«برای کنترل مصرف آب‌های زیرزمینی محدودیت‌های وضع شده‌است»

کابل (پژواک، ۲۰ جوزا ۱۴۰۳): وزارت انرژی و آب افزایش بارنده‌گی‌های اخیر را خوشبینانه می‌خواند و می‌گوید، جهت تقویت آب‌های زیرزمینی طی بیش از دو سال گذشته ۷۰ چک‌دیم و ۳۶۰۰ چاه جذبی در مرکز و ولایت‌های کشور حفر گردیده‌است.

بر اساس تقسیم‌بندی وزارت انرژی و آب، افغانستان به پنج حوزۀ آب‌ریز اصلی و ۴۲ حوزۀ فرعی تقسیم شده‌است که مجموع مقدار آب روان سطحی این حوزه‌ها سالانه به حدود ۵۷ میلیارد متر مکعب می‌رسد، اما این میزان در سال‌های اخیر به دلیل تغییر اقلیم و گرمایش جهانی کاهش یافته‌است.

پایین رفتن آب‌های زیرزمینی تا حدود ۵ متر

مطیع‌الله عابد، سخنگوی وزارت انرژی و آب در یک مصاحبۀ اختصاصی به آژانس خبری پژواک گفت که در سال ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ تیم‌های تخنیکی این وزارت سروی‌های را که در نقاط مختلف کشور انجام داده‌اند، سطح آب‌های زیرزمینی از ۳ تا ۵ متر پایین رفته‌است.

وی گفت، در کنار تغییرات اقلیمی و افزایش خشک‌سالی‌ها، کثرت نفوس به صورت غیرپلانی در یک منطقه، حفر چاه‌های عمیق به صورت غیرقانونی، استفاده از آب‌های زیرزمینی در صنعت تجارت و زراعت از جمله فکتورهای است که سبب پایین رفتن آب‌های زیرزمینی گردیده‌است.

او اضافه کرد، افغانستان دارای پنج حوزۀ عمومی دریایی می‌باشد، این حوزه‌ها در تشکیل خود حوزه‌های فرعی نیز دارد که تعداد آن به ۳۵ حوزه می‌رسد.

افغانستان دارای پنج حوزۀ آبی چون دریاهای حوزۀ کابل، دریاهای حوزۀ آمو، دریاهای حوزۀ هلمند، دریاهای حوزۀ هریرود، دریاهای حوزۀ شمال می‌باشد.

عابد می‌گوید که در این حوزه‌ها سطح آب‌ زیرزمینی به اندازه‌های مختلف با میزان بارنده‌گی‌‌ها بلند و پایین می‌رود.

موصوف اضافه کرد: «حوزه‌های هم وجود دارد که با جاری شدن آب در آن سطح آب‌های زیرزمینی بلند آمده اما در بعضی حوزه‌ها پایین رفته، به‌گونۀ مثال در ولایت فراه آب‌های زیرزمینی تا ۱۲ متر پایین رفته‌است.»

او می‌گوید، اگر میزان برفباری نسبت به باران بیشتر شود، در ذخیره و افزایش آب‌های سطحی و زیرزمینی موثر واقع می‌گردد.

وی افزود: «در افغانستان بارش به دو گونه صورت می‌گیرد که یکی باران و دیگر برف است، اگر بارش به صورت باران باشد، افغانستان که کشور کوهستانی است، بیشتر مفید تمام نمی‌شود؛ چون که متاسفانه تاسیسات و بندهای آب موجود نیست و یا کم است، آب باران ذخیره نمی‌شود، آب باران به صورت سطحی و سیلاب روان می‌باشد که سبب سیلاب‌ها و تخریب نیز می‌شود و برای آب‌های زیرزمینی مفید نمی‌باشد، اما اگر بارش‌ها به صورت برف باشد، می‌تواند که در سطح‌های بلند به یخچال مبدل شود و به مرور زمان آب شود و این باعث می‌شود که آب‌های سطحی و زیرزمینی تقویه و به کشور مفید تمام می‌شود.»

خوشبینی از بارنده‌گی‌های اخیر

سخنگوی وزارت انرژی و آب هر چند پایین رفتن سطح آب‌های زیرزمینی را نگران‎کننده خوانده اما می‌گوید: «بارش‌های اخیر در کشور در تقویۀ آب‌های سطحی و زیرزمین مثبت تمام شد و تشویش مردم تا حدی رفع گردید، بندها و تاسیسات آبی پر از آب شدند که این می‌تواند آب‌های زیرزمینی را تقویه کند و تقویه هم شده‌است که ما خوشبین استیم.»

عابد اضافه کرد، در ساحات که تاسیسات آبی وجود ندارد، در میزان آب‌های زیرزمینی تغییر نیامده‌است و اگر آمده باشد هم یک تا دو متر بیشتر نیست.

گام‌های برداشته شده جهت محافظت آب‌های زیرزمینی

عابد در مورد کارکردهای امارت اسلامی گفت: «در قسمت مدیریت آب‌ها و تغذیۀ آب‌های زیرزمینی وزارت انرژی و آب کارهای را انجام داده‌است و پروژه‌های نیز زیر دست دارد، شش بند بزرگ زیر کار است و یک تعداد چک‌دیم‌ها را در ولسوالی‌ها فعال کرده ‌که برای مهار سیلاب‌ها، آب‌های سطحی، زراعت و تقویۀ آب‌های زیرزمینی مفید می‌باشد.»

وی علاوه کرد، همچنان در ولایت‌ها و شهرها چاه‌های جذبی نیز حفر گردیده که در تقویۀ آب‌های زیرزمینی مفید واقع می‌شود.

موصوف گفت، بالای استفاده کننده‌گان آب‌های زیرزمینی محدودیت‌های وضع شده که از این آب باید مطابق قانون کار گرفته شود، این باعث ایجاد کنترل در استفادۀ آب‌های زیرزمینی شده، همچنان در ولایت‌ها و شهرها حمام‌ها و موترشویی‌ها وادار به نصب فلترها ری‌سایکل شده که در کنترول آب‌های زیرزمینی نقش مهم می‌داشته باشد.

عابد افزود، وزارت انرژی و آب در سال ۱۴۰۲ خورشیدی ۱۴۰ چیک‌دم را پلان کرد که از جمله ۵۰ چیک‌دیم از سوی این وزارت و ۲۰ چیک‌دیم به حمایت تمویل کننده‌گان خارجی‌ اعمار و به بهره‌برداری سپرده شده‌است.

موصوف گفت که این وزارت در کنار ساخت بند‌های بزرگ، ساخت بند‌های کوچک را نیز در نظر دارد و همچنان بالای کسانی‌که چاه‌های عمیق حفر می‌کنند، باید در کنارش چاه جذبی نیز حفر کنند.

به اساس معلومات منبع، تاکنون ۳۶۰۰ چاه جذبی در کابل و برخی ولایت‌ها برای تقویۀ آب‌های زیرزمینی حفر گردیده‌است.

وی از مردم خواست که در استفاده از آب و برق اصراف نکنند و در حویلی‌های خود چاه‌های جذبی حفر کنند.

بازدیدها: 57