آب بندقرغه، بگونه بی‌پشینه کاهش یافته است

کابل(پژواک، اول عقرب ۱۴۰۰): منابع در بند قرغه شهر کابل می گویند، آب این بند که یکی از زیباترین مکان های تفریحی دراین شهر می باشد، به دلیل خشکسالی های متداوم و استفاده بی رویه از آن، کاهش بی پیشینه یافته است.

آنان همچنان می گویند، در صورت عدم جلوگیری از استفاده بی رویه آب این بند، ممکن این مکان تفریحی تا چند سال آینده به یک دشت مبدل شود.

 بند قرغه، در حومه‌ی کابل با فاصله هشت کیلومتری در غرب پایتخت موقعیت دارد، در سال ۱۳۳۰ خورشیدی در زمان محمدظاهره شاه (۱۹۳۳ – ۱۹۷۳م) ساخته شده است.

منابع درشاروالی کابل گفته بودند، ظرفیت اعظمی این بند به خاطر ذخیره ی آب۱۲ میلیون مترمکعب است که دراوایل، این بند ۲۰۰۰ هکتار زمین زراعتی را آبیاری میکرد اما بعدآ با ایجاد منازل رهایشی به ۱۰۰۰هکتار زمین کاهش یافت.

قایق رانی، بازدید ازفارم ماهی پروری، قوریه درختان سبز و میدان گلف ازجمله ی سرگرمی های خوب و جالب این تفریحگاه زیبا به شمارمیروند.

نگرانی از کاهش بی پیشینه آب این بند 

حاجی فضل، مالک قایق‌های بند قرغه، به آژانس خبری پژواک گفت که برای نخستین بار آب بندقرغه به این حد کم شده است.

موصوف به پایه پلی که در این این بند وجود دارد اشاره کرده گفت: « به حساب همین که قبلا تا کجایش آب قرار داشت و حالا به کجا رسیده می توان گفت که ۱۲ متر آب پایین آمده است.»

مالک قایق های بند قرغه می گوید که خشکسالی های پی درپی و استفاده بی رویه از سوی شهروندان باعث پایین آمدن آب این بند شده است.

وی افزود:« تانکرهای شخصی آب را می‌برند و به قیمت خیلی گزاف بالای مردم به فروش می‌رسانند که بازهم ضرر آن به مردم کابل برمی‌گردد. »

او، با بیان این‌که همه زیبایی و منظره بندقرغه کابل در آب آن است می‌گوید: « مردم به خاطر موجودیت آن این ساحه را خوش می‌کنند و جهت تفریح به این مکان می‌آیند. »

به گفته منبع، اگر جلو استفاده بی رویه از آب این بند نگیرند و راهکاری برای پُر کردن دوباره کاسه این بند روی دست گرفته نشود، ممکن تا چند سال آینده این مکان تفریحی به یک دشت مبدل شود.

مالک قایق‌های بندقرغه، از مسئولان زیربط خواست تا از ضایع شدن آب جلوگیری کنند تا زیبایی بند همچو گذشته باقی بماند و این تفریحگاه بزرگ و مشهور از بین نرود.

کفایت الله، یک‌تن از رانندهای قایق به پژواک گفت که نسبت به سال‌های گذشته سطح آب بند قرغه خیلی پائین آمده است.

وی افزود: «سال‌گذشته سطح آب به حدی بالا بود که از زیر پل سر ریزه می‌کرد و حدود هفت ماه آب از زیر پل جریان داشت؛ اما امسال سطح آب چندین متر پائین شده است.»

موصوف می‌گوید که آب بندقرغه به دلیل عدم ریزش برق، باران و انتقال آب توسط تانکرهای دولتی و شخصی کاهش یافته است.

وی اظهار امیدواری کرد که با افزایش برف، باران و جلوگیری انتقال آب توسط تانکرهای دولتی و شخصی، سطح آب دوباره کاسه بند پُر شود.

در همین حال نویدالله که ۱۵ تخت کرایی در بند قرغه دارد، نیز با تایید سخنان حاجی فضل گفت که برای نخستین بار آب بند قرغه به این حد کم شده است.

وی، دلیل کاهش آب بندقرغه را خشک سالی و انتقال آب توسط تانکرهای دولتی و شخصی دانسته و می‌گوید که به همین دلیل حالا قسمتی از این بند، به یک دشت خشک مبدل شده است.

موصوف، بند قرغه را برعلاوه تفریح، یک منبع عایداتی برای صدها شهروندان و دولت دانسته و از ادارات مربوطه تقاضا کرد تا استفاده بی‌مورد آب جلوگیری و در پُرنگهداشتن بند توجه جدی مبذول بدارند.

محمد، راننده تانکر آب که مصروف پُرکردن تانکرش از آب بندقرغه بود، گفت که این آب برای نوشیدن نیست، بیش‌تر مردم به خاطر ساخت و ساختمان از آن استفاده می‌کنند.

وی افزود، در گذشته (نظام قبلی) اجازه پُرکردن و انتقال آب برای شان داده نمیشد؛ اما اکنون کدام ممانعتی وجود ندارد.

موصوف، از صحبت بیشتر دراین مورد خود داری کرد.

 مسئولان: برای تانکرهای اجازه داده نمی شود

احمد ضیاء مجاهد، مسئول امنیتی بندقرغه، انتقال آب توسط تانکرهای شخصی را رد کرده و گفت که اجازه انتقال آب از بند قرغه فقط برای تانکرهای دولتی داده می‌شود که آن‌ها این آب را به خاطری آبیاری درختان و سرسبزی ساحات دولتی انتقال می‌دهند.

موصوف می‌گوید که از این آب برای آبیاری باغ‌ها، زراعت اطراف بند، فرقه، باغ بالا، بادام باغ و … استفاده می‌شود؛ اما با سرد شدن هوا و نبود کشت و زراعت، استفاده آن نیز متوقف می‌شود.

مسئول امنیتی بندقرغه، با تاکید گفت که به جز از تانکرهای ریاست سرسبزی، به هیچ فردی اجازه انتقال آب را نمی‌دهند.

در عین حال نقیب احمد فکوری، معاون فنی ریاست سرسبزی شاروالی کابل، با اشاره به پائین آمدن آب‌های زیر زمینی در چندین سال اخیر گفت که به همین دلیل برای آبیاری درختان از آب بندقرغه استفاده می‌شود.

وی افزود: « قبلاً از آب‌های زیرزمینی استفاده می‌کردند؛ اما یک‌سال به این‌سو به خاطر جلوگیری از استفاده آب‌های زیرزمینی، از آب دریای کابل و پس از کم‌شدن آب دریا، از آب بندقرغه استفاده می‌شود.»

موصوف می‌گوید که از آب بند قرغه، علاوه بر باغ‌ بالا و بادام ‌باغ، برای زراعت و آبیاری درختان مردم زیربند، اطراف قرغه، نواحی پنجم و چهاردهم نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فکوری، استحقاق آب باغ‌ بالا را ۱۸ ساعت و بادام ‌باغ را ۲۱ ساعت در هفته خواند و گفت:« با تاسف به امسال به دلیل پُرشدن کانال، استفاده اعظمی از آن نشده است و از تغییر نظام تاکنون فقط سه روز، ساحات مذکور آبیاری شده اند. »

به گفته وی، ریاست سرسبزی شهر کابل، از پنج تا ده تانکر آب برای آبیاری اطراف بند قرغه و نواحی پنجم و چهاردهم شهرکابل انتقال می‌دهد.

وی، با اشاره به ضایعات آب از جمله تبخیر آب، جذب در زمین و … گفت که اگر دوسال آینده باران نشود، امکان دارد که بند کاملاً خشک شود.

معاون فنی ریاست سرسبزی شاروالی کابل، با ذکر این‌که به دلیل بارندگی چندین سال است که بند پُر نشده است، می‌گوید که برای رفع این معضل آب‌های کوه‌ها و درها که به ساحات دیگر سرازیر می‌شوند باید به بندقرغه راه داده شود.

در همین حال، نیک محمد  رئیس کنترول و تفتیش اداره ملی حفاظت از محیط زیست پیشین، قبلاً در صحبتی با پژواک، کاهش آب های زیر زمینی را نگران کننده خوانده، گفت که تغییرات اقلیمی، کاهش بارندگی ها و افزایش نفوس در این شهر، باعث کاهش آب های زیرزمینی شده است.

وی گفته بود: «منبع اصلی آب های زیر زمینی در شهر کابل، باریدن برف و باران است که در اطراف شهر کابل در کوه های پغمان، چهارآسیاب (للندر) ذخیره شده و از آنجا سرچشمه می‌گیرد. که نمونۀ آن بند قرغه و کول حشمت خان است که منابع آبی شهر کابل می‌باشد که باید همیشه مملو از آب باشد.»

موصوف، حفر چاه های عمیق از سوی شهروندان به ویژه شرکت های تولید آب معدنی را نگران کننده خوانده و گفت که بود که برای حل این مشکل، دولت باید فعالیت های شرکت های تولید آب معدنی را که مصرف بیشتر دارد متوقف سازد.

این در حالی است، قبلاً بر اساس یک گزارش پژواک که در سرطان سال‌روان به نشر رسیده، اداره ملی تنظیم امور آب، از پایین رفتن ۱۲متری سطح آب­های زیرزمینی در شهر کابل خبرداده و آن را نگران کننده دانسته و گفته است که حکومت برای حل این مشکل، برخی برنامه‌ها را روی دست گرفته است.