دیدگاه‌های مهمانان «تناظر» در بارۀ به تعلیق درآمدن تحصیل دختران و کار زنان

کابل (پژواک، ۱۱ جدی ۱۴۰۱): برخی از اشتراک کننده‌گان تویتر سپیس «تناظر» می‌گویند، اسلام ضررهای ناشی از تعلیق درآمدن تحصیل تا امر ثانی را نمی‌پذیرد؛ اما برخی‌ها می‌گویند، دولت مخالف آموزش نیست، بلکه مخالف اختلاط و لباس تنگ و بی‌پرده‌گی می‌باشد و باید این مشکل حل شود.

همچنین شماری از اشتراک‌کننده‌گان این بحث می‌گویند، حکومت سرپرست افغانستان تلاش می‌کند تا با توجه به مسایل حقوق زنان به رسمیت شناخته شود و برخی تاکید می‌کنند که تعلیق کار زنان در موسسه‌ها  و تحصیلات عالی دختران به عقب مانده‌گی افغانستان می‌انجامد و باید به دختران اجازۀ تحصیل و برای  زنان اجازۀ کار داده‌شود.

بر اساس دو تصمیم در ۱۰ روز گذشته، حکومت سرپرست تحصیل دختران و کار زنان در موسسه‌های غیردولتی را تا امر ثانی به حالت تعلیق درآورد که این تصمیم با واکنش‌های داخلی و بین‌المللی مواجه شد.

شب گذشته از ساعت ۵:۳۰ الی ۷:۳۰ شام به وقت افغانستان در برنامۀ تناظر پژواک روی همین موضوع بحث صورت گرفت. در این برنامه چهار مهمان در بارۀ این موضوع صحبت کردند. ۲۰۹۷ تن این برنامه را به صورت زنده گوش کردند.

زاهد: اسلام قبولیت زیان‌های ناشی از تعلیق درآمدن تحصیل تا امر ثانی  را نمی‌پذیرد

دکتر رحمت‌الله زاهد، استاد علوم دینی و مهمان برنامه گفت: «هیچکس نمی‌تواند انسان را از تحصیل محروم کند و اگر فردی تصمیم به این کار بگیرد، نه تنها خلاف تعلیمات اسلامی است، بلکه  نقض حقوق بشر نیز است.»

او می‌گوید، اگر بحث تاخیر در آموزش حتی تا امر ثانی مطرح باشد، ضررهای آن به اندازۀ زیاد است که اسلام این ضررها را نمی‌پذیرد.

او افزود: «فکر نمی‌کنم تصمیم به تاخیر در آموزش حتی برای مدت کوتاه نیز درست باشد؛ امارت مسوولیت دارد تا هر چه زودتر در پوهنتون‌ها و مکاتب را بر روی دختران باز کند.»

زاهد می‌افزاید: «غرب در مورد تعلیم و کار زنان اهداف مشخص دارد، این که در ۲۰ سال در افغانستان خارجی‌ها بودند پس اثرات نیز داشته؛ اما به این معنا نیست که تمام سیستم باید از بین برده شود، اگر مشکلی وجود دارد، باید حل شود.»

به گفتۀ او، در محیط پوهنتون‌های افغانستان حجاب بیشتر از پوهنتون‌های تمام دنیا رعایت می‌شود، اما ممکن است مشکل در تعبیر حجاب باشد و دولت بنابر مسؤولیت خود می‌تواند این مشکل را با امکانات کم حل کند.

او گفت: «اگر نصاب مشکل پنداشته می‌شود این درست نیست؛ چون اگر یک نصاب فکر دختران را خراب کرده می‌تواند، پس فکر پسران را نیز می‌تواند خراب کند.»

زاهد می‌گوید که محوه کردن طالبان راه‌حل نیست، با آنان تعامل لازم است؛ زیرا آن‌ها حاکم هستند، افغانستان را باید دیگر از پروفاشی نظام‌ها نجات دهیم.

شبنم: طالبان می‌خواهند با استفاده از موضوع حقوق زنان به رسمیت شناخته شوند

شبنم صالحی عضو پیشین کمیسیون حقوق‎بشر گفت: «تصمیم اخیر طالبان نقض آشکار بشری و خلاف تعهدات دوحۀ شان است و با آن نشان دادند که آن‌ها تغییر نکرده‌اند.»

به گفتۀ او، در افغانستان ۲۵ درصد زنان سرپرستی خانوه‌های شان را برعهده دارند، به دلیل ممنوعیت کار زنان، به خانواده‌های آنان ضربه وارد می‌شود.

وی افزود: «این که مسئلۀ تعلیق تحصیل و کار زنان ربطی به فرهنگ داده می‌شود، پس اعتراض‌های مردم در ولایت‌های ننگرهار، قندهار و سایر ولایت‌ها نشان داد که این مسئلۀ فرهنگی نیست، بلکه سلیقۀ خود طالبان است که برای زنان به نظر فتنه می‎بینند که این نه با دین ربط دارد و نه هم با فرهنگ افغانستان.»

به گفتۀ صالحی، در حال حاضر تحصیل کردن و مستقل زنده‌گی کردن مانند نان خوردن مهم است و نیاز به این نیست که مردم برای نان خوردن و اکسیجن گرفتن در تعقیب یک صبغۀ دینی باشند.

شبنم صالحی که به مدت ده سال در پوهنتون کابل تدریس کرده، می‌گوید، در آنجا موردی را ندیده که حجاب رعایت نشده باشد، اما می‎افزاید، اگر کسی می‌گوید هست، پس جرم عمل فردی است.

وی می‌افزاید: «چرا به دلیل جرم فردی، تمام جهان غرق شود و اگر بهانه‌جویی می‌شود، پس این راه‌حل نیست؛ در گذشته (در دورۀ اول امارت اسلامی) نیز موضوع امر ثانی حل نشده بود و امروز باز هم ۱۸ ماه بر ممنوعیت از آموزش ثانوی می‌گذرد اما شرایط فراهم نشده‌است.»

او تصمیم اخیر حکومت سرپرست را «معاملۀ سیاسی» عنوان می‌کند، می‌گوید که حکومت می‌خواهد با استفاده از موضوع حقوق زنان به رسمیت شناخته شود.

به باور وی، حل تمام مشکلات افغانستان ربطی با یک حکومت مشروع دارد که باید ایجاد شود.

اصولی: به دلیل تصمیم‌های اخیر، افغانستان دیگر هم به عقب می‌رود و روابط اش با جهان خراب می‌شود

کمال ناصر اصولی نمایندۀ مردم خوست در ولسی جرگۀ قبلی گفت: «مردم قریه‌جات بر شهرها هجوم آورده‌اند، می‌خواهند ماحول شهری را از دوربین قریه ببینند. آن‌ها از دین مقدس اسلام، قرآن و احادیث برداشت‎های مختلف دارند، برخی‌ها در مورد زنان نظریات محلی دارند، برخی دیگر به هدف نگه‌داری جنگجویان شان این اقدامات می‌کنند و اشحاصی نیز موجود استند که می‌خواهند به سطح بین‌المللی با استفاده از این مسایل از جهان پول بگیرند.»

او می‌گوید، با این تصمیم افغانستان بیشتر به عقب می‌رود، روابط بین‌المللی خدشه‌دار می‌شود و مسئلۀ به رسمیت شناختن نیز به تأخیر می‌افتد، دین مبارک اسلام نادرست معرفی می‌شود، بر مشکلات اقتصادی افزوده می‌شود و این راه به سوی تاریکی رفته‌است.

او افزود، مقام‌های کنونی نمی‌توانند زنده‌گی افغان‌ها را خراب کنند و حتا در مسایل شخصی‌شان دخالت کنند، اما اگر این وضعیت ادامه یابد، بالاخره مردم در مقابل آن‌ها ایستاده‌گی خواهند کرد.

به گفتۀ اصولی، حکومت سرپرست باید با اجماع یک قانون را ایجاد کند؛ زیرا قانون برای تداوم حکومت مهم است، تا مردم به گونۀ درست از مسایل آگاه شوند و اختلاف در مسایل دینی نیز از بین برود؛ در غیر این صورت آیندۀ افغانستان بسیار تاریک خواهد بود.

او می‌افزاید: «طالبان باید پذیرفته شوند؛ زیرا حقیقت این جامعه هستند، با آن‌ها تعامل شود، طالبان نیز باید ما و دیگران را بپذیرند، باید از میانه‌روی کار گرفته شود، تا معضل کنونی افغانستان حل گردد.»

وصیل: حکومت مخالف تحصیل نه، بلکه مخالف اختلاط، لباس تنگ و بی‌حجابی است

صبغت‌الله وصیل یکی از نویسنده‌گان گفت، در اسلام در مورد فراگیری علوم عصر و فنی، نظریات مختلفی وجود دارد؛ علومی که از طریق عقل و تجربه حاصل می‌گردد و روز به‌روز در حال انکشاف است، بنابر این برای رفع نیازها انسان، فراگیری آن ضروری است.

او می‌گوید: «موضوع جنجالی تحصیل زنان در افغانستان از صد سال گذشته به اینسو باقی مانده، موقف امارت اسلامی در این زمینه نو نیست، بلکه از گذشته‌ها چنین ممنوعیت‌ها وضع گردیده‌است.»

او افزود، مسئلۀ کار و تحصیل زنان ممنوعیت نیست، بلکه بر اساس شرایط نامساعد، این تصمیم اتخاذ شده‌است.

وصیل می‌افزاید: «از اظهارات مقام‌ها نیز به نظر می‌رسد که آن‌ها مخالف اختلاط، لباس تنگ، تزیین و بی‌حجابی هستند، اما اینکه اینجا بیست سال در اشغال قرار داشت، به همین دلیل یک نوع تأثیری از فمینیزم وجود دارد.»

به گفتۀ او، اینکه در اینجا موضوع برابری زنان مطرح بود، این خلاف عقل است؛ زیرا این ظلمی در حق زنان محسوب می‌شد، اسلام به اندازۀ ضرورت به کار زنان نگاه می‌کند، اما غرب آن را به عنوان یک اصل می‌داند.

موصوف گفت، برای مشکلات باید راه‌حل‌های مشترک جستجو شود، به بحث علمی نیاز است و این هم باید واضیح شود که هیچ کس مخالف تحصیل نیست، اما امارت اسلامی در این زمینۀ مکلفیت بزرگی دارد تا شرایط بهتری را مساعد سازد.

همچنان، شفیقه خپلواک نویسنده و شاعر نیز در این بحث شرکت کرد و گفت: «اگر امروز دختران افغانستان بی‌سواد بمانند، بعداً هرچه تلاش شود، این کشور پایدار نمی‌ماند، بقای این کشور به دختران بستگی دارد.»

او می‌گوید، مشارکت زنان در امور اجتماعی برای کمک‌رسانی بشری به خانواده‌ها ضروری است؛ زیرا مردان نمی‌توانند به مشکلات زنان رسیده‌گی کنند.

بازدیدها: 32