برای تربیت سالم کودکان از چه روش‌هایی باید استفاده کرد؟

کابل (پژواک، ۲۴ عقرب ۱۴۰۳): یک‌تن از روان‌شناسان می‌گوید که رشد عاطفی کودکان از سن ۳  تا ۵ سالگی آغاز می‌شود؛ اگر والدین برای تربیت فرزندان‌شان در این دورۀ سنی روش‌های درستی را انتخاب نکنند، در آینده پرخاش‌گر به بار خواهند آمد.

تربیت کودکان یکی از مهمترین موضوعات زنده‌گی یک خانواده به‌شمار می‌رود؛ تربیت صحیح کودک نه تنها به رشد شخصیت و سلامت روان او کمک می‌کند، بلکه نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری آیندۀ روشن برای جامعه دارد.

آژانس خبری پژواک روی این مبحث با خانم معصومه احمدی، یک‌تن از روان‌شناسان در شهر کابل مصاحبه‌یی را انجام داده‌است.

خانم احمدی که از مدت ۳ سال در بخش روانشناسی کودک کار می‌کند، تربیت درست کودکان را یکی از مباحث مهم و ضروری می‌پندارد و می‌گوید که والدین باید برای تربیت سالم کودکان شان حتی قبل از تولد نیز برخی نکات و راه‌کارها را مدنظر داشته باشند.

او افزود: «تربیت کردن فرزند پهلوی این‌که شیرینی‌های خود را دارد و حالت خوبی را کنار فرزند خود تجربه کنی، اما این‌که نتوانی شیوه‌های درستی را برای تربیت سالم کودکت استفاده کنی، این یک دشوارترین کار در تمام دنیا  شناخته شده‌است.»

وی گفت، رشد عاطفی کودکان از همان ۳ سالگی تا ۵ سالگی شروع می‌شود، اگر والدین در این زمان توجه نکنند، امکان دارد در آینده کودک شخص پرخاشگری به بار بیاید.

او مهربانی با کودک را خیلی مهم دانسته و می‌گوید: «برخی والدین گلایه و شکایت از این دارند و می‌گویند که کودک ما لج‌باز است و نمی‌توانیم توقعات او را برآورده بسازیم.»

وی می‌افزاید: «در بیشتر موارد ما شاهد این هستیم که والدین گرامی شیوه‌های درستی را برای تربیت فرزندانشان اختیار نمی‌کنند.»

این روانشناس، ذهن کودک را مانند یک آینه خوانده و گفت: «بازتاب از رفتار ما را می‌توانیم در کودک مان ببینیم، ما باید با کودک مان صیمیمی باشیم، حتی در آوان که کودک اوایل زنده‌گی‌اش را تجربه می‌کند؛ اگر با کودک بیشتر صحبت کنیم، با کودک ارتباط بدنی داشته باشیم و حتی هنگام شیر دادن اگر با کودک صحبت داشته باشیم، همه این‌ها روی شخصیت کودک ما تاثیرگذار است.»

خانم احمدی توضیح داد که باید والدین در مقابل کودک رفتار خوب داشته، اعمال نیک را انجام بدهند و مطالعه کنند؛ زیرا کودک این همه رفتار و اعمال نیک آنان را یاد می‌گیرد.

به گفتۀ او، برای این‌که کودک در آینده چطور در جامعه و اجتماع ظاهر شود و یک شخص مثبت به بار آید، باید والدین با آنان مهربان باشند.

وی علاوه کرد: «به هر میزانی که با کودک ما مهربان باشیم و با کودک مان گپ بزنیم، همه این‌ها روی آیندۀ کودک و روی کنترول عواطف کودک مان تاثیر دارد.»

به باور خانم احمدی، مهربانی و صحبت با کودکان در شخصیت آنان اثرگذار است و باید والدین برای وقت گذشتاندن و صحبت کردن با آنان توجه داشته باشند.

وی با اشاره به والدین که شاغل هستند می‌گوید: «دنیای فعلی عرصۀ است که بیشتر والدین شاغل استند، همگی پشت کار و وظیفه استند؛ اگر والدین گرامی به کودک شان وقت را اختصاص ندهند؛ پس در آینده توقع نداشته باشند که کودک شان در هر جامعه و محیطی تعامل می‌داشته باشد.»

همچنان به گفتۀ خانم احمدی، مادران و پدران شاغل که با کودکان شان وقت نمی‌دهند، بیشتر دیده شده‌است که در آینده کودکان شان پرخاش‌گر به بار آمده و نخواهند توانست که عواطف و احساسات شان را کنترول کنند.

او مادر و پدر را اولین رهنما و معلم کودکان دانست و تصریح کرد: «کودکان موجوداتی استند، آموزه‌هایی که از دور و بر شان را یاد می‌گیرند، بازتاب می‌دهند به خصوص از مادر و پدر شان؛ اگر بخواهیم بگویم اولین معلم کودکان معلمان صنف آماده‌گی یا صنف اول است، نخیر اشتباه گفتیم؛ اولین معلم کودکان والدین شان استند.»

وی به والدین توصیه می‌کند که بیشتر با کودکان شان وقت بگذرانند، با آنان بازی کنند؛ زیرا «در جریان بازی خیلی از عواطف و احساسات را می‌توانند به کودکان شان انتقال بدهند، کودک یاد می‌گیرد که وقتی مادرش غمگین است، چطور باید همراهش رویه  کنم.»

او اضافه کرد: «توجه به احساسات کودک،  درک احساسات کودک و صحبت دربارۀ احساسات ما به او یاد می‌دهد تا در آینده عواطف و احساسات خودش را کنترول کند.»

به گفتۀ او، کنترول کودک، وقت گذشتاندن با کودک در اوقات فراغت از راهکارهای دیگری است که برای تربیت کودک و برای دورساختن او از مبایل و تلویزیون بسیار موثر می‌باشد.

همچنان این روانشناس می‌گوید که تهیه کتب قصه و قصه‌های آن برای کودک به خوانش گرفته شود که این کار باعث بلند رفتن مهارت کلامی او گردیده و ذخیرۀ لغات خوبی خواهد داشت و در آینده می‌تواند که در اجتماع تعامل خوب داشته باشد.

وی با تاکید به محدود مصروفیت کودکان با تبلیت، موبایل و تماشای تلویزیون گفت: «عصر امروز، عصر تکنالوژی است که جای خیلی از چیزها را گرفته؛ متاسفانه کودکان ما را مصروف می‌سازیم، به مبایل یا به تبلیت تا ما خودما بتوانیم به دیگر کارهای ما برسیم، غافل از این‌که کودک ما یک شخصیت منزوی گوشه‌گیر و با اعتماد به نفس پایین به بار می‌آید.»

او در ادامه اضافه کرد: «به جای این‌که به کودک ما اجازه بدهیم که ساعت‌ها بره پای تلویزیون بشیند و کارتون ببیند؛ خوب است که از کتاب‌های قصه برایشان استفاده کنیم و بنشینیم برایشان قصه بخوانیم تا استفاده از این‌هاره برای‌شان محدود بسازیم.»

به گفتۀ خانم احمدی، گرفتن اسباب بازی نیز می‌تواند برای کودک بسیار خوب باشد؛ زیرا اسباب بازی باعث رشد ذهنی کودک می‌گردد و از آن طریق کودک می‌تواند با اطرافیان خود تماس برقرار کند.

او با اشاره به این‌که برخی والدین هنگام اشتباه کردن کودک قهر می‌شوند گفت: «یکی از موارد یگر این‌ست که می‌بینیم، کودک اشتباه کرده دفعتاً بالایش قهر شده و او را سرزنش می‌کنیم، در حالی که کودک با اشتباه کردن می‌آموزد و اگر ما کودک ما ره بخاطر اشتباه‌اش سرزنش کنیم، این باعث می‌شود که روحیۀ کودک پایین بیاید.»

داکتر احمدی می‌گوید که بیان عبارت‌های جذاب نیز می‌تواند اعتماد به نفس کودک را بلند ببرد.

همچنان موصوف دادن حق انتخاب و حق تصمیم‌گیری به کودک باعث این می‌شود که در آینده کودک به خود اتکا کند، اعتماد به نفس بلند داشته و یک شخص موفق به بار خواهد آمد.