خبرنگاران افغان مقیم پاکستان با مشکلات مختلف در این کشور مواجه‌اند

کابل (پژواک، ۶ حمل ۱۴۰۲): خبرنگاران افغان مقیم در پاکستان از ختم تاریخ اعتبار ویزه و پاسپورت، آزار و اذیت از سوی پولیس، مشکلات اقتصادی و از سایر مشکلات دیگر در این کشور شکایت داشته و از منابع مربوطه خواهان رسیده‌گی به آن می‌باشند.

پس از تحول سیاسی در ماه اسد سال گذشته در کشور، هزاران افغان از جمله خبرنگاران، سیاست‌مداران، مقامات حکومتی و سایر افراد به خارج از کشور مهاجر شدند؛ شماری از این افراد هنوز هم در آستانۀ رفتن به سایر کشورها در برخی از کشورهای همسایۀ و منطقه در حالت انتظار به سر می‌برند.

شماری از خبرنگارانی که در پاکستان به سر می‎برند، می‎گویند، با مشکلات فراوان مواجه می‌باشند.

ختم تاریخ اعتبار یا عدم تمدید ویزه و پاسپورت، آزار و اذیت از سوی پولیس پاکستانی به دلیل نداشتن اسناد قانونی، تلاشی منازل پناهجویان افغان توسط پولیس، اخذ رشوه و پول هنگام بازداشت از سوی پولیس، مشکلات اقتصادی و کرایۀ بلند خانه‌های مسکونی مشکلات گفته می‌شود که خبرنگاران افغان در آنجا به آن رو‌به‎رو هستند.

آن‌ها همچنان می‌گویند که در یک وضعیت بی‌سرنویشتی به سر می‌برند؛ شماری از آنان دچار بیماری‌های روانی شده و فرزندان‌شان از تعلیم بازمانده‌اند. این خبرنگاران افغان خواهان حل این مشکلات هستند و چندین بار تظاهرات را نیز راه‌اندازی کرده‌اند.

این درحالی است که امارت اسلامی از افغان‌های مقیم خارج خواسته‌است تا دوباره به کشور خود برگردند، هیچگونه مشکلی وجود ندارد و خدمت کنند.

«از ۲۰۰ تا ۳۰۰ کارمند بخش رسانه‌یی در پاکستان با مشکلاتی زیادی روبه‌رو می‌باشند.»

محمود کوچی – که با رسانه‌های مختلف از جمله بی‌بی‌سی و رادیو تلویزیون ملی کار کرده‌است – یکی از خبرنگاران افغان است که از شش ماه گذشته در پاکستان به سر می‌برد.

وی به اژانس خبری پژواک گفت، حدود ۲۰۰ خبرنگار یا کارمند رسانه‌یی در پاکستان زنده‌گی می‌کنند که با مشکلات زیادی اقتصادی و سایر دشواری‌ها روبه‌رو می‌باشند.

کوچی می‌گوید: «در اینجا اعتبار ویزای بسیاری از خبرنگاران افغان به پایان رسیده‌است و مقام‌های پاکستانی مدت ویزای آنها را تمدید نمی‌کنند، این خود کار دشواری است که به دلیل آن خبرنگاران در خانه‌های شان به سر می‌برند… دروازه‌های مکاتب برای فرزندان آنان بسته‌است و از ترس پولیس نمی‌توانند مطمین رفت‌وآمد کنند.»

او همچنان از نهادهای مربوطۀ ملل‌متحد نیز شکایت داشته می‌گوید که خبرنگاران افغان را ثبت نکرده‌ و هیچ نوع کمکی را با آنان ننموده‌است.

او مدعی است که شماری از افغان‌ها با استفاده از نام خبرنگاران به کانادا، امریکا و اروپا برده شده‌اند، اما به گفتۀ وی، «خبرنگارانی که مستحق استند» باقی مانده‌اند.

خالده تحسین می‌گوید که در گذشته مدیر مسؤول رادیو کلید بوده و حدود یک‌سال قبل به پاکستان مهاجرت کرده‌است.

وی می‌افزاید: «ما در کشوری به سر می‌بریم که هیچ ثبات اقتصادی و سیاسی ندارد؛ همه خبرنگاران بیکار و در وضعیت بی‌سرنوشتی هستند، شما حتماً اطلاع دارید که پولیس پاکستان نیز افغان‌ها را به دلیل نداشتن اسناد قانونی مورد آزار و اذیت قرار دادند و این آزار و اذیت هنوز هم ادامه دارد.»

تحسین می‌گوید، خبرنگاران افغان به دلیل بیکاری در پاکستان با مشکلات شدید اقتصادی روبه‌رو می‌باشند.

به گفتۀ وی، شماری از خبرنگاران افغانستان، به ویژه همسران و فرزندان آنان نیز با مشکلات روانی مواجه شده‌اند.

عبدالله ولی‌زاده، خبرنگار دیگر در اسلام آباد می‌گوید: «تاریخ اعتبار ویزه و پاسپروت اکثریت خبرنگاران، به‌شمول من به پایان رسیده، زمانی که با پولیس سر می‌خوریم، آنان رشوت می‌خواهند و اگر رشوت نه دهیم بی‌جا ما را آزار می‌دهد.»

وی ادعا می‌کند و می‌گوید: «يو‌ان‌اچ‌سی‌ار یک سیستم مافیایی به شدت کامل در پاکستان دارد، فقط کسانی که با مقامات يو‌ان‌اچ‌سي‌ار شناخت دارند، می‌توانند کارت مهاجرت را به دست بیاورند و از آن استفاده کنند؛ افراد متباقی ماه‌هاست که هیچ با آنان تماس گرفته نشده‌است.»

نسرین شیرزاد، خبرنگار پیشین تلویزیون آریانا نیوز اکنون در اسلام‌آباد است.

وی بدون ارایۀ جزئیات گفت، آن نهادهای جهانی که با خبرنگاران مقیم در پاکستان وعده کمک سپرده بودند و گفته بودند که آنان را به کشور دیگر انتقال می‌دهد، اکنون به تماس‌های این خبرنگاران نیز پاسخ نمی‌دهد.

یک تن از خبرنگاران افغان مقیم در پاکستان که نه خواست نام‌اش در گزارش ذکر شود، این مشکلات خبرنگاران افغان را تایید می‌کند و می‌گوید: «یک مشکل مشکل ویزه است، تاریخ اقامت ویزۀ همه افغان‌ها به شمول خودم تمام شده، بسیاری ویزای یک‌ساله داشتند، پولیس پاکستانی خانه به خانه می‌گردند، تحقیق می‌کنند و در کنار آن برخی اوقات در بازار، سرک و یا هم کوچه بازداشت‌ات می‌کنند، در قدم اول از شما پول می‌گیرد، تهدید می‌کنند، که گویا ما شما را دوباره به افغانستان روان می‌کنیم، باید رد مرز شوید؛ زیرا تاریخ ویزۀ شما تمام است؛ اگر مقاومت نیز کنی به مکان نامعلوم انتقال ات می‌دهند، باز هم مجبور استی برای شان پول بدهید تا آزاد شوی و گر نه دوباره به افغانستان روانت می‌کنند.»

وی ادعا دارد، می‌گوید: «در دفاتر يو‌ان‌اچ‌سی‌ار و شارپ در پاکستان سیستم مافیایی جریان دارد؛ با برخی افراد که شناخت دارند و یا واسطه برای آنان پیدا می‌شود، کارهای آنان به موقع انجام می‌شود، کارت مهاجرت را بدست می‌آورند؛ انترویو اولی در دفتر شارپ انجام می‌شود و پس از آن يو‌ان‌اچ‌سي‌ار برای ثبت و راجستر همرای شما تماس می‌گیرد؛ ماه‌هاست که انتروی اولی خبرنگاران به شمول من انجان شده، اما تا هنوز سرنوشت آن معلوم نیست و از دفتر يو‌ان‌اچ‌سي‌ار با ما تماس گرفته نشده‌است.»

سید لیاقت بونیری، رئیس اتحادیۀ زندانیان و حقوق بشری (شارپ) در پاکستان این اظهارات را رد می‌کند.

وی می‌گوید: «چنین ظالمان در کجای دنیا باشد که با افغان‌ها ظلم می‌کنند؛ ما از طریق اعلانات، لودسپیکر و بل‌بوردها برای مردم اعلام کردیم که برای هیچکس چیزی ندهید، هر کسی که به دفتر ما آمده‌اند این همه چیز را دیده‌است و شنیده است؛ پس اگر ما مافیا می‎بودیم این کارها را نمی‌کردیم.»

به گفتۀ موصوف، در دفتر «شارپ» در پاکستان فقط ثبت نام مهاجرین افغان صورت می‌گیرد، معلومات نوشته شده را به دفتر يو‌ان‌اچ‌سي‌ار ارسال می‌کند، بدون از این دفتر در هیچ کاری دخالت ندارد و نه هم چیزی کرده می‌تواند.

بونیری می‌گوید: «ما ۲۴ ساعت در خدمت مردم هستیم، همه روزه به خاطری آنان با مردم در جنجال هستیم، در اخبار و کالم‌ها می‌نویسیم، مصاحبه‌ها می‌کنیم، با حکومت قانون‌سازی می‌کنیم؛ کاری نیست که برای آنان نکرده باشیم، اما این مردم به جای اینکه از ما تشکری کنند، در حق ما این کارها را انجام داده و اتهامات بسته اند.»

وی می‌افزاید، این دفتر در رهایی زندانیان افغان و در انتقال اجساد بسیار کمک کرده، همچنان امکانات موجود خود را در اختیار مهاجرین افغان قرار داده‌است.

او می‌گوید: «اگر باز هم کسی بر ما اتهام می‌بندد، به خدا می‌سپارمش، ما چیزی گفته‌ نمی‌توانیم؛ اما نه دزد هستیم و نه از کسی ترس داریم و نه پروای کسی را… ما برای آنها دیواری هستیم، یک سپر هستیم، نمی‌گذاریم در حکومت و ادارات به تکلیف شوند.»

موصوف می‌افزاید: «در حال حاضر در پاکستان بیشتر از هر کسی مافیا مهاجر هستند؛ ما کسانی را دستگیر کردیم، افغان‌هایی را دستگیر کردیم که از افغان‌های دیگر ۳۰۰۰۰ روپیه گرفتند، کاغذ جعلی برای شان داده‌است و برای ما فرستاده‌است‌.»

مجددی: برای حل مشکلات موجود تلاش می‌کنیم

از سوی دیگر حجت‌الله مجددی رئیس اتحادیۀ خبرنگاران آزاد می‌گوید، حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ خبرنگار افغان و کارمند رسانه‌یی در پاکستان به سر می‌برند و به گفتۀ او، آنها با مشکلاتی زیادی مواجه اند.

او می‌افزاید: «مهم‌ترین موضوع مشکل اسناد آنها است؛ حدود سه ماه قبل با فدراسیون خبرنگاران افغان و کلپ پرس اسلام‌آباد با حضور نمایده‌گان خبرنگاران باهم نشستی را داشتیم، تا در مورد حل مشکل ویزۀ آنها کمک کرده و موضوع را با یواین‌اچ‌سی‌ار تعقیب کنند تا به خبرنگاران افغان‌ ساکن آنجا کارت توزیع گردد. دیگر اینکه باید از سوی این سازمان‌ها (فدراسیون خبرنگاران در پاکستان و کلپ پرس اسلام‌آباد) به خبرنگاران افغان کارت داده شود؛ آنها اطمینان دادند که روی این مسایل کار جریان دارد و برای حل آن تلاش می‌کنند.»

مجددی می‌گوید، به نماینده‌گان خبرنگاران در پاکستان گفته‌است که فهرست خبرنگاران افغان مقیم پاکستان را با آنها شریک کنند، تا این فهرست را با نهادهای جهانی برای کمک گرفتن برای خبرنگاران شریک سازند.

موصوف افزود، از طریق مقامات یوناما و یواین‌اچ‌سی‌ار در کابل تلاش می‌کنند تا با مقامات یواین‌اچ‌سی‌ار در پاکستان برای حل مشکلات خبرنگاران گفتگو شود.

قانت: جهانیان باید به وعده‌های خود با خبرنگاران افغان مقیم پاکستان عمل کنند

عبدالحی قانت کارشناس امور بین‌الملل می‌گوید: «من در این فکر هستم، خبرنگارانی که به اسلام‌آباد برده شدند، جهانیان با آنها وعده سپرده اند که شما به کشور سوم بروید، ما شما را از آنجا انتقال می‌دهیم؛ این مسوولیت شان است که به مشکلات خبرنگاران افغان رسیده‌گی و به تهدات خود عمل کنند.»

قانت در مورد یواین‌اچ‌سی‌ار در پاکستان می‌گوید: «اگر کشوری به یواین‌اچ‌سی‌ار بگوید ما به این تعداد افراد نیاز داریم، کسانی را معرفی می‌کنند که یا آنها را می‌شناسد و یا اسناد شان رسیده و طی مراحل شده باشد؛ اما مسوولیت اصلی بدوش آنهایی است که خبرنگاران افغان را دعوت کردند.»

او می‌افزاید: «افغانستان و پاکستان نمی‌توانند این پناه‌جویان را به کشورهای خارجی بفرستد، افغانستان تنها می‌تواند به این خبرنگاران فضای باور و اعتماد را ایجاد کند، اگر هدف شان تنها رفتن به خارج باشد، پس کار شخصی شان است، اما اگر از روی ترس به پاکستان رفته باشند، حکومت افغانستان با آنها گفتگو کرده و مشکلات شان را حل کند تا دوباره به افغانستان برگردند.»

این در حالی است که امارت اسلامی بارها از افغان‌های مقیم خارج خواسته تا دوباره به کشور برگردند.

شکایات خبرنگاران افغان در پاکستان را با سفارت پاکستان در کابل، دفتر یو این‌ایچ‌سی‌آر ملل‌متحد در پاکستان و وزارت امور خارجۀ افغانستان نیز در میان‌گذاشتیم، اما این منابع تاکنون پاسخی را ارایه نکرده‌اند.

بازدیدها: 102