تنها بَرَک‌دوز در دایکندی: آرزویم این‌ است که ‌پس از من این صنعت باقی بماند و نابود نشود

نیلی (پژواک، ۴ سنبله ۱۴۰۳): در یک گوشۀ دوردست و کوهستانی منطقۀ رباط ولسوالی میرامور دایکندی یک مرد کهن‌سال که سال‌ها عمر خود را صرف صنعت بَرَک‌دوزی کرده‌ می‌گوید که در این اواخر کاروبارش رونق خوبی گرفته‌است.

از طرف دیگر او خوشحال است که زمینۀ کار را برای شماری از زنان محل فراهم کرده‌است.

۱۵ سال پیش زمانی که سختی روزگار سرور مشهور به خلیفه سرور را به شدت رنج می‌داد، او از پشم برۀ گوسفند، کت، واسکت و دریشی را به‌شکل ظریف ساخت و به بازار عرضه کرد.

این مرد کهن‌سال برّک‌دوز در صحبت با خبرنگار آژانس خبری پژواک می‌گوید که پیش از این نیز این صنعت کم‌وبیش رواج داشت، اما ظرافت کارهای او، بازار فروش بَرَک‌ را چند برابر رونق داده‎است.

وی می‌گوید که از این طریق برای شمار زیادی از زنان نیز زمینۀ کار را فراهم کرده‌است.

خلیفه سرور تصریح کرد که طی چندین دوره با همکاری یک نهاد شمار زیادی از زنان را از طریق بافت و ساخت برک را آموزش داده‌است.

او علاوه کرد: «این زنان حالا طریقۀ درست پشم‌ریسی و سایر کارهای اولیه را یاد گرفته و هر کدام شان در خانۀ خود تهیه می‌کند و به من می‌فروشد تا من بدوزم.»

موصوف گفت که ارزش این صنعت بسیار بالا است و مشتریانش از مناطق مختلف دایکندی و حتی ولایت‌های بلخ و کابل می‌باشند.

این مرد می‌گوید که یک کت بَرَک‌ بیش از ۲۰ هزار افغانی به فروش می‌رسد و بیشتر کارمندان دولت و موسسات، بالاپوش، چپن، کت، دریشی و واسکت‌های برک فرمایش می‌دهند.

نامبرده تصریح کرد:«موی برۀ گوسفند را می‌بافیم، بعد داخل دیگ در بین آب جوش داده خوب مالش می‌دهیم تا نرم شود و پارچه‌های آن را با چوب راست می‌پیچانیم و می‌مالیم، چند روز در زیر آفتاب می‌مانیم تا آمادۀ دوختن شود.»

به‌گفتۀ‌ وی، در سطح دایکندی در حال حاضر، تنها او کار ساخت و دوخت برک را به شکل ماهرانه انجام می‌دهد و دست بالایی در این کار دارد.

خلیفه سرور می‌گوید که برّک بسیار فیشنی، زینتی و در عین حال در فصل زمستان گرم می‌باشد، به این دلیل مشتریان زیادی دارد. به گفتۀ‌ وی، فعلا چندین فرمایش با قیمت‌های بالاتر از ۲۰ هزار افغانی از نیلی در دست کار دارد.

او در ادامه افزود که برخی از مردم منطقۀ رباط، برّک را تهیه می‌کنند، اما دوختش را تنها وی در خیاطی کوچکش انجام می‌دهد.

وی علاوه کرد که تمام کاروبار برک با وسایل و ماشین ابتدایی خیاطی‌اش صورت می‌گیرد.

این برک‌دوز محلی می‌گوید، در این اواخر این صنعت رونق یافته و اکنون کار شب و روزش ساخت و دوخت برک می‌باشد. به گفتۀ‌ وی، او از این طریق می‌تواند تمام مخارج خانواده‌اش را تهیه کند.

موصوف گفت: «در تمام ولایت کسی دوختن برک را به شکل ماهرانه یاد ندارد، من هم رو به ناتوانی هستم و در این اواخر چون مشتری هم زیاد شده، در مقابل فرمایشات بیخی کم می‌آورم.»

نامبرده خواستار حمایت حکومت می‌باشد تا کورس یادگیری حرفوی این صنعت دایر شود و شاگردان ماهر تربیه کند تا به گفتۀ‌ او، پس از خودش، این صنعت باقی بماند و نابود نشود.

براساس معلومات خلیفه سرور، در دایکندی فابریکۀ تولید برک نیست و او آزادانه و با وسایل ابتدایی‌اش این صنعت را پیش می‌برد.

نامبرده با آنکه سختی‌های جریان تهیۀ برک را بازگو می‌کند، اما تصریح می‌کند که این صنعت درآمد بسیار خوبی دارد.

وی افزود که در دیگر ولسوالی‌های دایکندی برک‌دوزی نیست و علاقه‌مندان برک‌ مجبور هستند حتی نزد او در دورترین منطقه مراجعه کند.

او از مردم نیز می‌خواهد که در ولسوالی‌های مختلف این کار را رونق دهند.

با این حال، سیداحمدی یکی از باشنده‌گان نیلی که به قیمت ۲۱ هزار افغانی یک کت برک را فرمایش داده‌است، در صحبت با خبرنگار آژانس خبری پژواک گفت که به دلیل زیبایی و طبیعی بودن مواد این کت را فرمایش داده‌است.

او افزود: «در جان یکی از دوستانم دیدم، خیلی شیب قشنگ داشت، من هم شوق گرفتم، یک دانه فرمایش دادم.»

همچنان، برخی از زنانی که کارهای ابتدایی بَرَک‌دوزی را انجام می‌دهند می‌گویند که حداقل می‌توانند بخشی از مخارج خانواده‌های شان را تامین کنند.

معصومه یکی از این زنان به آژانس خبری پژواک گفت که برۀ گوسفند پرورش می‌دهد و موهایش را برای دوخت بَرَک‌ می‌بافد.

او افزود: «خیلی خوب است، حالا گوسفند کلان می‌کنیم، خودش هم سود دارد و مویش را می‌بافیم و در بازار سودا می‌کنیم که بَرَک‌ جور کند.»

وی علاوه کرد که امکانات ساخت بَرَک‌ را ندارد، اما مراحل ابتدایی تهیۀ برک را خودش انجام می‌دهد و به بَرَک‌ دوز می‌فروشد.

موصوف تصریح کرد که شماری زیادی از زنان به این کار رو آورده و اکثریت آنان از این طریق مخارج زنده‌گی شان را تأمین می‌کنند.

از سوی دیگر، مسؤولین در ادارۀ صنعت و تجارت دایکندی می‌گويند که صنعت بَرَک‌‌‌دوزی در منطقۀ رباط ولسوالی میرامور بسیار رواج دارد.

خان‌علی شهرستانی، رئیس صنعت و تجارت دایکندی می‌گوید که در این ولایت فابریکه‌یی در بخش صنعت دوخت نیست و مردم با سرمایه شخصی و امکانات محلی کار می‌کنند.

او  افزود که بَرَک‌ را مردم سرمایه‌دار بیشتر خریداری می‌کنند؛ چون قیمت آن بسیار گزاف است.

به گفتۀ‌ وی، علاوه بر بَرَک‌، جوراب پشمی، دستکش پشمی و واسکت چرمی که در این منطقه ساخته می‌شود، از شهرت بالایی برخوردار است.

این در حالی است که صنایع مختلف دستی در دایکندی رواج و پیشینۀ قدیمی دارد و در میان مردم از اهمیت بالایی برخوردار است.

بازدیدها: 252