزارش
اپلیکیشن موبایل پژواک