تویتر سپیس پژواک (تناظر): حکومت از شهروندان خود دفاع کند و عوامل مهاجرت را از بین ببرد

کابل (پژواک، ۲۱ میزان ۱۴۰۱): در برنامۀ تویتر سپیس پژواک (تناظر) در مورد بحران مهاجرت و مشکلات افغان‌ها در کشورهای خارجی بحث و گفتگو صورت گرفت که اشتراک کننده‌گان این بحث، مشکلات پناهنده‌گان را نسبت به سایر کشورها، در ایران و پاکستان جدی تر خوانده و تقاضا کردند که حکومت سرپرست کنونی از حقوق اتباع خود دفاع کند و عوامل مهاجرت مردم را از بین ببرد.

این بحث، ساعت هشت شام دیروز به وقت افغانستان آغاز و تا دو ساعت دوام کرد که حدود ۱۵۰۰تن شنونده داشت؛ ۱۶تن به بحث رو در رو پرداختند و ده‌ها تن دیگر نظریات خود را به گونۀ نوشتاری شریک ساختند.

استاد زاهد امرخیل، امین الله شارق تحلیگر، سبحان الله مصباح معاون اتحادیۀ حقوقدانان، ظاهر پشتون فعال حقوق مهاجرین در پاکستان، فیصل صحت نمایندۀ مهاجرین در ایران، عبدالله نواب‌زاده عضو اتحادیۀ مهاجرین در یونان، نظام خپلواک نمایندۀ مهاجرین در ترکیه و ارسلا خروتی معین وزارت امور مهاجرین و عودت کننده‌گان مهمانان این بحث بودند، اما ارسلا خروتی بنا بر دلایل نامعلوم در این بحث حضور نیافت.

پناهنده‌گان در کشورهای مختلف با کدام مشکلات مواجه‌اند؟

در ابتدا نماینده‌گان مهاجرین در کشورهای مختلف، روی مشکلات پناهنده‌گان صحبت کردند.

ظاهر پشتون فعال حقوق پناهنده‌گان در پاکستان گفت، مهاجرین افغان در حالی با مشکلات جدی دست و پنجه نرم می‌کنند که موج دیگری از مهاجرت مردم از این کشور آغاز شده‌است.

او افزود، مهاجرین افغان مقیم پاکستان، در بخش‌های اسناد اقامت در این کشور، صحت، تعلیم و کار با مشکلات مواجه اند و از سوی پولیس مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند.

او شکایت کرد که تاکنون هیچ حکومت افغانستان برای حل مشکلات مهاجرین و تأمین حقوق آنان در این کشور، اقدامی نکرده‌است.

هادی غفاری، مهاجر مقیم در اسلام‌آباد نیز گفت، مهاجرین افغان مقیم پاکستان در زمینۀ پاسپورت و ویزا با مشکلات مواجه‌اند؛ کودکان ‌شان نمی‌توانند شامل مکاتب گردند؛ نمی‌توانند حساب‌های بانکی افتتاح کنند و بدتر از همه این است که سازمان بین‌المللی مهاجرین ملل متحد نیز به آن‌ها توجه نمی‌کند.

وی افزود، مهاجرینی که در این کشور بودوباش دارند، با سرنوشت نامعلومی مواجه اند؛ نه آنجا مانده می‌توانند و نه هم به دلیل مشکلات اقتصادی، سیاسی و اقتصادی دوباره به کشور برگشته می‌توانند.

فیصل صحت نمایندۀ مهاجرین در ایران گفت، مهاجرین افغان با برخورد نادرست نظامیان آن کشور مواجه اند؛ حتا در حال حاضر با آن عده از مهاجرینی که اقامۀ پنج ساله در آن کشور دارند نیز برخورد نادرست صورت می‌گیرد.

وی افزود، اخراج افغان‌ها به طور اجباری، مشکلات اقتصادی و نداشتن حق تعلیم از جملۀ مشکلات جدی مهاجرین می‌باشد.

مرسلین عمری از جملۀ پناهنده‌گان در ایران گفت، مهاجرینی که در این کشور بودوباش دارند مجبور اند، کارهای شاقه را که ایران‌ها انجام نمی‌دهند، انجام دهند، به پناهنده‌گان حق افتتاح حساب بانکی داده نمی‌شود، بنابراین پولی که به دست می آورند، به آن‌ها داده نمی‌شود.

عبدالله نواب‌زاده یکی از اعضای مجتمع مهاجرین افغان در یونان در کشورهای اروپایی در مورد مشکلات مهاجرین صحبت نموده گفت، مهاجرین افغان در این کشور در وضعیت بدی قرار دارند؛ بیشتر آن‌ها زندانی می‌گردند، در آب غرق می‌شوند و یا هم دوباره به کشور برگشتانده می‌شوند.

به گفتۀ وی، در این کشور حتا به یونانی‌ها کار پیدا نمی‌شود، اما برای افغان‌ها به سختی کار پیدا می‌شود؛ به همین دلیل، مهاجرین مجبور شده‌اند، جهت دریافت لقمه نانی کاغذها و بوتل‌ها را جمع‌آوری نمایند، حتا برخی مجبور به فروش اعضای بدن شان شده اند.

جهت کاهش مشکلات مهاجرین چه باید کرد؛ در این بخش مسؤولیت‌ نهادهای جهانی و حکومت چیست؟

استاد زاهد امرخیل کارشناس روابط بین المللی گفت، بحران پناهجویان بیشتر از چهار دهه است که آغاز شده که دلیل آن مشکلات اقتصادی، سیاسی و امنیتی می‌باشد.

وی افزود، حقوق پناهنده‌گان حقوق اساسی بشری می‌باشد؛ کنوانسیون 1951 مهاجرین و پروتوکول 1967 از حقوق پناهنده‌گان حمایت می کند که در آن اخراج بدون دلیل روشن، حق کار جای، حق تحصیل، کمک‌های بشری، آزادی مذهبی، دسترسی به مراکز عدلی، آزادی رفت و آمد و داشتن اسناد شناسایی برای سفر نیز شامل می‌باشد.

وی می‌گوید، حدود 164 کشور جهان عضویت این کنوانسیون را دارند؛ این مسؤولیت آن‌ها می‌باشد که قوانین مربوط به مهاجرین را عملی نمایند.

وی همچنان افزود، این وظایف اساسی دولت‌هاست که از حقوق اتباع خود دفاع کند، به آنان یکسان حقوق داده شود و یکسان برای شان خدمات ارایه گردد.

موصوف از یک مشکل دیگری یادآوری نمود که تا هنوز هم حکومت کنونی با جهانیان تعامل رسمی  را آغاز ننموده که به دلیل آن، نماینده‌‌گی های افغانستان در خارج بسته است.

سبحان الله مصباح معاون انجمن حقوقدانان در شیکاگوی امریکا گفت، متاسفانه در اکثر کشور‌ها با مهاجرین افغان رفتار تبعیض آمیز صورت می‌گیرد که این مشکل نسبت به کشور‌های دیگر در  پاکستان و ایران بیشتر است.

او افزود، از دید حقوقی، هنگامی که انسان به عدالت دسترسی نداشته باشد، حقوق بشری آن محفوظ نباشد، آزادی نداشته باشد، آنان حق دارند که مهاجر شوند، اما مهاجر یک سلسله حقوق هم دارد که باید به آن احترام شود.

رحیم الله  خوږیانی یک تن مهمان دیگر بحث گفت، مهاجرین افغان اگر درکشور‌های بیگانه زنده‌گی می‌کنند پس مجبور اند که مشکلات بیشتری را تحمل کنند، اگر به کشور خود برگشت کنند، پس در آنجا مشکلات زنده‌گی و روزگار است.

وی خواست که حکومت باید عوامل مهاجرت مردم را در کشور از بین ببرد، زمینۀ کار و تعلیم را فراهم نماید؛ حتا شماری از افغان‌ها به دلیل مسدود بودن مکاتب دخترانه مجبور به مهاجرت شده اند؛ زیرا که دختران شان در داخل کشور به آموزش دسترسی ندارند.

امین الله شارق کارشناس دیگر نیز گفت، مشکلات  مهاجرین نسبت به کشور‌های دیگر، در پاکستان و ایران بیشتر است.

او افزود، از سال‌هال به‌اینسو میلیون‌ها مهاجر افغان در پاکستان زنده‌گی می‌کنند، اما تاکنون اسناد بودوباش ندارند و حکومت پاکستان می‌گوید، آنان در این کشور به گونۀ غیرقانونی زنده‌گی می‌کنند.

به گفتۀ وی، در این مورد سازمان بین المللی مهاجرت نیز سکوت کرده و هیچگاه به این سوال پاسخ نگفته است که پاکستان چرا به مهاجرین افغان ضمن اسناد حق تعلیم، صحت و کار را نمی‌دهد.

وی همچنان دربارۀ سرنوشت آن عده از افغان‌ها یادآور شد که از یک سال به‌اینسو از سوی امریکا و اروپا به کشور‌سوم (پاکستان) فراخوانده شده اند.

وی گفت، اگر در کشور وضعیت خوب باشد، هیچ افغان به مهاجرت رو نمی‌آورد؛ این مسؤولیت حکومت است که آن عوامل را ازبین ببرد که مردم به دلیل آن مجبور به مهاجرت می‌شوند.

تبصره‌های اشتراک کننده‌گان:

در جریان بحث، بسیاری از اشتراک کننده‌گان نظریات و تبصره‌های شان را در مورد موضوع به اشتراک گذاشتند.

احمدزی دلدار نوشته‌است، مشکلاتی که پناهجویان افغان آن را تحمل می‌کنند، مهاجران هیچ کشور دیگری آن را تحمل کرده نمی‌توانند؛ مرگ بهتر از مهاجرت‌است.

سردار لیوان‌خیل می‌نگارد، با وجود مشکلات دیگر، یک مشکل این است که حقوق پناهنده‌گان افغان به پناهجویان دیگر مانند پاکستان، ایران، بنگلادیش، سودان، سومالیا و دیگران داده می‌شود؛ افغان‌ها به ندرت از حقوق شان برخودار می‌شوند.

محمدسلیم نوشته‌است، در امتداد راه‌ها، ایرانی‌ها، کردها و ترک‌ها به پناهجویان افغان ظلم زیادی را روا می‌دارند، اگر بتوانند آن‌ها را می کشند.

اول‌گل نوشته‌است، تعداد زیادی از پناهجویان افغان در شهر کراچی پاکستان دستگیر شده‌اند؛ باید تعقیب شوند.

هیبت‌الله ولسواک نوشته‌است، افغان‌ها به گونۀ قصدی کشته می‌شوند؛ میلیون‌ها تن ار آنان بیکار، از تحصیل محروم، با کمبود دوا و غذا مواجه می‌باشند؛ نه نظام است و نه حکومتداری.

نتیجه‌گیری:

اشتراک کننده‌گان و مهمانان بحث گفتند که مهاجران افغان در سراسر جهان از حقوق اولیۀ زنده‌گی مانند اسناد اقامت، کار، تعلیم، صحت و غیره محروم اند و یادآور شدند که این مشکلات نسبت به کشورهای دیگر  در ایران و  پاکستان بسیار عمیق می‌باشد.

آن‌ها از حکومت سرپرست کنونی خواستند تا از حقوق شهروندان خود دفاع کند و عوامل مهاجرت مردم را در کشور از بین ببرد.

همچنین آن‌ها از جامعۀجهانی خواستند تا برای تطبیق کنوانسیون سال ۱۹۵۱ میلادی و پروتوکول سال ۱۹۶۷ در مورد پناهنده‌گان دست به کار شوند که کار، مکان، تعلیم، کمک‌های بشردوستانه، آزادی مذهبی، دسترسی به مراکز عدلی، آزادی رفت‎وآمد و اسناد مشخص برای سفر در آن شامل می‌باشد.