فیض‌آباد (پژواک، ۱۸سنبله ۱۴۰۳): مسؤولین محلی در بدخشان، تحقیقات انجام‌شده در زمینۀ زبان‌های بومی از سوی «مؤسسۀ زبان‌شناسی ثمر» در این ولایت مؤثر دانسته می‌گویند که تا هنوز چند عنوان کتاب و داستان برای کودکان به زبان بومی «منجانی» از سوی این مؤسسه به چاپ رسیده‌است.
انجنیر ذبیح‌الله امیری، رئیس اطلاعات و فرهنگ در شفرش به ولسوالی‌های کران و منجان و واخان، فعالیت‌های «مؤسسۀ زبان‌شناسی ثمر» در زمینۀ زبان‌های بومی در این ولایت را ارزیابی کرده‌است.
موصوف افزود، مؤسسۀ یادشده براساس تفاهم‌نامه‌یی با مقام وزارت اطلاعات و فرهنگ در زمینۀ زبان‌های بومی منجانی، واخانی و شغنانی در این ولایت تحقیقات انجام می‌دهد.
او می‌گوید: «این مؤسسه تحقیق خوبی بالای زبان‌های منجانی، واخانی و شغنانی انجام داده که در زمینۀ رشد زبان‌های محلی، حفظ و انکشاف آن خیلی مؤثر واقع شده‌است.»
رئیس اطلاعات و فرهنگ علاوه کرد، مؤسسه ثمر در همکاری با اکادمی علوم امارت اسلامی الفبای این سه زبان را ایجاد کرده که این امر سبب حفظ زبان‌های محلی وهویت تاریخی آن می‌گردد.
محمدعارف فاروقی، آمر فرهنگ و هنر ریاست اطلاعات و فرهنگ بدخشان می‌گوید که تاهنوز مؤسسۀ زبان‌شناسی ثمر علاوه بر نوشتن کتاب‌ها و داستان‌ها به زبان منجانی برای اطفال، کتاب تحت عنوان معارف اسلامی و سفرنامۀ ناصر خسرو را از زبان فارسی به زبان منجانی نیز ترجمه کرده‌است.
عبدالجبار جویا، مسؤول بخش آموزشی زبان منجانی مؤسسۀ یادشده می‌گوید که آنان دوازده سال قبل فعالیت‌های تحقیقی خود را در زمینۀ زبان‌های بومی در ولایت بدخشان آغاز کرد.
موصوف افزود، این مؤسسه در زبان منجانی ۴۲ حرف را در همکاری با وزارت اطلاعات و فرهنگ و اکادمی علوم شناسایی نموده که برخی حروف آن از زبان فارسی، برخی از زبان پشتو و بقیۀ آن متعلق به زبان منجانی است و از صنف اول الی صنف ششم در مکاتب این سه منطقه تدریس می‌گردد.
فیض‌علی الفت، کارمند دیگر مؤسسه ثمر در ولسوالی واخان می‌گوید که زبان واخانی در تعلیمات قبل از مکتب به اطفال زیر سن شش سال برای مدت نه ماه تدریس می‌گردد.
او علاوه می‌کند، الفبای زبان واخانی ۴۷ حرف دارد که ۵ آن سوچه واخانی، ۷ حرف آن از زبان پشتو و ۳۲حرف دیگر آن از زبان فارسی گرفته شده‌است، از سال ۱۳۹۳ تا حال تحقیق و تدریس این زبان در ولسوالی واخان و منطقۀ منجان ولسوالی کران ادامه دارد.
از سویی‌هم، اقبال حسام استاد پوهنتون بدخشان تلاش‌های برای ایجاد الفبای زبان‌های بومی را ستوده و این امر را در زنده نگهداشتن این زبان‌ها مؤثر دانسته است.
به گفتۀ او، زبان‌های بومی شغنی، وخی و منجی ریشه در زبان اوستایی دارد، زبان اوستا از بین رفت، اما برخی اصطلاحات و کلمات آن هنوزهم در برخی مناطق شمال افغانستان کاربرد دارد.
تماس با ما
خبرنامه
ارسال گزارش
اپلیکیشن موبایل پژواک