یافته‌های پژواک: در سال جاری ۱۳۵ هزار مهاجر افغان به گونۀ اجباری از ایران اخراج شده‌اند

کابل (پژواک، ۲۰ سنبله ۱۴۰۱): از آغاز سال جاری ه. ش تاکنون حدود ۲۵۲ هزار مهاجر افغان از کشورهای ایران و پاکستان به کشور بازگشته‌اند که از این میان، ۱۳۵ هزار آنان به گونۀ اجباری از ایران اخراج شده‌اند.

طبق معلومات دفتر مطبوعاتی وزارت امور مهاجرین و عودت کننده‌گان، در حال حاضر حدود ۷ میلیون افغان به عنوان پناهنده در کشورهای مختلف جهان به ‌سر می‌برند.

طبق معلومات منبع، از این میان حدود سه میلیون مهاجر افغان در کشور ایران، دست کم سه میلیون در پاکستان و بقیه در سایر کشورهای جهان زنده‌گی می‌کنند؛ از این میان، برخی آنان دارای اسناد قانونی اقامت در کشورهای یاد شده می‌باشند، اما شمار دیگر شان فاقد این اسناد می‌باشند.

پس از تحول سیاسی در ۲۴ ماه اسد سال گذشته در کشور، آیالات متحدۀ امریکا و برخی کشورهای دیگر، حدود ۱۵۰ هزار افغان را که قبلا در افغانستان با آنها کار کرده بودند، به خارج انتقال داده‌اند.

از چهار دهه گذشته به اینسو، بسیاری از افغان‌ها به قصد کار به کشورهای دیگر به خصوص ایران و پاکستان می‌روند، گاهی اوقات در این کشورها با برخورد نادرست مواجه می‌شوند و بسیاری از آنان که فاقد اسناد قانونی اقامت می‌باشند، به گونۀ اجباری از کشورهای مربوطه به خصوص ایران اخراج می‌شوند، اما بازهم روزانه تعداد زیادی از افغان‌ها به گونۀ قانونی و یا از طریق راه‌های قاچاقی به ایران و پاکستان می‌روند، تا در آنجا کار کنند و یا هم از این طریق خود را به سایر کشورهای جهان برسانند.

عودت کننده‌گان اجباری و دواطلبانه

یافته‌های آژانس خبری پژواک نشان می‌دهد که از آغاز سال روان تا کنون بیش از ۲۵۲ هزار مهاجر افغان به گونۀ اجباری و یا داوطلبانه از کشورهای ایران و پاکستان به کشور بازگشته‌اند که بیشتر آنان از ایران برگشته‌اند.

وزارت امور مهاجرین و عودت کننده‌گان افغانستان در صفحۀ فیسبوکش همواره خبرهایی را در این مورد منتشر کرده‌است.

آژانس خبری پژواک از آغاز سال جاری ۱۴۰۱ تاکنون این خبرها را جمع‌آوری کرده‌است

این معلومات نشان می‌دهد که از میان بیش از ۲۵۲ مهاجر افغان، ۲۳۱ هزار و ۷۸ تن آنان از کشور ایران بازگشته که بیش از نصف‌ شان (بیش از ۱۳۵ هزار تن) به گونۀ اجباری اخراج شده‌اند.

در سال جاری هـ. ش بیش از نیمی از مهاجرین افغان به گونۀ اجباری از ایران اخراج شده‌اند.

از آغاز سال روان تاکنون بیش از ۲۱ هزار مهاجر افغان نیز از پاکستان به کشور بازگشته‌اند.

دفتر مطبوعاتی وزارت امور مهاجرین و عودت‌ کننده‌گان می‌گوید، تعداد اندکی از این افراد کسانی اند که اسناد پناهنده‌گی دارند و بقیه افرادی می‌باشند که فاقد اسناد پناهنده‌گی بوده و برای مدت کوتاهی به خاطر تداوی، تجارت و سایر امور به پاکستان رفته‌ و هنگام بازگشت ثبت شده‌اند.

ترکیه نیز مهاجرین افغان را اخراج کرده‌است

ترکیه پس از پاکستان و ایران کشوری است که در آن نسبت به کشورهای دیگر شمار زیادی از مهاجرین افغان زنده‌گی می‌کنند.

طبق گزارش‌های دریافت شده، ترکیه در ماه سرطان سال روان یک بار ۱۳۶ افغان و بار دوم در ماه ثور سال روان ۲۲۷ افغانی را که فاقد اسناد قانونی مهاجرت بودند، اخراج کرده‌اند.

وزارت امور مهاجرین و عودت ‌کننده‌گان بدون ارایۀ جزئیات در تویترش نگاشته‌است، از ۲۴ ماه اسد سال گذشته تا ماه سرطان سال روان، بیش از ۸۲۳ هزار افغان از سایر کشورها به کشور خود برگشته‌اند.

پناهنده‌گانی بازگشته به کشور چه می‌گویند؟

نجیب‌الله ۲۵ ساله باشندۀ شهر کابل می‌گوید، چند ماه پیش ویزه گرفت و به ایران رفت و از آنجا تصمیم گرفت که از طریق قاچاق به ترکیه برود، اما موفق نشد.

او می‎افزاید: «مسیرهای قاچاق بسیار دشوار بود؛ من خیلی زحمات دیدیم، اما قیودات در مرز ترکیه خیلی زیاد بود، چندین شب را در کوه گذراندیم، در حال دویدن اوگار شدم، پایم زخمی شد… پس دوباره به تهران برگشتم و از آنجا به کابل زیبای خودم آمدم، هنوز هم بیکار استم، اما تلاش دارم که در کشورم کار پیدا کنم و در اینجا زنده‌گی کنم.»

شاه‎فیصل، باشندۀ ولسوالی بگرام ولایت پروان – که یک هفته پیش به زور از ایران اخراج شده – می‌گوید که قبل از تحول سیاسی در افغانستان، با یک موسسۀ کار می‌کرد، اما بعداً بیکار و مجبور شد به ایران برود.

وی گفت: «به اثر ناچاری به ایران رفتم، چهار ماه آنجا کار کردم، سپس از ایران از راه‌های قاچاقی به ترکیه حرکت کردم، در مرز آنجا پولیس به همراه دوستان دیگر دستگیر کردم، توسط آن‌ها دوباره به ایران برگردانده شدم، در آنجا یک هفته زندانی بودم و سپس از ایران به افغانستان بازگردانده شدم.»

وی گفت، در ایران و برخی کشورهای دیگر با مهاجران افغانستان برخورد بسیار بد می‌شود و افغان‌ها به دلیل بیکاری مجبور اند که مشکلات مسیرهای طولانی قاچاق و این برخورد نادرست تحمل کرده و تردد از مسیرهای صعب‌العبور قاچاقی را ترجیح دهند.

او می‌افزاید: «زمانی که افغان‌ها در ایران دستگیر کنند، به اردوگاه (زندان) برده می‌شوند و تا زمانی که هزینه رفتن به افغانستان را نپردازند، آن‌ها در زندان نگه‌داری می‎کنند، شکنجه و لت‌وکوب شان می‌کنند؛ من هم پول همراهم نداشتم، سه شب در زندان بودم، سپس برادرم پول را فرستاد و به ایرانی‌ها دادم، بعداً من را به افغانستان بازگرداندند.»

شاه‌فیصل از حکومت می‌خواهد که زمینۀ کار برای مردم را فراهم کند تا کسی مجبور به رفتن به کشورهای دیگر نشود.

احمدشاه سلیم، کارمند ریاست تفتیش ستره محکمه در حکومت قبلی، یک ماه پیش به گونۀ داوطلبانه به همراه خانواده‌اش از ایران به کشور بازگشته‌است.

او می‌گوید در ابتدای حکومت سرپرست جدید، اظهارات مختلف دربارۀ کارمندان حکومت قبلی مطرح می‌شد و نگرانی‌ها از این بابت او را مجبور به رفتن به ایران کرد.

وی در حالی که می‎گویدٍ، پس از رفتن به ایران با در نظرداشت وضعیت افغانستان، این نگرانی او برطرف شد و به کشورش بازگشت.

موصوف می‌‎افزاید: «زنده‌گی با خانواده در کشورهای دیگر غیر از کشور خود بسیار دشوار است، مجبوری و زنده‌گی ناچاری بد است، بدون ویزه و اسناد قانونی اقامت، زنده‌گی در ایران غیرممکن است؛ آنجا خیلی قیمتی است و برای افراد امثال ما کارهای دشوار در آنجا نیز آسان نیست، پس به همین دلیل به وطن زیبایم افغانستان برگشتم، اکنون که امنیت تأمین است، شب و روزم در کشور می‌گذرد.»

او همچنان می‎گوید، اگر در افغانستان زمینۀ کار برای مردم فراهم شود، هیچکس حاضر نخواهد شد، تا به کشورهای دیگر برود.

احمدشاه سلیم می‎افزاید: «کشورهای دیگر به دست افغان‌ها آباد شدند، ای‌کاش چنین فرصت‌هایی در داخل کشور ایجاد شود، تا افغان‌ها برای کشورش کار کرده و آنرا آباد کنند.

تاثیر مشکلات اقتصادی بر اخراج افغان‌ها از ایران

طارق فرهادی کارشناس مسایل سیاسی به آژانس خبری پژواک گفت، وضعیت سیاسی و اقتصادی ایران خوب نیست، به همین دلیل ایرانی‌ها با افغان‌ها خشونت می‌کنند و پروسۀ بازگرداندن آن‌ها را سرعت بخشیده است.

وی می‌گوید، ایران با خشک‌سالی و قیمتی شدید مواجه است و در کنار آن مذاکرات با امریکا نیز نتیجه در پی نداشته است.

به گفتۀ وی، حکومت ایران تلاش دارد تا به نحوی مردم را به خود نزدیک نماید و و به همین منظور روزانه ده‌ها افغان را به افغانستان باز می گرداند.

فرهادی می‌گوید، به هر اندازه که وضعیت اقتصادی در ایران خراب گردد به همان اندازه برخورد ایرانی‌ها با افغان‌ها بدتر می‌گردد، تا پس از این سایر افغان‌ها برای رفتن به این کشور دل خوش نکنند.

فرهادی می‌گوید، مشکل افغانستان این است که خود مهاجر تولید می‌کند و راه حل این است که در داخل کشور باید برای مردم زمینۀ کار مساعد گردد تا به مهاجرت روی نیاورند.

این موضوع را با بلال کریمی معاون سخنگوی امارت اسلامی و دفتر مطبوعاتی وزارت امور مهاجرین شریک نمودیم، اما تاکنون جواب ارایه نکرده‌اند.

به اساس گزارش، حکومت سرپرست افغانستان گفته است روی طرح‌های کوتاه مدت و میان مدت برای کاهش بیکاری و کاریابی کار می کنند و با هماهنگی وزارت‌های سکتوری و اداره‌‌های مربوط پالیسی ملی کاریابی را ایجاد می‌نماید.

همچنان طی چند ماه گذشته دولت افغانستان نیز با مقامات ایرانی، پاکستانی و ترکیه در مورد حل مشکلات مهاجران افغان در این کشورها گفتگو کرده است.

بازدیدها: 53