پول بل هاى برق که در معافيت قرار گرفته بودند نيز اجرا شده است

کابل (پژواک، ٢٦ سرطان ١٤٠٠): يافته هاى پژواک نشان می دهد که رياست برشنا، با وجود دریافت بودجه ١٤٢ ميليون افغانى، بل هاى برق مشترکينى را نيز اجرا نموده که از سوى حکومت، در کتگورى معافيت قرار داده شده بود.

والی کابل، به تاریخ ۸ جوزای سال ۱۳۹۹ در موج اول کرونا، اعلام کرد که بر اساس تفاهم‌نامۀ مشترک میان کمیته اضطرار مبارزه با کوید-۱۹ و شرکت برشنا، صرفيۀ برق شهروندان ولایت کابل که سقف پرداخت آن تا ۱۰۰۰ افغانی باشد، از پرداخت آن معاف ميباشند.

به تعقیب آن، شرکت برشنا نیز با نشر اعلامیه ای این توافق را تایید کرد و قرار گفته های ریاست برشنا، دور اول سال  ۱۳۹۹ شامل این معافیت شده است.

این معافیت صرفیه برق، بر اساس تفاهم‌نامه دوجانبه بین محمد یعقوب حيدرى والی کابل به ‌عنوان رئیس کمیته مبارزه با کرونا؛ و احمد خالد ستانکزی رئیس تجارتی شرکت برشنا، در موج اول کرونا صورت گرفته است.

طبق این تفاهم‌نامه، مبلغی بالغ بر ۱۴۲ میلیون افغانی، از حساب کمیته مبارزه با کرونا در حساب شرکت برشنا انتقال داده شده است.

بر اساس اطلاعات شرکت برشنا، به تعداد ۲۹۳۸۲۵ مشترک رهایشی در شهر کابلُ شامل این معافیت شده اند.

یافته‌های پژواک نشان ميدهد که صرفیه برق شهروندان کابل در دور نخست  ۱۳۹۹ که شامل معافیت نیز بوده، از جانب خود مشترکین پرداخته شدهِ اما برشنا می‌گوید که این معافیت در دور اول اجرا شده است.

شرکت برشنا به تعقیب این تفاهم‌نامه، در تاریخ ۱۲ جوزا در مورد معافیت صرفیۀ برق شهروندان کابل وضاحت داده است.

برشنا اعلام کرده است:”طبق فیصله کمیته اضطراری، تنها بِل یک دور سال ۱۳۹۹ از مشترکینی که الی یک هزار افغانی صرفیه برق دارند معاف ميشود. بناءً به اطلاع مشترکین شامل این کتگوری، رسانیده می‌شود، زمانی از این معافیت مطمئن شوند که بل صرفیۀ برق شان مهر شده و یا با نشانۀ معافیت در دسترس‌شان قرار گیرد.”

در این وضاحت آمده است مشترکینی که بل شان مهر معافیت ندارد، بدون تعلل صرفیه‌های برق را پرداخت نمایند.

در این میان نیز یافته‌های پژواک نشان می‌دهد که بل‌های صرفیه برق مشترکینی که کمتر از هزار افغانی بوده و شامل کتگوری معافیت نیز بوده است، مهر و تاییدی معافیت را در خود نداشته است. به این اساس این مشترکین مجبور شده اند که بل هاى برق خود را پرداخت نمايند.

به اساس اطلاعات شرکت برشنا، مجموع پول انتقالی بابت معافیت صرفیه برق شهروندان کابل در زمان قرنطین موج اول کرونا، مبلغ ۱۴۲۰۷۲۲۷۹ افغانی بوده است که در دو حواله متفاوت قرار آویز نمبر  ۸۶۷۶ مورخ ۲۳/۴/۱۳۹۹ مبلغ ۱۴۰۷۹۲۳۲۹ افغانی و قرار آویز نمبر ۱۲۱۶۰ مورخ ۱۰/۷/۱۳۹۹ مبلغ ۱۲۷۹۹۵ افغانی به حساب کابل برشنا در پشتنی بانک انتقال گردیده است. این مبلغ از بودجه کمیته مبارزه با کرونا به رویت دو نمبر آویز  و ام ۱۶ به ریاست کابل برشنا انتقال نموده است.

هرچند برشنا اعلان کرده بود آن‌ عده مشترکین رهایشی که الی یک هزار افغانی در دوره اول سال ۱۳۹۹ مصرف نموده بودند، شامل این معافیت گردیده است.

اما نجیب الله یک تن از شهروندان کابلُ به پژواک گفته است که صرفیه برق ‌شان در دور اول سال ۱۳۹۹ مبلغ ۷۸۵ افغانی آمده بود که خودش پرداخت نموده است.

احسان الله یکی دیگر از باشندگان ناحیه سوم شهر کابل نیز گفت صرفیه برق شان که ۷۰۰ افغانی بوده و شامل کتگوری معافیت نیز بودهِ اما معاف نشده و وی این مبلغ را خودش پرداخته است.

برشنا می‌گوید که به اساس تفاهم منعقده میان «برشنا شرکت» و ولایت کابل، معافیت تنها در دور اول (۱۳۹۹) قابل اجرا بود.

اما یافته‌های پژواک نشان می‌دهد، که نه تنها در دور اول، این معافیت به‌صورت واضح اجرا نشده است، بلکه در دور دوم هم نشان از مهر تاییدی در بل های برق و اجرای واضح این معافیت در بل ‌هایی که به‌ دست مشترکین رسیده، دیده نمی‌شود.

یافته‌های پژواک نشان می‌دهد که صرفیه برق دور اول یکی از مشترکین شهرکابل که مبلغ ۳۰۲ افغانی شده بود و هرچند شامل کتگوری معافیت می باشد؛ اما این مبلغ از جانب خود مشترک پرداخته شده است.

بربنیاد تحقيقی که صورت گرفته، بل برق همين خانواده در دور دوم مبلغ ۱۵۱۸ افغانی آمده است که پنج برابر مبلغ دور اول این مشترک گفته شده است.

نبود دقت و شفافیت در گزارش‌دهی میترخوان‌ها، یک مشکل دیگر مشترکین است که شهروندان، از اضافه ستانی در اين زمینه نیز شاکی اند.

با این حال، در تفاهم‌نامه مشترک میان ولایت کابل و شرکت برشنا، آمده است: “شرکت برشنا به‌منظور تطبیق شفاف این مساعدت مالی، لیست تمام مشترکینی را که دوره اول صرفیه برق شان یک هزار یا کمتر از آن باشد، مشخص و با ولایت کابل شریک می‌نماید.” اما اين کار صورت نگرفته است.

طبق مواد این تفاهم‌نامه، دو طرف برای تطبیق، نظارت و بررسی از شفافیت این برنامه، نماینده‌های متخصص و با صلاحیت خویش را باید به کمیته مشترک کاری معرفی نمایند؛ اما طبق يافته ‌های پژواک، این کمیته نیز ایجاد نشده است و هم‌چنان از حضور و نظارت  نماینده های جامعه مدنی و شهروندان هیچ اشاره‌ای در تفاهم‌نامه نشده است.

در بخشی دیگر این تفاهم‌نامه آمده است: “شرکت برشنا، بل صرفیه‌های برق مشترکین را اجرا، گزارش تعداد مجموعی مشترکین، مبلغ صرفیه‌های بل برق و سایر اسناد حقیقی را به‌صورت منظم و مستند، با مقام ولایت شریک می‌نماید.”

پژواک، با وجود تلاش‌های فراوان و ارسال درخواست اطلاعات به مقام ولایت کابل در مورد معلومات از چگونگی تضمین شفافیت، موفق به دریافت پاسخ نشد.

هرچند مقام ولایت کابل، قبل از تطبیق این برنامه گفته بود که جهت شفافیت بیشتر لیست کامل مشترکین را نشر و همگانی می‌کند؛ اما بعداً این لیست همگانی و شریک نگردید.

اما سنگر نيازى سخنگوى رياست برشنا، به پژواک گفت که پول معافيت مشترکين برق، ذریعه دو آویز ام ۱۶ به این اداره مواصلت ورزیده است.

وى افزود که در قدم نخست، اسنادی بالغ بر ۱۴۰۷۹۲۳۲۹ افغانی، از طریق شعبه تخنیکی «سازنده سیستم ام پاور» به هم‎کاری کمپنی هندی با نظارت شرکت برشنا برای مشترکین مورد نظر، مجرایی داده شده است و بار دوم مبلغ۱۲۷۹۹۵۰ افغانی آنُ از طریق مدیریت عمومی واردات ریاست کابل برشنا به مشترکین واجد شرایط اجرا گردیده است.

یافته های پژواک نشان می دهد که برای تامین شفافیت و نظارت بهتر از تطبیق این روند، حضور مردم و نهادهای دیگر کاملا کمرنگ بوده است.

پژواک، فورم های دسترسی به اطلاعات را به مقام ولايت کابل و ریاست ارسال کرده؛ اما با گذشت چندين روز مسئولان این نهاد حاضر به پاسخدهی نشدند.

قابل ذکر است که تا کنون شواهد کافی از تامین شفافیت در اجرای این مساعدت ارایه نشده است.