پس از تحول سیاسی در افغانستان، سال گذشته قیمت جایدادها در کابل ۴۷ درصد کاهش یافت، اما اکنون دوباره ۲۴ درصد بلند رفته‌است

کابل (پژواک، ۲۸ سنبله ۱۴۰۱): یافته‌های پژواک نشان می‌دهد که پس از تحول سیاسی در ماه اسد سال گذشته، قیمت‌های جایدادها در شهر کابل طور اوسط ۴۷ درصد کاهش یافت، اما اکنون دوباره روبه افزایش بوده و ۲۴ درصد بلند رفته‌است.

یکی از تحلیلگران امور اقتصادی می‌گوید، زمانی که وضعیت اقتصادی یک کشور بحرانی شود، در این صورت نرخ‌ها کاهش می‌یابد، اما پس از بحران بازارها به طور تدریجی به حالت اصلی خود بر می‌گردد. به باور او، افزایش قیمت جایدادها به این معناست که مردم فکر می‌کنند، از حالت بحرانی خارج شده‌ و یا در حال خارج شدن از آن اند؛ اما به این معنا نیست که اقتصاد افغانستان به ثبات رسیده‌است.

آژانس خبری پژواک در مورد خرید و فروش، کرایه و گروی خانه‌های ۱۰ اتاقه، آپارتمان‌های سه اتاقه، خانه‌های سه اتاقۀ اعمار شده در زمین سه بسوه‌یی و سه بسوه زمین رهایشی معلوماتی را از نزد دفاتر رهنمای معاملات در نقاط مختلف شهر کابل (شهرنو، خوشحال خان و قصبه) جمع‌آوری کرده‌است.

از آن‌ها پرسیده شده‌است که اکنون قیمت جایداد‌ها نسبت به قیمت زمان حکومت پیشین و اوایل حکومت سرپرست جدید، چقدر تفاوت دارد؟

حکومت پیشین به‌تاریخ ۲۴ ماه اسد سال گذشته سقوط کرد و حکومت کنونی جایگزین آن شد.

طبق گزارش‌ها، ایالات متحدۀ امریکا و برخی کشورهای دیگر در زمان تحول و پس از آن، حدود ۱۵۰ هزار تن از افغان‌هایی را که با آنان در افغانستان کرده بودند، به خارج انتقال دادند. در آن زمان برخی افراد دیگر نیز تلاش داشتند که از افغانستان خارج شوند که این امر باعث کاهش نرخ جایدادها شد.

قیمت خانه‌ها

یافته‌های پژواک نشان می‌دهد که پس از سقوط حکومت پیشین، قیمت منازل در شهر کابل به گونۀ اوسط ۳۶ درصد کاهش یافت، اما اکنون دوباره ۱۴ درصد بلند رفته‌است.

طبق معلومات دفاتر رهنمای معاملات، پیش از تحول قیمت آپارتمان سه اتاقه در شهرنو کابل به طور اوسط حدود ۸.۳ میلیون افغانی، در خوشحال خان حدود ۴.۱ میلیون افغانی، اما در قصبه حدود ۲.۲ میلیون افغانی بوده‌است، اما در اوایل حکومت جدید، قیمت همین خانه در شهرنو تا حدود ۴.۸ میلیون افغانی، در خوشحال خان ۲.۶ میلیون افغانی و در قصبه تا ۱.۱ میلیون افغانی کاهش یافت؛ اما اکنون این نرخ‌ها در شهرنو به ۵.۷ میلیون افغانی، در خوشحال خان ۳.۸ میلیون افغانی و در قصبه به ۱.۳ میلیون افغانی افزایش یافته‌است.

همچنان، قبل از تحول سیاسی، قیمت یک حویلی سه اتاقه در شهرنو کابل، حدود ۳۰.۸ میلیون افغانی، در خوشحال خان حدود ۱۳.۲ میلیون افغانی، اما در قصبه ۴.۱ میلیون افغانی بوده‌است، اما در اوایل حکومت جدید این قیمت‌ها در شهرنو تا حدود ۱۷.۸ میلیون افغانی، در خوشحال خان ۸.۳ میلیون افغانی و در قصبه تا بیش از ۱.۵ میلیون افغانی کاهش یافت، اما اکنون این قیمت‌ها در شهرنو به ۲۲ میلیون افغانی، در خوشحال خان ۸.۵ میلیون افغانی و در قصبه به ۱.۸ میلیون افغانی افزایش یافته‌است.

طبق معلومات دفاتر رهنمای معاملات، قبل از تحول قیمت منازل ۱۰ اتاقه در شهرنو کابل حدود ۵۷.۲ میلیون افغانی، در خوشحال خان حدود ۳۹.۶ میلیون افغانی و در قصبه حدود ۱۳.۲ میلیون افغانی بوده‌است، اما در اوایل حکومت جدید، این قیمت‌ها در شهرنو کابل تا حدود ۴۴ میلیون افغانی، در خوشحال خان ۲۲ میلیون افغانی و در قصبه تا بیش از ۸.۳ میلیون افغانی کاهش یافت، اما اکنون این قیمت‌ها در شهرنو به ۴۶.۲ میلیون افغانی، در خوشحال خان ۲۶.۴ میلیون افغانی و در قصبه به ۱۰.۵ میلیون افغانی افزایش یافته‌است.

کرایۀ خانه‌ها

یافته‌های پژواک حاکی از آن است که پس از فروپاشی حکومت قبلی افغانستان، کرایه‌های منازل در کابل به گونۀ اوسط ۶۰ درصد کاهش یافت، اما اکنون دوباره ۵۰ درصد افزایش یافته‌است.

طبق معلومات دفتر رهنمای معلاملات، قبل از تحول، کرایۀ یک آپارتمان سه اتاقه در شهرنو کابل به گونۀ اوسط حدود ۳۵۲۰۰ افغانی، در خوشحال‎خال حدود ۱۴۰۰۰ افغانی اما در قصبه حدود ۸۰۰۰ هزار افغانی بود، اما در اوایل حکومت جدید کرایه‌های یادشده در شهرنو به حدود ۱۵۴۰۰ افغانی، در خوشحالخان ۷۵۰۰ و در قصبه به ۴۲۵۰ افغانی کاهش یافت، اما کنون این نرخ‌ها در شهرنو به ۱۹۸۰۰ افغانی، در خوشحال‌خان ۱۰۵۰۰ و در قصبه به ۵۰۰۰ هزار افغانی افزایش یافته‌است.

همچنان قبل از تحول کرایۀ یک حویلی سه اتاقه در شهرنو کابل حدود ۴۴۰۰۰ افغانی، در خوشحال‌خان حدود ۱۵۵۰۰ افغانی، اما در قصبه حدود ۱۲۵۰۰ افغانی بوده، اما در اوایل حکومت کنونی این قیمت‎ها در شهرنو به حدود ۱۷۶۰۰ افغانی، در خوشحال‌خان 5500 و در قصبه به ۶۵۰۰ افغانی کاهش یافته، اما اکنون کرایه‌های یادشده در شهرنو به ۲۲۰۰۰ افغانی، در خوشحال‌خان به ۱۱۵۰۰ و در قصبه به ۸۵۰۰ افغلانی افزایش یافته‌است.

بر اساس معلومات دفتر رهنمای معاملات، قبل از تحول کرایۀ یک خانۀ حدود ۱۰ اتاقه در شهرنو کابل حدود ۱۹۸ هزار افغانی، در خوشحال‌خان ۹۰ هزار افغانی و در قصبه حدود ۵۰ افغانی بود، اما در اوایل حکومت کنونی این کرایه‌ها در شهرنو به حدود ۸۰ هزار افغانی، در خوشحال‌خان حدود ۳۰ هزار و در قصبه به ۱۸ هزار افغانی کاهش یافت، اما در حال حاضر کرایه‌های یادشده در شهرنو به ۱۲۰ هزار افغانی، در خوشحال‌خان ۵۰ هزار و در قصبه به ۳۰ هزار افغانی افزایش یافته‌است.

گروی خانه‌ها

یافته‌های پژواک نشان می‎دهد که پس از سقوط حکومت قبلی قیمت‌های گروی خانه‎ها در کابل به گونۀ اوسط ۵۷ درصد کاهش یافت، اما اکنون دوباره ۲۲ درصد افزایش یافته‌است.

طبق معلومات دفتر رهنمای معاملات، قبل از تحول قیمت گروی یک آپارتمان سه اتاقه در شهرنو کابل به گونۀ اوسط حدود ۲.۸ میلیون افغانی، در خوشحال‌خان حدود ۲.۲ میلیون اما در قصبه ۹۲۴ هزار افغانی بود، اما در اوایل حکومت جدید این قیمت‎ها در شهرنو به حدود ۱.۵ میلیون افغانی، در خوشحال‎خان ۷۴۸ هزار و در قصبه به ۳۰۸۰۰۰ افغانی کاهش یافت، اما در حال حاضر این نرخ‌ها در شهرنو کابل به ۱.۷ میلیون افغانی، در خوشحال‌خان ۱.۱ میلیون و در قصبه به ۴۸۴ افغانی افزایش یافته‌است.

همچنین قبل از تحول، قیمت گروی یک خانۀ سه اتاقه در شهرنو کابل حدود ۳.۵ میلیون افغانی، در خوشحال‌خان حدود ۲.۴ میلیون و در قصبه ۱.۸ میلیون افغانی بود، اما در اوایل حکومت کنونی این قیمت‌ها در شهرنو به حدود ۱.۹ افغانی، در خوشحال‌خان به حدود ۹۶۸ هزار افغانی و در قصبه حدود ۶۶۰ هزرا افغانی کاهش یافت، اما در حال حاضر این نرخ‌ها در شهرنو به ۲.۲ میلیون افغانی، در خوشحال‌خان به ۱.۲ میلیون و در قصبه به ۸۳۶ هزرا افغانی افزایش یافته‌است.

بر اساس معلومات دفتر رهنمای معلاملات، قبل از تحول، قیمت گروی یک خانۀ حدود ۱۰ اتاقه در شهرنو کابل حدود ۱۱.۸ میلیون افغانی، در خوشحال‌خال ۴.۴ میلیون افغانی اما در قصبه بیش از سه میلیون افغانی بود، اما در اوایل حکومت جدید، این قیمت‎ها در شهرنو به حدود ۴.۸ میلیون افغانی، در خوشحال‌خان حدود ۲.۲ میلیون و در قصبه به ۸۸۰ هزار افغانی کاهش یافت، اما در حال حاضر این نرخ‌ها در شهرنو به ۵،۷ میلیون افغانی، در خوشحال‌خان به ۲.۶ میلیون و در قصبه به ۱.۳ میلیون افغانی افزایش یافته‌است.

قیمت نمره‌های زمین‌

یافته‌های پژواک نشان می‌دهد که پس از سقوط حکومت پیشین قیمت نمره‌های سه بسوه‌یی رهایشی در کابل  36 درصد کاهش یافته، اما در حال حاضر دوباره 11 درصد افزایش یافته است.

بر اساس معلومات دفترهای رهنمای معاملات، به طور اوسط پیش از تحول قیمت یک نمره زمین سه بسوه‌یی رهایشی در منطقۀ شهرنو کابل حدود 4/26 میلیون افغانی، در منطقۀ خوشحال خان حدود 3/12 میلیون افغانی، اما در قصبه 8/2 میلیون افغانی بود، اما در ابتدای ایجاد حکومت جدید این قیمت‌ها در منطقۀ شهرنو حدود 7/16 میلیون، در خوشحال خان 3/8 میلیون و در قصبه  5/1میلیون افغانی کاهش یافت، اما اکنون این قیمت‌ها در شهرنو به 4/18میلیون، در خوشحال خان 8/8 میلیون و در قصبه 1/2میلیون افغانی افزایش پیدا کرده است.

قیمت جایداد‌ها رو به افزایش است

مسؤولین دفترهای رهنمای معاملات می‌گویند، پس از تحول در ابتدا خرید، فروش، کرایه و گروی خانه‌ها متوقف گردید و قیمت‌ها نیز کاهش یافت؛ اما اکنون این کاروبار دوباره بهتر گردیده و قیمت‌ها نیز افزایش یافته است.

من‌الله رئیس دفتر رهنمای معاملات «صادقان آریانا» واقع قصبه در مربوطات ناحیۀ ۱۵به آژانس خبری پژواک گفت، در زمان حکومت پیشین، قیمت خرید، فروش، کرایه و گروی در این ساحه بالا بود و همه روزه رو به افزایش بود.

وی می‌گوید، در زمان ایحاد حکومت جدید، این قیمت‌ها به طور بی سابقه کاهش یافت، زیرا هنگام خروج کسانی که کشور را ترک می‌نمودند، خانه‌های شان را به نصف قیمت به فروش رسانیدند که با آن قیمت کرایه و گروی خانه‌ها کاهش یافت.

وی همچنان گفت، در ابتدای ایجاد حکومت هیچکس تمایل برای خرید خانه نداشت، اما اکنون کاروبار خرید و فروش خانه‌ها بهتر گردیده و قیمت‌ خانه‌ها دوباره افزایش یافته است.

یارمحمد مسؤول دفتر رهنمای معاملات «هریرود» در مربوطات ناحیۀ دهم شهر کابل می‌گوید، بازار خرید و فروش خانه‌ها در حکومت گذشته در ساحۀ شهرنو پر رونق بود، زیرا شهرنو قلب شهر کابل بود و حتا گاهی در مکان‌های مناسب خانه‌‌ کرایه پیدا نمی‌گردید.

یار محمد می‌گوید، در حال حاضر متقاضیان خرید، فروش و کرایۀ خانه‌های بزرگ در شهرنو کم می‌باشد اما خرید، فروش، کرایه و گروی خانه‌های کوچک نسبت به اوایل حکومت جدید افزایش یافته و قیمت‌ها نیز رو به افزایش است.

قاری خیبر مسؤول دفتر رهنمای معاملات اوریاخیل در ناحیۀ پنجم شهر کابل می‌گوید، اکنون مردم تمایل برای خرید زمین ندارند؛ زیرا قیمت مواد تعمیراتی بلند است و مردم نیز توانایی ساختن آن را ندارند.

به گفتۀ وی، کاروبار کرایه و گروی خانه‌ها در این منطقه بهتر گردیده و بیشتر مردم نزد آن‌ها برای کرایه و گروی مراجعه می‌نمایند، اما خرید و فروش کم می‌باشد.

وی نیز می‌گوید، قیمت جایدادها در این اواخر رو به افزایش است.

«پس از تحول بازارها به طور تدریجی به حالت اصلی خود بر می‌گردد»          

قیس محمدی، تحلیلگر امور اقتصادی به آژانس خبری پژواک گفت، زمانی که وضعیت اقتصادی یک کشور بحرانی شود، قیمت‌ها نیز کاهش می‌یابد، اما پس از بحران بازارها دوباره به حالت اصلی خود بر می‌گردد.

او می‌گوید در حال حاضر افزایش ۲۴ درصدی قیمت جایدادها در افغانستان به این معناست که مردم فکر می کنند، از حالت بحرانی خارج شده اند و یا در حال خارج شدن از این وضعیت اند، اما به این معنا نیست که افغانستان به ثبات اقتصادی دست یافته‌است.

به گفتۀ محمدی، اگر تعداد زیادی از افغان‌ها از کشورهای خارجی دوباره به کشور برگردند، میزان خرید و فروش بلند رفته، وضعیت سیاسی بیشتر تأمین و قیمت خانه‌ها نیز افزایش خواهد یافت که در این صورت می‌توان گفت که اقتصاد افغانستان از وضعیت بحرانی خارج شده‌است.

به گفتۀ وی، میزان تقاضای خرید و فروش، کرایه و گروی منازل در شهر کابل افزایش یافته، اما به این معنا نیست که وضعیت اقتصادی مردم بهبود یافته‌است، اکنون هم بسیاری از مردم با مشکلات اقتصادی مواجه اند.

به باور او، خرید و فروش جایدادها توسط افرادی آغاز شده که در گذشته از وضعیت اقتصادی افغانستان نگران بوده‌ و علاقه‌یی برای سرمایه‌گذاری نداشتند.