بسته‌شدن یگانه مرکز صحی در قریۀ «غارموشک» هرات؛ باشنده‌گان محل: در دسترسی به خدمات صحی با مشکل مواجه هستیم

هرات (پژواک، ۳ سرطان ۱۴۰۴): باشنده‌گان قریۀ «غارموشک» در ولسوالی زنده‌جان ولایت هرات می‌گویند که فعالیت یگانه مرکز صحی این قریه از پنج ماه به این‌سو متوقف شده و آنان به ابتدایی‌ترین خدمات صحی در محل‌شان دسترسی ندارند.

قریۀ غارموشک ولسوالی زنده‌جان هرات که دارای راه‌های صعب‌العبور و خاکی می‌باشد، یکی از مناطقی است که به گفتۀ باشنده‌گان آن، یگانه مرکز صحی شان از مدت پنج ماه به این‌سو از فعالیت بازمانده‌است؛ مسؤولین اما می‌گویند که فعالیت این مرکز صحی به دلیل قطع کمک‌های بین‌المللی متوقف شده‌است.

محمدیونس، باشندۀ قریه غارموشک ولسوالی زنده‌جان هرات در صحبت با خبرنگار آژانس خبری پژواک گفت، از پنج ماه به این‌سو مرکز صحی این قریه از فعالیت بازمانده و در این مدت، میزان مرگ‌ومیر مادران و نوزادان افزایش یافته‌است.

به‌گفتۀ‌ وی، بیشتر مردم توانایی پرداخت هزینه‌های گزاف برای درمان در شفاخانه‌های خصوصی را ندارند و کرایۀ انتقال مریض از این قریه تا شهر هرات بیش از سه هزار افغانی است که این هزینه از توان اکثریت مردم قریۀ غارموشک بلند است.

قریۀ غارموشک که بیش حدود ۲۵۰ خانواده در آن زنده‌گی می‌کنند و در مرکزیت چندین قریۀ دیگر قرار دارد، باشنده‌گان آن علت افزایش مرگ‌ومیر مادران و نوزادان را نبود قابله، خرابی سرک‌ها و طولانی بودن راه عنوان کرده می‌گویند که در برخی موارد بیماران شان به خصوص زنان و نوزادان هنگام انتقال به مرکز هرات یا دیگر ولسوالی‌ها در مسیر راه جان می‌دهند.

ثناءالله، مردی که از بیماری تنفسی رنج می‌برد می‌گوید، برای تزریق یک آمپول ساده، مجبور است ده‌ها کیلومتر مسیر خاکی و پیچیده را طی کند.

او با صدایی بریده می‌گوید: «من به سختی نفس می‌کشم، مشکل تنفسی دارم، دوا و امپول باید به‌شکل مداوم بگیرم، حالا باید تا مرکز ولسوالی بروم، کرایه موتر ندارم و اکثر وقت‌ها آمپول نمی‌زنم، فقط تحمل می‌کنم.»

ثناءالله علاوه کرد که موجودیت مرکز صحی در قریۀ شان برای آنان یک سهولت بود، اما اکنون با توجه به وضعیت نابسامان اقتصادی که دارد، از عهده درمان وتداوی‌اش بر آمده نمی‌تواند.

موصوف از مسؤولان حکومتی می‌خواهد تا دوباره در این قریه زمینۀ دسترسی به خدمات صحی را برای مردم فراهم سازد.

در همین حال، بزرگان قومی این قریه می‌گویند که باشنده‌گان بیش از بیست قریۀ اطراف غارموشک از خدمات این مرکز صحی بهره‌مند می‌شدند، اما اکنون تمامی آن‌ها که تعدادشان نزدیک به ده هزار نفر می‌رسد، از دسترسی به خدمات صحی در محل محروم مانده‌اند.

محمدعوض، عضو شورای مردمی قریۀ غارموشک گفت که به دلیل نبود قابله و مرکز صحی فعال در هفتۀ جاری یک خانم کودک اش را از دست داد و سایر زنان نیز به دلیل نبود مرکز صحی هنگام ولادت با مشکلات جدی صحی روبه‌رو اند.

نامبرده همچنان علاوه کرد که پیش از این نیز باشنده‌گان قریه‌های همجوار دور و نزدیک برای درمان بیماران‌شان به مرکز صحی این قریه مراجعه می‌کردند، اما اکنون همۀ آنان از دسترسی به خدمات صحی محروم شده‌اند و ناچاراند برای درمان بیماران شان به مرکز هرات و شفاخانه‌های خصوصی مراجعه کنند که هزینۀ درمان برای آنان سنگین و کمرشکن است.

با این حال، داکتران در شفاخانه‌های خصوصی شهر هرات نیز از افزایش مراجعه کننده‌گان شان خبر داده می‌گویند که پس از توقف فعالیت چند مرکز صحی در مناطق دور و نزدیک هرات، شمار بیماران مراجعه‌کننده به مرکزهای خصوصی افزایش یافته‌است.

داکترعبدالغیاث حکیمی، یک تن از داکتران شفاخانه‌های خصوصی می‌گوید که پیش از این میزان مراجعین کم بود، اما از مدت نزدیک به شش ماه به این‌سو شمار آنان به‌گونۀ چشم‌گیری افزایش یافته‌است.

حکیمی علاوه می‌کند که اکثر مریضان و مراجعه‌کننده‌گان با مشکلات اقتصادی شدید مواجه‌اند؛ به‌گونه‌ای که شماری زیادی از آنان حتی توان خرید دوا و پرداخت مصارف آزمایش‌های صحی شان را ندارند.

با این وجود، مسؤولان در ریاست صحت عامۀ ولایت هرات، بسته‌شدن دروازه‌های برخی مراکز صحی در این ولایت را تایید کرده می‎‌گویند که این اداره در تلاش است تا زمینۀ دسترسی به خدمات صحی را برای افرادی که از خدمات صحی محروم شده‌اند، دوباره فراهم سازد.

داکتر غلام‌محمد حنفی، معاون ریاست صحت عامۀ هرات در این مورد می‌گوید که پس از توقف فعالیت و کمک‌های برخی نهادهای بین‌المللی شش مرکز صحی در این ولایت از فعالیت بازمانده‌اند که به دلیل آن نزدیک به ۱۰۰ هزار نفر از دسترسی به خدمات صحی محروم شده‌اند.

او می‌افزاید که سه مرکز صحی دیگر در این ولایت به‌صورت نیمه فعالیت دارند و داکتران به‌گونۀ رضاکارانه خدمات صحی را برای مردم ارایه می‌کنند.

به‌گفتۀ حنفی، ریاست صحت این ولایت در تلاش است تا برای مردم محروم‌شده از خدمات صحی دوباره زمینۀ دسترسی به خدمات صحی را فراهم سازد و قرار است در آیندۀ نزدیک ۲۲ مرکز صحی در این ولایت فعالیت‌اش را آغاز کند.

این در حالی‌است که سازمان جهانی صحت نیز در ماه جوزای سال‌روان با نشرگزارشی گفته بود که در پی توقف کمک‌های مالی امریکا، فعالیت ۴۲۰ مرکز صحی در افغانستان متوقف شده که به دلیل آن ۳.۰۵ میلیون نفر در ۳۰ ولایت افغانستان متأثر گردیده‌است.