هرات (پژواک، ۶ حمل ۱۴۰۴): «خوانچۀ عید» که یکی از رسوم دیرینۀ مردم هرات و برخی دیگر از ولایت‌های کشور است، امسال نیز بازار فروش آن در آستانۀ عید گرم می‌باشد، جوانان نامزددار اما می‌گویند که ضعف اقتصادی و نبود فرصت‌های شغلی، آنان را در انجام این رسم با مشکل مواجه کرده‌است.
خوانچۀ یا عیدانه به سینی یا پتنوس تزئین‌شده گفته می‌شود که در برخی مناطق افغانستان از جمله ولایت هرات به‌ویژه در اعیاد، مراسم‌های عروسی، نامزدی و مناسبت‌های خاص برای عروس و داماد به‌عنوان هدیه یا عیدانه برده می‌شود. این سینی‌ها شامل میوه، شیرینی، لباس، لوازم آرایشی، زیورآلات و سایر هدایا است که با گل‌ها و تزئینات زیبا آراسته می‌شود.
محمد نکیان، جوان هراتی که پنج ماه از نامزدی‌اش می‌گذرد، در صحبت با خبرنگار آژانس خبری پژواک گفت که هزینه‌های عیدانه برای خانواده‌های عروس و داماد سنگین و غیرقابل تحمل است.
موصوف علاوه کرد، با وجودیکه بیکار است با آن‌هم به ارزش ۲۰ هزار افغانی خوانچۀ عید را آماده کرده‌است تا به خانۀ نامزدش ببرد، اما به‌گفتۀ وی، نیاز است تا از فرهنگ‌های ناپسند در جامعه جلوگیری شود.
او می‌افزاید که این‌گونه رسم نه تنها به ضرر دامادها تمام می‌شود، بلکه خانواده عروس را نیز مجبور به تهیه خوانچه می‌کند که این امر فشار اقتصادی بیشتری را بر آنان تحمیل می‌کند.
سید رقیب، یکی دیگر از جوانان تازه‌داماد می‌گوید که تهیه و ترتیب خوانچه‌های عید از رسم‌های ناپسند جامعه است که بیشتر خانواده‌های فقیر و بی‌بضاعت را دچار مشکل کرده‌است.
او تأکید می‌کند که برای کاهش این هزینه‌ها باید فرهنگ‌سازی شود و از خرافات و رسوم بی‌جا جلوگیری به عمل آید.
وی افزود: «بیشتر خانواده‌ها توانایی تهیه و ترتیب خوانچه را نداشته، اما بابت رسم و رواج جامعه، ناگزیر به قرض و برابر کردن آن به طرف مقابل است که در این راستا باید فرهنگ سازی صورت گیرد که این امر به تحرک و مبارزه عمومی علیه خرافات و رواج‌های ناپسند با مصارفات گزاف را می‌طلبد.»
در مقابل، فروشنده‌گان خوانچه‌های عید از بازار گرم در ایام عید خوشحال‌اند.
حمید، یکی از گل‌فروشان و تزئین‌کننده‌گان خوانچه می‌گوید که در روزهای نوروز و شب‌های عید، بازار کارشان نسبت به دیگر ایام سال پررونق‌تر است.
او می‌افزاید که برخی افراد برای تزئین خوانچه‌های عید هزینه‌های گزاف می‌پردازند، در حالی که هزینۀ تهیه یک خوانچۀ ساده از ۲۰۰ تا ۲۰۰۰ افغانی است.
از سوی دیگر، میر قیس یک دیگراز گل فروشان و تزیین کننده خوانچه یا عیدانه در صحبت با پژواک می‌گوید از۲۰ ماه رمضان بازار کارشان رونق می‌گیرد و زیادتر جوانان نامزددار برای گرفتن خوانچه عید به دکان شان مراجعه می‌کنند.
وی می‌گوید که خانواده‌های جوانان نامزددار عیدانه‌های مختلف از جمله، لباس، شیرینی و لوازم آرایشی را برای دامادان و عروس‌ها نزد آنان آورده تا در خوانچه‌های رنگین تزیین و بسته‌بندی نمایند.
قیس بر جلوگیری از هزینه‌های گزاف تاکید داشته می‌گوید که نیاز است از فرهنگ‌های ناپسند در جامعه جلوگیری شود تا جوانان بتوانند عید را با خوشی بیشتر سپری کنند.
درهمین حال، شماری از فرهنگیان هرات، این رسوم پرهزینه را غیرقابل قبول دانسته و خواستار اقدامات جدی برای کاهش این هزینه‌ها شده‌اند.
غلام‌سخی غلامی، یک تن از فرهنگیان هرات که پسرش نیز تازه نامزد شده‌است می‌گوید که جوانان با نبود فرصت‌های شغلی با چالش‌های اقتصادی مواجه‌اند، اما رسم و رواج‌های ناپسند به خصوص بردن عیدانه، نوروزی، افطاری و همچنین تحفۀ زمستانی به خانۀ عروس و یا هم داماد، به مشکلات جوانان نامزددار می‌افزاید.
غلامی تصریح کرد که خوانچه‌های پرهزینۀ عید باعث ایجاد رقابت میان خانواده‌ها در جامعه شده‌است که این امر یک عرف ناپسند را در بین مردم بوجود آورده و باید بزرگان خانواده‌ها برای جلوگیری از هزینه‌های سنگین، جوانان نامزددار را در این راستا کمک کنند.
وی می‌گوید که به دلیل هزینه‌های گزاف و رسم و رواج‌های ناپسند در برخی ازموارد جوانان در هرات موفق به ازدواج نمی‌شوند.
از سویی‌هم، مسوولان در ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت هرات بر جلوگیری از هزینه‌های گزاف و مصارف بی‌مورد تاکید می‌کنند.
حمیدالله غیاثی، آمر فرهنگ و هنر این ریاست می‌گوید که بردن عیدانه برای عروس و یا هم داماد از لحاظ شرعی مشکلی ندارد، اما نیاز است تا از اصراف و هزینه‌هایی که جوانان را درگیر مشکلات اقتصادی می‌سازد، جلوگیری شود.
غیاثی یکی از دلایل مشکلات در زنده‌گی خانواده‌های تازه تشکیل شده را نیز در رسم ورواج‌های ناپسند و بروز مشکلات اقتصادی دانسته و می‌گوید تمامی خانواده‌ها باید از اصراف و ترویج فرهنگ‌های ناپسند خودداری نمایند.
GET IN TOUCH
NEWSLETTER
SUGGEST A STORY
PAJHWOK MOBILE APP