دشمنی ۴۵ ساله میان دو خانواده در لغمان پایان یافت

مهترلام (پژواک، ۱۴ حمل ۱۴۰۲): محمدشاه ۵۵ ساله، باشندۀ ولسوالی دولت‌شاه لغمان می‌گوید، به دشمنی ۴۵ سالۀ به میراث مانده از پدرش – که منجر به کشته شدن هشت تن از هر دو طرف شده بود – از طریق گفتگو با طرف مقابل و عذرخواهی از یک دیگر نقطۀ پایان گذاشته شد.

محمدشاه در صحبت با آژانس خبری پژواک از داستان تلخ زنده‎گی‌اش حکایت می‎کند، می‎گوید، ۱۳ ساله بود که پدرش با شخصی بر سر ملکیت زمین جنجال نموده بود، که بعداٌ میان شان دشمنی ایجاد گردید که در نتیجۀ آن از هر دو طرف هشت تن کشته شدند.

او می‌گوید، این دشمنی ۴۵ سال طول کشید، و در این مدت هر دو جانب مسلح بودند؛ همه اعضای فامیل شان تکلیف روانی پیدا کرده و زنده‌گی را در غم و اندوه سپری کرده‌اند.

به گفتۀ او، برای پایان دادن به این حالت فلاکت‌بار در نهایت به بزرگان قومی صلاحیت دادند که در نتیجه از راه گفتگو و جرگه توانستند به این دشمنی ۴۵ ساله به تاریخ ۲۵ ماه حوت نقطۀ پایان بگذارند.

به باور اکثریت، بسیاری اوقات جنجال‌های کوچک، تنش لفظی و بی‌احتیاطی‌ها باعث ایجاد دشمنی‌های بزرگ می‌شود و زنده‌گی مردم و خوشی طرف‌های درگیر را از بین می‌برد؛ اما هر دو جانب بالاخره باهم صلح می‌کنند و با بخشیدن یکدیگر به دشمنی نقطۀ پایان می‌گذارند.

اما پرسش این‌جاست که چرا مردم از آغاز اقدام به صلح را نمی‌کنند.

پاسخ این پرسش را در صحبت‌هایی محمدشاه جستجو می‌کنیم.

او می‌گوید، اگر پدرش و یا طرف مقابل در همان اوایل از حوصله کار می‌گرفتند، پس نه هشت نفر از اعضای این هردو خانواده کشته می‌شدند و نه هم این بدبختی برای شان به میراث باقی می‌ماند.

موصوف افزود: «من ۱۳ ساله بودم که پدرم خود و خانوادۀ خود را گرفتار دشمنی کرد؛ سال‌ها دور از خانه و قریه زنده‌گی کردیم و از سایۀ خود هم ترس داشتیم؛ تمام اعضای خانواده‌ام دچار تکلیف روانی شدند، هیچ ارام نداشتیم.»

او گفت، به دلیل دشمنی ۴۵ ساله در کنار اینکه چهار تن از اعضای خانواده‌اش کشته شدند، بلکه اولادهایش نیز از نعمت آموزش محروم ماندند.

وی می‌گوید، روزی با خود تصمیم گرفت که دیگر با طرف مقابل صلح می‌کند که به گفته‌اش، در این تصمیم خود موفق شد و دشمنی را با میان‌جیگری عالمان دینی و بزرگان قومی به پایان رساند.

محمدشاه افزود: «سال‌ها را در مهاجرت و تبعید گذراندم، روزی از خود پرسیدم که تا کی دنبال دشمنی باشیم، تا کی همدیگر در کمین باشیم، پس از چند دقیقه فکر کردن با ملک حیدرجان، بزرگ قریه در تماس شدم و برایش گفتم که دیگر ما را از این عذاب خلاص کنید.»

موصوف می‌گوید، ملک حیدرجان پیشنهاد وی در این مورد را با سایر بزرگان قومی و عالمان دینی شریک نمود، آنان مشترکاً با طرف مقابل صحبت و گفتگو کردند و بالاخره به دشمنی نقطۀ پایان گذاشته شد.

از سویی‎ هم، محمدعمر بزرگ خانوادۀ مقابل نیز خرسند است که دشمنی طولانی شان پایان یافت و اکنون بدون کدام ترس و هراس در فضای آرام زنده‌گی خواهند کرد.

وی گفت: «جای تأسف است که ۴۵ سال ما در دشمنی گذشته‌است، زمان گذشته را دوباره برگردانده نمی‌توانیم، فرزندان و خانواده‌های ما بدبخت شدند و از مردم می‌خواهیم تا از رنج تلخ دشمنی خودداری کنند.»

او افزود، به درخواست مکرر بزرگان قومی و بخاطر رضای خداوند ج قاتلان اعضای خانوادۀ اش را بخشید و به این دشمنی طولانی نقطۀ پایان گذاشت.

موصوف افزود: «بزرگترین عذاب خداوند ج در روی زمین دشمنی است؛ ما در دشمنی زیان زیادی را دیدیم؛ ۱۸ خانۀ ما ویران شد، اعضای خانوادۀ خود را از دست دادیم، اکنون که میان ما صلح شد، زنده‌گی خود را در فضای آرام دوباره آغاز کرده‌ایم.»

وی به سایر مردم نیز توصیه می‎کند تا از دشمنی‌ها خودداری کنند؛ زیرا به گفته‌اش، هر لحضۀ زنده‌گی در دشمنی در نگرانی سپری می‎شود.

ملک حیدرجان یکی از مصلحین این منازعه به پژواک گفت: «۴۵ سال قبل فصل تابستان بود که میان ظریف‌شاه و سلاخان در منطقۀ قاسم‌دراتوک در ولسوالی دولت‌شاه ولایت لغمان بر سر ملکیت زمین جنجال صورت گرفت که در نتیجۀ آن در جریان ۴۵ سال گذشته هشت تن از دو طرف کشته شدند.»

موصوف افزود، در نتیجۀ این دشمنی نخست سلاخان کشته شد و سپس برادران وی چهار تن از طرف مقابل را کشتند.

به گفتۀ او، آن زمان با میان‎جیگری بزرگان قومی و عالمان دین تصمیم گرفته شد که پس از این هر دو طرف بر یک دیگر حمله نمی‌کند، اما ۱۷ سال بعد از سوی خانوادۀ ظریف شاه سه جوان خانوادۀ سلاخان کشته شد و دشمنی بین آنان سخت‎تر شد.

ملک حیدر افزود، آنان به رضایت هر دو خانواده و به مشورۀ عالمان دین این دشمنی ۴۵ ساله را به پایان رسانید و از این پس هر دو طرف در فضای امن زنده‌گی خواهند کرد.

مولوی عبدالرشید عالم دین که نقش مصلح میان این دو خانواده را داشت می‌گوید: «جرگه تصمیم گرفت که محمدشاه پسر محمدرسول ۲۵۰ هزار افغانی را به عنوان غرامت به محمدعمر بدهد که عملاً این کار انجام شد؛ از این به پس هر دو خانواده در قریۀ شان مانند برادر زنده‌گی خواهند کرد و در صورت شکستاندن تصمیم شخص متخلف از قریه رانده و همه مال و جایداد اش به طرف مقابل داده می‌شود.»

قاری عبدالقاهر متوکل، ولسوال دولت‌شاه که یکی از مصلحین دیگر این دو خانواده است، می‌گوید، خانواده‌های درگیر از وی و بزرگان قوم خواسته بودند که میان آنان صلح کنند.

وی گفت، جرگه از هر دو طرف ضمانت گرفته که از این به بعد به یک دیگر زیان نمی‌رسانند و به هم دیگر احترام می‌کنند.

فعالان مدنی و مردم عام لغمان می‌گویند، دشمنی‌های کوچک باید در همان اوایل حل شود؛ زیرا با دوام آن نظم جامعه از بین می‌رود و اختلافات بزرگ به‌وجود آمده می‌تواند.

سرمعلم میهن، باشندۀ مهترلام می‌گوید، هر مشکل بالاخره از طریق گفتگو حل می‌شود، مردم باید در جنجال‌ها و اختلافات کوچک بسیار محتاط باشند و مشکلات را از طریق گفتگو حل کنند.

وی افزود، مسؤولین حکومتی و بزرگان قریه باید به تلاش‌های خود برای حل دشمنی‌ها و اختلافات موجود میان مردم ادامه دهند؛ زیرا با این کار در جامعه نظم تامین می‌شود.

بر اساس معلومات ولسوال ولسوالی دولت‌شاه، با به قدرت رسیدن امارت اسلامی، به ۴۱ مورد دشمنی در این ولسوالی نقطۀ پایان گذاشته شده‌است.

گفتنی است، حکومت در حدود یک‌و‌نیم سال گذشته تلاش‌های را برای پایان رساندن دشمنی‌ها میان مردم در مناطق مختلف کشور افزایش داده‌است.