دیدگاه‌های مختلف در مورد تلاش‌ها برای «برگزاری جلسات آنلاین ولسی‌ جرگه»

کابل (پژواک، ۳۱ جوزا ۱۴۰۱): شماری از اعضای ولسی جرگۀ حکومت پیشین تلاش‌های ‌شان را در زمینۀ برگزاری آنلاین جلسات این جرگه آغاز کرده‌اند؛ اما برخی از نماینده‌گان مجلس آن را بی فایده و آگاهان امور آن را اقدامی سیاسی دانسته می‌گویند، هیچ قوۀ حکومت سرنگون شده، حق چنین کاری را ندارد.

شماری از نماینده‌گان پیشین، این نشست‌ها را گام خوبی در راستای رساندن صدای مردم به حکومت و جهان خوانده و می‌گویند، آن‌ها هنوز هم نماینده‌گان مردم اند و این جرگه عضویت اتحادیۀ بین‌المللی را دارد و خود شان را نماینده‎گان مردم می‎دانند.

اما برخی از آگاهان امور وظایف اساسی ولسی جرگه را به گونۀ آنلاین عملی ندانسته و حکومت سرپرست کشور می‌گوید که این موضوع ارزش واکنش را ندارد.

تلاش برای برگزاری نشست‌های آنلاین ولسی جرگۀ قبلی

عبدالقادر ځاځی وطندوست، رئیس پیشین دارالانشای ولسی جرگۀ حکومت گذشته، طرحی را با اعضای ولسی جرگه در میان‌گذاشته است. شماری از نماینده‌گان جرگه به پژواک تایید کردند که این طرح از طریق گروپ‌های واتساپ با آن‌ها شریک ساخته شده‌است.

در این طرح آمده‌است‌: «قرار است شورای ملی (ولسی جرگه) طبق معمول (سه روز در هفته) از طریق زوم و آنلاین سپس به ابتکار عبدالقادر ځاځی وطندوست، رئیس عمومی دارالانشاء تشکیل جلسه خواهند داد.»

وی نگاشته‌است، این نشست به کمک تخنیکی همکاران دفتر دارالانشای عمومی و با هماهنگی بنیادهای بین‌المللی، اتحادیۀ پارلمان‌های بین‌المللی (IPU)، نهادهای جامعۀ مدنی و رسانه‌های ملی و بین‎المللی برگزار می‌شود.

منبع می‌نگارد، اعضای هفدهمین دورۀ  تقنینی ولسی جرگه می‌توانند، تا در این نشست‌ها اشتراک کرده و طبق معمول، نظریات و پیشنهادهای‎ شان، مشکلات مردم ولایت‌های مربوط و در مجموع سرنوشت و مشکلات کشور را شریک سازند.

موصوف از اعضای ولسی جرگه خواسته در صورت موافقت با این طرح، با ریاست دارالانشاء در تماس شوند.

شماری از وکلای پیشین: برگزاری نشست آنلاین مفید است

شماری از اعضای ولسی جرگه با برگزاری این نشست به صورت آنلاین موافقت دارند؛ اما برخی دیگر برگزاری نشست‌های آنلاین را برای مردم مفید نمی‎دانند و برخی نیز می‌گویند که در این زمینه، مشوره می‌کنند.

جاویدصافی عضو این جرگه به آژانس خبری پژواک گفت، پارلمان افغانستان همچنان عضویت و رسمیت اتحادیۀ پارلمان‌های جهان را دارد و هدف از برگزاری این نشست‎ها به صورت آنلاین، رساندن صدای مردم به جهانیان می‌باشد.

او افزود، این جلسات آنلاین بسیار سودمند خواهد بود؛ زیرا مردم هر ولایت با نماینده‌گان شان در تماس بوده و مشکلات خود را از ولایت‌های مربوط شان، شریک خواهند کرد.

به گفتۀ موصوف، این موضوعات در نشست‌های آنلاین مورد بحث قرار خواهد گرفت؛ صدای مردم به گوش جهانیان رسانده خواهد شد، تا حکومت افغانستان برای حل مشکلات مردم تحت فشار قرار گیرد.

شینکی کروخېل عضو دیگر ولسی جرگه می‌گوید، جلسات آنلاین این جرگه می‌تواند، صدای عدالت‌خواهی مردم باشد و این داعیه به گوش حکومت و جامعۀ‌جهانی خواهد رسید.

او می‌گوید، اکنون شماری از رسانه‌ها در افغانستان بسته یا محدود شده‌اند؛ بنابراین این نشست‌های آنلاین آدرس بهتر است تا روی مشکلات صحبت شود، پشنهادها برای حل آن تهیه و به حکومت و جامعۀ‌بین المللی رسانده شود.

کریم‌الله اتل عضو دیگر ولسی جرگه نیز می‌گوید، نماینده‌گان مردم در این جرگه باید نمایندۀ مردم باشند؛ زیرا هنوز نماینده‌گان مردم افغانستان در سطح جهان شناخته می‌شوند.

وی گفت، هنوز هم گفتگو و مشوره‌ها میان اعضای ولسی جرگه جریان دارد و در چند روز آینده نهایی خواهد شد.

به گفتۀ او، تاهنوز مشخص نیست که این نشست به صورت آنلاین آغاز خواهد شد یا خیر؟ اما اگر آغاز هم شود، دلایل آغاز آن مشخص خواهد بود، اگر آغاز هم نمی‎شود، پس نماینده‌گان پارلمان دلایلی برای این کار خواهند داشت.

نشست‌های ولسی جرگۀ قبلی تاثیرگذار نمی‌باشد

در همین حال، ننگیالی لونگ عضو دیگر ولسی جرگه می‌گوید، برگزاری جلسات آنلاین این جرگه، هیچ فایده‌یی برای افغان‌ها ندارد.

وی به کسانی که می‌خواهند چنین نشست‌ها را برگزار کنند، می‌گوید: «یکی از وظایف ولسی جرگه نظارت بر کارکردهای حکومت می‌باشد، شما حکومت را قبول ندارید، پس چه‌گونه از عملکرد حکومت نظارت می کنید؟. دیگر وظیفۀ ولسی جرگه وضع قوانین است، پس ولسی جرگه به صورت آنلاین برای چه‌کسی و چه‌گونه قوانین وضع می‌کند. مسؤولیت دیگر ولسی جرگه سمع مشکلات مردم و رساندن آن به حکومت است، که در حال حاضر این نیز امکان پذیر نیست، تو در خارج هستی، پس چه‌گونه مشکلات مردم را به حکومت می‌رسانی، در حالی که حکومت تو را به رسمیت نمی‌شناسد.

به بیان او، برگزاری چنین نشست‌ها برای افغان‌ها هیچ تاثیرگذار نمی‌باشد؛ زیرا اکنون حکومت افغانستان تبدیل شده، در حکومت جدید تاکنون پیرامون سرنوشت ولسی جرگه بحثی صورت نگرفته و جرگه در شرایط کنونی نمی‌تواند وظایف خود را انجام دهد.

وژمه صافی عضو دیگر ولسی جرگه در زمینۀ طرح یادشده می‌گوید: «بلی، در این مورد مطلع استم، اما در مورد جزئیات مطلع نمی‌باشم، همچنین نگرانم که این یک حرکت نمایشی نباشد که به‌جای  منفعت، مشکل دیگری برای کشور ایجاد کند؛ چون من مخالف حرکت‌های نمایشی و رقصیدن به طبلۀ دیگران هستم.»

او می‌گوید، در این مورد مصروف مشوره است و تصمیم نهایی اش را نگرفته است؛ اما می‌افزاید که اگر چنین جلسات به نفع مردم باشد، از آن حمایت خواهد کرد.

«هیچ  قوۀ دولت سرنگون شده به صورت آنلاین حق فعالیت را ندارد»

ودیر صافی، کارشناس امو سیاسی و حقوقی نیز می‌گوید: «زمانی یک دولتی با سه قوه منحل شود، باز هیچ قوه و هیچ ادارۀ آن حق ندارد که به‌صورت آنلاین فعالیت کند.»

او گفت: «این افراد ارتباطی با هموطنان ندارند، وقتی در اینجا بودند چه کردند؟ این مردم مست پول هستند، حتا نمی‌دانند چه کار می‌کنند، آن‎ها برای کدام حکومت؟ برای چه کسی؟ به رضای چه کسی؟ در کدام جغرافیا؟ قانون گذاری می‌کنند؛ زیرا وظیفۀ اصلی پارلمان همین می‌باشد.»

موصوف گفت، هر کشوری که برای آن‎ها اجازۀ برگزاری جلسات آنلاین یا دیدارهای فزیکی را می‌دهد، در حقیقت در امور افغانستان مداخله می‌کند و حکومت سرپرست افغانستان حق دارد، تا طبق پرنسیپ‌های بین‌المللی شکایت کند.

به گفتۀ او، اعضای ولسی جرگه حکومت قبلی حق ندارند به‌صورت آنلاین فعالیت کنند و از هری کشوری که این کار انجام می‌شود، مسؤول دانسته می‌شود.

گل‌الرحمن قاضی‌زاده، رئیس پیشین کمیسیون نظارت بر تطبیق قانون اساسی می‌گوید، حکومت پیشین سقوط کرده و دولت قبلی در مجموع از بین رفته‌است.

به بیان وی، اگر حکومت فعلی به رسمیت شناخته نشده‌است، پس دنیا به حکومت قبلی نیز اعتبار حقوقی و قانونی را نداده‌است.

او می‌گوید: «ولسی جرگه طبق قانون اساسی از ارزش حقوقی ویژه برخوردار است؛ ولسی جرگه تصمیمات تقنینی خود را به صورت آنلاین در کجا تطبیق می‌کند؟ محل تطبیق آن کجاست؟ مردم اینجا خواهند بود؛ نه در آنجا؛ ولسی جرگه باید در زمینۀ مشکلات مردم تصمیم اتخاذ کند و سپس آن را با حکومت در میان‌بگذارد و یک شکل اجرائی باید پیدا کند، این چه‌گونه عملی خواهد شد، به‌صورت آنلاین؟ دیگر اینکه آن‌های باید از عملکرد حکومت نظارت کنند، آن‌ها از کدام حکومت نظارت خواهند کرد؟ به طور کلی وظایف اساسی ولسی جرگه به ​​صورت آنلاین عملی نمی‌باشد.»

اما به گفتۀ موصوف، اگر هدف از این جلسات به نحوی برقراری ارتباط با حکومت سرپرست افغانستان باشد و برای اتحاد راه باز کند، پس گام مثبت است.

گل‎رحمان قاضی در اشاره به این سخنان اعضای ولسی جرگه که می‌خواهند صدای مردم را به گوش جهانیان برسانند می‌گوید، که آنچه آن‌ها (شماری از اعضای ولسی جرگه) می‌گویند، یک حرکت سیاسی خارج از کشور می‎باشد.

عبدالقادر ځاځی، رئیس عمومی دارالانشای ولسی جرگه در مورد اینکه ولسی جرگه چه‌گونه می‌تواند وظایف خود را به‌صورت آنلاین انجام دهد، می‌گوید: «اگر دیگر نباشد همین شکل آنلاین خو آن قدر می‌تواند که به کار خوب حکومت سرپرست افغانستان، کار خوب بگوید و برای بد، بد؛ صدای‌ شان را به حکومت و جامعۀجهانی برساند، اگر آن‌ها به آن رسیده‌گی می‌کنند و اگر نه، با آن‌ها ربطی ندارد.»

او می‌گوید، هفدهمین دورۀ تقنینی ولسی جرگه به ​​پایان نرسیده و در زمینۀ این طرح، اکثریت اعضای ولسی جرگه با وی موافقت دارند، به زودی جلسات شان آغاز خواهد شد.

این موضوع را با بلال کریمی، معاون سخنگوی حکومت سرپرست افغانستان نیز در میان‌گذاشتیم، اما او تنها گفت که «این کار ارزش واکنش را ندارد.»