کابل (پژواک، ۴ میزان ۱۴۰۰): تحلیلگران، منجمد کردن سرمایۀ افغانستان توسط امریکا را برخورد نادرست خوانده میگویند که امریکا باید این تحریمات را بردارد و حکومت جدید افغانستان نیز از هم اکنون، برای حل مشکلات احتمالی اقتصادی، اقدام نماید.
پس از آنکه طالبان به تاریخ ۲۴ ماه اسد شهر کابل را تصرف کردند، ایالات متحدۀ امریکا بیش از نه میلیارد دالر سرمایۀ افغانستان را منجمد کرد.
این در حالی است که اکنون در افغانستان فعالیت های بانکی محدود شده، بانک ها طی یک هفته به مردم بیش از ۲۰۰ دالر و به شرکت ها در هر ماه در چهار مرحله بیش از ۲۵ هزار دالر نمی دهد.
این وضعیت، مردم را دچار مشکلات سخت اقتصادی نموده است. دو روز قبل مردم در کابل دست به اعترض زدند و از ایالات متحدۀ امریکا خواستند که قیود وضع شده بر سرمایۀ افغانستان را بردارد.
امریکا صلاحیت انجماد سرمایۀ افغانستان را دارد؟
استاد پوهنځی اقتصاد پوهنتون کاردان که نمی خواهد نامش در گزارش ذکر شود، به آژانس خبری پژواک گفت که صندوق بین المللی پول «IMF»، اداره یی است که امور همه بانک های مرکزی جهان را تنظیم می کند و بانک مرکزی هر کشور، نیاز دارد که عضویت این صندوق را داشته باشد، تا در حالات بد از آن قرض بخواهد و با کشورهای دیگر معاملات تجارتی داشته باشد.
وی افزود که بیشترین سهم در صندوق بین المللی پول را امریکا دارد، به این خاطر میتواند سرمایۀ کشورهای عضو این صندوق را منجمد نماید.
وی گفت که امریکا در مشوره با برخی کشورهای عضو این صندوق، این فیصله را کرده که سرمایۀ افغانستان تا زمانی منجمد باقی بماند که حکومت سرپرست جدید در این کشور، به رسمیت شناخته شود.
معروف مسلمیار استاد دیگر پوهنتون و آگاه امور اقتصادی نیز گفت که امریکا صلاحیت دارد که سرمایۀ افغانستان را منجمد کند.
به گفتۀ وی، این مبلغ پول را حکومت قبلی افغانستان که از سوی امریکا به رسمیت شناخته شده بود، به شکل امانت در بانک های امریکا گذاشته بود و حکومت جدید سرپرست در افغانستان، تاهنوز از سوی امریکا و جامعۀ جهانی به رسمیت شناخته نشده است؛ به این خاطر امریکا از لحاظ حقوقی استدلال کرده می تواند که این مقدار پول را در اختیار حکومت قرار می دهد که از سوی آنها و جامعۀ جهانی به رسمیت شناخته شود.
چرا امریکا سرمایۀ افغانستان را منجمد ساخته است؟
استاد پوهنځی اقتصاد پوهنتون کاردان، توقف سرمایه افغانستان توسط امریکا را یک اقدام سیاسی نادرست خواند و گفت که امریکا می خواهد با مسدود کردن دارایی افغانستان، بر حکومت جدید افغانستان فشار اقتصادی وارد کند، تا قدرت خریداری حکومت جدید را کاهش دهد و سیستم بانکی افغانستان هم، به سطحی فعالیت نداشته باشد، که حکومت جدید از طریق آن با کشورهای دیگر تجارت داشته باشد.
به باور وی، اگر حکومت جدید به پول منجمد شده دسترسی داشته باشد؛ پس برای حکومتداری خوب، مواد مورد ضرورت را از کشورهای خارجی خریداری خواهد کرد؛ اما اکنون امریکا نمی خواهد که حکومت جدید افغانستان، چنین شایستگی داشته باشد.
معروف مسلمیار نیز اضهارات مشابه داشت و گفت که مشاور سابق وزارت مالیۀ امریکا گفته است که حکومت سابق افغانستان، با امریکا روابط استراتژیک داشت، که دولت سرپرست جدید آن را ندارد و منجمد کردن پول افغانستان، حکومت جدید این کشور را با مشکلات زیادی رو به رو کرده می تواند، و امریکا نیز میخواهد تا از این طریق به نوعی بر حکومت جدید فشار بیاورد.
به بیان او، امریکا بخاطری در بارۀ افغانستان چنین فیصله کرده که حکومت سرپرست، نتواند مشکلات اقتصادی مردم را حل کند، و مشروعیت آن از این طریق به نوعی زیر سوال بیاید.
به اساس گزارشات، موضع گیری امریکا این است که پول منجمد شدۀ افغانستان را زمانی آزاد می کند، که طالبان حکومت همه شمول را ایجاد کنند و به حقوق بشردوستانه، به ویژه حقوق زنان احترام بگذارند.
طالبان بیشتر اعضای کابینۀ سرپرست را اعلام کرده اند و می گویند که این کابینه تا حدی بیشتر همه شمول و تغییر پذیر است. آنها می گویند که در تلاش هستند تا تغییرات دیگر مثبت هم در کابینه بیاید؛ اما مردم بر آن انتقاد می کنند و می گویند که این کابینه همه شمول نیست و زنان در آن حضور ندارند.
طالبان گفته اند که به حقوق زنان و در کل به حقوق بشری متعهد هستند، راوبط خوبی با جهان می خواهند؛ اما بین الملل باید بر آنها فشار نیاورند و اگر هر کشور چنین کاری انجام دهد، تنها خواهد ماند.
منجمد کردن سرمایه به اساس دلایل سیاسی، غیرمنصفانه است
مسلمیار گفت صندوق بین المللی پول، در حالی وضعیت سیاسی نامعلوم در افغانستان را عامل منجمد شدن پول افغانستان می داند که در نظر گرفتن ملحوظات سیاسی در بارۀ مسدود شدن پول یک کشور، غیر منصفانه است؛ زیرا که با چنین اقداماتی مردم با بحران اقتصادی رو به رو می شوند.
وی افزود که نهادهای کمک کننده و کشورها، باید در کمکهای خود، مسایل سیاسی را در نظر نگیرند.
به گفتۀ وی، برخی افراد می گویند که دارایی افغانستان فعلاً باید مسدود باقی بماند؛ اما اینها مقامات ارشد حکومت قبلی هستند که در حال حاضر خارج از کشور هستند، و می خواهند به نوعی بر حکومت موقت جدید فشار وارد کنند.
مسلمیار گفت که امریکا باید تحریمات وضع شده بر سرمایۀ افغانستان را لغو کند و با وضعیت اقتصادی افغانستان، برخورد سیاسی نکند؛ زیرا که اختلافات سیاسی، بخشی از جامعۀ بشری می باشد و هر کشور با کشورهای دیگر، اختلافات سیاسی دارد.
این در حالی است که وزارت مالیۀ امریکا دو روز قبل، دو جواز را صادر کرد که به اساس آن، حکومت امریکا، موسسه های غیردولتی و برخی سازمان های بین المللی مانند سازمان ملل متحد، می توانند که معاملات مالی را با طالبان داشته باشند، و زمینۀ صادرات مواد غذایی، ادویه جات و تجهیزات طبی مساعد شود.
منجمد ماندن سرمایه، مشکلاتی را ایجاد میکند
معروف مسلمیار گفت که اگر امریکا محدودیت وضع شده به دارایی افغانستان را لغو نکند، ممکن است واردات از خارج به افغانستان متوقف شود، قیمت مواد بی پیشینه بالا برود، نرخ افغانی کاهش پیدا کند و مردم با مشکلات فراوان مواجه شوند.
استاد پوهنځی اقتصاد پوهنتون کابل، نیز اظهارات مشابه داشت و لغو تحریم بر سرمایۀ یادشده را برای مردم افغانستان ضروری خواند.
حکومت سرپرست باید اقدامات لازم انجام دهد
یک استاد پوهنتون کاردان گفت که حکومت سابق، از پول منجمد شدۀ افغانستان استفاده نمی کرد؛ زیرا که برخی پروژه های بانک جهانی، بانک توسعه و بانک اسلامی در افغانستان عملی می شد، به طور مستقیم و غیرمستقیم نیازهای افغانستان را برآورده می کردند و در صورت نیاز، د افغانستان بانک دالر را لیلام می کرد.
وی افزود: “اکنون که چنین پروژه ها هم موجود نسیت و د افغانستان بانک اعلام لیلام هم نمی کند، پس در دالر کمبود آمده است و این کمبود را حکومت جدید از این طریق برآورده می تواند که صادرات خود را بیشتر کند، صادرات را به دالر کند، و یا هم یک معدن به کدام به قرارداد دهد، و از آن طریق دالر به سرای شهزاده منتقل کند و یا هم از کشورهای دیگر قرض بگیرد … این راه ها برایش موجود است که از آن استفاده کند.”
این درحاایست که ذبیح الله مجاهد معاون وزارت اطلاعات و فرهنگ، یک هفته پیش گفته بود که برخی پول های افغانستان، توسط حلقات بین المللی و دیگر خارجی ها منجمد شده، که منجر به تکمیل نشدن بودجه شده است.
اما او افزود: “ما از سراسر کشور عواید جمع آوری نکرده ایم و در حال جمع آوری است؛ یعنی افغانستان آنقدر هم فقیر نیست که چیزی نداشته باشد، ما درآمد داریم، گمرکات داریم و از طریق عواید می توانیم پول در بودجۀ خود داشته باشیم و هزینۀ حکومتداری و سایر هزینه های عاجل را تکمیل کنیم.”
وی این را هم گفت که برای وزارت تجارت و سایر وزارتخانه ها، سرپرستان گماشته شدند، آنها کار خود را خواهند کرد و با این امر ممکن است بانکها رونق پیدا کند، تجارت جریان پیدان کند و مشکلات مالی که تصور آن می شود؛ به زودی حل گردد.
بازدیدها: 275
GET IN TOUCH
NEWSLETTER
SUGGEST A STORY
PAJHWOK MOBILE APP