مردم: اگر صلح نشود کشور به بحران می رود

کابل (پژواک، ۴ اسد ۱۴۰۰): باشندگان ولایت های مختلف افغانستان در گفتگو با پژواک، ضمن نگرانی از وضعیت کنونی و آیندۀ کشور شان، از طرف های درگیر خواستند که برای نجات کشور از بحران، صلح کنند و جنگ را پایان دهند.

جنگ در افغانستان، تحت عناوین مختلف و میان بازیگران متفاوت، از حدود چهار دهه به اینسو ادامه دارد.

اکثریت نیروهای خارجی به خصوص ایالات متحدۀ امریکا، بر بنیاد توافق میان طالبان و امریکا از افغانستان بیرون شده و قرار است این روند تا ماه سپتمبر سال روان تکمیل شود؛ اما جنگ به شدت میان طالبان و دولت افغانستان ادامه دارد.

همزمان با جنگ، گفتگوهای صلح میان افغانان نیز از حدود ده ماه به اینسو در دوحه جریان دارد؛ اما تا حال در حالی دستاوردی ندارد که در حدود دو ماه اخیر، حدود ۱۹۰ ولسوالی به دست طالبان سقوط کرده و وضعیت امنیتی کشور به حدی رسیده است که حکومت به استثنای کابل، ننگرهار و پنجشیر در تمامی ولایت های کشور، قیود شب گردی وضع کرده است.

پژواک در مورد جنگ و ناامنی های جاری، ادامۀ روند گفتگوهای صلح در دوحه، وضعیت آیندۀ کشور و راه حل معضل افغانستان، با باشنده های ولایت های مختلف کشور، گفتگو کرده است.

مصاحبه شونده ها نظریات متفاوت ارایه نموده اند که مهمترین آنها در زیر خلاصه می شود:

• جنگ و در کُل وضعیت کنونی کشور نگران کننده است.
• صلحی که آرمان هر افغان است، خیلی بعید به نظر می رسد.
• جنگ طلبی طالبان و قدرت خواهی سران حکومت، کشور را با وضعیتی چون دهۀ هفتاد رو به رو می کند.
• گفتگوهای قاطع و جدی صلح، یگانه راه معقول حل معضل افغانستان می باشد.
• شدت جنگ و ناامنی ها، مردم را از تامین صلح در کشور ناامید کرده است.
• طرف های درگیر، انعطاف نشان دهند و صلح کنند تا افغانستان پیشرفت کند.

نظریات مردم کابل:

سوما انگار یک تن از باشندگان شهر کابل، با توجه به وضعیت کنونی کشور، به پژواک گفت: «صلحی که آرمان هر افغان است، خیلی بعید به نظر می رسد که در سال های نزدیک در افغانستان برقرار گردد.»

او وضعیت کنونی کشور را نا امید کننده خواند وافزود: «اگر مشکلات ما با همسایه ها لاینحل باقی بماند، مشکلات سرحدات، گمرکات و ده­ها مشکل موجود حاضر در کشور مان، همچنان باقی بمانند و گفتگوهای رو در رو و سازنده با طرف­های ذیدخل در مسایل افغانستان صورت نگیرد، وضعیت همین­گونه نا معلوم و مایوس کننده خواهد بود.»

به گفتۀ انگار، صلح زمانی در کشور تامین می شود که همۀ افغان ها متحد شوند و منافع شخصی را بر منافع ملی ترجیح دهند.

وی ضمن تاکید بر از میان برداشتن تعصبات قومی و تامین عدالت در کشور، از دولت و طالبان خواست که از خصومت ها دست بکشند.

حمید صدیقی خبرنگار تلویزیون آریانا نیوز، جنگ جاری در کشور را «بیشتر جنگ پاکستان»  خواند و گفت: «تا زمانی که طالبان مطمئن اند که در میدان جنگ می توانند پیروز باشند و دستاورد داشته باشند، به گفتگو علاقه نشان نمی دهند و جنگ را ادامه می دهند. از این طرف بی برنامه گی حکومت، نبود اجماع ملی، ناتوانی حکومت در ایجاد اجماع منطقه یی برای صلح، سیاست تک فردی در ادارۀ کشور، نداشتن پالیسی خاص برای صلح و جنگ و در کل یک نوع بی برنامه گی برای آیندۀ کشور، باعث شده که طالبان همچنان شرور شوند و وقعی به گفتگو و صلح نگذارند.»

به باور او، تا زمانی که فشارهای واقعی ملی و بین المللی بر طالبان زیاد نشود، طالبان حاضر به صلح نمی شوند.

وی افزود: «اگر قضیه همین گونه پیش برود، لجاجت و جنگ طلبی طالبان و بی برنامه گی و قدرت خواهی سران حکومت ادامه یابد، آیندۀ افغانستان به مانند دهۀ هفتاد و یک جنگ تمام عیار داخلی است؛ زیرا مردم زیر فشار خواست های طالبان نمی روند و با این گروه مقاومت می کنند.»

او با بیان اینکه طالبان نمی توانند به زور به قدرت برسند، از آنان (طالبان) خواست که مذاکرات صلح را سرعت ببخشند.

وی در خطاب به حکومت گفت: «بهتر است حکومت از خود خواهی دست بکشد، اجماع واقعی داخلی را شکل بدهد، با تدبیر و مدارا از بی اتفاقی جلوگیری کند و برای تامین صلح، حاضر به دادن امتیاز شود و همچنان اصلی ترین کاری که عبارت از حل مشکل با پاکستان است را روی دست بگیرد و این کشور را اطمینان بدهد که منافعش در افغانستان تامین می شود و این اطمینان را به پاکستان بدهد که صلح افغانستان به نفع این کشور است.»

نظریات مردم کاپیسا:

فرزانه احمدی باشندۀ ولایت کاپیسا و یک تن از کارکنان حکومت، اظهار امیدواری کرد که هیات های مذاکره کنندۀ صلح هر دو جانب، روی موضوعات مهم کار کنند و وقت کشی نکنند.

خانم احمدی بر آتش بس، همدیگر پذیزی، متحد بودن، برداشتن نفاق از بین سیاسیون داخلی و در نظر گرفتن حقوق شهروندی برای تامین صلح در کشور تاکید کرد و گفت: «اگر گفتگوها نتیجه ندهد، طالبان از زورگویی و زیاده خواهی دست برندارند، سیاسیون کشور از منافع شخصی خود دست نکشند و به خیر و صلاح مردم کار نکنند، احتمال می رود که افغانستان دوباره به میدان جنگ مبدل شود و حتی امکان دارد تمام کشورها با افغانستان روابط خود را قطع کنند و افغانستان منزوی شود و تلخ ترین و بدترین شرایط را تجربه خواهد کرد.»

او از طالبان خواست که از «امتیازگیری و خودخواهی» دست بکشند؛ زیرا به گفتۀ او، یگانه راه معقول ادامه گفتگوهای صلح با قاطعیت وجدیت است و دیگر راه ها برای تامین صلح در افغانستان، نتیجه نخواهد داد.

همچنان او گفت: «در کُل باید دولت، چون نسبت به طالبان مسئولیت بیشتر در راستای حفظ جان و مال مردم دارد، انعطاف نشان بدهد و رییس جمهور، جلو آن عده از مقامات را که نسبت به تامین صلح، منافع شخصی شان را ترجیح می دهند، بگیرد.»

به گفتۀ وی، حکومت باید در راه اندازی عملیات تلاش کند به افراد ملکی آسیب نرسد؛ تا سبب ایجاد فاصله میان مردم و دولت نشود و صادقانه برای تامین صلح تلاش نماید.

نظریات مردم بامیان:  

خدیجه صفری مسؤول دفتر برابری برای صلح و دموکراسی در بامیان نیز ضمن نگرانی از وضعیت کنونی کشور گفت: «اگر وضعیت به همین منوال پیش برود و ولایات هم به دست طالب بیفتد، معلوم است که ما یک آیندۀ سیاه و تاریک را خواهیم داشت… در اینجا باید کشورهای همسایه و جامعه جهانی همت کند و برنامه ای را بسازد و با خود طالبان صحبت کند، اگر دولت به دست طالب بیفتد، ما یک آیندۀ سیاه در پیش خواهیم داشت.»

وی خواهان تامین آتش بس در کشور شد و گفت: «دولت هر چه زود تر آجندای مشخص را روی دست بگیرد تا که یک صلح واقعی در کشور پا برجا شود.»

نظریات مردم هلمند:  

حاجی مطیع الله مطیع باشنده لشکرگاه مرکز ولایت هلمند و رئیس شورای سرتاسری قوم «بروس» گفت که جنگ فعلی در کشور، به نفع ایران و پاکستان است و به ضرر نیروهای دولتی، طالبان و مردم عام می باشد؛ زیرا به گفته او، هر فردی که کشته می شود افغان است.

او افزود که با توجه به وعدۀ  الله (ج) باید برای تامین صلح کار شود و هر طرفی که (طالب و دولت) صلح نمی کند و موانع ایجاد می کند، در آینده مسئول خواهد بود.

وی افزود: «وضعیت کنونی در کشور، بسیار خراب است و باید دو طرف از حوصله کار بگیرند، بر نیروهای امنیتی، طالبان و مردم دل بسوزانند؛ چون فرزندان یک مادر استند که کشته می شوند.»

مطیع از دولت و طالبان خواست که از خواست هایی که تطبیق آن در شرایط کنونی غیرممکن است، دست بکشند و برای جلوگیری از افتادن افغانستان به دست پاکستان و ایران تلاش کنند؛ در غیر آن کشور های همسایه به اهداف شان دست خواهند یافت و مسئولیت بعدی و تاریخی آن، بردوش دولتمردان و طالبان خواهد بود.

نظریات مردم خوست:

محمد عظیم باشنده ولایت خوست، حکومت را مسئول اصلی وضعیت کنونی در کشور دانست و بدون ارایه جزئیات ادعا نمود که برخی مقام های حکومت، خواهان تامین صلح در کشور نیستند.

او گفت که نا امنی ها در کشور زیاد شده و به حدی رسیده است که مردم را از تامین صلح در کشور ناامید کرده است. به گفتۀ وی، با توجه به شرایط موجود، وضعیت کشور رو به خراب شدن است؛ زیرا هیچ طرحی موثر برای مهار کردن این وضعیت وجود ندارد.

او ضمن تاکید بر ایجاد اجماع ملی برای تامین صلح در کشور گفت که باید سیاسیون و رهبران کشور، متحد گردند و از موقف واحد وارد گفتگوی صلح شوند. موصوف از حکومت خواست که در عوض تمرکز بر ادامه جنگ، بر صلح تمرکز کند و از طالبان نیز تقاضا کرد که «به اشاره خارجی ها افغان ها را به قتل نرسانند.»

نظریات مردم بلخ:

سید محمد باشنده ولایت بلخ گفت که جنگ کنونی، به جز از وحشت و دهشت پیام دیگری برای مردم افغانستان ندارد. او افزود که جنگ جاری در کشور؛ مردم را با مشکلات اجتماعی، اقتصادی و غیره رو به رو ساخته است و شماری در حال فرار از کشور شان می باشند.

به گفتۀ وی، پروسۀ صلح تا کنون دستاوردی نداشته است؛ زیرا در هیات های گفتگوکنندۀ صلح دو طرف، نمایندگان واقعی مردم حضور ندارند؛ اما با آن هم مردم امیدواراند که مذاکرات صلح نتیجه ای در پی داشته باشد.

به باور او، در صورت جنگ، آیندۀ افغانستان با خطر جدی رو به رو است؛ اما اگر صلح تامین شود، افغانستان که کشور عقب مانده است، پیشرفت هایی در بخش های مختلف خواهد داشت.

سید محمد ضمن تاکید بر تامین آتش بس در کشور، از طالبان و حکومت خواست که از خود انعطاف نشان دهند؛ زیرا به گفتۀ او جنگ برنده ندارد و بهتر است که دو طرف به گفتگو رو بیاورند و برای ختم جنگ تلاش کنند.

نظریات مردم ننگرهار:

نوزادالله ودیر یک تن از باشندگان ولسوالی سرخرود ولایت ننگرهار، با توجه به وضعیت کنونی کشور گفت در صورتی که طرفین جنگ به توافق دست نیابند، ممکن است افغانستان با بحران مواجه شود.

او نیز از سران حکومت و طالبان خواست که آتش بس کنند، مذاکرات صلح را با جدیت ادامه دهند و منافع ملی را نسبت به منافع شخصی شان ترجیح دهند.

نظریات مردم کندهار:

احمد جاوید عابد باشندۀ ولایت کندهار گفت که نا امنی های اخیر، مردم را مایوس ساخته، امیدواری شان برای تامین صلح را از دست داده و از آیندۀ کشور شان نگران می باشند.

به گفته او، زمانی مردم به تامین صلح امیدوار می شوند که دست کم، قبل از آغاز مذاکرات آتش بس شود و در جنگ دو طرف، به افراد ملکی آسیب نرسد.

این در حالی است که هفتۀ گذشته ۱۱۷ فرد ملکی در سطح کشور جان باخته؛ اما در هفتۀ ماقبل آن، رقم کشته شده ها و زخمیان افراد ملکی در کشور، به بیش از ۴۰۰ تن رسیده بود.

نظریات مردم هرات:

احمد حنیف ازشهروندان هرات به پژواک گفت: ” زیاد به روند صلح خوش بین نیستم چرا که صلح درافغانستان به نفع کشورهای همسایه به خصوص پاکستان نیست به همین منظور روز به روز عرصه زندگی در کشور تنگ میشود، پاکستان عملا جنگ را با مردم و دولت افغانستان اعلام کرده پس هیچ خوشبینی به روند صلح وجود ندارد.”

بگفته ای موصوف، با تداوم این وضعیت، آینده کشور بسیار دشوار و خطرناک خواهد بود، این شهروند هرات با اظهارنگرانی افزود که پاکستان بازی تازه را آغاز کرده که مداخله به سرنوشت آینده مردم افغانستان میباشد، ایران عملا گروه طالبان را تمویل میکند.

او می گوید که تنها راه تامین صلح  درکشور این است که رهبران دولت افغانستان درهمکاری وهماهنگی با مردم، جامعه بین المللی بر طالبان ودو کشورهمسایه (پاکستان و ایران) فشار بیاورند،  تازمانیکه منافع عامه را بر منافع شخصی شان ترجیح ندهند، صلحی در کار نیست.