تحقیق: ۱۱۴۷ تن غاصب ۴۸۵۵ جریب زمین کانال ننگرهار، هنوز بازداشت نشده‌اند

جلال‌آباد (پژواک، ٢٨ قوس ۱۴۰۰): بر اساس یافته‌های پژواک، به دلیل غفلت مقامات نظام پیشین در ننگرهار، ١١٤٧ غاصب حدود ۴۸۵۵ جریب زمین کانال بازداشت نشده‌اند و زمین نیز از نزد آنها بازگردانده نشده است.

در میان این غاصبین، از غاصبین چند بسوه الی صدها جریب زمین دولتی شامل اند؛ در این راستا ادارۀ کانال طی ۱۴ سال گذشته، ۲۸ مکتوب را به خاطر جلب همکاری، به ادارات ذیربط امنیتی و عدلی و مقام ولایت فرستاده؛ اما این نه افراد غاصب بازداشت شده و نه زمین‌های غصب شده از نزد آنها بازگردانده شده است.

چه مقدار زمین ادارۀ کانال غصب شده است؟

بر اساس اسناد به دست آمده، طی حدود ۳۰ کال گذشته، از ۵۵ هزار جریب اراضی کانال ننگرهار، نزدیک به شش هزار جریب آن غصب شده که از این جمله ۱۱۰۰ جریب زمین آن دوباره بازگردانده شده است؛ اما تاهنوز ۴۸۵۵ جریب زمین در کنترول غاصبان قرار دارد و از آن استفاده می‌کنند.

بر اساس این اسناد که از طرف ریاست کانال ننگرهار (شرکت زراعتی وادی ننگرهار) به دسترس آژانس خبری پژواک قرار گرفته، اکنون ۱۱۴۷ تن از اشخاص حکمی و غیرحکمی این زمین‌ها را غصب نموده اند.

در میان غاصبان، ادارات دولتی، مقامات دولتی، زورمندان و مردم عام شامل بوده؛ اما زمین غصب شده توسط مردم عام کمتر از مقدار یک جریب بوده که تنها به مقصد سرپناه از آن استفاده می‌کنند.

آراضی ادارۀ کانال را کیها و در کجا غصب کرده اند؟

بر اساس اسناد، غصب زمین از سال ۱۳۷۱ به اینسو آغاز شده که مقدار کمتر از یک جریب آن به خاطر اعمار خانه‌ها و حدود ۵۰ جریب زمین آن، به هدف فعالیت‌های زراعتی غصب شده است.

اراضی کانال ننگرهار در مربوطات شهر جلال‌آباد، بهسود، سرخ‌رود، غنی‌خیل و ولسوالی بتی‌کوت غصب شده که اکنون بیشتر افراد، آن را زمین‌های پدری دانسته و می‌گویند که این جایدادها برای شان از پدر به میراث باقیمانده است.

با این حال، مولوی غلام رحمن رئیس کانال ننگرهار می‌گوید که همۀ زمین مربوط آنها که افراد دیگر از آن استفاده می‌کنند؛ اگر افراد دولتی یا غاصبان غیر دولتی باشند، زمین را غصب کرده اند.

دو کمپ بزرگ مهاجرین در ننگرهار (فارم هده و شیخ مصری) نیز در زمین‌های کانال ننگرهار اعمار شده که ادارۀ کانال آن را عملکرد غیرقانونی می‌خواند.

غفلت مقامات و موجودیت فساد در گذشته

ادارۀ فعلی کانال ننگرهار می‌گوید که طی ۲۰ سال گذشته نه تنها از غصب زمین کانال جلوگیری نشده؛ بلکه مقامات وقت، برای غصب این اراضی، زمینه سازی کرده اند.

هر چند ادارۀ کانال جدول مقامات حکومت پیشین را که در غصب زمین دست داشتند یا در بازگرداندن این زمین ها همکاری نمی‌کردند، افشاء نمی‌کند؛ اما می‌گوید که تنها طی چهار سال گذشته، از آدرس ادارۀ کانال به مقام ولایت ننگرهار، قوماندانی‌امنیه، ادارات ذیربط دیگر و ارگان‌های عدلی به خاطر همکاری در این راستا، ۲۸ مکتوب فرستاده شده؛ اما آنها همکاری نکرده اند.

مولوی غلام رحمن رئیس ادارۀ کانال ننگرهار به پژواک گفت: «معلوماتی که من پیداکردم، ادارۀ کانال از سال ۱۳۸۷ الی ۱۴۰۰ به مقام ولایت، قوماندانی‌امنیه، استخبارات و ادارات ذیربط دیگر، ۲۸ عنوان مکتوب فرستاده است؛ اما این ادارات هیچ اقدام نکرده اند.»

چه مقدار زمین دوباره بازگردانده شده است؟

ادارۀ کانال ننگرهار می‌گوید که طی دو دهۀ اخیر در حالی که غصب نیز جریان داشت، تنها بیش از ۱۰۰ جریب زمین دوباره بازگردانده شده است.

مولوی غلام رحمن رئیس کانال ننگرهار در این مورد گفت که در آن زمان، حکومت به اکثر محلات دسترسی نداشت و مشکلات فساد و غفلت نیز وجود داشت که از اثر آن، مقدار زیاد زمین‌ها هنوز بازگردانده نشده است.

در رابطه به موارد جدید غصب، ۱۰۰ تن بازداشت شده اند

ادارۀ کانال ننگرهار می‌گوید، در اولین روزهای سقوط نظام سابق و استقرار نظام فعلی، برخی افراد فرصت طلب تلاش کردند که زمین‌های کانال را غصب کنند؛ اما آنها دوباره زمین‌ها را برگردانده و برخی افراد را دستگیر کرده اند.

مولوی غلام‌رحمن رئیس کانال ننگرهار می‌گوید، برخی افراد با استفاده از وقت در زمین‌های کانال خانه‌ها، مارکیت‌ها و دیگر اعمار کرده بودند، آنها آبادی‌های شان را تخریب کرده، زمین‌ها را بازپس گرفته و حدود صد تن را بازداشت کرده اند.

به گفتۀ او، افراد بازداشت شده در حال حاضر در قوماندانی امنیۀ ننگرهار نگه‌داری می‌شوند و به زودی محکمه در مورد شان فیصله خواهد کرد.

رئیس ادارۀ کانال می‌گوید، وزیر زراعت به وی هدایت داده که برای بازگرداندن تمام زمین‌های کانال ننگرهار، طرحی را تدوین کند، زمین‌ها را برگرداند و اگر نیاز شد، از قطعۀ سبز همکاری بخواهد.

او می‌گوید، برای بازگرداندن زمین‌های غصب شدۀ کانال، به هیچ ارگان عدلی و قضایی نیاز نیست؛ طبق اصول خود آنها باید تمام زمین‌ها را از غاصبین بازگردانند؛ زیرا به څارنوالی و قضاء، قضیه‌هایی محول می شود که در آن شک و تردید موجود باشد؛ زمین‌های کانال ثابت می‌باشد و از سوی مردم غصب شده است.

در زمین‌های غصب شدۀ کانال ننگرهار، کمپ‌های مهاجرین فارم هده و شیخ مصری نیز شامل می باشند که به اساس قانون زمین، این کمپ‌ها باید از طریق ورازت زراعت، به وزارت‌های مهاجرین و شهرسازی منتقل شود؛ اما این کار صورت نگرفته و خودسرانه در آن کمپ‌ها ساخته شده که غصب شمرده می‌شود.

اما مردم مستقر در این کمپ‌ها می‌گویند، آنها دعوای مالکیت این زمین‌ها را نکرده اند، فقط به دلیل ناتوانی و ناامنی در مناطق‌شان، به اساس حکم حکومت وقت در این‌ مکان مستقر شده‌‍ اند.

این کمپ‌ها از سال ۱۳۷۱ آباد شده و تاکنون هزار خانه در آن اعمار گردیده که یکی‌ از این کمپ‌ها در سرخ‌رود و دیگرش در مربوطات ولسوالی بهسود، موقعیت دارد.

مزمل یکتن از باشنده‌گان فارم هده به پژواک گفت: «۲۸ سال قبل در کمپ فارم هده متولد شده‌ام، کلان شده‌ام، عرسی کرده‌ام و اکنون پدر فرزندان استم؛ اما تاکنون کسی برایم نگفته است که این غصب است و نه‌هم ما خودسرانه در این‌جا مستقر شده ایم.»

عنایت‌الرحمن باشندۀ کمپ شیخ‌مصری گفت، آنها نه در اینجا آبادی کرده، نه توان دارند و نه هم دعوای مالکیت زمین را کرده اند.

او می‌گوید، هر زمانی‌که حکومت فیصله کند، آنها این مکان را ترک می‌کنند؛ اما بر حکومت حق دارند که به آنها سرپناه بدهد.

از سوی دیگر، بعد از روی کار آمدن حکومت جدید، دسترسی به اکثر مقامات حکومت پیشین، دشوار شده است.

پژواک تلاش نمود، تا از مقامات حکومت سابق نظرمحمد بصیر حقیار رئیس ادارۀ کانال ننگرهار را با خود داشته باشد، اما او در جواب پرسش آژانس پژواک از ابراز نظر خودداری کرد.

قابل ذکر است که علاوه به ادارۀ کانال ننگرهار، در ولسوالی‌های رودات، لعلپور، مومندره، کوت، غنی خیل، هسکه مینه، کامه، دوربابا، سرخرود، چپرهار، حصارک و برخی ولسوالی‌های دیگر، ۱۱۰۶ تن ۲۷۵۸۵۶ جریب زمین دولتی را غصب کرده‌ اند.

بازدیدها: 154