مسؤولین بدخشان: از اثر جنگ‌ها و حوادث طبیعی به آبدات تاریخی صدمۀ بزرگ وارد شده‌است

فیض‌آباد (پژواک، ۲۳ ثور ۱۴۰۲): مسؤولین در ریاست اطلاعات و فرهنگ بدخشان می‌گویند، از اثر جنگ‌های گذشته و حوادث طبیعی در این ولایت به آبدات تاریخی صدمۀ بزرگ وارد شده‌است.

معزالدین احمدی، رئیس اطلاعات و فرهنگ بدخشان که در رأس تیمی جهت بررسی آبدات به ولسوالی یمگان سفر نموده به آژانس خبری پژواک گفت که ارزیابی‌های تخنیکی مقبرۀ حیکم ناصر خسرو که قدامت آن به صدها سال می‌رسد، صورت گرفته‌است.

موصوف افزود که آبدات نه تنها در بدخشان، بلکه در سطح کشور در وضعیت خوبی قرار ندارد و در جریان جنگ‌های گذشته و حوادث طبیعی چند سال اخیر به ابدات تاریخی صدمۀ بزرگ وارد گردیده‌ که تا هنوز مرمت کاری نشده‌است.

و همچنان گفت، اگر این آبدات به‌زودی مرمت کاری نشود، در آیندۀ نزدیک احتمال نابودی آن می‌رود.

او گفت، مشکلات و چگونگی آبدات تاریخی حکیم ناصر خسرو و مسجد ملا برات در قریۀ حضرت سعید ولسوالی یمگان، پل خشتی در شهر فیض‌آباد و قلعۀ راس ملیک که ثبت و راجستر شدۀ وزارت اطلاعات و فرهنگ بوده، مورد  بررسی قرار گرفته و هیأت یافته‌های شان را جهت دونریابی و مرمت کاری با نهادهای ذیربط در میان خواهد گذاشت.

او تاکید کرد: «وضعیت آبدات تاریخی در سطح کشور و بدخشان در خطر نابودی قرار دارد و مؤسسات که در این بخش فعالیت می‌نمودند، شانه خالی نموده و از کشور رخت سفر بستند.»

او همچنان افزود، مردم محل جهت نگهداری آبدات تاریخی که هویت ملت‌ها را به معرفی می‌گیرد، توجۀ چندان نداشته و به آن‌ ارزش قایل نیستند و برای دولت مرمت کاری همه ابدات در زمان کوتاه دشوار بوده، اما امید است تا بتوانند مؤسسات را جهت مرمت کاری آبدات جلب نمایند.

او از مقام وزارت اطلاعات  و فرهنگ می‌خواهد که از هر طریق ممکنه جهت حفاظت آبدات باارزش تاریخی قطعۀ منظم نظامی را در چوکات وزارت داخله ایجاد، مرمت کاری آبدات را روی دست گیرد.

و ی از مردم نیز خواست تا حفاظت از آبدات تاریخی را مسؤولیت خود دانسته و در این زمینه از هیچ نوع همکاری دریغ نکنند.

عین‌الدین صداقت، آمر موزیم‌داران ریاست موزیم ملی که جهت بررسی آثار تاریخی و باستانی به بدخشان سفر نموده گفت، حفاظت از ابدات تاریخی در پهلوی اینکه وظیفۀ دولت است، به مردم بر می‌گردد و مردم باید جهت حفظ هویت فرهنگی شان از آن محافظت جدی نمایند تا هویت های فرهنگی گذشته شان حفظ گردد.

او می‌افزاید، سبک‌های معماری و کندن‌کاری‌های خاص در مقبرۀ حکیم ناصر خسرو به کار رفته‌است که توجۀ آنان را به خود جلب نموده‌است و تلاش می‌شود تا این آبدۀ تاریخی مرمت کاری شود.

سید داوود یک تن از باشنده‌گان قریۀ حضرت سعید ولسوالی یمگان وضعیت آبدۀ تاریخی حکیم ناصر خسرو را وخیم دانسته می‌گوید که این آبده با قدامت تاریخی ۹۶۳ ساله یک بار از سوی بخش میراث‌های فرهنگی آغاخان در اوایل  نظام گذشته مرمت کاری شد.

و افزود، در جریان جنگ‌ها و حوادث طبیعی اکنون در وضعیت خوبی قرار ندارد که اگر مرمت کاری نشود این هویت باارزش تاریخی در معرض فروریزی قرار خواهد گرفت.

او از وزارت اطلاعات و فرهنگ و مؤسسات بخصوص سازمان بین‌المللی یونسکو می‌خواهد که در زمینۀ مرمت‌کاری و حفاظت این هویت فرهنگی و تاریخی اقدام جدی نمایند، در غیر آن نابود خواهد شد.

حکیم ناصر خسرو  عارف و از شاعران بزرگ و نامدار کشور است که از آن چندین اثر ادبی بجا مانده‌است.

این در حالی است که سرپرست وزیر اطلاعات و فرهنگ چندی قبل گفته بود که این وزارت تلاش می‌کند تا برخی آبده‌های تاریخی را مرمت‌کاری نماید، وی از سازمان‌های بین‌المللی و تاجران نیز خواسته بود که در حفظ میراث‌های تاریخی با آنان همکاری کنند.

براساس معلومات مسؤولین، در مجموع ۲۱ آبدۀ تاریخی در مرکز و ولسوالی‌های بدخشان ثبت و راجستر وزارت اطلاعات و فرهنگ شده، اما در این اواخر سروی مقدماتی چندین مکان دیگر نیز برای ثبت و راجستر شدن آن به عنوان آبدات تاریخی صورت گرفته‌است.